Rregullorja Nderkombetare e Shendetit

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Vini Re!
KUJDES! - *Ky artikull bie në kundërshtim me rregulloren e Wikipedias
dhe duhet pastruar urgjentisht nga mirëmbajtësi i faqeve ose administratorët.



Pyetjet që shtrohen më shpesh lidhur me Rregulloren Ndërkombëtare të Shëndetit (RNSH)

1. Çfarë është Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit (RNSH)? 2. Cila është historia e Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit? 3. Përse u rishikua Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit? 4. Cilat janë ndryshimet e mëdha në Rregulloren Ndërkombëtare të Shëndetit (2005)? 5. Cili është statusi legal i Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit? (2005) dhe si hyn në

   fuqi ajo për Shtetet? 

6. Cili do të jetë përgjegjës për zbatimin e Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit

   (2005)? 

7 Çfarë mbështetje dhe ndihmëse do të jetë e disponueshme për Shtetet për zbatimin e

   Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit? 

8 .Çfarë nënkuptohet me "emergjencë të shëndetit publik me interes ndërkombetar " në

  Rregulloren Ndërkombëtare të Shëndetit (2005)? 

9.Kur dhe si do të nxjerrë OBSh-ja rekomandime lidhur me emergjencat e shëndetit

   publik me interes ndërkombetar.? 

10.Si do të grumbullojë informacion OBSh ja? 11. Sipas Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit (2005), cilat janë detyrimet kyçe për

    shtetet? 

12 Sipas Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit (2005), cilat janë detyrimet kyçe për

  OBSH? 

13.Si do të përfitojnë Shtetet nga Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit (2005)? 14. Si do të prekë Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit udhtarët individuale? 15. A do të prekë Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit (2005) udhetimin dhe tregtinë

    ndërkombëtare? 

16. Si do të arrihet zbatimi i Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit (2005)? 17.Si ndërvepron Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit (2005) me marrëveshjet dhe

    organizmat e tjerë ndërkombëtare ? 

18. Si do të zgjidhen pyetjet dhe diskutimet lidhur me interpretimin ose zbatimin e

   Rregullores Ndërkombëtare të Shëndetit (2005)? 

19.Çfarë hapash duhen ndërmarrë nga OBSH dhe vendet anëtare të saja përpara së

    Rregullorja Ndërkombëtare e Shëndetit (2005)  të  hyjë  në  fuqi në qershor 2007? 

1. Çfarë është rregullorja ndërkombëtare e shëndetit?

Rregullorja ndërkombëtare e shëndetit është një instrument legal ndërkombëtar , i cili është detyrues për të gjitha shtetet anëtare të Organizatës Botërore të Shëndetësisë të cilat nuk e kanë refuzuar atë, dhe për të gjitha shtetet jo anëtare të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (ose subjekte të proçedurës së parashikuar në RNSH, të cilët kanë paraqitur rezerva) të cilët kanë qënë dakort me detyrimet e saja. Qellimi i RNSH të miratuar në 1969 është që të bëjë të mundur një siguri maksimale ndaj përhapjes ndërkombëtare të semundjeve me një minimum të interferencës me trafikun botëror. RNSH e vititit 1969 vlente vetëm për tre sëmundje infektive , kolerën, murtajën dhe ethen e verdhë. Për shkak të shtrirjes së tyre të ngushtë dhe kufizimeve të tjera (shih Pyetjen 3 me poshtë) RNSH u rishikua nga vendet anëtare të Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Në maj 2005 Asambleja Botërore e Shëndetësisë miratoi RNSH 2005 (shih pyetjen 2 me poshtë). RNSH aktuale do të zevendesohet nga RNSH (2005) kur kjo e fundit të hyjë në fuqi në 15 qershor.2005 Qellimi dhe shtrirja e RNSH (2005) janë të parandalojë , të mbrojë nga, dhe të kontrolloje dhe ofrojë një përgjigje nga pikëpamja e shëndetit publik ndaj përhapjes ndërkombëtare të sëmundjeve me mënyra qa janë në përputhje dhe kufizohen tek rreziqet e shëndetit publik dhe që shmangin interferencat e panevojshme me trafikun dhe tregtinë ndërkombëtare . RNSH (2005) vendos dhe një kod të vetëm proçedurash dhe praktikash për masat rutinë të shëndetit publik në aeroportet dhe portet ndërkombëtare dhe në disa kryqëzime tokësore.

