ვიკიპედია:საინტერესო ფაქტები
ვიკიპედიიდან
ეს ფაქტები ამოკრებილია ქართული ვიკიპედიის სტატიებიდან. გთხოვთ მონაწილეობა მიიღოთ მის შედგენაში. წინამდებარე გვერდის ბოლოში ჩაამატეთ თქვენი აზრით საინტერესო და ყურადსაღები ფაქტები.
სექციების სია |
[რედაქტირება] 1-ლი ათეული (001 - 010)
001. სალომე ზურაბიშვილი საფრანგეთის რესპუბლიკის საპატიო ლეგიონის და ღირსების ეროვნული ორდენების კავალერია.
002. საქართველოში პირველი ქრისტიანული ტაძარი ერუშეთში ააგეს IV ს-ში.
003. დმანისში აღმოჩენილია ევროპაში ყველაზე ძველი ადამიანის ნაკვალევი - თავის ქალა, რომლის ასაკი 1,6 მილიონი წლით განისაზღვრება.
004. კონტინენტების რაოდენობა შეიძლება იყოს 4, 5, 6 ან 7. ეს დამოკიდებულია იმაზე, თუ რომელ ქვეყანაში ცხოვრობთ.
005. სიტყვა “ვიკი” მომდინარეობს ჰავაიური ენიდან, სადაც wikiwiki “სწრაფს” ნიშნავს.
006. აშშ-მ საქართველოს დამოუკიდებლობა დე-იურე სცნო 1991-1992 წლების სახელმწიფო გადატრიალების დღეებში.
007. კვირადღეს ბევრ სლავურ ენაზე ჰქვია «неделя », ე.ი. დღე, როცა არ მუშაობენ («не делают»).
008. კავკასიელები კულტურულად და პოლიტიკურად ევროპელები არიან, მაგრამ გეოგრაფიულად აზიაში ცხოვრობენ.
009 საქართველოში რუსეთის ჯარი 1799 წლის 26 ნოემბერს შემოვიდა.
010. ერაყის პირველ დემოკრატიულ საპრეზიდენტო არჩევნებში გაიმარჯვა ჯალალ თალაბანმა, ქურთი აჯანყებულების ყოფილ ლიდერმა.
[რედაქტირება] ბიოგრაფიები
- ...ცნობილ მექსიკელ მხატვარს ფრიდა კალოს, როგორც ამბობენ, ლევ ტროცკისთან ჰქონდა რომანი, ეს უკანასკნელი კი მის სახლში მოკლეს...
- ...ტერმინი "დაკარგული თაობა" გერტრუდ სტაინს ეკუთვნის, მან ასე პარიზს შემოხიზნულ ამერიკიდან ჩამოსულ მწერლებს შეარქვა...
- ...უკრაინულ 2 გრივნიან მონეტაზე დავით გურამიშვილია გამოსახული...
- ...ზიგმუნდ ფროიდის ფსიქოანალიზის სკოლა 150 წლის წინ გაიხსნა...
- ...წელს სრულდება გერმანელი პოეტის ჰაინრიხ ჰაინეს გარდაცვალებიდან 150 წელი...
- ...ფრანგი მხატვრის პოლ სეზანის გარდაცვალებიდან 100 წელი გავიდა...
- ...ანრი პეტენი, მეორე მსოფლიო ომისას საფრანგეთის ოკუპირებული მთავრობის მეთაური, რომელიც ომის შემდეგ დახრიტეს ნაცისტებთან თანამშრომლობისთვის, პირველი მსოფლიო ომის ეროვნული გმირი იყო...
- ...ადოლფ ჰიტლერს არც უმაღლესი განათლება მიუღია და არც სიმწიფის ატესტატი ჰქონდა...
- ...იულიუს კეისარი თამაშობების ყურებისას ერთდროულად კითხულობდა კორესპონდენციას და ორ ან მეტ მდივანს კარნახობდა წერილებს, რისთვისაც რომაელი ხალხი მას კიცხავდა...
- ...გაუსის ანდერძის თანახმად, მის საფლავზე გამოსახულია წესიერი 17–კუთხედი...
- ...იუჰ მინ პეის 1954 - 2006 წლებში 58 პროექტი აქვს განხორციალებული...
- ...ბახის ძეგლს ლაიფციგში ამოტრიალებული ცარიელი ჯიბეები აქვს, რაც მის სიღატაკეზე მიუთითებს...
- ...პლინიუს უფროსი ვულკანი ვეზუვის ამოფრქვევის დაკვირვებისას ძალიან მიუახლოვდა და დაიღუპა...
- ...თომას ჯეფერსონი იყო აშშ-ს პირველი პრეზიდენტი, ვისი ინაუგურაციაც თეთრ სახლში მოხდა...
- ...თომას მანმა 1930 წელს მწვავედ გააკრიტიკა ნაციზმი საჯარო წერილში "მოწოდება ჯანსაღი აზრისკენ"...
- ...გურანდა ღვალაძე არის მცენარეთა ემბრიოლოგიის ქართული სამეცნიერი სკოლის ერთერთი ფუძემდებელი...
