กรุงเทพมหานคร
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สถิติ | |
---|---|
พื้นที่: | 1,568.7 ตร.กม. อันดับที่ 68 |
ประชากร: | 5,672,721 (2549 เมษายน) อันดับที่ 1 |
ความหนาแน่น: | 3,616 คน/ตร.กม. อันดับที่ 1 |
ISO 3166-2: | TH-10 |
ผู้ว่าราชการกรุงเทพ: | นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน (ตั้งแต่ 2547) |
แผนที่ | |
![]() |
กรุงเทพมหานคร เป็นเมืองหลวง และเมืองที่มีประชากรมากที่สุดของประเทศไทย มีแม่น้ำสำคัญคือ แม่น้ำเจ้าพระยา ไหลผ่าน (เดิมฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเป็นที่ตั้งของกรุงธนบุรี ซึ่งต่อมาภายหลังได้รวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของกรุงเทพ ปัจจุบันนิยมเรียกฝั่งตะวันตกของแม่น้ำนี้ว่า ฝั่งธน) นอกจากนี้ยังเป็นเมืองที่มีชื่อยาวที่สุดในโลก
กรุงเทพมหานครในปัจจุบันเป็นศูนย์กลางการปกครอง การศึกษา การคมนาคมขนส่ง การเงิน-การธนาคาร การพาณิชย์ การสื่อสาร ฯลฯ โดยมีพื้นที่ทั้งหมด 1,562.2 ตารางกิโลเมตร พิกัดตามภูมิศาสตร์คือ ละติจูด 13° 45' องศาเหนือ ลองจิจูด 100° 28' องศาตะวันออก
คำว่า กรุงเทพมหานคร ยังใช้เป็นคำเรียกสำนักงานปกครองท้องถิ่นของกรุงเทพมหานครอีกด้วย
สารบัญ |
[แก้] ชื่อเมือง
คำว่า กรุงเทพมหานคร แปลว่า เมืองแห่งเทพ โดยมาจากชื่อเต็มว่า "กรุงเทพมหานคร *อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยามหาดิลก ภพนพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์ มหาสถานอมรพิมาน อวตารสถิต สักกะทัตติยะ วิษณุกรรมประสิทธิ์" ซึ่งนับว่ากรุงเทพมหานคร เป็นชื่อสถานที่ที่มีความยาวมากที่สุดในโลก เมื่อถอดเป็นอักษรโรมัน คือ Krung Thep Maha Nakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Ayutthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udom Ratchaniwet Mahasathan Amon Phiman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanu Kamprasit (167 ตัวอักษร) ซึ่งยาวกว่า ชื่อภูเขา Taumatawhakatangihangakoauauotamateaturipukakapikimaungahoronukupokaiwhenuakitanatahu (85 ตัวอักษร) ในนิวซีแลนด์ และ ชื่อทะเลสาบ Chargoggagoggmanchauggagoggchaubunagungamaugg ในสหรัฐอเมริกา
ในสมัยรัชกาลที่ 1 ทรงพระราชทามนาม บวรรัตนโกสินทร์ จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงเปลี่ยนเป็น อมรรัตนโกสินทร์
กรุงเทพมหานครชื่อทางการ ถอดเป็นอักษรละตินคือ Krung Thep Maha Nakhon แต่ผู้พูดภาษาอังกฤษนิยมเรียกว่า Bangkok, ตามชื่อเดิมของกรุงเทพฯ คือ บางกอก
[แก้] ประวัติ
