ศูนย์สันสกฤตศึกษา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
|
คุณสามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้! โดยการกดที่ปุ่ม แก้ไข ด้านบน จากนั้นช่วยกันตรวจสอบและแก้ไขบทความให้มีลักษณะสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เพื่อเป็นสาธารณประโยชน์ต่อไป กรุณาเปลี่ยนไปใช้ป้ายข้อความอื่น เพื่อระบุสิ่งที่ต้องการตรวจสอบ หรือแก้ไข ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ วิธีการแก้ไขหน้าพื้นฐาน คู่มือ และ นโยบายวิกิพีเดีย - เมื่อแก้ไขตามนโยบายแล้ว สามารถนำป้ายนี้ออกได้ |
ศูนย์สันสกฤตศึกษา เป็นหน่วยงานหนึ่งของมหาวิทยาลัยศิลปากร ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2539 โดยมี ผศ. ดร.จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา เป็นผู้อำนวยการศูนย์คนแรก จนถึง พ.ศ. 2541 ปัจจุบัน ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. สำเนียง เลื่อมใส เป็นผู้อำนวยการคนต่อมา
[แก้] ความเป็นมา
ประเทศไทย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้ส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาสันสกฤตมายาวนาน ภาษาต่าง ๆ ในภูมิภาคนี้ต่างมีรากฐานมาจากภาษาสันสกฤตซึ่งผ่านเข้ามาสู่ภูมิภาคนี้ทั้งทางบกและทางน้ำ ภาษาสันสกฤตได้มีอิทธิพลต่อวรรณคดีและวัฒนธรรมไทยอย่างลึกซึ้ง สถาบันพระมหากษัตริย์ไทยต่างยกย่องการศึกษาภาษาสันสกฤตอย่างสูง สถาบันการศึกษาเก่าแก่และชั้นนำของไทย เช่น มหาวิทยาลัยศิลปากร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย เป็นต้น ต่างบรรจุภาษาสันสกฤตไว้ในหลักสูตรของสถาบันด้วย
มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นหนึ่งในมหาวิทยาลัยเก่าแก่ที่ได้จัดให้มีการเรียนการสอนภาษาสันสกฤตมานานกว่า 50 ปี และเพื่อเป็นการส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาสันสกฤตในระดับปริญญาบัณฑิต ระดับปริญญามหาบัณฑิต และปริญญาดุษฎีบัณฑิต ภาควิชาภาษาตะวันออก จึงได้ขออนุมัติจัดตั้งศูนย์สันสกฤตศึกษาขึ้น ตามแผนพัฒนาการศึกษา ระดับอุดมศึกษา ระยะที่ 8 โดยได้รับความเห็นชอบจากที่ประชุมคณบดีครั้งที่ 4/2539 เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2539 ให้จัดตั้งศูนย์สันสกฤตศึกษาขึ้นเป็นการภายใน
เพื่อให้การดำเนินงานโครงการจัดตั้งศูนย์สันสกฤตศึกษาเป็นไปด้วยความเรียบร้อย อธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร จึงมีคำสั่งแต่งตั้ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา ให้ดำรงตำแหน่งรักษาการผู้อำนวยการศูนย์สันสกฤตศึกษา ตั้งแต่วันที่ 26 ธันวาคม 2539 และเป็นผู้อำนวยการศูนย์สันสกฤตศึกษา เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2541 จนกระทั่งเกษียณอายุราชการ ต่อมาเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2544 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. สำเนียง เลื่อมใส ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้อำนวยการศูนย์สันสกฤตศึกษา
ศูนย์สันสกฤตศึกษามีความมุ่งมั่นที่สร้างความสัมพันธ์และทำข้อตกลงแลกเปลี่ยนบุคลากร และวิชาการ กับภาควิชา สถาบัน และมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ในประเทศอินเดีย รวมทั้งประเทศอื่น ๆ อีกด้วย ทั้งนี้เพื่อให้การศึกษาภาษาสันสกฤตเป็นไปอย่างกว้างขวาง
ศูนย์สันสกฤตศึกษามีวัตถุประสงค์ในการดำเนินงาน ดังนี้
1.เพื่อส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาสันสกฤต ในระดับปริญญาบัณฑิต ระดับปริญญามหาบัณฑิต และระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต ที่เปิดสอนในภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
2.เพื่อเป็นศูนย์เก็บรวบรวมข้อมูลด้านภาษาสันสกฤต ทั้งตำรา หนังสือ เอกสาร วารสาร งานวิจัย และสื่อต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
3.เพื่อเป็นศูนย์การศึกษาภาษาสันสกฤตและเป็นศูนย์แลกเปลี่ยนความรู้ทางวิชาการสำหรับนักวิชาการ นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไป ทั้งในระดับประเทศและระดับภูมิภาค
