สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
|
|||||
คำขวัญ: ສັນຕິພາບ ເອກະລາດ ປະຊາທິປະໄຕ ເອກະພາບ ວັດຖະນາຖາວອນ ("สันติภาพ เอกราช ประชาธิปไตย เอกภาพ และวัฒนาถาวร") |
|||||
เพลงชาติ: เพงซาดลาว | |||||
![]() |
|||||
เมืองหลวง | เวียงจันทน์ |
||||
เมืองใหญ่สุด | เวียงจันทน์ | ||||
ภาษาราชการ | ภาษาลาว | ||||
รัฐบาล | รัฐคอมมิวนิสต์ | ||||
- ประธานประเทศ | จูมมะลี ไซยะสอน | ||||
- นายกรัฐมนตรี | บัวสอน บุบผาวัน | ||||
ประกาศเอกราช - วันที่ |
จาก ฝรั่งเศส 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 |
||||
เนื้อที่ - ทั้งหมด - พื้นน้ำ (%) |
236,800 กม.² (อันดับที่ 81) 91,429 ไมล์² 2% |
||||
ประชากร • 2548 ประมาณ • 2538 • ความหนาแน่น |
5,924,000 (อันดับที่ 103) 4,574,848 25/กม² (อันดับที่ 177) 65/ไมล์² |
||||
GDP (PPP) • รวม • ต่อประชากร |
2548 ค่าประมาณ 11.92 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 129) 1,900 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 138) |
||||
HDI (2548) | 0.545 (อันดับที่ 133) – กลาง | ||||
สกุลเงิน | กีบ (LAK ) |
||||
เขตเวลา • ฤดูร้อน (DST) |
(UTC+7) (UTC+7) |
||||
รหัสอินเทอร์เน็ต | .la | ||||
รหัสโทรศัพท์ | +856 |
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (Lao People's Democratic Republic) เป็นประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล มีพรมแดนติดจีนและพม่าทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ติดต่อกับเวียดนามทางทิศตะวันออก ติดต่อกับกัมพูชาทางทิศใต้ และติดต่อกับประเทศไทยทางทิศตะวันตก
สารบัญ |
[แก้] คำว่า ลาว ในภาษาอังกฤษ
ในภาษาอังกฤษ คำว่าลาว ที่หมายถึงประเทศสะกดว่า "Laos" และ ลาวที่หมายถึงคนลาว และภาษาลาวใช้ "Lao" ในบางครั้งจะเห็นมีการใช้คำว่า "Laotian" แทนเนื่องจากป้องกันการสับสนกับเชื้อชาติลาว ที่สะกด "Lao ethnic group"
[แก้] ประวัติศาสตร์
ดูบทความหลักที่ ประวัติศาสตร์ลาว
ประวัติศาสตร์ยุคแรกๆ ของลาว เชื่อว่าอยู่ภายใต้การครอบครองของอาณาจักรน่านเจ้ามีตำนานโดยขุนบรม และขุนลอ มีลูกสืบหลานต่อๆ กันมา จนถึงยุคสมัยเจ้าฟ้างุ้มผู้รวบรวมอาณาจักรลาวล้านช้างได้เป็นผลสำเร็จ และมีกษัตริย์ที่สืบทอดต่อกันมา กษัตริย์ที่มีชื่อเสียง เช่น
- 1.พระไชยเชษฐาธิราช พระองค์มีความสัมพันธไมตรีที่แนบแน่นกับกษัตริย์ไทย โดยเฉพาะสมัยยุคของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
