Сэлэнгэ
Wikipedia-с
Манай ардын хувьсгалын єлгий нутаг Сэлэнгэ аймаг 1931 онд байгуулагджээ. Дархан уул аймаг ороод 41204 ам.дєр.км нутагтай, 101 мян. хїн амтай. Аймгийн тєв Сїхбаатар хот нь Орхон Сэлэнгэ мєрний билчэрт 51 ам.дєр.км талбайг эзлэн Улаан-баатараас 311 км зайтай газарт д.т.д 626 м єнд?рт оршино. Манай орны хамгийн намд оршдог аймгийн тєв юм. Сэлэнгэ аймаг нь манай орны хойд хэсэгт Орхон Сэлэнгийн савын дунд зэргийн уулс бїхий нутгийг эзлэн оршино. Аймгийн нутгийн баруун хойд хэсгээр юрийн хурдас, ємнєд хэсгээр нь герциний боржин, зїїн хэсэгт нь гїний боржин тархжээ. Аймгийн нутагт нїїрс /Улаантолгой, Шарын гол/, тємєр /Тємєртэй, Тємєртолгой/, алт /Их Алтат, Бугант, Толгойт/ болон барилгын материалын баялаг бий. Сїхбаатар хотод агаарын дундаж температур нь жилд -1.9° бєгєєд I сард -23.3° хїйтэн, VII сард 19.1° дулаан байдаг. Хамгийн х?йтэн болсон нь 38.5° болж байжээ. Агаарын даралт I сард 952 гПа, VII сард 933,5 гПа байдаг. Жилийн салхиний дундаж хурд 2,4 м/с бєгєєд хамгийн их салхитай V сардаа дундаж хурд нь 3.4 м/с болдог. Сэлэнгэ, Орхон, Хараа, Ерєє зэрэг манай орны том гол мєрд урсана. Сэлэнгэ мєрнєєр усан онгоц явна. Цагааннуур зэрэг нуур бий. Ерєє, Товхонханы, Хондын Могойн зэрэг рашаан бий. Нутгийн ихэнх хэсэгт уулын хар июроон хєрс, гол мєрдийн хєндийн хагшаа хурдаст хєрс. тархжээ. Нутгийн уулархаг хэсгээр (42%), ой хєвч тайга, бусад хэсгээр билчээрийн ургамал, гол мєрдийн хєндийгєєр шугуй ургажээ. Ойн ба хээрийн амьтад тархсан. Сэлэнгэ аймаг газар тариалан голлон хєгжїїлсэн аймаг юм. Манай орны газар тариалангийн талбайн їлэмж хэсэг энэ аймгийн нутагт Орхон Сэлэнгийн савд тєвлєрсєн юм. Улсын їр тарианы 40 орчим хувийг їйлдвэрлэдэг, 570 гаруй мян. малтай. Сэлэнгэ аймагт мод боловсруулах, гурилын, хїнсний. спирт бал бурамын їйлдвэр, вагон засварын газар бий. Сїхбаатар хот нв 20.0 мян. хїнтэй бєгєєд тємєр ба авто замын гол зангилаа нутаг бєгєєд манай хилийн байнгын чухал гарцын нэг юм. Сэлэнгэ аймагт ОХУ-руу гарах хилийн боомт Зэлтэр сумын Зэлтэр, Хонгор овоо, Сїхбаатар хот, Алтанбулагт бий.
[Өөрчлөх] Сумд
- Сүхбаатар
- Алтанбулаг
- Баруунбүрэн
- Баянгол
- Ерөө/Бугант/
- Жавхлант
- Зүүнбүрэн
- Мандал/Зүүнхараа,Түнхэл,Хэрх/
- Орхон
- Орхонтуул
- Сайхан/Хөтөл/
- Сант
- Түшиг
- Хүдэр
- Хушаат
- Цагааннуур
- Шаамар/Дулаанхаан/
Монгол улсын Аймгууд | ![]() |
---|---|
Архангай | Баян-Өлгий | Баянхонгор | Булган | Говь-Алтай | Говьсүмбэр | Дархан-Уул | Дорноговь | Дорнод | Дундговь | Завхан | Орхон | Өвөрхангай | Өмнөговь | Сүхбаатар | Сэлэнгэ | Төв | Увс | Ховд | Хөвсгөл | Хэнтий | |
Нийслэл хот: Улаанбаатар |