2. Cila është historia e RNSH?

Epidemitë e kolerës që shpërthyen në Evropë gjatë periudhës 1830 dhe 1847 ishin katalizatorë (përshpejtues ) për diplomacinë intensive lidhur me semundjet infektive dhe për bashkëpunimin multilateral në shëndetin publik. Kjo çoi në Konferencën e Parë Ndërkombëtare për Sanitetin, në Paris 1851. Në 1948, hyri në fuqi Kushtetuta e OBSH-se dhe në 1951. Shtetet Anëtare të OBSH-se miratuan Rregulloren Ndërkombëtare për Sanitetin, të cilat në 1969 u zëvëndësua dhe u quajt Rregulloja Ndërkombëtare e Shëndetit . Në vitin 1973 dhe 1981 rregullorja u be subjekt i modifikimeve të vogla. Si fillim RNSH kishte si qellim monitorimin dhe kontrollin e gjashtë sëmundjeve serioze infektive si: kolera, murtaja, ethet e verdha, lija, ethja rekurente dhe tifo. Sipas RNSH aktuale, vetëm kolera, murtaja dhe ethet e verdha janë të denancueshme, që do të thotë se Shtetet duhet të njoftojnë OBSH-në nëse dhe kur këto semundje shfaqen në territorin e tyre. Në fillim të 1990, rishfaqja e epidemive tashmë të njohura mirë si kolera në pjesë të Amerikes të Jugut, murtaja në Indi dhe dalja e agjenteve të rinj infektues si ethet hemorragjike Ebola çuan në një rezolutë të Asamblesë-së 48-të të Organizatës Botërore të Shëndetësisë në 1995, duke kërkuar rishikimin e Rregullores. Në Maj 2001, Asamblea Boterore të Shendetit miratoi rezolutën WHA 54.14, siguria Globale e shëndetit: paralajmerimi dhe pergjigja ndaj epidemisë , në të cilin OBSH-se i ishte kërkuar të mbështeste Vendet Anëtare në identifikimin, verifikimin dhe pergjigjen ndaj emergjencave të shendetit publik që përbënin shqetësim ndërkombëtar . Në Maj të 2003, rezoluta e WHA56.28 mbi Rishikimin e Rregulloreve Ndërkombëtare të Shëndetit , krijoi një grup pune ndërqeveritar i hapur për të gjithe Shtetet Anëtare për të rishikuar dhe rekomanduar një rishikim-draft të RNSH për t'u marrë në konsideratë nga Asambleja Botërore e Shëndetit . Grupi mbajti 2 sesione në Nentor të 2004 dhe Shkurt/Maj 2005 me qëllim miratimin e një teksi final për tu marrë në konsideratë nga Asambleja Boterore e Shëndetësisë në mbledhjen e 58te. Asambleja Botërore e Shëndetësisë miratoi RNSH (2005) në 23 Maj të 2005 me rezoluten WHA58.3.

3.Pse u rishikua RNSH?

