Gaston III de Foish-Bearn
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Gaston Fèbus que vadó Gaston III de Foish-Bearn, hilh de Gaston II de Foish-Bearn e d'Alienor de Comenge, lo 23 de setembre de 1343 e que'morí en 1391. Qu'èra conte de Foish, vesconte (puish senhor sobiran) de Bearn, de Marsan, de Gavardan, de Nebosan, de Lautrec e d'Albigès, co-senhor d'Andòrra. Senhor Bearnés qui s'escadé entà obtiéner la reconeishénça e lo respecte de l'independénia de Bearn peus reis de França e d'Anglatèrra e qui bastí un sistèma d'aliganças entà contrarotlar los escambis economics enter los dus costats deus Pirenèus.
[Modificar] Vita
Durant lo son regnat que hon famós : la soa victória a Launac contra los Armanhac,la soa ajuda balhada aus chivaliers teutonics, lo sauvament de la dofina de França a Meau e lo murtre deu son hilh legitim. Lo son regnat que ho entau Bearn un temps de patz (a l'empara de la guèrra de cent ans) e de grana pression fiscala (l' istorian Peir Tucoo-Chala que sosligna que Gaston Fèbus non s'estimeva pas la pèna capitau per'mor los morts non pagan pas cap impòsts) qui permeté la construction d'ua cadèna de castèths e de hortalessas (mantuns que portan enqüèra la mencion "Febus me fe" talhada en las loas pèiras); enter los castèths febusian que podem mentáver: Pau, Ortès (ne demora sonque la tor Moncada), Bellòc, Morlana, Montaner e, en dehòra de Bearn, Lorda, Mauvesin, Masèra e Foish. La soa vita e l'esplendor de la soa cort que hon ecrivut en detalh e dab admiracion peu cronicaire picard Jean Froissart.
[Modificar] Òbra literaria
Que ho tanben escrivan de lenga francesa e occitana (autor de poesias occitanas e de dus libes en francès: un libe de cassa e un aute de pregària). Com mecènas que ho protector deus màgers compositors de musica deus sons temps e que li devem la comanda d'arreviradas de libes en occitan com, per exemple, lo tractat cirurgicau deu mètge arab Albucassis.
[Modificar] Gaston III dins l'art e l'istòria
- Chroniques de Jean Froissart
- Gaston Febus, tragedia de Miquèu de Camelat.
Precedit per Gaston II |
![]() comte de Foish vicomte de Bearn |
Seguit per Matiu |