- ...გაბრიელ გარსია მარკესის "მარტოობის ასი წელიწადის" 10 მილიონი ეგზემპლარია გაყიდული...
- ...ტიტუს მანლიუსმა საკუთარი ვაჟი დასაჯა სიკვდილით, რის შემდეგაც რომაელები განსაკუთრებულ სასტიკ სასჯელს მანლიუსის სასჯელს უწოდებდნენ...
- ...პუბლიუს დეციუს მუსმა თავი გასწირა ბრძოლის მოსაგებად, მის მაგალითს კი 30 წლის შემდეგ მისი შვილიშვილიც მიყვა...
- ...გენერალისიმუსმა სუვოროვმა სამხედრო კარიერა რიგით ჯარისკაცად დაიწყო...
- ...ლენინი წინააღმდეგი იყო სტალინის გენერალური მდივანის პოსტზე დანიშვნისა...
- ...მარკუს მანლიუსი ჯერ რომაელთა სახალხო გმირი იყო, ხოლო შემდეგ სიკვდილით დასაჯეს რომაელებისთვის ყველაზე უმძიმესი დანაშაულის ბრალდებით...
- ...კამილუსი ჯერ რომიდან განდევნეს, შემდეგ კი რომის მეორე დამაარსებელი უწოდეს...
- ...ლიტერატურის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატის გიუნტერ გრასის რომანმა "კატა და თაგვი დიდი სკანდალი გამოიწვია გერმანიაში ონანიზმის სცენის აღწერის გამო, ჰესენის ჯანდაცვის მინისტრს მისი ამორალურად ცნობა მოითხოვა, მაგრამ საზოგადოების ზეწოლის გამო უკან დაიხია...
- ...გაიუს მარციუსი სავარაუდოდ რომის მეფის ანკუს მარციუსის ჩამომავალი იყო...
[რედაქტირება] კლასიკური ცივილიზაცია
- ... მზის სისტემის მოწყობის ჰელიოცენტრული თეორია ჯერ კიდევ ბერძენმა ფილოსოფოსმა არისტარქემ ჩამოაყალიბა ძვ. წ. 270 წელს, ნიკოლოზ კოპერნიკამდე 1800 წლით ადრე, ხოლო პლუტარქე ამ თეორიის ცოდნას რომის მეორე მეფეს ნუმა პომპილიუსს მიაწერს, რომელიც ძვ. წ. VIII-VII საუკუნეების მიჯნაზე მოღვაწეობდა...
- ...გემის აბორდაჟით აღება ძველმა რომაელმა სამხედროებმა მოიგონეს პირველი პუნიკური ომის დროს, რათა კართაგენელებთან ზღვის ბრძოლის პირობებში ხელჩართული ბრძოლა გაემართათ...
- ...პლინიუს უფროსის ბუნების ისტორია არის ჩვენამდე შემონახული უძველესი საბუნებისმეტყველო ენციკლოპედია...
- ...ტიტუს ლივიუსის "რომის ისტორია ქალაქის დაარსებიდან" 142 წიგნიდან ჩვენამდე მხოლოდ 35 წიგნმა მოაღწია...
- ...გაიუს სვეტონიუს ტრანკვილუსი უფრო ენციკლოპედისტი იყო და არა ბიოგრაფი ან ისტორიკოსი, ამაზე მისი დაკარგული ნაშრომების სია მეტყველებს...
- ...მარკუს ვალერიუს კორვუსის მეტსახელი კორვუსი ლათინურად ყვავს ნიშნავს...
- ...ბერძნული ანბანის მოხაზულობა ძალიან წააგავს წეროს ფრენის მონახაზებს, აქედანაა ორთოგრაფიის ალტერნატიული ეტიმოლოგია...
- ...რომაელი ისტორიკოსი ტიტუს ლივიუსი ოქტავიან ავგუსტუსის ახლო მეგობარი იყო ...
[რედაქტირება] ისტორია
- ...რომის ლეგენდარულ პირველ მეფესაც და უკანასკნელ იმპერატორსაც რომულუსი ერქვა...
- ...მზის დაბნელების ჩვენთვის ცნობილი მეცნიერული დაკვირვება ჩინეთში მოხდა ძვ. წ. 780 წელს...
- ...79 წლის ვეზუვის ამოფრქვევამდე რომაელებმა არაფერი იცოდნენ ვულკანების შესახებ...
- ...საფრანგეთის მეფემ ანრი IV-მ 6-ჯერ შეიცვალა სარწმუნოება...
- ...ჩინეთის დიდი კედლის (სურათზე) მშენებლობა დაიწყო ძვ. წ. III საუკუნეში, დღეს კი მისი საერთო სიგრძე 6,352 კილომეტრია...
- ...ნინძები იაპონიაში XVI საუკუნემდე არსებობდნენ...
- ...ფრანკები ერთერთი გერმანული ტომი იყო...
- ...ახალდაქორწინებულის მიერ პატარძლის სახლში ხელში აყვანილი შეყვანის ტრადიცია ძველი რომიდან მოდის...
