Gresianeg

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor


Skrivet eo ar pennad-mañ e Peurunvan

Gresianeg (Elliniká, Ελληνικά)
Komzet e : Gres, Kiprenez, Albania, Turkia, Italia
Rannved :
Komzet gant : 15 000 000
Renkadur : goude 74
Familh-yezh : Yezhoù Indezeuropek
  • Gresianeg
    • Atteg
      • Gresianeg
Statud ofisiel
Yezh ofisiel e : Gres, Kiprenez, Unaniezh Europa
Akademiezh : -
Rizhouriezh
Urzh ar gerioù {{{urzh}}}
Frammadur silabek {{{frammadur}}}
Kodoù ar yezh
ISO 639-1 el
ISO 639-2 gre, ell
Kod SIL ELL
Deuit da welet ivez Yezh.

Ar gresianeg ( Ελληνικά) pe gregach a zo ur skourr en e-unan eus ar yezhoù indezeuropek. Studiet eo bet e istor diwar teulioù skrivet 3 500 bloaz'zo hag eo an istor koshañ a c'heller kavout evit ur yezh indezeuropat. Komzet e vez gant 15 milion a dud, an darnvuiañ e Bro-C'hres ha e Kiprenez, met gant kumuniezhioù Gresianed divroet ivez.

Skrivet eo ar gresianeg gant al lizherenneg c'hresianek, al lizherenneg wir m'eo bet er bed hag eo tad d'al latin ha d'al lizherenneg kirillek.

[kemmañ] Istor

Komzet eo bet gresianeg e Ledenez ar Balkanoù adalek an 2l milved kent Jezuz-Krist evel m'eo bet lakaet war wel pa oa bet diskoachet tablezennoù al Linennek B eus 1500 kent Jezuz-Krist. Koulskoude n'eus ket liamm ebet etre al Linnenek B hag al lizherenneg gresian hag hemañ a zeu eus al lizherenneg fenikian, doare-skrivañ an abjad (circa 1000 kent Jezuz-Krist). N'eus ket bet kalz a chañchamant abaoe.

Dre voas e vez rannet istor ar gresianeg etre ar mareoù-mañ :

  • Gresianeg mikenat, yezh ar sevenadur mikenat a weler skrivet gant al Linennek B
  • Henc'hresianeg da gentañ ar gresianeg kozh-bras ha goude e teu ar gresianeg klasel. Hemañ a zo bet studiet koulz gant tud ouiziek ar Bed muzulmat ha gant reoù en Europa abaoe ar Grennamzer.
  • Gresianeg hellenistel (gresianeg ar c'hoine pe ar c'hoine e vez graet eus outañ ivez - koine = "boutin"). Ur yezh gresianeg boutin hag etrebroadel, an hini kentañ a zo bet, hag eo deuet eus teuziadur an Athikeg, rannyezh Aten, gant rannyezhoù all. Derou ar yezh voutin a c'heller adkavout diwar heñchadurioù armeoù Aleksandr Meur hag emdroad an tiriadoù m'en-deus aloubet. Pa 'z eas ar sevenadur hellenistel d'en em ledanañ e voe komzet ar c'hoine eus an Egipt betek harzoù an Indez.
  • Goude ma voe ar Romaned trec'h war Vro-C'hres e oe staliet un divyezhegezh e Roma ha e meur a diriadoù an Impalaeriezh roman. Ar gresianeg boutin a zeuas da vezañ un eil yezh nann-ofisiel a gomze meur a zen, uhel pe izel, pe evel yezh kentañ pe evel eil yezh. Liammet eo ar gresianeg boutin da derou ar Gristeniezh peogwir eo bet skrivet an Testamant nevez gantañ hag e seblant e prezege e gresianeg an Abostoled, darn anezho gant un anv gresianeg (Kephas (Per), Mazias, Taddeos). Anvioù all a vez roet d'ar yezh hellenistel : ranyezh Aleksandria, gresianeg goude-klasel ha gresianeg an Testamant nevez ivez.
  • Gresianeg ar Grennamzer

ur c'hendalc'h eo d'ar c'hoine eo bet ar yezh oficiel ha vernakular a veze komzet en Impalaeriezh Bizañs e-pad ar Grennamzer. Anvet eo gresianeg Bizañs ivez.

  • Gresianeg modern: Emdroad ar gresianeg modern diwar ar gresianeg boutin a c'hell bezañ adkavet adalek derou ar Grennamzer.

Da veza~kendalc'het