ภาษาไทย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ภาษาไทย  
การออกเสียง (IPA): pʰaːsaːtʰɑj
พูดใน: ประเทศไทย
จำนวนคนพูดทั้งหมด: 46–50 ล้านคน (ไม่รวมไทยถิ่นเหนือ อีสาน และไทยถิ่นใต้) 
อันดับ: 24
ตระกูลของภาษา: ไท-กะได
 คำ-ไท
  บี-ไท
   ไท-แสก
    ไท
     ไทตะวันตกเฉียงใต้
      ไทกลาง-ตะวันออก
       เชียงแสน
        ภาษาไทย 
ระบบการเขียน: อักษรไทย 
สถานะทางการ
ภาษาราชการของ: ประเทศไทย
องค์กรควบคุม: ราชบัณฑิตยสถาน
รหัสภาษา
ISO 639-1: th
ISO 639-2: tha
ISO/DIS 639-3: tha 
อักษรพิเศษ
หน้านี้มีตัวอักษรภาษาอื่นที่อาจจะไม่แสดงผล จำเป็นต้องใช้ฟอนต์สำหรับภาษานั้น

ภาษาไทย เป็นภาษาราชการของประเทศไทย และภาษาแม่ของชาวไทย และชนเชื้อสายอื่นในประเทศไทย ภาษาไทยเป็นภาษาในกลุ่มภาษาไท ซึ่งเป็นกลุ่มย่อยของตระกูลภาษาไท-กะได สันนิษฐานว่า ภาษาในตระกูลนี้มีถิ่นกำเนิดจากทางตอนใต้ของประเทศจีน และนักภาษาศาสตร์บางท่านเสนอว่า ภาษาไทยน่าจะมีความเชื่อมโยงกับ ตระกูลภาษาออสโตร-เอเชียติก ตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน ตระกูลภาษาซิโน-ทิเบตัน

ภาษาไทยเป็นภาษาที่มีระดับเสียงของคำแน่นอนหรือวรรณยุกต์เช่นเดียวกับภาษาจีน และออกเสียงแยกคำต่อคำ สำหรับชาวต่างชาติที่เริ่มเรียนภาษาไทยจะรู้สึกว่ายาก เพราะการออกเสียงวรรณยุกต์ที่เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละคำ และการสะกดคำที่ซับซ้อน นอกจากภาษากลางแล้ว ในประเทศไทยมีการใช้ ภาษาไทยถิ่นอื่นด้วย

สารบัญ

[แก้] สัทวิทยา


[แก้] พยัญชนะ

  ริมฝีปาก ริมฝีปาก-ฟัน ฟัน โคนฟันด้านบน เพดานแข็ง เพดานอ่อน เสียงจากลำคอ
เสียงระเบิด [ p ]
[ pʰ ]
ผ,พ,ภ
[ b ]
  [ t ]
ฏ,ต
[ tʰ ]
ฐ,ฒ,ท,ธ
[ d ]
ฎ,ฑ,ด
    [ k ]
[ kʰ ]
ข,ฃ,ค,ฅ,ฆ
  [ ʔ ]
*
เสียงนาสิก [ m ]
    [ n ]
ณ,น
      [ ŋ ]
 
เสียงลิ้นสะบัด   [ f ]
ฝ,ฟ
[ s ]
ซ,ศ,ษ,ส
        [ h ]
ห,ฮ
เสียงเสียดแทรก       [ tɕ ]
[ tɕʰ ]
ฉ, ช, ฌ
     
เสียงสั่น       [ r ]
       
เสียงเปิด         [ j ]
ญ,ย
  [ w ]
 
เสียงเปิดข้างลิ้น       [ l ]
ล,ฬ
       
  • ตารางแสดงตำแหน่งของลิ้นในการออกเสียง ยกเว้นเสียงจากลำคอ
  • ตัวอักษรสัทอักษรสากล แสดงใน [ ]

