การจัดหมู่หนังสือ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
|
คุณสามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้! โดยการกดที่ปุ่ม แก้ไข ด้านบน จากนั้นช่วยกันตรวจสอบและแก้ไขบทความให้มีลักษณะสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เพื่อเป็นสาธารณประโยชน์ต่อไป กรุณาเปลี่ยนไปใช้ป้ายข้อความอื่น เพื่อระบุสิ่งที่ต้องการตรวจสอบ หรือแก้ไข ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ วิธีการแก้ไขหน้าพื้นฐาน คู่มือ และ นโยบายวิกิพีเดีย - เมื่อแก้ไขตามนโยบายแล้ว สามารถนำป้ายนี้ออกได้ |
การจัดหมู่หนังสือ
การจัดหมู่หนังสือ คือการจัดหมวดหมู่หรือแยกประเภทหนังสือออกไปตามเนื้อเรื่องหรือลักษณะการประพันธ์ โดยให้สัญลักษณ์ต่างๆ ขึ้นแทนประเภทของหนังสือ
ประโยชน์ของจัดหมู่หนังสือมีดังนี้
1) หนังสือที่มีเนื้อหาวิชาอย่างเดียวกัน หรือคล้ายคลึงกันจะอยู่รวมกัน 2) หนังสือที่มีเนื้อเรื่องสัมพันธ์กัน จะอยู่ใกล้กัน 3) ช่วยให้ผู้ใช้สามารถค้นหาหนังสือในห้องสมุดได้สะดวกและรวดเร็ว 4) ทำให้จัดเก็บหนังสือเข้าที่ได้ถูกต้องและรวดเร็ว 5) ทำให้ทราบจำนวนหนังสือประเภทต่างๆที่มีอยู่ในห้องสมุดว่าแต่ละหมวดหมู่มีจำนวนมากน้อยเท่าใด
การจัดหมู่หนังสือมีหลายระบบ แต่ละระบบก็เหมาะกับสถาบันบริการสารนิเทศแต่ละประเภท ซึ่งระบบการจัดหมู่ หนังสือที่สำคัญ และใช้กันอย่างแพร่หลาย เช่น ระบบหอสมุดแพทย์แห่งชาติอเมริกัน (Nation Library of Medicine Classification : NLM),ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน (Library of Congress Classification : LC), ระบบทศนิยมของดิวอี้ (Dewey Decimal Classification : DC.)
โดยมีรูปแบบการจัดหมวดหมู่ดังนี้
ระบบหอสมุดแพทย์แห่งชาติอเมริกัน (Nation Library of Medicine Classification : NLM) เป็นการจัดหมู่หนังสือสำหรับห้องสมุดแพทย์โดยตรง สามารถแบ่งออกเป็น 2 หมวดใหญ่ สัญลักษณ์เป็นตัวอักษร QS-QZ โดย Q นั้นเป็นการให้เลขหมู่สำหรับหนังสือเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์การแพทย์พื้นฐาน (Preclinical sciences)และ W - WZ สำหรับหนังสือที่เกี่ยวกับวิชาการแพทย์และวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง (Medicine and relatedsubjects) พร้อมกับใช้ตัวเลขประกอบกันโดยแบ่งหนังสือออกเป็น 41 หมวด ดังนี้
QS Human Anatomy กายวิภาคศาสตร์ของมนุษย์
QT สรีรวิทยา
QU ชีวเคมี
QV เภสัชวิทยา
QW จุลชีววิทยา วิทยาแบคทีเรียและภูมิคุ้มกัน
QX ปรสิตวิทยา
QY พยาธิวิทยาคลินิค
QZ พยาธิวิทยา
W อาชีพทางด้านสุขภาพ
WA สาธารณสุขศาสตร์
WB อายุรศาสตร์หรือเวชปฏิบัติ
WC โรคติดต่อ โรคติดเชื้อต่างๆ
WD โรคภูมิแพ้
WE ระบบกล้ามเนื้อและกระดูก
WF ระบบทางเดินหายใจ
WG ระบบหัวใจร่วมหลอดเลือด
WH ระบบเกี่ยวกับเลือดและต่อมน้ำเหลือง
WI ระบบเกี่ยวกับการย่อยอาหาร
WJ ระบบปัสสาวะและอวัยวะสืบพันธุ์
WK ระบบต่อมไร้ท่อ
WL ระบบประสาท
WM จิตเวชศาสตร์
WN รังสีวิทยา, รังสีวินิจฉัย
WO ศัลยศาสตร์
WP นรีเวชวิทยา
WQ สูติศาสตร์
WR วิทยาโรคผิวหนัง (ตจวิทยา)
WS กุมารเวชศาสตร์
WT เวชศาสตร์ผู้สูงอายุ, โรคเรื้อรัง
WU ทันตแพทย์, ศัลยกรรมช่องปาก
WV โสต ศอ นาสิก และลาริงซ์วิทยา
WW จักษุวิทยา
WX โรงพยาบาล, สิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ
WY การพยาบาล
WZ ประวัติการแพทย์
โดยมีการแบ่งเป็นหมวดย่อย ดังตัวอย่าง
QS Human Anatomy กายวิภาคศาสตร์ของมนุษย์
QS 1-132 Anatomy ภายวิภาควิทยา, แบบจำลองสิ่งมีชีวิต เพื่อใช้ศึกษาด้านกายวิภาคศาสตร์, โครงกระดูก