4.เพื่อสนับสนุนการศึกษาค้นคว้า การทำวิจัย และการแปลวรรณกรรมสันสกฤต ที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับปรัชญา ศาสนา ภาษา วรรณคดี และจารึก รวมทั้งจัดพิมพ์เผยแพร่
5.เพื่อเป็นเป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาเป็นสถาบันสันสกฤตศึกษาระดับนานาชาติ โดยมุ่งเน้นภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ศูนย์สันสกฤตศึกษาได้ดำเนินกิจกรรมมาอย่างต่อเนื่อง ดังนี้
1.ได้ติดต่อขอความร่วมมือจาก Indian Council for Cultural Relations (ICCR) ของรัฐบาลอินเดีย เพื่อจัดส่งผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาสันสกฤตมาช่วยสอนภาษาสันสกฤต เป็นที่ปรึกษาทางวิชาการและเป็นที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ มีวาระคนละ 2 ปี โดยที่มหาวิทยาลัยศิลปากรไม่ได้เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ ทั้งสิ้น ที่ผ่านมา ICCR ได้จัดส่งผู้เชียวชาญด้านภาษาสันสกฤตมาช่วยสอนดังนี้
1.1 รศ. ดร. อุษา สัตยวรัต (Usha Satyavrat) พ.ศ. 2540-2541
1.2 ดร. หริ ดัตต์ ศารมา (Hari Dutt Sharma) พ.ศ. 2542-2544
1.3 ศ.ดร. ราธาวัลลัภ ตริปาฐิ (Radha Vallabh Tripathi) พ.ศ. 2545 – 2546
1.4 ศ. ดร. ราธามาธัพ ดาศ (Radhamadhab Dash) พ.ศ. 2547 - ปัจจุบัน
2. ได้ติดต่อหน่วยงานเอกชน นักธุรกิจทั้งชาวไทยและเชื้อสายอินเดีย สถานเอกอัครราชทูตอินเดียประจำประเทศไทย เพื่อขอความสนับสนุนด้านการเงินในการดำเนินงานของศูนย์ ปัจจุบันมีผู้ให้การสนับสนุนบริจาคเงินจัดตั้งกองทุนเพื่อนำดอกผลมาใช้ในการดำเนินงานประมาณ 15 กองทุน แต่ก็ได้รับดอกผลไม่มากนัก
3.ได้ติดต่อหน่วยงานเอกชน นักธุรกิจ นักวิชาการ สถานเอกอัครราชทูตอินเดียประจำประเทศไทย และสถาบันการศึกษาในต่างประเทศ เพื่อขอความสนับสนุนด้านหนังสือ ตำรา และเอกสารภาษาสันสกฤต ปัจจุบันศูนย์สันสกฤตศึกษามีหนังสือในห้องสมุดประมาณ 4,000 รายการ
4. ได้ดำเนินการจัดประชุมทางวิชาการระดับนานาชาติ เรื่อง “Sanskrit in Southeast Asia : The Harmonizing Factor of Cultures” (สันสกฤตในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สื่อเชื่อมโยงทางวัฒนธรรม) เมื่อวันที่ 21-23 พฤษภาคม 2544 มีผู้เข้าร่วมประชุมทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศประมาณ 300 คน
5. ได้ดำเนินการร่างระเบียบและทำข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการกับมหาวิทยาลัยในต่างประเทศ 1 มหาวิทยาลัย คือ Shri Lal Bahadur Shastri Rastriya Sanskrit Vidyapeeth (Deemed University), New Delhi ประเทศอินเดีย โดยอธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากรลงนามเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2545 และอธิการบดีมหาวิทยาลัย Shri Lal Bahadur Shastri Rastriya Sanskrit Vidyapeeth (Deemed University) ได้ลงนามในข้อตกลงเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2545
6. ได้ดำเนินการจัดอบรมภาษาฮินดีระดับชั้นต้นและชั้นกลางแก่บุคคลทั่วไป ตามโครงการบริการทางวิชาการแก่ชุมชน โดยจัดอบรมปีละ 2 ครั้ง เริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2544 ถึงปัจจุบัน
7. ได้ดำเนินการจัดระบบห้องสมุดศูนย์สกฤตศึกษาและจัดหมวดหมู่หนังสือตามระบบ มาตรฐานสากล พร้อมกับจัดทำฐานข้อมูลคอมพิวเตอร์เพื่อการสืบค้นหนังสือ โดยความร่วมมือจากอาจารย์และนักศึกษาภาควิชาภาษาตะวันออก ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2544 – 30 พฤษภาคม 2545
8. ได้ดำเนินการจัดประชุมระดับนานาชาติ เรื่อง "Sanskrit in Asia : Unity in Diversity" (สันสกฤตในเอเชีย : เอกภาพในความหลากหลาย) เมื่อวันที่ 23 - 26 มิถุนายน 2548 มีผู้เข้าร่วมประชุมทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศประมาณ 500 คน
ศูนย์สันสกฤตศึกษา ตั้งอยู่ที่อาคารสำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ชั้น 8 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170 โทรศัพท์ 0-2880-7374 ต่อ 2801 โทรสาร 0-2434-7255