- ...იტალიაში ჰანიბალმა ყველა ბრძოლა მოიგო, ხოლო ომი წააგო...
- ...ბიბლიის ჩეხური თარგმანის ავტორი რეფორმატორი იან ჰუსი არის...
- ...კანების ბრძოლა დღემდე ითვლება ტაქტიკური თვალსაზრისით ერთერთ საუკეთესოდ...
- ...კლეოპატრა VII-მ თავი მოიკლა რათა ოქტავიანეს იგი ტრიუმფალურ მსვლელობაში არ გამოეყენებინა...
- ...იერუსალიმის ტაძრის მხოლოდ ერთნა კედელმა მოაღწია დღემდემ, რომელსაც ებრაელები გოდების კედელს უწოდებენ.
- ...პომპეიში შხამიანი გაზებით მოწამლული ხალხის გვამები ფერფლმა დაფარა და გაქვავდა, გათხრების მსვლელობისას კი არქეოლოგებმა ამ გაქვავებულ სიცარიელეებში თაბვაშირი ჩაასხეს, რის შედეგადაც მოხდა დაღყუპული ქალაქის მაცხოვრებლების ბოლო წუთების აღდგენა (სურათზე)...
- ...გეგმის მიხედვით 1945 წლის 9 აგვისტოს ამერიკეებს მეორე ატომური ბომბი ქალაქ კოკურაზე უნდა ჩამოეგდოთ, მაგრამ ძლიერი ღრუბლიანობის გამო თვითმფრინავმა გეზი ნაგასაკისკენ აიღო და ბომბაც იქ ჩამოაგდო...
- ...პირველი მსოფლიო ომი პირველი იყო, რომლის გამოცხადებაც დეპეშით მოხდა...
- ...ეჭვმიტანილის თავდებით განთავისუფლება ძველ რომში შემოიღეს...
- ...რომაელები საბრძოლო სპილოებს პირველად პიროსთან ბრძოლაში შეხვდნენ და შიშით უკან დაიხიეს...
- ...ტანკები პირველი მსოფლიო ომის დროს გამოიგონეს და პირველად სომასთან ბრძოლისას გამოიყენეს ინგლისელებმა...
- ...ინგლისი უკანასკნელად ვილჰელმ დამპყრობელმა დაიპყრო 1066 წელს...
- ...მარათონული ბრბოლა ტარდება ბერძენი მეომარი ფიტიპიდეს საპატივცემლოდ, რომელმაც მარათონის ბრძოლის შემდეგ გაირბინა მარათონიდან ათენამდე 41კმ გამარჯვების ამბის მისატანად და მოკვდა, მისი უკანასკნელი სიტყვები იყო "გიხაროდეთ, გავიმარჯვეთ!"...
- ...სტამბაში პირველად დაბეჭდილი წიგნი ბიბლია იყო...
- ...რომის იმპერიამ არსებობა შეწყვიტა ბარბაროსთა მეთაურის ოდოაკრის მიერ უკანასკნელი იმპერატორის რომულუს ავგუსტულის დამხობით 476 წლის 4 სექტემბერს...
- ...ნეპტუნის აღმოჩენა "კალმის წვერით" მოხდა, ანუ იგი ჯერ ურანის ტრაექტორიის არასისწორის გამოკვლევისას იქნა აღმოჩენილი ასტრონომიული გამოთვლებით 1821 წელს და მხოლოდ 1846 წელს ასტრონომებმა დაინახეს იგი ტელესკოპით...
- ...რომაელების წინააღმდეგ სამნიტები მეორე ომის ერთერთ უკანასკნელ ბრძოლაში მოოქროვილი იარაღით იბრძოდნენ...
- ...ბრიტანეთის ისტორიაში ყველაზე ხანგძლივი მონარქი დედოფალი ვიქტორია იყო...
- ...ძაღლები დაახლოვებით ძვ. წ. 10000 წელს მოაშინაურეს ჩინეთში და ჩრდილოეთ ამერიკაში...
- ...ჯუზეპე გარიბალდი ტელეგრაფით სარგებლობდა...
- ...ასწლიანი ომის დაწყების ერთერთი მიზეზი ის იყო რომ, ინგლისის მეფე ედუარდ III კაპეტინგების გადაშენებული დინასტიის პირდაპირი ჩამომავალი იყო, ხოლო ფილიპ VI უკანასკნელ კაპეტინგებს მხოლოდ ბიძაშვილად ეკუთვნოდა...
- ...ნოქალაქევში აქტიური ქალაქური ცხოვრება ძვ. წ. V საუკუნიდან აღინიშნება...
- ...პირამიდებს ეგვიპტელების გარდა ინკები და აცტეკებიც აშენებდნენ...
- ...სფინქსს ცხვირი ნაპოლეონის ჯარისკაცებმა მოატეხეს. ისინი მას სამიზნეთ იყენებდნენ...
- ...ანრი IV-ს 6 კანონიერი და 11 უკანონო შვილი ჰყავდა...
