دوک الینگتون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

ادوارد کندی الینگتون (1899-1974) معروف به دوک یکی از پیانونوازان و آهنگ سازان و رهبران ارکستر موسیقی جاز امریکائی بود.

وی در آغاز دهه 60 میلادی در جریان سفری به دور دنیا همراه با ارکستر خود به ایران آمد و کنسرت‌هایی برگزار کرد. آهنگ اصفهان یادگار این سفر است.

با وجود آنکه دوک الینگتون (1899-1974) در اصل نوازنده پیانوی جاز بود اما به قول خودش "ساز من ارکستر است." ارکستر معروف او توانست سبک یگانه‌ای را برای موسیقی جاز بدعت گذاری کند که تا آن زمان وجود نداشت و دلیل آن چیزی جز انتخاب ساز و تنظیم کارهای ارکستر توسط شخص دوک نبود. ادوارد دوک الینگتون بطور رسمی از سال 1917، فعالیت حرفه‌ای موسیقی خود را در واشنگتن دی.سی آغاز نمود و سبک و شیوه نوازندگی پیانو او از افرادی چون James P. Johnson و Willie "The Lion" Smith تأثیر گرفته شده بود.

اولین اجرای بزرگ او در سال 1922 در نیویورک به همراه ارکستر نوازنده مشهور سازهای بادی یعنی Wilbur Sweatman بود که موفقیت در خور انتظار دوک را به همراه نداشت. به واشنگتن برگشت و پس از مدت کوتاهی در سال 1923 دوباره به نیویورک بازگشت، اما اینبار به همراه گروهی از دوستان نوازنده خود از واشنگتن.

الینگتون با تنظیم‌های ارکستری خود موسیقی Hot Jazz مربوط به دهه 1920 را تبدیل به سویینگ زیبای دهه 1930 کرد. دوک با پافشاری و فعالیت بی سابقه‌ای که در موسیقی سوئینگ انجام داد توانست تا سال 1970 این شاخه از موسیقی سازگانی (ارکسترال) جاز را زنده نگه دارد. آثار سازگانی الینگتون نسبت به موسیقیدانان معاصر خود غالبا" از طرح‌های ملودیک زیباتر و هارمونی قوی تری تشکیل شده بود. او حتی پا را فراتر از چهارچوب‌های معمول جاز گذاشت و در سال 1940 کنسرتو‌ای برای ترومپت تهیه کرد و بعدها از نغمه زیبای این کنسرتو در قطعه معروف Do nothing till you hear from me استفاده کرد.

نگاه الینگتون به موسیقی بسیار آزاد و باز بود، او هیچ چهار چوب و قاعده خاصی را پذیرا نبود در باره ساخت و تنظیم کارها معتقد بود که: "روال معینی در کار نیست، اغلب خودم قطعه را می‌‌نویسم و برای ارکستر تنظیم می‌کنم. گاهی هم از دوستان برای تنظیم مشورت می‌‌گیرم. اما آنچه مسلم است اگر قطعه‌ای را اجرا کردیم و خوب صدا داد آنرا بدون توجه به محدودیت‌های موجود در قوانین موسیقی نهایی می‌کنیم".