Y Berfeddwlad
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Yr enw canoloesol ar y rhan o ogledd Cymru sy'n gorwedd rhwng Afon Conwy ac Afon Dyfrdwy oedd Y Berfeddwlad. Mae'n gyfateb yn fras i'r hen Clwyd. Enw arall arno oedd Gwynedd Is Conwy.
Fe'i gelwid Y Berfeddwlad (perfedd, "canol") nid am ei fod yn y canol rhwng Gwynedd Uwch Conwy, prif diriogaeth tywysogion Gwynedd, a'r Y Mers Normanaidd, ond am ei fod yn newid dwylo'n aml rhwng Gwynedd a Phowys, ac yn neilltuol felly rhwng Gwynedd a Phowys Fadog.
Fe'i rhennid yn bedwar cantref a deg cwmwd, sef:
- Cantref Rhos - cymydau Creuddyn, Uwch Dulas, Is Dulas.
- Cantref Rhufoniog - cymydau Uwch Aled, Is Aled.
- Cantref Dyffryn Clwyd - cymydau Dogfeiling, Cymeirch.
- Cantref Tegeingl - cymydau Rhuddlan, Prestatyn, Coleshill.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu iddi dyfu.