- ...სესხის მაქსიმალური წლიური პროცენტი რომაელებმა შემოიღეს 8% ძვ. წ. V საუკუნეში...
- ...სს დაკომპლექტებული იყო სუფთა არიული სისხლის მატარებელი პირებით, ჰიტლერის ჩანაფიქრის თანახმად, ისინი უნდა გამხდარიყვნენ მესამე რაიხის ახალი არისტოკრატია...
- ...ინგლისის მეფეები პლანტაგენეტების დინასტიიდან ეროვნებით ფრანგები იყვნენ...
- ...ადოლფ აიხმანმა თავიდან აიცილა ნიურნბერგის პროცესი არგენტინაში გადამალვით, მაგრამ 1960 წელს მოსადის თანამშრომლებმა იგი იპოვეს, მოიტაცეს, გაასამართლეს და სიკვდილით დასაჯეს...
- ...რუსეთსა და იაპონიას შორის ომი არ დასრულებულა, მეორე მსოფლიო ომის დასრულებისას იაპონიამ ამერიკასთან გამოაცხადა სრული კაპიტულაცია, ხოლო საბჭოთა კავშირთან სამშვიდობო ხელშეკრულება არ დადებულა სადავი ოთხი კურილის კუნძულის გამო...
- ...კომპიენის ალყა ჟან დ’არკის უკანასკნელი სამხედრო ოპერაცია იყო...
- ...საფრანგეთის ყველა მეფეს ტრადიციისამებრ სენ-დენის ტაძარში კრძალავდნენ...
- ...ნეფერტიტი ტუტანხამონის დედა იყო...
- ...ქალწულის კოშკს ბაქოში ასე დაერქვა ლეგენდიდან გამომდინარე, რომლის მიხედვითაც შახის ქალიშვილი გადმოხტა კოშკიდან უბედური სიყვარულის გამო...
- ...რომის იმპერატორ კალიგულას ნამდვილი სახელი იყო გაიუს იულიუს კეისარი, ხოლო მეტსახელი კალიგულა ერგო ბავშვობაში, როდესაც იგი უბრალო მეომარივით კალიგებს ატარებდა...
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- ალექსანდრე დიუმა (მამა), თავისი ცნობილი რომანების გარდა ავტორია კულინარიის დიდი ლექსიკონის, რომელიც ავტორის გარდაცვალებიდან 3 წლის შემდეგ, 1873 წელს გამოიცა.
- 1873 წლის 10 ივლისს, ბრიუსელში ურთიერთშელაპარაკების დროს და ალკოჰოლის ზემოქმედების ქვეშ ყოფნისას პოლ ვერლენმა რევოლვერის ორი გასროლით დაჭრა არტურ რემბო, რის გამოც ორი წლით იქნა დაპატიმრებული.
- სანამ მწერალი გახდებოდა მილან კუნდერა მუსიკის შექმნით იყო გატაცებული, რაც პიანისტი მამის გავლენით აიხსნება.
- 1857 წელს შარლ ბოდლერის პოეტური კრებული, ბოროტების ყვავილები, შერაცხულ იქნა როგორც "საზოგადოებრივი მორალის შეურაცხყოფა", დღეს კი ეს ლექსები სასკოლო პროგრამაშია შეტანილი.
- ვლადიმირ ნაბოკოვმა ბორის პასტერნაკს "შარვალში გამოწყობილი ემილი დიკინსონი" უწოდა.
- ჟორჟ სანდი ფრანგი მწერალი ქალის, ავრორა დიუპენის (სურათზე) ფსევდონიმია, რომელიც აიღო თავისი საყვარლის, ჟიულ სანდოს პატივსაცემად.
- ჟიულიენ გრაკი პირველი მწერალია, რომელმაც 1951 წელს თავისი ნაწარმოებისათვის სირტის ნაპირები, უარი თქვა გონკურის პრემიის მიღებაზე.
- მიშელ უელბეკი თანამედროვე მსოფლიოში ცნობილია თავისი პროვოკატორული რომანებით.
- ამელი ნოტომს თავისი ახირებები აქვს. იგი წერს დილაობით, ძალიან ადრე, 4-დან 8 საათამდე, ძველ დივანზე მჯდარი, მუხლებზე დადებულ პატარა რვეულში და, ამავდროულად, ნახევარ ლიტრამდე მაგარ ჩაის მიირთმევს.
- თანამედროვე ფემინიზმის ნიშნები პირველად XVII საუკუნის პრეციოზულ ლიტერატურაში გაჩნდა.
- როცა მკითხველისთვის ჯერ კიდევ უნცობ ამელი ნოტომს პირველად შესთავაზა ალბენ მიშელის გამომცემლობამ კონტრაქტი, მწერალს სურდა "კაზუსბელის" ფსევდონიმის აღება. საბოლოოდ გამომცემლობის ხელმძღვანელობამ დაარწმუნა ავტორი საკუთარი სახელი და გვარი დაეტოვებინა.