- 2.พระสุริยวงศา ยุครุ่งเรืองอีกยุคหนึ่ง และสืบอำนาจต่อไปกระทั่งคริสต์ศตวรรษที่ 18 หลังจากนั้นก็ตกเป็นเมืองประเทศราชของราชอาณาจักรสยามและอานามบ้าง จนลาวเกิดแตกแยกภายใน เป็น 3 อาณาจักรคือ อาณาจักรหลวงพระบาง อาณาจักรล้านช้าง และอาณาจักรเวียงจันทน์
ในสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่ง้เกล้าเจ้าอยู่หัว อาณาจักรเวียงจันทน์ โดยมีเจ้าอนุวงศ์ เป็นเจ้าครองนครเกิดกระด้างกระเดื่อง คิดกบฏ จึงสู้รบกับกองทัพไทยโดยสู้กับภรรยาเจ้าเมืองโคราช หรือ คุณหญิงโม จนแพ้แตกพ่ายไป เจ้าอนุวงศ์ถูกจับตัวได้ อาณาจักรเวียงจันทร์จึงถูกล้มล้าง และสูญสิ้นแต่บัดนั้น จากนั้นลาวก็ไม่เคยสร้างความวุ่นวายให้แก่ไทยเลย จนครั้นถึงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ก็ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของประเทศฝรั่งเศส และถูกรวมเข้าเป็นอินโดจีนของฝรั่งเศส เมื่อ ค.ศ. 1893
เมื่อกองทัพญี่ปุ่นเข้ามาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ปี เมื่อ ค.ศ. 1949 ลาวก็ได้กลับคืนเป็นประเทศเอกราช เรียกว่า ราชอาณาจักรลาวผู้ที่มีบทบาทในการประกาศเอกราช เช่น เจ้าชายสุวรรณภูมา เจ้าเพ็ดชะลาด และ เจ้าสุพานุวง โดยมีเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์ ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้ามหาชีวิตจากอาณาจักรหลวงพระบางเดิม (เสมือนพระมหากษัตริย์)และได้รวมทั้ง 2 อาณาจักรคือ หลวงพระบาง และ จำปาศักดิ์เข้าด้วยกันและประกาศเป็นประเทศ ราชอาณาจักรลาว
เมื่อปี ค.ศ. 1959 เจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์สิ้นพระชนม์ เจ้าสว่างวัฒนาจึงกลายมาเป็นเจ้ามหาชีวิตแทน เหตุการณ์ในลาวยุ่งยากมาก เจ้าสุพานุวง ประกาศตนว่าเป็นพวกฝ่ายซ้ายนิยมคอมมิวนิสต์ เป็นหัวหน้าขบวนการปะเทดลาว ในปี 1961 ร้อยเอก กองแล ทำการรัฐประหาร รัฐบาลเจ้าสุวรรณภูมา แต่ภายหลังไม่สำเร็จ กองแลต้องลี้ภัยไปสหรัฐจนถึงปัจจุบัน
เหตุการณ์ทางการเมืองในระยะเวลาไม่นานหลังจากนั้น บังคับให้ลาวต้องตกอยู่ท่ามกลางสงครามอินโดจีนครั้งที่สอง ซึ่งเหตุการณ์รุนแรงกว่าครั้งแรก และเป็นปัจจัยก่อให้เกิดสงครามกลางเมือง และรัฐประหารหลายครั้งด้วยกัน เมื่อ ค.