กรุงเทพมหานคร เดิมเรียกกันว่า "เมืองบางกอก" ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมืองบางกอกขึ้นเป็นเมืองหลวงใหม่ แทนกรุงธนบุรี โดยสืบทอดศิลปวัฒนธรรมจากกรุงศรีอยุธยา ทรงทำพิธียกเสาหลักเมือง เมื่อวันอาทิตย์ เดือน 6 ขึ้น 10 ค่ำ ย่ำรุ่งแล้ว 54 นาที ปีขาล จ.ศ. 1144 จัตวาศก หรือตรงกับวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2325 แล้วทรงเสด็จขึ้นเสวยราชสมบัติ เมื่อวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2325 และพระราชทานนามพระนครนี้ว่า "กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทราอยุธยามหาดิลก ภพนพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์ มหาสถานอมรพิมาน อวตารสถิต สักกะทัตติยะ วิษณุกรรมประสิทธิ์" ซึ่งมีความหมายว่า "พระนครอันกว้างใหญ่ดุจเทพนคร อันเป็นที่สถิตของพระแก้วมรกต เป็นนครที่ไม่มีใครรบชนะได้ มีความงามอันมั่นคงและเจริญยิ่ง เป็นเมืองหลวงที่บริบูรณ์ด้วยแก้วเก้าประการ น่ารื่นรมย์ยิ่ง มีพระราชนิเวศใหญ่โตมากมาย เป็นวิมานเทพที่ประทับของพระราชาผู้อวตารลงมา ซึ่งท้าวสักกเทวราชพระราชทานให้พระวิษณุกรรมลงมาเนรมิตไว้"
ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 4 ทรงเปลี่ยนชื่อพระนครจาก บวรรัตนโกสินทร์ เป็น อมรรัตนโกสินทร์ และมีฐานะในการปกครองส่วนท้องถิ่นเป็น "จังหวัดพระนคร"
ต่อมาเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2514 รัฐบาลได้รวม จังหวัดพระนคร และ จังหวัดธนบุรีเป็น นครหลวงกรุงเทพธนบุรี และภายหลังการปรับปรุงการปกครองใหม่เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2515 จึงได้เปลี่ยนเป็นชื่อเป็น กรุงเทพมหานคร แต่นิยมเรียกกันว่ากรุงเทพฯ
[แก้] การปกครอง
กรุงเทพมหานครมีลักษณะเป็นเขตการปกครองพิเศษ (หนึ่งในสองเขต อีกแห่งคือ พัทยา) ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 กำหนดให้กรุงเทพมหานครเป็นทบวงการเมือง มีฐานะเป็นราชการบริหารส่วนท้องถิ่นนครหลวง มีผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และรองผู้ว่าราชการ กรุงเทพมหานคร มาจากการเลือกตั้ง และเป็นผู้รับผิดชอบในการบริหารงาน อยู่ในตำแหน่งตามวาระคราวละ 4 ปี นับแต่วันเลือกตั้ง และมีการแต่งตั้งปลัดกรุงเทพมหานครร่วมบริหารงาน การดำเนินงานมีสภากรุงเทพมหานครที่ได้รับเลือกตั้งโดยตรงทำงานร่วมด้วย
ผู้ว่าราชการคนปัจจุบัน คือ นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน และปลัดกรุงเทพมหานครคนปัจจุบันคือ คุณหญิงณฐนนท ทวีสิน
- ตราของกรุงเทพมหานคร เป็นรูปพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณ พระหัตถ์ทรงสายฟ้า ผู้ทรงออกตรานี้คือ สมเด็จกรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์
- ต้นไม้ประจำกรุงเทพมหานคร คือ ต้นไทรย้อยใบแหลม (Ficus benjamina)