- ორჰან პამუკი (სურათზე) თურქეთის პირველი მოქალაქეა, რომელმაც ნობელის პრემია მიიღო ლიტერატურაში 2006 წლის 12 ოქტომბერს.
- იტალიური პოეზიისა და ლიტერატურის ფუძემდებლად დანტე ალიგიერია აღიარებული.
- ზღაპრების წერა ვოლტერმა 50 წლის ასაკში დაიწყო.
- ვოლტერი სიცოცხლეში დრამატული ნაწარმოებებით გახდა ცნობილი, დღეს კი მისი ფილოსოფიური ზღაპრები უფრო მნიშვნელოვნად მიიჩნევა.
- ფრანსუაზა საგანმა თავისი ფსევდონიმი აიღო პრინცესა საგანისგან, რომელიც, თავის მხრივ, პერსონაჟია მარსელ პრუსტის ნაწარმოებისა, დაკარგული დროის ძიებაში.
- 1964 წელს ჟან-პოლ სარტრმა უარი განაცხადა ნობელის პრემიის მიღებაზე. იგი თვლიდა, რომ ამ პრემიას მხოლოდ სიკვდილის შემდეგ უნდა გადასცემდნენ, რადგან ცოცხალმა ადამიანმა ყოველთვის შეიძლება შეიცვალოს აზრი ან შეცვალოს თავისი მოღვაწეობა.
- მარგერიტ დიურასის ნამდვილი გვარი დონადიე იყო. დიურასი კი მამამისის მშობლიური ქალაქის სახელწოდება იყო. თუმცა მეორე ვერსიის მიხედვით, ეს ფსევდონიმი კლერ დე დიურასის, XIX საუკუნის ფრანგი მწერალი ქალის გვარიდან შეიძლება იყოს აღებული.
- 1914-1920 წლებში ნობელის პრემია ძირიათადად სკანდინავიელ მწერლებს გადაეცემოდათ. ამის მიზეზი იყო ის, რომ შვედეთის აკადემიამ, რომელიც ნობელის პრემიის ლაურეატებს არჩევს, გადაწყვიტა ომში მონაწილე არც ერთი ქვეყნისთვის არ გადაეცა პრემია.
- დანიელ დეფოს თავისი რომანი, რობინზონ კრუზო ნამდვილმა ამბავმა შთააგონა: 1709 წელს ექსპედიციამ Woodes Rogers, აღმოაჩინა შოტლანდიელი მეზღვაური, ალექსანდრ სელკირკი, რომელმავ 4 წელი გაატარა ჩილეს მახლობლად უკაცრიელ კუნძულზე.
- რუს რომანისტსა და დისიდენტს, ალექსანდრე სოლჟენიცინს (სურათზე) 1945 წელს სტალინის კრიტიკისთვის კატორღა მიუსაჯეს. 1970 წელს მას ლიტერატურაში ნობელის პრემია მიენიჭა, მაგრამ რუსეთის კომუნისტურმა ხელისუფლებამ, ბრეჟნევის მეთაურობით, უარი განუცხადა ვიზის მიცემაზე, რის გამოც მწერალი ვერ წავიდა პრემიის მისღებად.
- უელბეკი არის ფსევდონიმი, რომელიც მწერალმა აიღო კომუნისტი ბებიის (მამის დედა) სახელიდან.
[რედაქტირება] დასახარისხებელი
- ... საპლანეტთაშორისო ხომალდმა "ვენერა-13" (სურათზე) 1982 წლის 1 მარტს პლანეტა ვენერაზე ჭექა-ქუხილის ხმა დააფიქსირა - ეს პირველი ხმის ჩანაწერი იყო სხვა პლანეტაზე...
- ...ნიუტონის უნივერსალური გრავიტაციის კანონის აღმოჩენამდე სამყაროს ცენტრად წარმოედგინათ ე.წ. ცენტრალური ცეცხლი, რომლისკენაც ყველა ციური სხეული ვარდებოდა...
- ...წითელი არმიისა და თურქეთის ჯარის ერთდროულმა შემოჭრამ საქართველოში ფართომასშტაბიანი თურქეთ-საბჭოთა ომის საშიშროება შექმნა 1921 წელს...
- ...კარლ ვესტმანი ერთ-ერთი პირველი შვედი არქიტექტორი იყო, რომელმაც საკუთარ პროექტებში ნორდული ნაციონალური რომანტიზმის სტილი გამოიყენა...
- ...500 ჰექტარის არემარეს ბუქარესტის ცენტრში, რომელიც 1980-იან წლებში ჩაუშესკუს ბრძანებით მიწასთან გაასწორეს, ქალაქის მკვიდრნი ჩაუშიმას უწოდებენ...
- ...ბერძნული კოლონია ფანაგორია, ამჟამად რუსეთში, ბორპორის მეფეთა სატახტო ქალაქი და დიდი ბულგარეთის დედაქალაქი იყო, სადაც დევნილი იმპერატორი იუსტინიანე II ცხოვრობდა...