Rishikimi ishte i nevojshëm për të trajtuar kufizimet në RNSH aktuale (1969) të identifikuara nga përvoja në zbulimin dhe përgjigjen ndaj shpërthimeve të sëmundjeve me dimensione ndërkombëtare . Në dekadat e fundit, lëvizja dhe tregtia ndërkufitare është rritur dhe teknologjia e komunikimit është zhvilluar dukshëm . Sfidat e reja kanë lindur në kontrollin e shfaqjes dhe rishfaqjes të sëmundjeve infektive. Bota ka hyrë në një erë informacioni në të cilën të rjat përhapen nëpërmjet një mori kanalesh formale dhe jo formale. Fokusi mbi vetem tre semundje (kolerën , murtajën dhe ethet e verdha) nga RNSH (1969) nuk trajtonte rreziqet e shumta dhe të ndryshme të shëndetit publik me të cilat bota përballet sot. Përveç kesaj, disa kufizime të panevojshme dhe të dëmshme mbi lëvizjen dhe tregtinë kanë çuar në hezitime të disa vendeve për të raportuar menjëherë shpërthimet e sëmundjeve ose ngjarje të tjera. RNSH (2005), e cila bazohet fort në përvojat praktike, zgjeroi fushen e veprimit të Rregullores të 1969 për të mbuluar sëmundjet ekzistuese, të reja dhe të ri-shfaqura, duke përfshirë emergjencat e shkaktuara nga agjentet jo-infektivë të sëmundjeve . RNSH(2005) krijoi kuadrin ligjor për mbledhjen e shpejte të informacionit, për të përcaktuar se kur një ngjarje përbën një emergjencë për shendetin publik në nivel ndërkombëtar (shiko Pyetjen 8 më poshtë ), dhe për vendet që kërkojnë asistencë teknike. Proçedurat e reja të raportimit kanë për qellim rrjedhën në kohe dhe të saktë të informacionit për OBSH-në mbi emergjencat e mundshme për shendetin (shih Pyetjen 9 më poshtë ). Organizata Botërore e Shëndetësisë si një autoritet asnjanjës me një rrjet të shtrirë komunikimi, mund të gjejë informacionin, të rekomandoje veprime dhe të ofrojë asistencë direkte teknike kur nevojitet, të pershtuar sipas ngjarjeve që ndodhin. Miratimi i RNSH (2005) është një hap i rëndësishëm në forcimin e mbrotjes kolektive të botës kunder rreziqeve të sëmundjeve infektive.

4.Cilat janë ndryshimet e medha në rregullonen nderkombetare (2005)?

   Denoncimi 

RNSH (2005) i kërkon shteteve që t'i denoncojne OBSH-se të gjitha ngjarjet që mund të përbëjnë një emergjencë të shendetit publik me një shqetesim ndërkombëtar (shih Pyetjen 8 më poshtë ) dhe t'i përgjigjen kërkesave për verifikim të informacionit përsa i takon ngjarjeve të tilla. Kjo do të mundesoje OBSH-në të sigurojë bashkëpunim të duhur teknik për një mbrotje efektive nga të tilla emergjenca dhe në kushte të caktuara të percaktoje rrethanat, të informoje shtetet e tjera për rreziqet e shëndetit publik që meritojnë veprim nga ana e tyre.

  Pikat fokale kombëtare  dhe  pikat e kontaktit të OBSH-se për  Rregulloren 
  Ndërkombëtare  

Nje ndryshim i mëtejshëm kërkon vendosjen e pikave fokale kombëtare dhe kontaktet koresponduese ose zyrtare. Pikat kombëtare fokale sigurojnë lidhjen operative midis shteteve dhe Organizatës Botërore të Shëndetësisë për çeshtje të RNSH.. Pikat fokale ofrojnë informacion tek dhe marrin informacion prej OBSH 24 orë në ditë , shtatë ditë në javë . Perveç kësaj , sipas RNSH, OBSH-së i kërkohet të informojë shtetet për pikat e saj të kontaktit në qender dhe në nivel rajonal.

  Percaktimi i kapaciteteve thelbesore 

RNSH (2005) përcakton kapacitetet bazë të shendetin publik që duhet të zhvillojë, forcojë dhe ruajë një vend në nivelin parësor , të ndërmjetëm dhe kombëtar në mënyrë që të zbulojë, raportojë dhe t'i përgjigjet rreziqeve të shendetit publik dhe emergjencave potenciale të shendetit publik me shqetësim ndërkombëtar . Përveç kesaj, kërkohen kapacitete specifike për zbatimin e masave në disa aeroporte, porte dhe kryqëzime tokësore të caktuara.

