John Gruffydd Moelwyn Hughes

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Emynydd a bardd oedd John Gruffydd Moelwyn Hughes (1866-1944), brodor o Dan-y-grisiau, ger Blaenau Ffestiniog, Gwynedd.

Mab i chwarelwr ydoedd. Yn ei amser yr oedd yn un o weinidogion mwyaf adnabyddus y Methodistiaid Calfinaidd.

Ymddiddorai'n fawr yng ngwaith Pantycelyn a chyhoeddodd astudiaethau arno a'i waith.

Cyhoeddodd bedair cyfrol o farddoniaeth yn dwyn y teitl Caniadau Moelwyn (1893-1914). Roeddent yn boblogaidd iawn a chawsant eu hail-argraffu droeon. Yn ogystal cyhoeddwyd bumfed gyfrol, Caneuon Olaf Moelwyn yn 1955, ar ôl ei farwolaeth.

Roedd O. M. Edwards ymhlith ei edmygwyr. Mewn adolygiad o'r drydedd gyfres o Ganiadau mae'n dweud,

"Darnau byrion llawn o feddylgarwch a naws. // Caniadau bychain dewisol ydynt: hoff gydymaith ar awr dawel fore Sabboth neu ryw hwyr, ac yn cynnwys rhai darnau geidw eu lle yn barhaol, tra teimlad Cymro y peth yw."

Canwyd ei emyn "Pwy a'm dwg i'r ddinas gadarn?" yng ngwasanaeth angladd David Lloyd George.