ไวน์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ไวน์แดงในแก้วไวน์
ขยาย
ไวน์แดงในแก้วไวน์
ไวน์ขาวในแก้วไวน์
ขยาย
ไวน์ขาวในแก้วไวน์

ไวน์ (อังกฤษ: wine) ปกติหมายถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จากน้ำองุ่น แต่ก็อาจใช้กับเครื่องดื่มที่ทำจากน้ำผลไม้อื่น ๆ เช่นกัน ไวน์ที่จะกล่าวถึงในที่นี้จะหมายถึงเฉพาะเครื่องดื่มจากน้ำองุ่นเท่านั้น

ไวน์ เป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเกิดจากการหมักน้ำตาลในองุ่น แบ่งออกเป็น 2 ชนิดใหญ่ ๆ คือ ไวน์ขาว (White wine) และ ไวน์แดง (Red wine)ไวน์ที่ได้จากการผสมระหว่างไวน์ 2 ชนิดเรียก ไวน์สีกุหลาบ (Rose wine) หรือ ไวน์สีชมพู (Pink wine)ส่วนไวน์ที่มีการอัดก๊าซลงไป จะเรียกว่า สปาร์กลิงไวน์ (Sparkling wine)สปาร์กลิงไวน์ที่เป็นที่รู้จักกันดีคือ แชมเปญ (Champagne)

สารบัญ

[แก้] ประวัติความเป็นมา

เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าไวน์เป็นเครื่องดื่มที่มีมาหลายร้อยปีแล้ว มีการค้นพบโถโบราณบรรจุเมล็ดองุ่นไร่ซึ่งมีอายุนับเนื่องขึ้นไปกว่า 8,000 ปี ก่อนคริสตกาล

นอกจากที่ประเทศอิหร่านแล้ว ยังมีการพบร่องรอยของเครื่องดื่มชนิดหนึ่งที่ได้จากกรรมวิธีการหมักแบบเดียวกับไวน์ในสมัย 7,000 ปีก่อนคริสตกาล ทางตอนเหนือของประเทศจีน

ในยุคอียิปต์โบราณ การเพาะปลูกองุ่นเพื่อทำไวน์มีการดำเนินการอย่างเป็นระบบระเบียบมาก เทพต่างๆ ในตำนานเทพปกรณัม ทั้งโอซิริสของอียิปต์ เทพไดโอนีซุสของกรีก บัคคัสของโรมัน หรือกิลกาเมชของบาบิโลน ล้วนแล้วแต่เป็นเทพแห่งไวน์ นอกจากนั้น ไวน์ยังเป็นสัญลักษณ์ของพระโลหิตของพระเยซูเจ้าตามความเชื่อทางศาสนาคริสต์ ไวน์มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเป็นอันมากในช่วงสองร้อยปีหลัง ชาวโรมันในสมัยก่อนนั้นดื่มไวน์ที่มีรสฉุนจนต้องผสมน้ำทะเลก่อนดื่ม รสชาติของไวน์ดังกล่าวแตกต่างจากไวน์ในปัจจุบันอย่างสิ้นเชิง

ในสมัยศตวรรษที่ 19 ไวน์ถือว่าเป็นเครื่องดื่มบำรุงกำลัง โดยคนงานที่รับจ้างเก็บเกี่ยวพืชผลจะดื่มไวน์ถึงวันละ 6-8 ลิตร และนายจ้างจะจ่ายไวน์ให้เป็นส่วนหนึ่งของค่าแรง เพราะสมัยนั้นน้ำยังไม่ค่อยสะอาดพอที่จะนำมาดื่มได้

[แก้] ส่วนประกอบของไวน์

ส่วนประกอบส่วนใหญ่ของไวน์คือแอลกอฮอล์ที่ละลายในน้ำ และส่วนผสมทางเคมีอื่นๆ อีกมากมายไม่ว่าจะเป็นสารระเหยและสารไม่ระเหย ทั้งสารละลายและสารแขวนลอย ปกติแล้ว ปริมาณของแอลกอฮอล์จะอยู่ระหว่าง 9-15 เปอร์เซ็นต์ต่อปริมาณน้ำ 85 เปอร์เซ็นต์

แอลกอฮอล์ในไวน์ส่วนใหญ่เป็นเอทิลแอลกอฮอล์ และยังพบตัวทำละลายประเภทกลีเซอรอล ซอร์บิทอล และบูตีแลนกลีคอลด้วย