  Masat e rekomanduara 

Përgjigjia e Organizatës Botërore të Shendetesise-se ndaj një ngjarje të shëndetit publik mund të përfshijë masa që rekomandohen për zbatimin nga shteti i prekur prej një emergjence të shëndetit publik, që përbën shqetësim ndërkombëtar, nga shtete të tjerë dhe nga operatorë të transportit ndërkombëtar . Rekomandime të përkohshme jepen nga Organizata Botërore e Shëndetësisë mbi bazë ad hoc, të kufizuara në kohë , dhe specifike sipas riskut, si rezultat i një emergjence të shëndetit publik që përbën shqetësim ndërkombëtar .Rekomandimet e përhershme tregojnë masat e duhura për zbatim rutinë për rreziqe të vazhdueshme specifike të shendetit publik në aeroporte, porte dhe pika kryqëzimi tokësor të caktuara që janë për zbatim rutinë ose periodik Masat mund të drejtohen ndaj personave, bagazhit, ngarkesës, kontejnerëve, anijeve, avionëve, automjeteve, mallrave ose pakove të postës .

  Keshillim i jashtëm në lidhje me RNSH 

RNSH(2005) përfshin proçedura për marrjen e këshillave të pavarura lidhur me zbatimin e RNSH. Proçedura e parë është ngritja e një Komiteti të Emergjencës për të këshilluar drejtorin e përgjithshëm të Organizatës Botërore e Shëndetësisë në përcaktimin nëse një ngjarje e veçante është në fakt një emergjencë e shëndetit publik që përbën shqetësim ndërkombëtar dhe të ofrojë këshilla për rekomandime të duhura të përkohëshme. Një Komitet i Rishikimit të RNSH ngarkohet me detyrën e këshillimit të drejtorit të përgjithshëm për çështje teknike që lidhen me rekomandime të përhershme, funksionimin e rregullores dhe amendimeve të saja.

5.Cili është statusi i RNSH (2005) dhe si hyn ajo në fuqi për shtetet?

RNSH(2005) do të bëhet legalisht detyruese për të gjitha vendet anëtare të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (me perjashtim të atyre që i kane refuzuar atë ose që kanë paraqitur rezerva) brenda 18 muajsh nga njoftimi për miratimin e RNSH (2005) nga Asambleja Botërore e Shëndetësisë. Megjithatë, nëse rezervimi është i pajtueshem me objektin dhe qëllimin e RNSH (2005) dhe ai nuk është kundershtuar nga të paktën një e treta e shteteve të tjerë brënda gjashtë muajsh nga njoftimi, rregullorja hyn në fuqi për shtetin që ka paraqitur rezerva. Vendet jo anëtare të Organizatës Botërore të Shëndetësisë mund të njoftojnë drejtorin e përgjithshëm të Organizatës Botërore të Shëndetësisë se ato janë dakort me detyrimet e rregullores.

6.Cili do të jetë përgjegjës për zbatimin e RNSH (2005)?

Përgjegjësia për zbatimin e RNSH (2005) është për Organizatën Botërore të Shëndetësisë dhe të gjitha shtetet që kanë detyrime ndaj RNSH. Brënda vendeve adminstratat kombëtare shëndetësore janë përgjegjëse për zbatimin e RNSH(2005) dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë do të mbështesë shtetet në këto detyrë . Përveç autoriteteve kombëtare shëndetësore, operatoret ndërkombëtare të transportit ose entitete të tjera të duhura mund të përfshihen në zbatimin e masave të rekomandurara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë . 7 Çfarë mbështetje dhe asistencë do të jetë e disponueshme për Shtetet për zbatimin e RNSH(2005)?

Sipas RNSH 2005, Organizatës Botërore të Shëndetësisë i kërkohet të bashkëpunojë me shtetet në një numer fushash si vlerësimi dhe përforcimi i kapaciteteve të shëndetit publik Kjo asistencë përfshin mbështetjen e shteteve në identifikimin e burimeve të duhura financiare për të zhvilluar dhe ruajtur këto kapacitete. Përveç kësaj , Organizata Botërore e Shëndetësisë do të vazhdojë të ofrojë asistencë teknike dhe logjistike për shtetet, në mënyrë që të lehtësojë zbatimin e plotë dhe efektiv të rregullores.