- ...ბრიტანელი თავისუფალი ბაზრის ეკონომისტი რალფ ჰარისი, რომელიც ტეტჩერიზმის არქიტექტორად მოიაზრება, არამემკვიდრეობითი ბარონი გახდა მარგარეტ ტეტჩერის (სურათზე) პრემიერ-მინისტრად არჩევის შემდეგ, თუმცა ლორდთა პალატაში კროს-ბენჩებზე იჯდა საკუთარი პოლიტიკური დამოუკიდებლობის საჩვენებლად...
- ...ინგრიდ ბერგმანს სიცოცხლის განმავლობაში ხუთ ენაზე მოუწია როლების შესრულება - შვედურად, გერმანულად, ინგლისურად, იტალიურად და ფრანგულად...
- ...ედვარდ პალმერი, ადრეული მე-19 საუკუნის უტოპიური სოციალისტი, ფულის სრულ გაუქმებას ქადაგებდა...
- ...კასპიის ზღვაზე რუსების ექსპედიციის დროს ქალაქი ბარდა აზერბაიჯანში სრულ განადგურებას რუსების ნაწილებში დიზენტერიის გაჩენის წყალობით გადაურჩა...
- ...პაჭანიკთა მიერ 968 წელს კიევის ალყა ორი არმიის მეთაურის მიერ ერთმანეთის ხელის ჩამორთმევითა და ფარ-ხმლის გაცვლით დასრულდა...
- ...კომუნისტური რუმინეთის პირველი ფინანსთა მინისტრი ვასილ ლუკა, რომელიც 1952 წელს რუმინული ლეის დევალუაციის წინააღმდეგობისთვის დააპატიმრეს, ციხეში გარდაცვალებიდან ხუთ წელიწადში რეაბილიტირებულ იქნა...
- ...ვიიპურის საქალაქო ბიბლიოთეკა (სურათზე), აგებული აალტოს განუმეორებელი დიზაინით 1935 წელს, ათი წლის განმავლობაში მიტოვებული იყო ვიიპურის საბჭოთა კავშირის მიერ მითვისების შემდეგ...
- ...ესენის ოქროს მადონა უძველესი დღემდე მოღწეული ღვთისმშობლის ქანდაკებაა...
- ...განთქმული რუსი-აზერბაიჯანელი აღმოსავლეთმცოდნე მუჰამედ ალი კაზიმ-ბეგი ქრისტიანობაზე შოტლანდიელმა პრესბიტერიანელმა მისიონერმა მოაქცია 1821 წელს...
- ...ფოთლების ფერისცვალება შემოდგომაზე მათში მწვანე პიგმენტი ქლოროფილის შემცველობის შემცირების გამო ხდება...
- ...მეტრი სინათლის სიჩქარესთან მიმართებაში განისაზღვრება როგორც დისტანცია, რომელსაც სინათლე გადის ვაკუუმში 1/299,792,458 წამში.
- ...საბჭოთა რუსეთმა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამოუკიდებლობა ცნო 1920 წლის მოსკოვის ხელშეკრულებით იმ პირობით, რომ საქართველოს მიწაზე საბჭოთა რუსეთის მიმართ მტრულად განწყობილი ძალების შეიარაღება არ განლაგდებოდა...
- ...პლატონი ფილოსოფოსთან ერთად ოლიმპიური ჩემპიონიც იყო - მან ორჯერ გაიმარჯვა პანკრატიონში შეჯიბრში.
- ...1906 წელს ოპერის ვარსკვლავი ენრიკო კარუზო ნიუ იორკის ცენტრალ პარკის ზოოპარკში მაიმუნების გალიასთან უცნობი ქალისთვის ჩქმეტის გამო დააპატიმრეს...
- ...ლაინცერ ტიერგარტენი 2.450 ჰექტარის ბუნებრივი ნაკრძალია ქალაქ ვენაში, ავსტრია, და მასში დაახლოებით 1000-მდე გარეული ტახი ბინადრობს...
- ...გერმანიაში ვიტრას ავეჯის ქარხნის ყველა შენობა მსოფლიოში განთქმული არქიტექტორების, მათ შორის ფრენკ გერის, დაპროექტებულია...
- ... სარიყული ენა ხშირად მოიხსენიება როგორც ტაჯიკური, მიუხედავად იმისა, რომ ტაჯიკეთის სახელმწიფო ენას მხოლოდ შორით ენათესავება...
- ...ადამიანთა უმრავლესობას კუნძული ბაუნტი ტროპიკულ სამოთხედ წარმოუდგენია პოპულარული შოკოლადი ბაუნტის რეკლამის წყალობით, სინამდვილეში კი არქიპელაგი ბაუნტი სუბანტარქტიკული კლდოვანი კუნძულების ჯგუფია წყნარ ოკეანეში...
- ...დოიჩჰაუზი (სურათზე) მაინცში გერმანიის პირველი დემოკრატიულად არჩეული პარლამენტის შენობა იყო მაინცის რესპუბლიკის პერიოდში და დღეს მასში რაინლანდ-პფალცის სახელმწიფო დიეტი მდებარეობს...