ศ. 1975 พรรคคอมมิวนิสต์ของลาวซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหภาพโซเวียต และคอมมิวนิสต์เวียดนามโดยการนำของ เจ้าสุพานุวง ก็ได้ล้มล้างรัฐบาลประชาธิปไตยโดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขของเจ้ามหาชีวิตสว่างวัฒนา (ซึ่งพระองค์ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลฝรั่งเศสและสหรัฐอเมริกา) หลังจากเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้ว ราชอาณาจักรลาวก็ได้สถาปนาเป็น "สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว" ในวันที่ 2 ธันวาคม ค.ศ. 1975 สภาพการปกครอง และการบริหารด้านเศรษฐกิจของลาวเริ่มผ่อนคลายมากขึ้นในระยะหลังของทศวรรษ 1980 ต่อมาเมื่อเจ้าสุพานุวงสละตำแหน่งจากประธาน ผู้ที่สืบทอดคือ สหาย ไกสอน พมวิหาน และเมื่อ ไกสอนถึงแก่กรรมกระทันหัน สหาย หนูฮัก พูมสะหวัน ก็ได้สืบตทอดต่อมา และยุคนี้ลาวได้มีการเปิดสะพานมิตรภาพ ไทย - ลาว ขึ้น เมื่อปี ค.ศ.1995 ต่อมาหนูฮักสละตำแหน่ง นายพล คำไต สีพันดอนรับตำแหน่งต่อ จนปัจจุบันเมื่อ ปี 2006 ไกสอนลงจากตำแหน่ง สหาย จุมมะลี ไซยะสอน กลายมาเป็นประธานแห่งชาติลาวคนปัจจุบัน และโดยเฉพาะเมื่อได้เข้าเป็นสมาชิกของอาเซียน เมื่อ ค.ศ. 1997
[แก้] การเมือง
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มีระบบการปกครองแบบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์(ทางการลาวใช้คำว่า ระบอบประชาธิปไตยประชาชน) นำพาโดยพรรคการเมืองเดียวคือ พรรคประชาชนปฏิวัติลาว มีอำนาจสูงสุดตั้งแต่ลาวเริ่มปกครองในระบอบสังคมนิยม เมื่อ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2518 - ประธานประเทศคนแรก : เสด็จเจ้าสุพานุวง (หรือ ท่าน สุพานุวง ตามระบอบสังคมนิยม) - นายกรัฐมนตรีคนแรก : ท่าน ไกสอน พมวิหาน
[แก้] สถาบันการเมืองที่สำคัญ
- พรรคประชาชนปฏิวัติลาว
- สภารัฐมนตรี (พรรคฯ แต่งตั้งคณะรัฐมนตรี)
- สภาแห่งชาติ (ประชาชนเลือกสมาชิกสภาแห่งชาติจากผู้ที่พรรคฯ เสนอ)จะมีการเลือกตั้งเอาสมาชิกสภาแห่งชาติชุดที่ 6 ในทุกแขวงทั่วประเทศ ในวันที่ 30 เมษายน 2549 และเปิดประชุมสภาครั้งปฐมฤกษ์ ในวันที่ 8 มิถุนายน 2549
- แนวลาวสร้างชาติ
- องค์กรจัดตั้ง เช่น สหพันธ์วัยหนุ่มลาว สหพันธ์แม่หญิงลาว กรรมบาลลาว ซึ่งได้รับการสนับสนุนโดยพรรคประชาชนปฏิวัติลาว
[แก้] การจัดตั้งและการบริหาร
- หลายหมู่บ้านรวมกัน เป็น "เมือง" (อำเภอ)
- หลายเมืองรวมกัน เป็น "แขวง" (จังหวัด)
- "นายบ้าน" (ผู้ใหญ่บ้าน) เป็นผู้บริหารของบ้าน
- "คณะกรรมการปกครองเมือง" เป็นผู้บริหารเมือง
- "คณะกรรมการปกครองแขวง" เป็นผู้บริหารแขวง