8.Çfarë nënkuptohet me "emergjencë të shëndetit publik që përbën shqetësim ndërkombëtar " në RNSH (2005)?

Sipas RNSH (2005) një emergjencë e shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar ka të bëjë me një ngjarje të jashtezakonshme të shendetit publik e cila me siguri do të përbëje një rrezik për shëndetin publik për shtetet e tjera përmes përhapjes ndërkombëtare të semundjes ; dhe ii. potencialisht do të kërkojë një përgjigje të koordinuar ndërkombëtare. Ky perkufizim e zgjeron gamën e RNSH 1969 nga vetëm kolera, murtaja dhe ethja e verdhe drejt mbulimit të sëmundjeve ekzistuese, të reja dhe atyre që po rishfaqen, duke përfshirë edhe emergjencat e shkaktuara nga semundje me agjentë jo infektiv. Ky përkufizim thekson nevojën për të marrë në konsideratë kontekstin në të cilin po ndodh një ngjarje si dhe agjentin shkaktar (nëse dihet) Hasja e një semundje specifike në vetvete nuk jep informacion të mjaftueshëm për të vlerësuar riskun e një përhapje ndërkombëtare Mjedisi gjeografik, koha, përmasa e shpërthimit, afërsia me një kufi ndërkombëtar , shpejtësia e përhapjes dhe mënyra e transmetimit , mes faktoreve të tjerë , janë të gjithë të rëndësishëm në analizën nëse ngjarja është një rrezik për shëndetin publik ndërkombëtar. Për t'i ndihmuar shtetet për të kuptuar se çfarë mund të përbëje një emergjencë për shëndetin publik me shqetësim ndërkombëtar dhe çfarë jo, RNSH i ofron atyre një instrument vendimmarrës (Aneksi 2 i Rregullores) Ajo i orjenton shtetet për të vlerësuar ngjarjet që hasen brënda territorit të tyre dhe që të njoftojnë Organizatën Botërore të Shëndetësisë për ato ngjarje të cilat mund të përbëjnë një emergjencë të shëndetit publik me shqetesim ndërkombëtar sipas kritereve të mëposhtme: i. serioziteti i impaktit të shëndetit publik të ngjarjes; ii. natyra jo e zakontë dhe e papritur e ngjarjes; iii. potenciali që ngjarja të perhapet botërisht ; dhe/ose iv. rreziku që të mund të ndodhin kufizimet e udhëtimit dhe tregtisë si pasojë e ngjarjes. Njoftimi në kohë dhe transparent ngjarjeve i kombinuar me vlerësimin e bashkërenditur të rrezikut nga shtetet e interesuara dhe nga Organizata Botërore e Shëndetësisë , bashkë me komunikimin e efektshëm të riskut, do të rrisin shume besimin ndërkombëtar gjatë të tilla emergjencave dhe do të reduktonin gjasat e një vendosje unilaterale të kufizimeve të tregtisë dhe udhëtimit. Për percaktimin se kur një ngjarje e veçantë përbën një emergjencë të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar , RNSH, ofron mundësinë e një Komiteti të Emergjencës për të informuar këtë proçes , duke këshilluar drejtorin e përgjithshëm të Organizatës Botërore të Shëndetësisë .

9.Kur dhe si do të nxjerrë OBSh-ja rekomandime lidhur me emergjencat e shëndetit publik me interes ndërkombëtar?

Organizata Botërore e Shëndetësisë me të përcaktuar se një ngjarje e veçante përbën një emergjencë të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar RNSH (2005), i kërkon Organizatës Botërore të Shëndetësisë të jape një përgjigje në kohë reale ndaj emergjencës. Bazuar në detajet specifike të emergjencës , drejtori i përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetësisë do të rekomandoje masat për zbatimin nga shtetet e prekura si dhe nga shtetet e tjerë Këto rekomandime të kufizuara në kohë bëhen të disponueshme për shtetet dhe me pas bëhen publike. Në vartësi të evidencës , masat e rekomandimeve mund të modifikohen ose të ndalen. Komiteti i Emergjencës (shih Pyetjen 4) do të keshillojë drejtorin e përgjithshëm për këto rekomandime.