- ...მართლმადიდებლური არქიტექტურული კანონის დარღვევით სვიშტოვის წმინდა სამების ეკლესიის აღმოსავლეთის ფასადს უზარმაზარი ტალღოვანი აფსიდი ქმნის...
- ...კანდარია მაჰადევა უდიდესი, ყველაზე ორნამენტული და კარგად შემონახული შუასაუკუნეების ინდუისტური ტაძარია მადჰია-პრადეშში, ინდოეთი...
- ... ვერა ხოლოდნაია, მუნჯი კინოს პირველი რუსული ვარსკვლავი, რომელსაც გავრცელებული ხმებით საფრანგეთის ელჩთან ჰქონდა რომანი. იგი ამ უკანასკნელის მოწამლული უნდა იყოს ბოლშევიკთა ჯაშუშობისთვის...
- ...ვერსალის სასახლეში გახსნილი შიდა ეზო შემდგომში მთელი ევროპის მონარქების სასახლეებისთვის ნიმუში გახდა...
- ... მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში, ყირიმის აჯიმუშკაის კატაკომბებში კონტინენტს მოწყვეტილი 10.000-ზე მეტი მეომარი და მოქალაქე 170 დღე იცავდა თავს...
- ... ამერიკულ ვერცხლის არწივის (სურათზე) მონეტაში გარანტირებული მინიმუმ ერთი ტროას უნცია .999 წმინდა ვერცხლია...
- ... ანდანტე დო მაჟორში ვოლფგანგ ამადეუს მოცარტის პირველი კომპოზიცია იყო...
- ... კანადის საგადასახადო კოდექსში არ არის მემკვიდრეობის გადასახადი...
- ... ქალებს პულმონარული ჰიპერტონიით დაავადების მამაკაცებზე ორჯერ უფრო მაღალი რისკის ალბათობა აქვთ...
- ... ტროცკისტები იოსებ სტალინის საბჭოთა სისტემას ბიუროკრატიულ კოლექტივიზმს უწოდებდნენ...
- ... იბერთა კარიბჭე (Иверские ворота) მოსკოვში სტალინის ბრძანებით დაანგრიეს წითელ მოედანზე სამხედრო პარადების დროს მძიმე ჯავშნიანი ტრანსპორტისთვის ადგილის გასანთავისუფლებლად...
- ... ბერძნების ერთ-ერთი საყოველთაო დღესასწაულია "Το Όχι" (უარის დღე), რაც 1940 წელს საბერძნეთის აქსისის ძალებზე დაუმორჩილებლობის გამო აღინიშნება...
- ...ჩინეთის დიდი კედლის (სურათზე) მშენებლობა ძვ. წ. III საუკუნეში დაიწყო, ამჟამად კი მისი საერთო სიგრძე 6,352 კილომეტრია...
- ...უკრაინულ 2 გრივნიან მონეტაზე დავით გურამიშვილია გამოსახული...
- ...ადოლფ ჰიტლერს არც უმაღლესი განათლება მიუღია და არც სიმწიფის ატესტატი ჰქონდა...
- ...გემის აბორდაჟით აღება ძველმა რომაელმა სამხედროებმა მოიგონეს პირველი პუნიკური ომის დროს, რათა კართაგენელებთან ზღვაზე ხელჩართული ბრძოლა შესძლებოდათ...
- ...ნობელის პრემიის გარდა არსებობს იგ-ნობელის პრემია, ის ყოველწლიურად ადრე შემოდგომაზე ჰარვარდში მიენიჭება ისეთ ათ მიღწევას მეცნიერებაში, რომლებიც "ჯერ გვაცინებს, შემდეგ კი გვაფიქრებს", თუმცა მათი დანერგვა სასურველი არ არის.
- ...მზის სისტემის მეათე პლანეტა (პირობითი სახელით 2003 UB313) მხოლოდ 2005 წელს აღმოაჩინეს და მეცნიერები ვერ შეთანხმდნენ პროზერფინა შეაქვან თუ პერსეფონი. ორივე სახელი ბერძნულ-რომაული მითოლოგიით პლუტონის (ჰადესი) მიწისქვეშეთში გამომწყვდეულ ცოლს ერქვა.
- ...1113 წელს აგებული წმინდა მიხეილის მონასტერი (სურათზე) კიევში პირველი რუსულ-უკრაინული ეკლესია იყო, რომელსაც ოქროს გუმბათი ჰქონდა, რაც ასე ტიპიურია საეკლესიო არქიტექტურისთვის ამჟამად აღმოსავლეთ სლავურ ქვეყნებში...
- ...სვიატო-კამენნი მონასტერი, უძველესი ქვის მონასტერი ჩრდილოეთ რუსეთში, კომუნისტებმა დაანგრიეს 1937 წელს ადგილობრივი კულტურის სასახლისთვის აგურის გამოსაყენებლად....
- ... კომპოზიტორი ვენიამინ ფლეიშმანი მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისში დაიღუპა, ვიდრე ოპერა "როტშილდის ვიოლონოს" დამთავრებას მოასწრებდა, თუმცა მისმა მასწავლებელმა დმიტრი შოსტაკოვიჩმა გადაარჩინა ხელნაწერები ალყაშემორტმული ლენინგრადიდან და თავად დაასრულა იგი...