- "คณะกรรมการปกครองกำแพงนคร" เป็นผู้บริหารกำแพงนคร (เทศมนตรี)
- ระดับศูนย์กลาง มีกระทรวง คณะกรรมการ และสถาบัน
[แก้] การแบ่งเขตการปกครอง
ลาวแบ่งเป็น 16 แขวงและ 1 เทศบาล หรือ กำแพงนะคอน* คือ
- แขวงอัตตะปือ / Attapu
- แขวงบ่อแก้ว/ Bokeo
- แขวงบอลิคำไซ / Boli khamxai
- แขวงจำปาสัก / Champasak
- แขวงหัวพัน / Houaphan
- แขวงคำม่วน / Khammouan
- แขวงหลวงน้ำทา / Louang Namtha
- แขวงหลวงพระบาง/ Louang Phabang
- แขวงอุดมไช / Oudomxai
- แขวงพงสาลี / Phongsali
- แขวงสาละวัน / Salavan
- แขวงสะหวันนะเขต / Savannakhet
- กำแพงนครเวียงจันทน์ / Vientiane * (กำแพงนะคอนเวียงจัน)*
- แขวงเวียงจันทน์ / Vientiane
- แขวงไซยะบูลี / Xaignabouli (ไชยบุรี)
- แขวงเซกอง / Xekong
- แขวงเชียงขวาง / Xiangkhoang
ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2549 ในมีการยุบเขตพิเศษไซสมบูน (หมายเลข 16 ในแผนที่) อย่างเป็นทางการ ตามดำรัสนายกรัฐมนตรี เลขที่ 10/นย. ลงวันที่ 13 มกราคม 2549 โดยเมืองท่าโหมถูกรวมกับแขวงเชียงขวาง และเมืองไซสมบูนถูกรวมกับแขวงเวียงจันทน์
[แก้] ภูมิศาสตร์
[แก้] ลักษณะภูมิประเทศ
ลาวเป็นประเทศที่ไม่ติดกับทะเล ส่วนใหญ่เป็นภูเขาและที่ราบสูง ปกคลุมไปด้วยป่าอันหนาทึบ โดยเฉพาะทางตอนเหนือมีความสูงเฉลี่ยเกิน 900 เมตร และมียอดเขาสูงที่สุดว่า ภูเบี้ย 2,817 เมตร มีแม่น้ำไหลผ่านเป็นธารลึก ที่ราบสูงนี้จะค่อย ๆ ลาดต่ำลงทางใต้ จนถึงฝั่งโขงทางตะวันตก
[แก้] ลักษณะภูมิอากาศ
ลักษณะภูมิอากาศของลาวคล้ายกับภาคเหนือและภาคอีสานของไทย แต่ฤดูหนาวมีอากาศหนาวมากกว่า พื้นที่ทางภาคใต้และทางตอนกลางของประเทศเป็นบริเวณที่มีฝนตกชุกมากกว่าภาคเหนือ ความน่าสนใจของลาว ลาวนั้นมีภาษาลาวซึ่งคล้ายกับภาษาไทยอีสานของเรา มีแม่น้ำโขงเส้นทางชีวิตของชาวลาว (ลาวเรียกว่า แม่น้ำของ)
[แก้] เศรษฐกิจ
- การเพาะปลูก ที่สำคัญ คือ ริมฝั่งแม่น้ำโขง ปลูกข้าวเจ้า ข้าวโพด ผักผลไม้ต่าง ๆ
- การทำเหมืองแร่ ลาวมีแร่ธาตุต่างๆพอสมควร แต่ยังไม่ขุดมาใช้เท่าไหร่นัก แร่ที่สำคัญ คือ แร่ดีบุก แร่เหล็ก ล่าสุดลาวเปิดให้มีการสัมปทานเหมืองแร่ทองคำที่เมืองเซโปน แขวงสะหวันนะเขด เมื่อ 1-2 ปีที่ผ่านมา
- การทำป่าไม้ มีร้อยละ 55 ไม้สำคัญ คือ ไม้สัก ไม้มะฮอกกานี
- อุตสาหกรรมมีการทำอุตสาหกรรมขนาดเล็ก ส่วนใหญ่อยู่บริเวณเวียงจันทร์ เป็นโรงงานขนาดเล็ก
เช่นอุตสาหกรรมทอผ้าฝ้าย โรงงานผลิตเบียร์ลาว ..............