10. Si do t’a mbledhë informacionin Organizata Botërore e Shëndetësisë ?

RNSH (2005) synon të rrisë komunikimin midis midis Organizatës Botërore të Shëndetësisë dhe shteteve. Vendosja e pikës fokale të RNSH do t’u japë akses direkt zyrtarëve brënda shtetit me pushtet vendimmarrës për të venë në alarm dhe njoftuar Organizatën Botërore të Shëndetësisë për ngjarjen që mund të përbëje një emergjencë të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar . Sipas RNSH (2005) shteteve do t’u kërkohet të njoftojnë pikën e kontaktit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë për RNSH në qendër dhe në nivelet rajonale (shih Pyetjen 4 më sipër ) për ndodhine e një ngjarje të tillë brënda territorit. Organizata Botërore e Shëndetësisë gjithashtu do të jetë në gjëndje të kërkojë verifikimin nga shtetet lidhur me raportet nga burime jo të shteteve.

Shteteve, përmes pikës fokale të RNSH (shih Pyetjen 4 me sipër ) i kerkohet të bashkëpunojë në proçesin e verifikimit RNSH (2005) kërkon të inkurajojë shtetet e prekura dhe Organizatën Botërore të Shëndetësisë të punojnë sëbashku duke ofruar bashkëpunim teknik dhe mbështetje, përfshirë kur është e nevojshme, aksesin tek ekipet e ekspertëve të facilituar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë përmes "Global Outbreak Alert" dhe "Response Network (GOARN)" që është një bashkepunim teknik i institucioneve dhe rrjeteve ekzituese ,të cilët bashkojnë burimet njerëzore dhe teknike për indetifikimin, konfirmimin dhe përgjigjen e shpejtë ndjaj shpërthimeve me rëndësi ndërkombëtare .

11. Sipas RNSH (2005), cilat janë detyrimet kyç për shtetet?

Sipas RNSH(2005), detyrimet kyçe për shtetet janë :

• të caktojnë një pike fokale kombëtare të RNSH (shih Pyetjen 4 më sipër ) • të vlerësojnë ngjarjet që hasen në territorin e tyre dhe të njoftojnë tek Organizata Botërore e Shëndetësisë të gjitha ngjarjet që mund të përbëjnë një emergjencë të shendetit publik me shqetesim ndërkombëtar, duke përdorur instrumentin vendimmarrës të përfshirë në aneksin 2 të rregullores (shi pyetjen 8 me siper); • t'i pergjigjen kërkesave për verifikim të informacionit lidhur me ngjarje që mund të përbëjnë një emergjencë të shendetit publik me shqetësim ndërkombëtar (shih Pyetjen 10 më sipër ); • t'i përgjigjen rreziqeve për shëndetin publik që mund të përhapen botërisht ; • të zhvillojnë , forcojnë dhe ruajnë kapacitetin për të zbuluar, raportuar dhe për t’iu pergjigjur ngjarjeve të shëndetit publik; • të ofrojnë inspektim rutinë dhe kontroll të veprimtarive në aeroportet, portet dhe disa kryqëzime tokësore për të parandaluar transmetimin ndërkombëtar të sëmundjes dhe • të ofrojnë një arsye kryesore për shendetin publik dhe një justifikim shkencor për çdo masë shtësë e cila mund të interferojë ndjeshëm në trafikun ndërkombëtar, të miratuara në përputhje me Nenin 43 të RNSH(2005) dhe të rishikojnë masa të tilla siç kërkohen në këtë dispozitë .