นอกจากนั้น ไวน์ยังประกอบด้วย

  • น้ำตาลชนิดต่าง ๆ ทั้งกลูโคส ฟรุคโตส ในปริมาณที่แตกต่างกันไป ตั้งแต่ 1-2 กรัมต่อลิตร ในดรายไวน์ที่หมักจนน้ำตาลกลายเป็นแอลกอฮอล์แล้ว จนถึง 50-60 กรัมต่อลิตร ในไวน์หวานที่กระบวนการหมักบ่มยังไม่สมบูรณ์
  • กรดต่าง ๆ ทั้งกรดมัลลิก กรดซีตริก กรดทาตริก กรดอเซติก กรดแลคติก กรดซุคซินิก
  • ส่วนผสมอื่น ๆ เช่น แทนนิน แอนโธซีอัน

[แก้] การแบ่งประเภทไวน์

องุ่นสำหรับทำไวน์
ขยาย
องุ่นสำหรับทำไวน์
ไร่องุ่น
ขยาย
ไร่องุ่น

ในหลายๆ ประเทศจะแบ่งประเภทไวน์ตามพันธุ์ขององุ่นที่นำมาใช้เป็นวัตถุดิบ และในประเทศฝรั่งเศสมีการแบ่งประเภทไวน์ตามพื้นที่แหล่งผลิตหรือครู (ฝรั่งเศส:cru) ผู้ผลิต และปีที่ผลิต

[แก้] พันธุ์องุ่น

พันธุ์องุ่นที่นำมาใช้ทำไวน์นั้นมีหลากหลายมาก พันธุ์องุ่นที่มีชื่อเสียงในการทำไวน์แดงได้แก่

  • กาแบร์เนต์-โซวิญยง (cabernet-sauvignon)
  • กาแบร์เนต์-ฟร็องค์ (cabernet franc)
  • กาเมย์(gamay)
  • แมร์โลต์ (merlot)
  • ปิโนต์ นัวร์ (pinot noir)
  • ซีราห์ (syrah)
  • แซงฟองเดล (zinfandel)

ส่วนพันธุ์องุ่นที่นิยมนำมาทำไวน์ขาวคือ

  • ชาร์โดงเนย์(chardonnay)
  • เกอวูร์ซ์ตรามิแนร์ (gewürztraminer)
  • เชอเน็ง (chenin)
  • มุสกาต์ (muscat)
  • ปิโนต์ กรีส์ (pinot gris)
  • เรซลิง (riesling)
  • โซวิญยง ปล๊องค์ (sauvignon blanc)
  • เซมิยง (sémillon)
  • ซิลวาแนร์ (sylvaner)
  • อมิญ (amigne)(ในเขตวัลเลส์ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์)
  • ซาวัญเน็ง (savagnin)

[แก้] พื้นที่

คำว่า « ครู » (ฝรั่งเศส:cru) หมายถึงไวน์เฉพาะถิ่นที่ผลิตในพื้นที่ซึ่งกำหนดไว้ โดยพื้นที่แต่ละแห่งจะมีลักษณะแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อม สภาพพื้นดิน สภาพอากาศ ซึ่งทำให้องุ่นที่ปลูกในพื้นที่นั้นๆ ให้รสชาติและลักษณะไวน์ที่เป็นลักษณะเฉพาะและเป็นที่รู้จักเพิ่มขึ้น ไวน์ของผู้ผลิตในประเทศต่างๆ (ออสเตรเลีย แอฟริกาใต้ ชิลี แคลิฟอร์เนีย - สหรัฐอเมริกา) สร้างความหลากหลายให้กับรสชาติไวน์ตามลักษณะของพื้นที่ผลิต (แสงแดด ความชื้น คุณภาพดิน)

ในฝรั่งเศส พื้นที่ผลิตมักจะสัมพันธุ์กับพันธุ์องุ่น โดยในพื้นที่หนึ่งๆ อาจจะปลูกองุ่นเพียงพันธุ์เดียว หรือหลายพันธุ์เป็นการเฉพาะ ตัวอย่างเช่น ไวน์มาดิรอง (ฝรั่งเศส:madiran)จากแถบเทือกเขาปิเรเนส์จะทำจากองุ่นพันธุ์ตองนาต์ (ฝรั่งเศส:tannat)เท่านั้น

ผู้ผลิตจะตั้งชื่อไวน์ตามชื่อพื้นที่สำหรับไวน์บูร์โกญ(ฝรั่งเศส:Bourgogne) หรือ เรียกในภาษาอังกฤษว่าเบอร์กันดี (อังกฤษ: Burgundy) ส่วนไวน์บอร์โดซ์ (ฝรั่งเศส:Bordeaux) ตั้งตามชื่อปราสาท (ฝรั่งเศส:châteaux - ชาโตซ์)