เสียงสัทอักษรพยัญชนะในภาษาไทย มีอยู่ด้วยกัน 21 เสียงดังต่อไปนี้


  • [p] [ป] เสียงระเบิด ฐานริมฝีปาก สิถิล อโฆษะ
  • [pʰ] [พ] เสียงระเบิด ฐานริมฝีปาก ธนิต อโฆษะ
  • [b] [บ] เสียงระเบิด ฐานริมฝีปาก สิถิล โฆษะ
  • [t] [ต] เสียงระเบิด ฐานปุ่มเหงือก สิถิล อโฆษะ
  • [tʰ] [ท] เสียงระเบิด ฐานปุ่มเหงือก ธนิต อโฆษะ
  • [d] [ด] เสียงระเบิด ฐานปุ่มเหงือก สิถิล โฆษะ
  • [c] [จ] เสียงระเบิด ฐานเพดานแข็ง สิถิล อโฆษะ
  • [cʰ] [ช] เสียงระเบิด ฐานเพดานแข็ง ธนิต อโฆษะ
  • [k] [ก] เสียงระเบิด ฐานเพดานอ่อน สิถิล อโฆษะ
  • [kʰ] [ค] เสียงระเบิด ฐานเพดานอ่อน ธนิต อโฆษะ
  • [ʔ] [อ] เสียงระเบิด ฐานเส้นเสียง
  • [m] [ม] เสียงนาสิก ฐานริมฝีปาก
  • [n] [น] เสียงนาสิก ฐานปุ่มเหงือก
  • [ŋ] [ง] เสียงนาสิก ฐานเพดานอ่อน
  • [ɾ] [ร] เสียงลิ้นสะบัด ฐานปุ่มเหงือก
  • [f] [ฟ] เสียงเสียดแทรก ฐานริมฝีปากกับฟัน
  • [s] [ซ] เสียงเสียดแทรก ฐานปุ่มเหงือก
  • [h] [ฮ] เสียงเสียดแทรก ฐานเส้นเสียง
  • [j] [ย] เสียงเปิดกึ่งสระ ฐานเพดานอ่อน
  • [w] [ว] เสียงเปิดกึ่งสระ ฐานริมฝีปาก-เพดานอ่อน
  • [l] [ล] เสียงเปิดข้างลิ้น ฐานปุ่มเหงือก

[แก้] สระ

[แก้] สระเดี่ยว

เสียงสระแท้ หรือสระเดี่ยวในภาษาไทย มี 18 เสียง ดังแสดงเสียงสัทอักษรของสระเดี่ยวต่อไปนี้ โดยเสียงต่างๆขึ้นอยู่กับตำแหน่งของลิ้นภายในช่องปากเป็นหลัก

สำหรับ สระลิ้นยกสูง สระลิ้นกึ่งยก สระลิ้นกึ่งลด สระลิ้นลดต่ำ เช่น

  • เมื่อปากเปิดอ้ากว้าง ตำแหน่งลิ้นจะอยู่ต่ำ หรือเรียกว่าสระลิ้นลดต่ำ เช่นเสียง "อา" ปากเปิดกว้าง
  • เมื่อปากเกือบปิด ลิ้นจะอยู่ในตำแหน่งสูง หรือเรียกว่าสระลิ้นยกสูง เช่น เสียง "อี" ปากจะเกือบปิด

สำหรับ สระหน้า สระกลางลิ้น และ สระหลัง เป็นตำแหน่งและลักษณะของปาก

  • เมื่อปากในลักษณะปากจู๋ ลิ้นจะอยู่่ในตำแหน่งด้านหลัง ซึ่งเรียกว่าสระหลัง เสียงที่ออกจะเหมือนเสียง "อู"
  • เมื่อปากในลักษณะปากแบน ลิ้นจะอยู่ในตำแหน่งด้านหน้า ซึ่งเรียกว่าสระหน้า เสียงที่ออกจะเหมือนเสียง "อี"
  สระหน้า สระกลางลิ้น สระหลัง
สระลิ้นยกสูง [ i ]
-ิ
[ iː ]
-ี
[ ɯ ]
-ึ
[ ɯː ]
-ื
[ u ]
-ุ
[ u: ]
-ู
สระลิ้นกึ่งยก [ e ]
เ-ะ
[ eː ]
เ-
    [ o ]
โ-ะ
[ oː ]
โ-
สระลิ้นกึ่งลด [ ɛ ]
แ-ะ
[ ɛː ]
แ-
[ ə ]
เ-อะ
[ əː ]
เ-อ
[ ɔ ]
เ-าะ
[ ɔː ]
-อ
สระลิ้นลดต่ำ [ a ]
-ะ
[ aː ]
-า
       