12 Sipas RNSH (2005), cilat janë detyrimet kyçe për OBSH?

Sipas RNSH(2005), detyrimet kyçe për Organizatën Botërore e Shëndetësisë janë:

• të caktojë pikën e kontaktit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë për RNSH në qendër dhe në rajone (shih pyetjen 4 më sipër ) • të grumbullojë informacion lidhur me ngjarjet përmes aktiviteteve të survejancës për verifikimin dhe të vlerësojë potencialin e tyre për të shkaktuar përhapjen ndërkombëtare të sëmundjeve; • të përcaktojë nëse po apo jo një ngjarje e veçante e njoftuar nga një shtet sipas rregullores përbën një emergjencë të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar; • të ofrojë bashkëpunim teknik për shtetet në përgjigje të tyre për rreziqet e shëndetit publik dhe emergjencave me shqetësim ndërkombëtar ; • të ofrojë orientim për shtetet për të zhvilluar, forcuar dhe ruajtur survejancën e tyre ekzistuese dhe kapacitetin e përgjigjes për të frenuar dhe kontrolluar rreziqet e shëndetit publik dhe emergjencave me shqetësim ndërkombëtar • të zhvillojë dhe rekomandoje masat për përdorim nga shtetet, përfshirë përgjigjen ndaj emergjencave të shëndetit publik me shqetësim nderkombetar, bazuar në një proçes konsistent të verifikimit dhe vlerësimit të riskut; dhe • të përgatisë guida mbështetëse dhe të propozojë amendamente të RNSH (2005) kur janë të nevojshme për të ruajtur vlerën shkencore dhe rregullatore.

13.Si do të përfitojnë Shtetet nga RNSH (2005)?

Duke u lidhur (detyruar) me RNSH (2005), shtetet do të përfitojnë nga mbështetja prej burimeve ndërkombëtare të shëndetit publik, duke përfshirë: • orientim në ngritjen e kapaciteteve të nevojshme për të raportuar, vlerësuar dhe për t’iu përgjigjur shpejt rreziqeve për shëndetin publik dhe emergjencave të shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar ; • orientim gjatë proçesit të verifikimit të proçesit të shpërthimit , përfshirë menaxhimin e informacionit në situata emergjence; • keshillim për frenimin e shpërthimit ku është e nevojshme; • një kornizë për vlerësim të riskut të përbashkët dhe komunikim i bashkërenduar i riskut, si dhe për veprimet e frenimit dhe kontrollit gjatë emergjencave dhe • akses tek burimet e "Global Outbreak Alert dhe Response Network (GOARN)"

14. Si do të preke RNSH udhëtaret individuale?

RNSH 2005 synon parandalimin e përhapjes ndërkombëtare të sëmundjes duke limituar kufizimet e panevojshme për lëvizjen e lire të udhëtareve Gjatë emergjencave të shendetit publik me shqetësim ndërkombëtar ose që lidhen me rreziqe të shëndetit publik , mund të rekomandohen masa që prekin udhëtimin për të shmangur përhapjen ndërkombëtare të sëmundjes Një numër dispozitash merren me informacion shëndetësor , ekzaminimet bazë dhe dokumentacionin e vaksinimit, i cili mund t'i kërkohet një udhetari prej shtetit. Në të njëjtën kohë , shtetetve u kërkohet të trajtojnë udhëtarët me respekt për dinjitetin e tyre, të drejtat njerëzore dhe liritë fondamentale dhe u është caktuar një detyrë e kujdesit në trajtimin e të dhënave personale sipas RNSH (2005)

15. A do të prekë RNSH (2005) udhetimin dhe tregtine ndërkombëtare ?

RNSH (2005) fokusohet në minimizimin e kufizimeve të panevojshme për udhëtime dhe tregtinë , duke specifikuar në kohë reale, masat e duhura të shëndetit publik për rrezikun e vlerësuar. Organizata Botërore e Shëndetësisë do të ofrojë orientim asnjanjës të eksperterve për të ndihmuar limitimin e kufizimeve të panevojshme për tregtinë dhe udhëtimin. Megjithatë gjatë një emergjence të shendetit publik me shqetësim ndërkombëtar, mund të rekomandohet zbatimi i masave të kufizuara në kohë që prekin udhëtimin dhe tregtinë ndërkombëtare.

16.Si do të arrihet përmbushja e RNSH (2005)?

