خارخسک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

خارخسك‌


Tribulus terrestris L .

از خانواده‌ Zygophyllaceaeانگليسي‌Caltrop , Tribulus

نام‌هاي‌ رايج‌: «حسك‌» و «ضرس‌ العجوز» عربي‌، شكر خنج‌، خارسوهوك‌،شكرهنج‌ و تخم‌ آن‌ «حسك‌ دانه‌».

خارخسك‌ گياهي‌ است‌ علفي‌، يكساله‌، خوابيده‌ روي‌ زمين‌ و پوشيده‌ از كرك‌،برگهاي‌ آن‌ مركب‌ زوج‌ شانه‌اي‌ با 8 ـ 5 جفت‌ برگچه‌ چسبناك‌ با بوي‌ نامطبوع‌، برگ‌آن‌ و شبنمي‌ كه‌ روي‌ آن‌ مي‌افتد ترش‌ و كمي‌ گس‌ است‌، ميوه‌ آن‌ گرد، داراي‌‌5 قسمت‌ و خاردار و گلهاي‌ آن‌ زرد است‌. اين‌ گياه‌ در خرابه‌هاي‌ و نزديك‌ آبها و دربيشه‌ها مي‌رويد.

خار خسك‌ حاوي‌ يك‌ نوع‌ آلكالوئيد، مقدار كمي‌ اسانس‌ روغني‌ فرار، مقداري‌روغن‌ ثابت‌، رزين‌، املاح‌ نيترات‌ و در تخم‌ آن‌ هرمين‌است .

قسمت‌ مورد استفاده‌ دارويي‌ خارخسك‌ ريشه‌، ميوه‌، برگ‌، دانه‌ و گاهي‌ كليه‌اعضاي‌ گياه‌ است‌.خواص‌ و اثرات‌ دارويي‌: طبع‌ خارخسك‌ گرم‌ و خشك‌ است‌.

خارخسك‌ داراي‌ خواص‌ مقوي‌، اشتهاآور، قابض‌، قاعده‌آور، مبرد، بادشكن‌،ملين‌، ضد انگل‌ شكم‌، مدر، ضد اسهال‌ خوني‌، آنتي‌بيوتيك‌ طبيعي‌، تونيك‌،تب‌ بر، برگ‌ آن‌ تصفيه‌كننده‌ خون‌ است‌.

خارخسك‌ در موارد سقط‌ جنين‌، افزايش‌ نيروي‌ باه‌، ازدياد ترشح‌ شير،بندآوردن‌ خونريزي‌، ناتواني‌ جنسي‌، ادرار همراه‌ با درد، رفع‌ ناراحتي‌هاي‌ پوستي‌،بواسير و آسم‌، دفع‌ سنگ‌ كليه‌ و مثانه‌، رفع‌ سرفه‌، سيلان‌ مني‌، رفع‌ خارش‌ و جرب‌،كم‌خوني‌ به‌كار مي‌برند.

خارخسك‌ ترشح‌ ادرار را زياد مي‌كند و تسكين‌دهنده‌ درد مثانه‌ و زيادكننده‌اسپرم‌ است‌ و براي‌ خرد كردن‌ سنگ‌هاي‌ مثانه‌ و كليه‌ بسيار مفيد است‌.

ميوه‌ و تخم‌ خار خسك‌ در موارد آبسه ها، زخم‌ها، قطع‌ خونريزي‌ها، اسهال‌خوني‌ و در معالجه‌ التهاب‌ به‌صورت‌ غرغره‌ به‌كار مي‌رود.

روغن‌ خارخسك‌: عصاره‌ گياه‌ را با روغن‌ كنجد پخته‌ و دم‌كننده‌ روغن‌ آن‌به‌دست‌ مي‌آيد كه‌ خوردن‌ و يا مالش‌ آن‌ در موضع‌ درد براي‌ تقويت‌ نيروي‌ جنسي‌،تسكين‌ دردهاي‌ مفاصلي‌، نوراني‌ كردن‌ رنگ‌ چهره‌ و دردهاي‌ كمر و كليه‌ و رفع‌بندآمدن‌ ادرار بسيار نافع‌ است‌.

منبع: گياهان دارويي- آريا فلاحتگر ليش- انتشارات لاهيجي- چاپ دوم 1384