- ...ზედაპირიდან 50 კმ-ში ვენერის ატმოსფეროს იგივე ტემპერატურა და წნევა აქვს რაც დედამიწას, შესაბამისად იგი ყველაზე დედამიწის მგავსი სივრცეა მზის სისტემაში...
- ...იალტის კონფერენციაზე უინსტონ ჩერჩილი იმდენად მოიხიბლა ერევნის კონიაკით, რომ სტალინს სთხოვა ყოველწლიურად 400 ბოთლი გაეგზავნა მისთვის...
- ...პიკასოს ნახატზე ”სამი მოცეკვავე” (სურათზე) ასახულია სინამდვილეში არსებული სიყვარულის სამკუთხედი, რომლის გამოც პიკასოს ერთ-ერთმა საუკეთესო მეგობარმა თავი მოიკლა...
- ...1533 წელს დაფუძნებული პეჩენგას მონასტერი მრავალი საუკუნის განმავლობაში მსოფლიოში ყველაზე ჩრდილოეთით მდებარე მონასტერი იყო...
- ...სკოტლანდ იარდი, მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე განთქმული პოლიციის დაწესებულება, გაუხსნელი მკვლელობის ადგილზე აიგო...
- ... ლენინგრადის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი ერთადერთი ადგილი იყო ნაცისტების მიერ ალყაშემორტყმულ ქალაქში, სადაც სადოქტორო ნაშრომების განხილვა მიმდინარეობდა...
- ... მზის სისტემის მოწყობის ჰელიოცენტრული თეორია ჯერ კიდევ ბერძენმა ფილოსოფოსმა არისტარქემ ჩამოაყალიბა ძვ. წ. 270 წელს, ნიკოლოზ კოპერნიკამდე 1800 წლით ადრე, ხოლო პლუტარქე ამ თეორიის ცოდნას რომის მეორე მეფეს ნუმა პომპილიუსს მიაწერდა, რომელიც ძვ. წ. VIII-VII საუკუნეების მიჯნაზე მოღვაწეობდა...
- ...პოტიომკინის საფეხურები (სურათზე) ოდესაში, ოპტიკურ ილუზიას ჰქმნის, სადაც შეხედვის კუთხის მიხედვით ან პლატფორმებია უხილავი და ან თავად საფეხურები...
- ...ნეორენესანსის არქიტექტურული სტილი მოიცავს ისეთ განსხვავებულ სტრუქტურებს, როგორიცაა გარნიეს სასახლე და მერიის შენობა პარიზში, ეროვნული თეატრი პრაღაში, რაიხსტაგი ბერლინში, მენტმორის ტაუერები ლონდონთან, ვლადიმირის სასახლე სანქტ-პეტერბურგში და ბოსტონის საჯარო ბიბლიოთეკა...
- ...1990 წელს ალასკის სამხრეთით წყნარ ოკეანეში კონტეინერული ტანკერიდან "Hansa Carrier" შტორმისას 80.000 ნაიკის ფეხსაცმელი ჩაცვივდა და ისინი მეცნიერებმა ოკეანის დინებების საკვლევად გამოიყენეს...
- ...ლენინის პორტრეტი საბჭოთა ბანკნოტებზე პირველად 1937 წლის ჩერვონეცზე გამოჩნდა...
- ...ამერიკელი ჯარისკაცებისთვის საველე პირობებისთვის შემუშავებულია სპეციალური სენდვიჩი, რომელიც სამი წლის განმავლობაში არ ფუჭდება...
- ...მაია ჩიბურდანიძე (სურათზე) ყველაზე ახალგაზრდა ქალი იყო, რომელსაც ოდესმე ქალთა მსოფლიოს საჭადრაკო ჩემპიონატში გაუმარჯვია...
- ...ნადეჟდა დუროვამ, რომელიც რუსეთის კავალერიის წარჩინებული ჯარისკაცი გახდა ნაპოლეონის ომების დროს, 1807 წელს პირატობით დაიწყო, ხოლო 1816 წელს კი უკვე შტაბს-როტმისტრის რანგით გადადგა.
- ...რუსეთის სახელმწიფო ისტორიულ მუზეუმში, მოსკოვში, 1,7 მილიონი მონეტა ინახება...
- ...1904 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ მარათონში ფრედერიკ ლორცი ფინიშამდე პირველი მივიდა, თუმცა მოგვიანებით აღიარა, რომ მარშრუტის 10 მილი მანქანით იმგზავრა...
- ...ივანე მრისხანემ ყაზანის აღების აღსანიშნავად წითელ მოედანზე ვასილი ნეტარის ტაძარი ააგებინა...
- ... ვენეციური, რომელზეც ვენეციაში და მის რეგიონში საუბრობენ, იტალიური ენის დიალექტი არ არის...
- ... მძიმე წონით კატეგორიას კრივში არა აქვს მაქსიმალური წონის ლიმიტი...