ვიკიპედია:ყავახანა/მიკერძოებულობის შესახებ

ვიკიპედიიდან

ყავახანაში არსებული დისკუსია ამ თემაზე არქივის სახით გადმოტანილია ამ გვერდზე. ახალი დისკუსიის წამოწყებამდე გთხოვთ გაეცნოთ ქვემოთ განხილულ თემებს, ვინაიდან შესაძლოა ის აქ უკვე არსებობდეს.



ქ–ნო სოფო! ფრიად აღშფოთებული ვარ თქვენი გადაწყვეტილებით ე.წ.მიკერძოებული სტატიების გამოყოფვით.თქვენ არღვევთ დემოკრატიის ელემენტარულ ნორმებს და ავტორებთან შეუთახმებლად ნათლავთ სტატიებს „მიკერძოებულად„ ის კი გავიწყდებათ, რომ თქვენი თვალსაზრისიც მიკერძოებულია და მეტიც,ფართო საზოგადოებისთვის მიუღებელი. შესაძლოა,მავანს(ვიმედოვნებ,რომ თქვენ არ ხართ მათ შორის)ნოსტალგია გაუჩნდა შავ–ბნელი წარსულისადმი,რომელიც ერთხელ და სამუდამოდ დასამარდა 2003 წლის 23 ნოემბერს და თქვენი ინიციატივა სხვა არაფერია,თუ არა მცდელობა მარგინალური რეჟიმის გაკეთილშობილებისა. ძალიან ვწუხვარ,რომ თქვენი თვალსაზრისი დიამეტრალურად განსხვავდება ოფიციალური ვაშინგტონის პოზიციისაგან(იხ.ჯ.ბუშის გამოსვლის სტენოგრამა თბილისში 2005 წლის 10 მაისს თავისუფლების მოედანზე). იმედს გამოვთქვამთ,რომ საკუთარ თავს არ ჩააყენებთ სასაცილო მდგომარეობაში და დროულად გააუქმებთ ზემოთხსენებულ კატეგორიას. საუკეთესო სურვილებით ბაჩანა.

შენიშვნა მაქვს:შვეციის მაგივრად უნდა იყოს შვედეთი. და კიდევ არა სერბია და მონტენეგრო არამედ სერბეთი და მონტენეგრო. ბაჩანა.

ბატონო ბაჩანა,

ვეცდები, რამდენიმე საკითხი განვმარტო:

დემოკრატია აქ არაფერ შუაშია და არც ჩემი საკუთარი პოლიტიკური მოსაზრებები (ჩემზე აპოლიტიკურ ადამიანს იშვიათად შეხვდებით). მე არც აღნიშნულ სტატიებში გადმოცემულ ინფორმაციას ვაკრიტიკებ და არც დამოწმებულ წყაროებს. ღმერთმა დამიფაროს იმ საქმეებში ჩარევისგან, რაშიც კომპეტენტური არ გახლავართ. არავითარი განზრახვა არა მაქვს მტყუან-მართლის გარჩევისა და არც არავის სიტყვის თავისუფლების შეზღუდვის მომხრე ვარ. ჩემი შენიშვნა იმაში მდგომარეობს, რომ ვიკიპედიაში ამჟამად არსებული ზოგიერთი სტატია ვიკიპედიისთვის მიუღებელი ფორმითაა დაწერილი. ან იქნებ მიგაჩნიათ, რომ "დოკუმენტირებული ფაქტია -- დავმალოთ? სულ ასე ვმალოთ და ვმალოთ ყველაფერი?" (იხილეთ სტატია პარამილიტარული ანტიეროვნული ორგანიზაცია "მხედრიონი") ენციკლოპედიაში განსათავსებელ ტექსტს ჰგავს? და ეს მხოლოდ მცირე მაგალითია.