Në RNSH (2005) është rëne në ujdi me konsensus midis vendeve anëtare të Organizates Botërore të Shëndetësisë në një ballancë midis të drejtave të tyre sorvrane dhe zbatimit të përbashkët për të parandaluar përhapjen ndërkombëtare të sëmundjes. Megjithëse RNSH (2005) nuk përfshin një mekanizëm zbatimi ve vete. për shtetin i cili nuk zbaton dispozitat, pasojat potenciale për mos-përmbushje , veçanërisht në pikëpamje ekonomike, janë një mjet i fuqishëm i përmbushjes . Duke punuar sëbashku me OBSH-në për të kontrolluar një ngjarje të shendetit publik dhe duke komunikuar me saktësi me shtetet ose popullatat e tyre, kjo ndihmon për t’u mbrojtur ndaj masave të pajustifikuara që mund të zbatohen njëanshmerisht nga vende të tjerë .

17.Si ndërvepron RNSH (2005) me marrëveshje dhe organizma të tjerë ndërkombëtare?

Sipas RNSH (2005), shtetet e pranojnë se rregullorja dhe marrëveshje të tjera relevante duhet të interpretohen në mënyrë të tille që të jenë të pajtueshme. RNSH i kerkon Organizatës Botërore të Shëndetësisë të bashkëpunojë me organizata të tjera ndërqeveritare apo organizma nderkombnetare në zbatimin e rregullores. Prandaj Organizata Botërore e Shëndetësisë do të vazhdojë të nxise marrëdhëniet e saja të gjata të punës me një numër organizatash si Agjensia Ndërkombëtare Atomike për Energjinë, Shoqata Ndërkombëtare për Aviacionin, Shoqata Ndërkombëtare për Transportin Ajror , Organizata Ndërkombëtare Maritime, Organizata Botërore e Turizmit, FAO, Organizata Botërore për Shëndetin e Kafshëve dhe Organizata Botërore e Tregtisë. Përveç këtyre organizatave të specializuara, Organizata Botërore e Shëndetësisë do të punojë me organizatat e integrimit rajonal si Bashkimi Evropian dhe Mercado Común del Sur (Tregu i Përbashkët i Jugut ) (MERCOSUR) në zbatimin e rregullores në vendet e rajoneve respektive.

18. Si do të zgjidhen çështjet dhe diskutimet lidhur me interpretimin ose zbatimin e RNSH(2005)?

RNSH (2005) përmban një mekanizëm për zgjidhjen e diskutimeve midis shteteve në respekt të zbatimit dhe/ose interpretimit të rregulloreve. Mekanzimi thekson zgjidhjen miqësore të dallimeve. Disa opsione janë të hapura për shtetet sipas këtij mekanizmi përfshirë negocijimin, ndërmjetësimin dhe pajtimin. Diskutimet mund të zgjidhen gjithashtu duke i çuar tek drejtori i përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetësisë ose me arbitrim, nëse bihet në ujdi mes të gjitha palëve në diskutim.

19.Çfarë hapash duhen ndërmarrë nga OBSH dhe vendet anëtare të saja përpara se RNSH (2005) të hyjë në fuqi në qershor 2007?

Përpara qershorit 2007, shtetet inkurajohen të ndërmarrin masat e duhura për të garantuar zbatimin e plotë dhe efektiv të rregullores. Kjo do të përfshijë zhvillimin, forcimin dhe ruajtjen e kapaciteteve të shendetit publik siç kerkohet në aneksin 1 të RNSH (2005), dhe mobilizimin e burimeve të nevojshme për këto qëllim; duke miratuar dispozitat e nevojshme legale dhe administrative dhe përgatitjen për përdorim të instrumentit të vendimarrjes.(aneksi 2 i rregullores) për vlerësimin dhe njoftimin e ngjarjeve që ndodhin brënda territorit të tyre që mund të përbëjnë një emergjencë të shendetit publik me shqetësim ndërkombëtar .(shih pyetjen 8) Organizata Botërore e Shëndetësisë nga ana e saj forcon kapacitetin e vet të brëndshëm për të përmbushur detyrimet e saja sipas RNSH 2005, duke përfshirë mbështetjen e vendeve për zbulimin , vlerësimin dhe përgjigjen ndaj rreziqeve të shëndetit publik dhe emergjencës