QS 504-539 Histology จุลกายวิภาคศาสตร์ของเนื้อเยื่อ
QS 604-681 Embryology วิชาที่ว่าด้วย เรื่อง embryo, การกำเนิด การเจริญเติบโตและพัฒนาการของ embryo
ระบบหอสมุดรัฐสภาอเมริกัน (Library of Congress Classification : LC) เป็นระบบการจัดหมู่หนังสือที่สำคัญและแพร่หลายระบบหนึ่ง ใช้กันมากในห้องสมุดในห้องสมุดวิทยาลัย มหาวิทยาลัย และห้องสมุดเฉพาะ เป็นระบบที่แหมาะสมกับห้องสมุดที่มีขนาดใหญ่ มีหนังสือมาก โดยใช้สัญลักษณ์เป็นตัวอักษรภาษาอักฤษกับตัวเลขประกอบกัน
โดยจัดแบ่งดังนี้
A General Works เรื่องทั่วไป หนังสือรายปี สารานุกรม
B Philosophy, Psychology, Religion ปรัชญา จิตวิทยา ศาสนา
C Auxiliary Sciences of History ประวัติศาสตร์ ชีวประวัติ
D History: General & Outside the Americas ประวัติศาสตร์ทั่วไปของประเทศต่าง ๆ
E History: United States ประวัติศาสตร์ของประเทศในอเมริกา
F History: United States Local & America ประวัติศาสตร์ของประเทศในอเมริกา
G Geography, Anthropology, Recreation ภูมิศาสตร์ กีฬา ขนบธรรมเนียมประเพณี
H Social Sciences สังคมศาสตร์ สังคมวิทยา
J Political Science รัฐศาสตร์
K Law กฎหมาย
L Education การศึกษา
M Music ดนตรี
N Fine Arts ศิลปกรรม
P Language and Literature ภาษาและวรรณกรรม
Q Science วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์
R Medicine แพทย์ศาสตร์
S Agriculture เกษตรกรรมทั่วไป
T Technology เทคโนโลยี
U Military Science วิทยาการทหาร
V Naval Science วิทยาการทหาร
Z Library Science & Information Resources บรรณานุกรมและบรรณารักษศาสตร์
โดยมีการแบ่งเป็นหมวดย่อย ดังตัวอย่าง
A General Works เรื่องทั่วไป หนังสือรายปี สารานุกรม
AE Encyclopedias สารานุกรม
AG Dictionaries and other general reference work พจนานุกรม, หนังสืออื่นๆ นอกเหนือจาก สารานุกรม
AI Indexes ดรรชนี
AM Museums. Collectors and collection พิพิธภัณฑ์
AN Newspapers หนังสือพิมพ์
AP Periodicals วารสาร
AS Academies and learmed societies สมาคม สมาคมทางวิชาการ
AY Yearbooks. Almanacs. Directories หนังสือรายปี
AZ History of Scholaship and learning. The humanities ประวัติทั่วไปของความรู้ และการเรียนรู้
ระบบทศนิยมของดิวอี้ (Dewey Decimal Classification : DC.) เป็นระบบการจัดหมู่ที่เหมาะสมกับสถาบันบริการสารนิเทศขนาดเล็กและขนาดกลาง ใช้ ตัวเลขเป็นสัญลักษณ์แทนชนิดของ หนังสือ ทำให้เข้าใจง่าย ไม่สับสนจำง่าย โดยมีรูปแบบการแบ่งหมวดหนังสือดังนี้ คือ แบ่งตามลำดับจากหมวดใหญ่ไปหาหมวดย่อย โดยการแบ่งตามหมวดใหญ่นั้นแบ่งออกเป็น 10 หมวดใหญ่ๆ แต่ละหมวดแบ่งเป็น 10 หมู่ แต่ละหมู่แบ่งออกเป็น 10 หมู่ย่อย และแต่ละหมู่ย่อยแบ่งให้ละเอียดลงไปโดย ใช้จุดทศนิยม
การแบ่งครั้งที่ 1แบ่งออกเป็น 10 หมวดคือ
000 Generalities ความรู้ทั่วไป
100 Philosophy ปรัชญา
200 Religion ศาสนา
300 Socail Science สังคมศาสตร์
400 Language ภาษาศาสตร์
500 Science วิทยาศาสตร์
600 Technology or Applies Science วิทยาศาสตร์ประยุกต์และเทคโนโลยี
700 Arts ศิลปะและนันทนาการ
800 Literature วรรณคดี
900 General Geography and History ประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์
โดยมีการแบ่งเป็นหมวดย่อย ดังตัวอย่าง
000 เบ็ดเตล็ด
010 บรรณานุกรม
020 บรรณารักษ์
030 สารานุกรมทั่วไป
040 รวมความเรียงทั่วๆไป
050 วารสารทั่วไป
060 สมาคมและพิพิธภัณฑ์ทั่วๆไป
070 วารสารศาสตร์
080 ชุมนุมนิพนธ์
090 หนังสือหายาก