ვიკიპედია ენციკლოპედიაა და არა გაზეთი. პოლიტიკური დებატებისთვის და კრიტიკის ქარ-ცეცხლისათვის ტელევიზია, პრესა და სხვა საშუალებები არსებობს, არა ენციკლოპედია. ვიკიპედიისთვის აუცილებელი მიუკერძოებლობის პრინციპი იმაში მდგომარეობს, რომ ნეიტრალური თვალსაზრისი უნდა იყოს დაცული. ჩემს მიერ აღნიშნული რამდენიმე სტატია კი ძალიან შორსაა ნეიტრალურობისგან. ძალიან ბევრია მკვეთრი შეფასება, გაკიცხვა, ერთმნიშვნელოვნად ნეგატიური ეპითეტები, ირონიაც კი გვხვდება. ვიკიპედიისთვის ეს დაუშვებელია. გადავხედე ვიკიპედიას რამდენიმე ენაზე და ჰიტლერი რომ ჰიტლერია, მის შესახებაც კი უფრო ნეიტრალურ სტილშია დაწერილი სტატიები, ვიდრე, მაგალითად, შევარდნაძის და ზოგიერთი სხვა საკითხის შესახებ.

ამდენად, ჩემი “თვალსაზრისი” არ არის მიკერძოებული. მე მხოლოდ ვიკიპედიის პრინციპებს ვიცავ. პირიქით რომ ყოფილიყო, ანუ ამ სტატიების ავტორის თუ ავტორებისაგან რადიკალურად განსხვავებული მოსაზრებები რომ ყოფილიყო მსგავსი სულისკვეთებით წარმოდგენილი (უბრალო მაგალითი ავიღოთ: ზ. გამსახურდია რომ ყოფილიყო მიწასთან გასწორებული და ე. შევარდნაძე ცაში აყვანილი), იმასაც აუცილებლად დავურთავდი შენიშვნას მიკერძოებულობის შესახებ. უბრალოდ, ასეთი შემთხვევა ჯერჯერობით არ დამიფიქსირებია. ეს კატეგორია “მიკერძოებული სტატიები” ჩემი მოგონილი არ არის. ყველა (ყოველ შემთხვევაში, ყველა სერიოზულ და გარკვეული ტრადიციის მქონე) ვიკიპედიაში არსებობს და დამერწმუნეთ, გაცილებით უფრო მცირედი მიზეზების გამოც კი აკრავენ სტატიებს მიკერძოებულობის “იარლიყს”.

და კიდევ ერთი შენიშვნა: ვიკიპედიაში როგორც ადმინისტრატორები, ასევე მომხმარებლები (ეს სულაც არ ეხება მხოლოდ ადმინისტრატორებს) ნებართვას არ თხოულობენ სტატიებში ცვლილებების შესატანად. აქ ყველას აქვს უფლება, თავისი წვლილი შეიტანოს. ის ფაქტი, რომ თქვენ სტატიას ვიკიპედიაში ათავსებთ, ავტომატურად ნიშნავს იმას, რომ საავტორო უფლებებზე უარს ამბობთ. ანუ თქვენი სტატია არ არის ლიცენზირებული და ამგვარად ხელშეუხებელი. თუ ვინმეს მიაჩნია, რომ ესა თუ ის სტატია მიკერძოებულია, სრული უფლება აქვს შენიშვნა დაურთოს სტატიას. თუ თქვენ არ გსურთ, რომ თქვენს ნამუშევარს ვინმემ ხელი ახლოს, რედაქტირება გაუკეთოს და ცვლილებები შეიტანოს, მაშინ ნუ დაწერთ ვიკიპედიაში.

საერთოდ, როგორც თქვენ, ასევე ყველა სხვა მომხმარებელს ვურჩევ, სანამ ვიკიპედიაზე მუშაობას დაიწყებენ, კარგად გაეცნონ ვიკიპედიის პრინციპებსა და წესებს. ზოგი რამ ქართულად განმარტებულია. თუ საკმარისად დეტალურად არ არის, გადახედეთ სხვა ვიკიპედიებს. დააკვირდით, როგორ მუშაობენ. ამგვარად, არავინ ჩაიგდებს თავს “სასაცილო მდგომარეობაში”, თქვენივე სიტყვებს თუ გავიმეორებთ.

