ალექსანდრე ბატონიშვილი, ერეკლე II-ის ძე
ვიკიპედიიდან
საკუთარ სახელს "ალექსანდრე ბატონიშვილი" აქვს სხვა მნიშვნელობებიც. იხილეთ: ალექსანდრე ბატონიშვილი |
ალექსანდრე ბატონიშვილი (ბაგრატიონი) (* 1770 ― † 1844, თეირანი), ქართველი პოლიტიკური მოღვაწე, ერეკლე II-ის ძე. აღიზარდა კათოლიკე პატრების მეთვალყურეობით. 17-18 წლისა უკვე მონაწილეობდა ქვეყნის მართვა-გამგეობაში. ხელმძღვანელობდა აღა მაჰმად-ხანის შემოსევის დროს დანგრეული თბილისის აღდგენას. საუფლისწულო ქვემო ქართლში ჰქონდა. ერეკლეს გარდაცვალების შემდეგ ებრძოდა გიორგი XII-ს. როცა ქართლ-კახეთი რუსეთს შეუერთდა, ალექსანდრე ბატონიშვილმა დაიწყო ბრძოლა სამეფოს აღსადგენად. 1802-1803 დახმარება სთხოვა ამიერკავკასიის (ერევნის, ნახიჭევნის, განჯის) სახანოებს; შემდეგ კი ირანს წავიდა. რუსეთ-ირანის 1804-1813 ომის დროს თეიმურაზ ბატონიშვილთან ერთად იბრძოდა რუსეთის წინააღმდეგ. ამავე დროს წერილებს უგზავნიდა რუსეთის მოხელეებს და ჰპირდებოდა, თუ ქართლ-კახეთის სამეფოს აღადგენდნენ, ბრძოლას შეწყვეტდა.
1812 შემოდგომაზე ალექსანდრე ბატონიშვილი საქართველოში ჩამოვიდა და კახეთის აჯანყებას ჩაუდგა სათავეში. აჯანყების დამარცხების შემდეგ დაღესტანში გაიქცა და 1818 წლამდე დაჰყო იქ. 1819-იდან კლვავ ირანს გაემგზავრა. მონაწილეობდა რუსეთ-ირანის 1826-1828 წლების ომში. 1832 წელს შეთქმულების მონაწილეებს განზრახული ჰქონდათ მისი მოწვევა საქართველოს მეფედ. სიცოცლის ბოლო წლები ალექსანდრე ბატონიშვილმა სიღატაკეში გაატარა. გარდაიცვალა თეირანში. დაკრძალულია იქვე, სომხეთის ეკლესიის ეზოში.