[แก้] ประชากร
มีหลายเชื้อชาติ ประชากรนับถือศาสนาพุทธ เเละถือเป็นศาสนาประจำชาติตามระบอบใหม่ แบ่งประชากรเป็น 3 เผ่าใหญ่ ๆ คือ
สังคม ประชากร 5,198,546 คน (ปี 2544) ประกอบด้วยลาวเทิง ลาวสูง และลาวลุ่ม แยกออกได้ประมาณ 68 ชนเผ่า
- ลาวเทิง คิดเป็นร้อยละ 34 ของประชากรทั้งหมด ได้แก่ ชนเผ่าข่า ภูไท และลาวพวน
- ลาวสูง คิดเป็นร้อยละ 9 ของประชากรทั้งหมด ได้แก่ ม้ง (หรือแม้ว) และชาวเขาเผ่าต่าง ๆ
- ลาวลุ่ม คิดเป็นร้อยละ 56 ของประชากรทั้งหมด ได้แก่ ชนเผ่าอ้ายลาว เช่น ชาวเวียงจันทน์ ชาวหลวงพระบาง
- ความหนาแน่นของประชากร 20 คนต่อตารางกิโลเมตร
- อัตราการเกิด ร้อยละ 3.82 ต่อปี (2543)
- จำนวนประชากรในเมือง ร้อยละ 19 ของประชากรทั้งประเทศ
- อัตราการเพิ่มประชากร ประมาณร้อยละ 2.5 ต่อปี (2543)
- จำนวนประชากรที่เป็นแรงงาน 2.16 ล้านคน
- อายุเฉลี่ย 52 ปี
- อัตราการว่างงาน ร้อยละ 5.7 (2543)
- อัตราประชากรที่รู้หนังสือ ร้อยละ 56 (ชาย ร้อยละ 67 และหญิง ร้อยละ 43)
- จำนวนประชากรต่อแพทย์ 1,510 : 1
ประชากรของประเทศลาวมีเพียง 5 ล้านคนเศษ
[แก้] วัฒนธรรม
พุทธศาสนาแบบเถรวาท นับเป็นแบบแผนหลักของวัฒนธรรมลาว ซึ่งปรากฏให้เห็นทั่วประเทศ ทั้งในด้านภาษา และศิลปะ วรรณคดี ศิลปะการแสดง ฯลฯ สำหรับดนตรีลาวนั้นยังมีอิทธิพลของแคน ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีประจำชาติ วงดนตรีของลาวก็คือวงหมอลำ มีหมอลำ และหมอแคน พร้อมกับนักดนตรีอื่น ๆ ลำสาละวันนับเป็นแนวดนตรียอดนิยมของลาว
อารยธรรมเก่าแก่ของลาวนั้น มีปรากฏจากหลักฐานด้านโบราณคดียุคหิน ในทุ่งไหหิน ในเมืองเซียงขวาง
ประเทศ และ ดินแดน ใน ทวีปเอเชีย | |
กัมพูชา · กาตาร์ · เกาหลีใต้ · เกาหลีเหนือ · คาซัคสถาน1 · คีร์กีซสถาน · คูเวต · จอร์เจีย1 · จอร์แดน · จีน · ญี่ปุ่น · |
|
ดินแดนพิเศษ: ฮ่องกง (จีน) · ชัมมูและแคชเมียร์ (อินเดีย/ปากีสถาน/จีน) · เคอร์ดิสถาน (อิรัก) · มาเก๊า (จีน) · |
|
(1) อาจจัดให้อยู่ในทวีปยุโรป; (2) อยู่ในทวีปเอเชีย แต่มีความสัมพันธ์ทางการเมืองสังคมกับทวีปยุโรป; |
สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) | ![]() |
---|---|
รัฐสมาชิก: กัมพูชา · ไทย · บรูไน · พม่า · ฟิลิปปินส์ · มาเลเซีย · ลาว · เวียดนาม · สิงคโปร์ · อินโดนีเซีย | |
ประเทศสังเกตการณ์: ปาปัวนิวกินี |
![]() |
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เป็นบทความเกี่ยวกับ ประเทศ เมือง หรือเขตการปกครองต่าง ๆ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น |