პატივისცემით,

Sopho 14:59, 10 ოქტომბერი 2005 (UTC)

[რედაქტირება] პასუხი ადმინის პასუხზე

ქალბატონო სოფო! ყურადღებით გავეცანი თქვენს მოსაზრებას და ვწუხვარ,რომ აპოლიტიკური ბრძანდებით(შესაბამისად სათუოა,რომ სამშობლოს ბედი გაღელვებდეთ).რაც შეეხება სტატიას კაცთმოძულე ორგანიზაცია „მხედრიონის„ შესახებ, იგი მეც არ მომწონს, ძალიან რბილ ფორმებშია დაწერილი. თქვენი შეხედულებებით თუ ვიხელმძღვანელებთ,სტატიებში მითითებული უნდა იყოს მხოლოდ დაბადების და გარდაცვალების თარიღი. შესაძლოა,რომ ზოგიერთ წერილში მართლაც გამოსჭვიოდეს ირონია,მაგრამ ამის გაკიცხვა იოლი იმ ადამიანისთვის,რომელიც ქვეყნისთვის უმძიმეს წუთებში, მაშინ, როცა ათასობით მის თანამემამულეს ქუჩებში ხვრეტდნენ და ოჯახებში ავტომატებით უვარდებოდნენ, იგი სამზარეულოში ყავას შეექცეოდა და გარკვეული პოლიტიკური პოზიცია არ გააჩნდა. სიტყვა „პოზიციის„ ქვეშ (არ ვგულისხმობ რომელიმე პარტიისადმი ან ლიდერისადმი კუთვნილებას), ლაპარაკი მაქვს მოქალაქეობრივ პოზიციაზე,რომელიც არც მაშინ და არც დღეს(რაოდენ დასანანია)არ გააჩნიათ ადამიანთა გარკვეულ კატეგორიას. იქნებ ეს ერთგვარი ხარკია ურბანული სნობიზმისადმი(გავიხსენოთ ის პერიოდი,როდესაც ადამიანებს უბნობრივი კუთვნილების მიხედვით აფასებდნენ და არა პირადი ღირსებებით).ბევრი რომ არ გამიგრძელდეს,მხოლოდ ერთ მაგალითს მოვიყვან თვალსაჩინოებისთვის,რომელსაც გამგები(კარგი ქართული სიტყვაა)–გაიგებს. დღეს,მთელი ნორვეგია რომ შემოიაროთ ვერსად ვერ ნახავთ კნუტ ჰამსუნის ძეგლს,ქუჩას თუ მისი სახელობის მოედანს და მხოლოდ იმ მიზეზით,რომ უდიდესი მწერალი მშფოთვარე 30–იან წლებში სიმპატიით იყოთ განწყობილი გერმანული ნაციონალ–სოციალიზმისადმი. კარგად დააკვირდით ამ გარემოებას. კნუტ ჰამსუნს არც ავტომატი სჭერია ხელში,არც ნორვეგიელების სისხლი დალევა სწყუროდა(განსხვავებით ერთ–ერთი საპარლამეტო ლიდერისაგან)და არც ებრაელებზე უნადირია და მიუხედავად ამისა,მის სამშობლოში დღემდე ორჭოფულად არიან განწყობილნი გენიალური პროზაიკოსის მიმართ. ქალბატონო სოფო!ამ წერილით მე ვამთავრებ თქვენთან დიალოგს „მიკერძოებული სტატიების„ გარშემო და იმედს ვიტოვებ,რომ თქვენი ინტელექტის პატრონი ჩასწვდება ჩემი სიტყვების დედააზრს. ღრმა პატივისცემით ბაჩანა.GMT 21:37