[แก้] ปีที่ผลิต

ปีที่ผลิต คือ ปีที่มีการเก็บองุ่นซึ่งนำมาใช้ทำไวน์นั้นๆ เป็นตัวบ่งบอกถึงลักษณะอากาศในปีต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญของคุณภาพไวน์ โดยปกติผู้ผลิตจะเขียนชื่อปีที่ผลิตไว้บนฉลาก กฎหมายของสหภาพยุโรปไม่ได้กำหนดให้แจ้งปีที่เก็บเกี่ยวองุ่นที่ใช้ทำไวน์แต่อย่างใด

[แก้] ชนิดของไวน์

[แก้] ไวน์แดง

ไวน์ชนิดต่างๆ ในขวดต่างแบบ
ขยาย
ไวน์ชนิดต่างๆ ในขวดต่างแบบ

ไวน์แดง (อังกฤษ: red wine)

ตัวอย่างไวน์แดงที่ได้รับความนิยม

  • Barolo - อิตาลี
  • Brunello di Montalcino - อิตาลี
  • Beaujolais - ฝรั่งเศส
  • Bordeaux - ฝรั่งเศส
  • Bourgogne หรือ Burgundy - ฝรั่งเศส
  • Cabernet Sauvignon - ฝรั่งเศส แคลิฟอร์เนีย ออสเตรเลีย โมลโดวา แอฟริกาใต้
  • Carmenere - ชิลี
  • Chianti - อิตาลี
  • Merlot - ฝรั่งเศส แคลิฟอร์เนีย วอชิงตัน ชิลี แอฟริกาใต้
  • Pinot Noir - ฝรั่งเศส แคลิฟอร์เนีย โอเรกอน แอฟริกาใต้
  • Pinotage - แอฟริกาใต้
  • Rioja - สเปน
  • Syrah/Shiraz - ฝรั่งเศส ออสเตรเลีย แคลิฟอร์เนีย แอฟริกาใต้
  • Valpolicella - อิตาลี
  • Zinfandel - แคลิฟอร์เนีย

[แก้] ไวน์ขาว (White wine)

ตัวอย่างไวน์ขาวที่ได้รับความนิยม

  • Chardonnay - ฝรั่งเศส California Australia แอฟริกาใต้
  • Chablis - ฝรั่งเศส
  • Chenin Blanc - South Africa ฝรั่งเศส
  • Frascati - อิตาลี
  • Gewürztraminer - ฝรั่งเศส เยอรมัน แอฟริกาใต้
  • Liebfraumilch - เยอรมัน
  • Orvieto - อิตาลี
  • Pinot Gris/Pinot Grigio - ฝรั่งเศส อิตาลี โอเรกอน
  • Pouilly-Fuissé - ฝรั่งเศส
  • Riesling – ฝรั่งเศส เยอรมัน
  • Sauvignon Blanc - ฝรั่งเศส แคลิฟอร์เนีย นิวซีแลนด์ แอฟริกาใต้
  • Semillon - แอฟริกาใต้
  • Soave - อิตาลี
  • Verdicchio dei castelli di Jesi - อิตาลี

[แก้] สปาร์กลิงไวน์ (Sparkling wine)

ตัวอย่างสปาร์กลิงไวน์ที่ได้รับความนิยม

  • Asti spumante - อิตาลี
  • Cava - สเปน
  • Champagne - ฝรั่งเศส
  • Franciacorta - อิตาลี
  • Prosecco - อิตาลี
  • Sekt - เยอรมัน
  • Sparkling wine – แคลิฟอร์เนีย โอเรกอน รัฐวอชิงตัน นิวแม็กซิโก

[แก้] ไวน์สีกุหลาบ (rosé)

  • Busuioacă de Bohotin: โรมาเนีย
  • Lagrein Rosato: อิตาลี
  • Rosé: ออสเตรเลีย, ฝรั่งเศส, โปรตุเกส, แอฟริกาใต้, สเปน, สหรัฐอเมริกา, ตุรกี

[แก้] ไวน์เทา

[แก้] ไวน์ร้อน

[แก้] ไวน์สุก

[แก้] ไวน์หวาน

[แก้] ไวน์แต่งกลิ่น


  ไวน์ เป็นบทความเกี่ยวกับ อาหาร เครื่องดื่ม และหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับการบริโภคอื่น ๆ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ไวน์ ในภาษาอื่น สามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ๆ ด้านซ้ายมือ