West-Veluws

Van Wikipedie

West-Veluws woordenboek

West-Veluws (wonnen oek wel Noord-Veluws of Noordwest-Veluws eneumd) is een Nedersaksisch dialek van de Nederlaanse previnsie Gelderlaand. 't Wonnen in verschillende Veluwse en enkele Utrechse darpen epraot.

Veluws wonnen veurnamelijk thuus epraot deur 't wat ouwere volk en oek nog deur partie jongere luui, mar dan al meer mit een Nederlaansere invleud as bie de grootouwers. Veluws is een algemeen eaccepteerd dialek umdat de meeste meensen 't wel begriepen kunnen. Der wonnen al een tied lange ewark an een woordenboek veur alle dialekken van 't Veluws en 't Gelders (revierengebied), 't eerste (Veluwe. Het huis) en 't tweede deel (Veluwe. De mens) bin al uut-ebröch. Der bin oek al wat aandere dialekboeken uut-ebröch, mar neet in disse umvang.

Kenmarkend veur 't Veluws is dat 't een soort van overgangstaal is tussen 't Nederlaans en 't Nedersakisch, 't wonnen echter wel tot 't Nedersaksisch erekend, veural gebieden dee dichter an de grens mit 't Oost-Veluws liggen.

Inholdsopgaove

[bewark] Onzevaor

[bewark] Puttens

Onze Vaor die in de hemel is,
Uw Naam wordt eheiligd,
Uw Koeninkriek komt,
Uw wil geschiede
Geliek in de hemel as oek op de eerde.
Geef oens vandaag oens dagelijks brood,
en vergeef oens onze schulden,
geliek oek wulie oens onze schuldenaoren vergeven;
en breng ons niet in verzeuking,
mar verlos oens van 't boze.
Want van U is 't Koeninkriek,
en de kracht en de heerlijkheid,
tot in de eeuwigheid.
Amen.

[bewark] Nunspeets

Onze Vaor dee in de hemel is,
Uw Naam wonnen eheiligd,
Uw Koeninkriek kump,
Uw wil geschiede
Gelieke in de hemel as oek op de eerde.
Geef ons noen ons dagelijks brood,
en vergeef ons onze schulden,
gelieke oek wie vergeven onze schuldenaren;
en leid ons neet in verzeuking,
mar verlos ons van de boze.
Want van U is 't Koeninkriek,
en de krach en de heerlijkheid,
tot in de eeuwigheid.
Amen.

[bewark] Dialekvergelieking

Gao mit de muuspijl over de starretjes op de biekoemende infermatie weer te geven.

Puttens Nunspeets Standardnederlaans
bietje(n) bietjen beetje
beteund betuun schaars, beperkt
bonk * bonke * groot stuk
breekbonen breekbonen sperziebonen
deern, deretje(n) deerne, deerntjen meisje
duuf duve, doeve duif
eerpel, erepel eerpel, erepel aardappel
eerdbees eerdbeze aardbei
frommes, vrouw, wief frommes, vrouw, wief vrouw
frullie vrouwluui vrouwen
gedien gedien gordijn
glaozekleed glaozekleed vitrage
hen hem hebben
kous hoze, kouse kous
iezig * iezig, iezelig heel, erg
keis, kees keze kaas
kiender(s) kienders kinderen
krang krang binnenstebuiten
kuum kuum, teumig bedeesd, rustig
leed, kwaod, hellig leed, kwaod, hellig kwaad, boos
leer ledder (Elspeet: lere) ladder
luui luui lui
platte peters platte peters tuinbonen
mins meens mens
mirreg mirreg middag
moekerig weer moekerig weer broeierig weer
op huus opan op huus an naar huis toe
overstuur overstuur bedorven (eten)
vao(de)r en moe(de)r * vaor en moor vader en moeder
schaal sjaal * sjaal sjaal, das
schaol * schaole schaal
schand * schaande schande
school * schoele school
sneeg * snejig flink, vlot, gewiekst
strabant strabant pittig, vrijpostig
sukelao sukelao chocola
de hof, de tuun de tune, de hof de tuin
tunekrupertje, klein jantje(n) tunekrupertjen winterkoning
uui (ook wel look iets ouderwets) ui (ook wel look iets ouderwets) ui
vulling vullen veulen
zog motte zeug

[bewark] Overie dialekken

Aandere dialekken Lokasie Standardnederlaans
oot(jen) Bunschoten, Niekark, vrogger oek Putten oma
luliezer Garder tillefooon
kiekkast(e) * hele (West-)Veluwe televisie

[bewark] Grammatica

Puttens Standardnederlaans
ik loop ik loop
jie lopen jij loopt
hie loopt hij loopt
wulie lopen wij lopen
zulie lopen zij lopen
julie lopen jullie lopen
Puttens Standardnederlaans
ik het ik heb
jie het jij hebt
hie het * hij heeft
wulie hen wij hebben
zulie hen zij hebben
julie hen jullie hebben
Nunspeets Standardnederlaans
ik lope ik loop
jie lopen jij loopt
hij loop hij loopt
wie lopen wij lopen
zee lopen zij lopen
julen lopen jullie lopen
Nunspeets Standardnederlaans
ik hebbe ik heb
jie hem jij hebt
hij hef hij heeft
wie hem wij hebben
zee hem zij hebben
julen hem jullie hebben

[bewark] Zie oek

[bewark] Externe verwiezingen