ბატონო ბაჩანა,
მე როგორ მაღელვებს სამშობლოს ბედი და სად ვიმყოფებოდი ქვეყნისთვის უმძიმეს წუთებში, ამის განხილვა აქ არაფერს მოგვცემს. ჩემს პიროვნებაზე იერიშის მოტანა არ არის საჭირო.
ვფიქრობ, რომ კარგად მესმის ყველაფერი, რასაც ამბობთ და შესაძლოა მართალი ბრძანდებით ბევრ რამეში. შესაძლოა, ამ ემოციური და უდაოდ არანეიტრალური სტატიების ავტორიც მართალია ბევრ რამეში, მაგრამ ეს კიდევ არ ნიშნავს იმას, რომ სტატიების ამ ფორმით წერა ვიკიპედიაში გამართლებულია.
ობიექტურობა თავისთავად შეფარდებითი ცნებაა და აბსოლუტურ ობიექტურობას არავისგან არ შეიძლება ველოდეთ. სამწუხაროდ, ებრაული არ ვიცი და ებრაულ ვიკიპედიაში შეტანილ სტატიებს ვერ წავიკითხავ, მაგრამ წარმომიდგენია, რომ ებრაული სტატია ჰიტლერის შესახებ და თუნდაც ქართული განსხვავდება ერთმანეთისგან, რაც გასაგებია, მაგრამ არსებობს გარკვეული ზღვარი, რისი გადაბიჯებაც არ შეიძლება. სხვათა შორის, ვიკიპედიის წესებით არ შეიძლება ასე ერთმნიშვნელოვნად კრიმინალური ვუწოდოთ ორგანიზაციებს, რაც არ უნდა დარწმუნებული ვიყოთ, რომ ასეა. არ ვიცი, ფლობთ თუ არა ინგლისურს. ყოველი შემთხვევისთვის, ციტატას მოგიყვანთ: An encyclopedic article should not argue that corporations are criminals, even if the author believes it to be so. It should instead present the fact that some people believe it, and what their reasons are, and then as well it should present what the other side says (იხილეთ en:Neutral_point_of_view#The_original_formulation_of_NPOV). არ ვიცი, რამდენად გაინტერესებთ, რა წერია ინგლისურ ვიკიპედიაში, მაგრამ ყოველი შემთხვევისთვის უნდა შეგახსენოთ, რომ ვიკიპედია ქართული გამოგონება და დამოუკიდებელი პროექტი არ არის და რაც დადგენილია ინგლისურ ვიკიპედიაში (მაგალითად), იმას აქვს მნიშვნელობა. ჩვენ ვალდებული ვართ, დავიცვათ ვიკიპედიის საერთო პრინციპები.
თავისთავად ცხადია, როდესაც ჩვენთვის მტკივნეულ საკითხზე ვწერთ სტატიას ან ნაშრომს, ძალიან ძნელია გრძნობების მოთოკვა. მაგრამ ენციკლოპედია შეძლებისდაგვარად ცივი გონებით შექმნილი ინტელექტუალური ინსტრუმენტია და არა გულნატკენი და აღშფოთებული მოქალაქეების ტრიბუნა, რაც გინდ სამართლიანი იყოს ეს აღშფოთება. კრიმინალური სახელმწიფო გადატრიალებები, უსამართლობა და უმსგავსობა ბევრ ქვეყანაში ხდება და ვიკიპედიაში თუ დაიწყო ყველამ ვიღაცის ლანძღვა, ვისაც ვისი ლანძღვის მორალური უფლება აქვს, ხომ წარმოგიდგენიათ, რად გადაიქცევა ეს ჩვენი ენციკლოპედია?
და სულაც არ ვარ იმის მომხრე, რომ მარტო დაბადების და გარდაცვალების თარიღი ეწეროს. სამწუხაროდ, არც ნორვეგიული ვიცი, მაგრამ რამდენიმე სხვა ენაზე გადავხედე სტატიებს იმავე კნუტ ჰამსუნის შესახებ და არც მხოლოდ დაბადების და გარდაცვალების თარიღი წერია, არც ის ფაქტია გამოტოვებული, ნაციზმისადმი სიმპათიით რომ იყო გამსჭვალული და არც გალანძღულია. აბსოლუტურად ნეიტრალური სტატიებია. შეუძლებელია ამის მიღწევა? გულნატკენი და ტრავმირებული ადამიანებისთვის, ალბათ, ძალიან რთულია, მაგრამ ამ შემთხვევაში არ არის სავალდებულო მათ ენციკლოპედიის შედგენაში მიიღონ მონაწილეობა.
მე მხოლოდ იმისკენ მოვუწოდებ ყველას, რომ თუ ვიკიპედიაზე მუშაობენ, გააზრებული ჰქონდეთ, რა არის და რა არ არის ვიკიპედია. სამწუხაროდ, ქართულად ეს გვერდები ჯერჯერობით საკმარისად დეტალური არ არის. ყველაფერს დრო სჭირდება.
სულ ეს არის.
პატივისცემით,
Sopho 00:11, 11 ოქტომბერი 2005 (UTC)


P.S. ხელის მოწერა ავტომატურად შეიძლება. თუ შემოსული ხართ თქვენი პაროლით, საკმარისია ~~~~ დაწეროთ და სახელსაც, თარიღსაც და საათსაც თვითონ დააწერს.