  • สระหลังทุกสระเป็นสระปากห่อ
  • สระหน้าและสระกลางลิ้นทุกสระเป็นสระปากเหยียด

จากตารางสามารถอธิบายถึงเสียงสระเดี่ยวในภาษาไทยตามตำราคือ

  • [i] (อิ) สระหน้า ลิ้นยกสูง ปากเหยียด เสียงสั้น
  • [iː] (อี) สระหน้า ลิ้นยกสูง ปากเหยียด เสียงยาว
  • [ɯ] (อ) สระกลางลิ้น ลิ้นยกสูง ปากเหยียด เสียงสั้น
  • [ɯː] (อือ) สระกลางลิ้น ลิ้นยกสูง ปากเหยียด เสียงยาว
  • [u] (อุ) สระหลัง ลิ้นยกสูง ปากห่อ เสียงสั้น
  • [uː] (อู) สระหลัง ลิ้นยกสูง ปากห่อ เสียงยาว
  • [e] (เอะ) สระหน้า ลิ้นกึ่งยก ปากเหยียด เสียงสั้น
  • [eː] (เอ) สระหน้า ลิ้นกึ่งยก ปากเหยียด เสียงยาว
  • [o] (โอะ) สระหลัง ลิ้นกึ่งยก ปากห่อ เสียงสั้น
  • [oː] (โอ) สระหลัง ลิ้นกึ่งยก ปากห่อ เสียงยาว
  • [ə] (เออะ) สระกลางลิ้น ลิ้นระดับกลาง ปากกึ่งเหยียด เสียงสั้น
  • [əː] (เออ) สระกลางลิ้น ลิ้นระดับกลาง ปากกึ่งเหยียด เสียงยาว
  • [ɔ] (เอาะ) สระหลัง ลิ้นกึ่งลด ปากห่อ เสียงสั้น
  • [ɔː] (ออ) สระหลัง ลิ้นกึ่งลด ปากห่อ เสียงยาว
  • [ɛ] (แอะ) สระหน้า ลิ้นลดเกือบต่ำ ปากเหยียด เสียงสั้น
  • [ɛː] (แอ) สระหน้า ลิ้นลดเกือบต่ำ ปากเหยียด เสียงยาว
  • [a] (อะ) สระกลาง ลิ้นลดต่ำ ปากเหยียด เสียงสั้น
  • [aː] (อา) สระกลาง ลิ้นลดต่ำ ปากเหยียด เสียงยาว

[แก้] สระประสม

สระประสม เกิดจากการเลื่อนของลิ้นในระดับสูง ลดลงสู่ระดับต่ำ ดังนั้นจึงสามารถเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า "สระเลื่อน" มี 3 เสียงดังนี้

  • [ia:] (เอีย)
  • [ɯa:] (เอือ)
  • [ua:] (อัว)

ในบางตำราจะเพิ่มสระเลื่อนเสียงสั้น คือมีเสียง เอียะ เอือะ และอัวะ ด้วย แต่ในปัจจุบันสระเหล่านี้ปรากฏเฉพาะคำเลียนเสียงเท่านั้น เช่น เพียะ เปรี๊ยะ ผัวะ เป็นต้น

[แก้] วรรณยุกต์

เสียงวรรณยุกต์ ในภาษาไทย จำแนกออกได้เป็น 5 เสียง ได้แก่

  • เสียงสามัญ (ระดับเสียงกลาง)
  • เสียงเอก (ระดับเสียงต่ำ)
  • เสียงโท (ระดับเสียงลง)
  • เสียงตรี (ระดับเสียงสูง)
  • เสียงจัตวา (ระดับเสียงขึ้น)

ส่วน รูปวรรณยุกต์ มี 4 รูป ได้แก่

  • ไม้เอก ( -่ )
  • ไม้โท ( -้ )
  • ไม้ตรี ( -๊ )
  • ไม้จัตวา ( -๋ )

ทั้งนี้คำที่มีรูปวรรณยุกต์เดียวกัน ไม่จำเป็นต้องมีระดับเสียงวรรณยุกต์เดียวกัน ขึ้นอยู่กับระดับเสียงของอักษรนำด้วย เช่น ข้า (ไม้โท) ออกเสียงเหมือน ค่า (ไม้เอก) โปรดดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ ไตรยางศ์ (อักษร 3 หมู่)

[แก้] ดูเพิ่ม

[แก้] ลิงก์ภายนอก