[რედაქტირება] კიდევ ერთი პასუხი

ქალბატონო სოფო! აზრადაც არ მომსვლია თქვენზე იერიშის მიტანა. ერთადერთი რაც შემიძლია გითხრათ ის არის,რომ ისტორიის ჩარხს უკუღმა ვერავინ დაატრიალებს. იყო დრო,როცა გმირებად იყვნენ მონათლულნი სერგო ორჯონიკიძეც და ფილიპე მახარაძეც(სამწუხაროდ მათზე არ არის სტატიები ვიკიში),მაგრამ დრო გაგმირებულებს არ სწყალობთ. ჩვენი ვერბალური კონფრონტაციაც სწორედ დროის შედეგია და არა გარემოებების. ილია რომ მოჰკლეს, საზოგადოების გარკვეული ნაწილი გახარებული იყო(ვერ გეტყვით რა მოტივით). ობიექტურობა მხოლოდ ოფიციალური ფაქტები არ არის. ჩვენ ვერავის ავუკრძალავთ(და არც ვაპირებთ)მხედრიონის სიყვარულს,ვერც ვერავის დავუშლით კერპად ჰყავდეს ძე ამბროსისა,მაგრამ წარმოიდგინეთ რა დიდი პატრიოტი(ბრჭყალების გარეშე,თორემ ირონიად ჩამითვლით)უნდა იყოს ადამიანი,რომ საკუთრი ხალხის უზომო სიყვარულით გადაწვას და გადაბუგოს რუსთაველის გამზირი,მერე აიღოს სამტრედია,ფოთი,აბაშა და ა.შ.ეს,ალბათ არ არის კრიმინალი.ეს უანგარო პატრიოტიზმია.არავინ, ვიკიპედიას ტრიბუნად არ იყენებს და საერთოდ,ძნელია მეტეოროლოგიაზე,ან გნებავთ ვალენტინოს ბოლო კოლექციაზე ისაუბრო მაშინ,როცა ქვეყანა თავზე გენგრევა. იმედია,რომ უახლოეს ხანებში მიკერძოებულ სტატიებს გაამიუკერძოებლებთ(ეს ანგლოქართულია,ჩემი ნოვაცია არ გეგონოთ). პატივისცემით ბაჩანა. Bachana 01:44, 11 ოქტომბერი 2005 (UTC)


ბატონო ბაჩანა,
რასაც ბრძანებთ (კონკრეტულად თქვენს ბოლო პასუხში), ყველაფერი სწორია. ყოველ შემთხვევაში, მე ასე ვფიქრობ. მე გლობალურ საკითხებში არ გედავებით. უბრალოდ ეს ყველაფერი მაინცდამაინც არ არის კავშირში იმ მიზეზებთან, რის გამოც მიუკერძოებლობის შენიშვნა დავურთე იმ სტატიებს და იმ ასპექტებთან, რომელთა განმარტებაც ვცადე. იმედია, გესმით, რომ მე ვიკიპედიის პრინციპებს ვიცავ და არა ჩემს პირად მოსაზრებებს. ეს სტატიები არ არის ნეიტრალური და მე ვერ დავხუჭავ თვალს და თავს ვერ მოვიკატუნებ, ვითომც აქ არაფერი. რადგან დრო წყვეტს ყველაფერს, ამ საკითხსაც დრო გაარკვევს, ალბათ, მაგრამ ჯერჯერობით ვერაფერს ვერ “გავამიუკერძოებლებ” (დაგესესხებით ამ სიტყვას, კარგი სიტყვაა).
პატივისცემით,
Sopho 13:59, 16 ოქტომბერი 2005 (UTC)