- คำขวัญของกรุงเทพมหานคร :ช่วยชุมชนแออัด ขจัดมลพิษ แก่ปัญหารถติด ทุกชีวิตรื่นรมย์
การปกครองในกรุงเทพมหานครแบ่งออกเป็น 50 เขตการปกครอง
[แก้] ภูมิอากาศ
สถิติภูมิอากาศในกรุงเทพ [1]
ม.ค | ก.พ | มี.ค | เม.ย | พ.ค | มิ.ย | ก.ค | ส.ค | ก.ย | ต.ค | พ.ย | ธ.ค | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ค่าเฉลี่ยนอุณหภูมิสูงสุด (°C) | 32 | 33 | 34 | 35 | 34 | 33 | 32 | 32 | 32 | 31 | 31 | 31 |
ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิต่ำสุด (°C) | 20 | 22 | 24 | 25 | 25 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 22 | 22 |
ค่าเฉลี่ยปริมาณฝน | 8 | 20 | 36 | 58 | 198 | 160 | 160 | 175 | 305 | 206 | 66 | 5 |
ค่าเฉลี่ยของวันที่ฝนตก | 1 | 1 | 3 | 3 | 9 | 10 | 13 | 13 | 15 | 14 | 5 | 1 |
[แก้] สถานที่ท่องเที่ยวและพักผ่อน
กรุงเทพมหานครเป็นจุดท่องเที่ยวจุดหนึ่ง โดยสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญที่ได้แก่ พระบรมมหาราชวัง วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือ วัดพระแก้ว พระที่นั่งอนันตสมาคม ตึกใบหยก 2 (ตึกระฟ้า สูงอันดับที่ 26 ของโลก) นอกจากนี้แหล่งชอปปิ้งต่างๆ ได้แก่ ตลาดนัดจตุจักร มาบุญครอง สยามสแควร์ เยาวราช และแหล่งร้านอาหารและเครื่องดื่ม ได้แก่ ถนนข้าวสาร พิพิธภัณฑ์ต่างๆในกรุงเทพ ได้แก่ ท้องฟ้าจำลอง นอกจากนี้ในกรุงเทพมหานครยังมีพื้นที่สีเขียวมากมาย สำหรับพักผ่อนหย่อนใจรวมทั้งใช้ออกกำลังกายและพบปะสังสรรค์ ซึ่งได้แก่ สวนหลวง ร.9 สวนเบญจสิริ สวนลุมพินี เป็นต้น
ในช่วงวันพ่อแห่งชาติ บริเวณ ถนนราชดำเนิน และอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จะมีการจัดแต่งประดับไฟเพื่อเฉลิมฉลองอย่างสวยงาม
[แก้] การคมนาคม
เดิมทีกรุงเทพมหานครใช้การสัญจรทางน้ำเป็นหลัก โดยมีคลองมากจนได้ฉายาว่า เวนิซตะวันออก แต่ปัจจุบันได้ถมคลองเพื่อทำถนนและที่อยู่อาศัย การคมนาคมจึงเปลี่ยนมาเป็นทางบกแทน
กรุงเทพมหานครได้ชื่อว่าเป็นเมืองที่การจราจรติดขัดเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก ได้มีการแก้ไขปัญหาการจราจรมากมาย เช่น การสร้างทางด่วน หรือรถไฟฟ้า ขึ้น
พ.ศ. 2542 โครงการรถไฟฟ้าบีทีเอส (BTS - ย่อมาจาก Bangkok Transit System) ได้เปิดใช้งาน เป็นรถไฟระบบรางคู่ที่สร้างบนรางยกระดับ ในปัจจุบันกำลังเพิ่มเส้นทางในส่วนของฝั่งธนบุรี ซึ่งกำลังดำเนินงานก่อสร้างอยู่ ส่วนรถไฟใต้ดินเปิดบริการในพ.ศ. 2547 ในชื่อโครงการรถไฟฟ้ามหานคร (BMCL หรือ MRT) สายเฉลิมรัชมงคล
การคมนาคมในกรุงเทพฯ นั่นสามารถทำได้หลายทาง เช่น การนั่งรถโดยสารประจำทาง (รถเมล์), แท็กซี่, รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง
รถโดยสารประจำทางจะมีหลายสายเพื่อเป็นการบริการประชาชน ให้บริการในราคาย่อมเยา สำหรับรถโดยสารประจำทางจะเริ่มต้นที่ 7 บาท สำหรับรถพัดลมของขสมก. และ 11 บาทสำหรับรถปรับอากาศ และ 12 บาทสำหรับรถโดยสารปรับอากาศแบบ ยูโร 2
การนั่งรถแท็กซี่ ค่าโดยสารจะเริ่มต้นที่ 35 บาท ในระยะ 2 กิโลเมตรแรก กิโลเมตรต่อไปจะราคา 4.50 บาท ไปจนถึง 10 กิโลเมตรแรก จากนั่น 20 กิโลเมตรขึ้นไป จะคิดกิโลเมตรละ 5.50 บาท
สำหรับมอเตอร์ไซค์รับจ้าง ราคาจะไม่แน่นอนแล้วแต่จุดที่จอด (วิน) โดยจะสังเกตได้จาก เสื้อกั๊กสีส้ม ของผู้ขับขี่
[แก้] ทางรถยนต์
กรุงเทพมหานครเป็นจุดเริ่มต้นของถนนหลักของประเทศไทย ได้แก่ ถนนพหลโยธิน (ทางหลวงหมายเลข 1) ถนนสุขุมวิท (ทางหลวงหมายเลข 3) ถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข 4)
[แก้] ทางรถไฟ
การเดินทางด้วยรถไฟสามารถทำได้ โดยมีสถานีรถไฟหลักสองแห่งคือ คือ สถานีกรุงเทพ (โดยทั่วไปคนนิยมเรียกว่าสถานีรถไฟหัวลำโพง) สำหรับเดินทางขึ้นเหนือ ไปภาคเหนือ ภาคกลาง และ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และ สถานีรถไฟบางกอกน้อย สำหรับเดินทางลงใต้ ไป ภาคใต้ และภาคตะวันตก
[แก้] ทางเครื่องบิน
การเดินทางทางอากาศ ปัจจุบันใช้ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ เป็นพื้นที่บางส่วนของกรุงเทพมหานคร และจังหวัดสมุทรปราการ โดยเปิดใช้เมื่อ 28 กันยายน พ.ศ. 2549 เวลา03.00 น โดยก่อนหน้านั้น การเดินทางทางอากาศได้ใช้สนามบินดอนเมือง (สนามบินกรุงเทพ) ซึ่งเปิดใช้เมื่อปี พ.ศ.2457
[แก้] ทางรถโดยสารประจำทาง
รถโดยสารประจำทางหรือรถโดยสารประจำทางปรับอากาศ สำหรับเดินทางไปจังหวัดต่างๆ ในประเทศไทย โดยมีสถานีหลักอยู่ที่
- สถานีขนส่งหมอชิต สำหรับเดินทางขึ้นเหนือ ไปภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง
- สถานขนส่งเอกมัย สำหรับเดินทางไปภาคตะวันออก
- สถานีขนส่งสายใต้ใหม่ (ชื่อเดิม สถานีขนส่งปิ่นเกล้า) สำหรับเดินทางลงใต้ ไปภาคใต้ และภาคตะวันตก
[แก้] อ้างอิง
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
- กรุงเทพมหานคร (สำนักงานปกครองท้องถิ่น)
- กองการท่องเที่ยวกรุงเทพมหานคร
- ข้อมูลจากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
- BkkMaps.com ข้อมูลแผนที่กรุงเทพมหานคร
- ถาพถ่ายทางอากาศของกรุงเทพ(บางส่วน)
เขตการปกครองในกรุงเทพมหานคร | ![]() |
|
---|---|---|
คลองเตย · คลองสาน · คลองสามวา · คันนายาว · จตุจักร · จอมทอง · ดอนเมือง · ดินแดง · ดุสิต · ตลิ่งชัน · ทวีวัฒนา · ทุ่งครุ · ธนบุรี · บางกอกน้อย · บางกอกใหญ่ · บางกะปิ · บางขุนเทียน · บางเขน · บางคอแหลม · บางแค · บางซื่อ · บางนา · บางบอน · บางพลัด · บางรัก · บึงกุ่ม · ปทุมวัน · ประเวศ · ป้อมปราบศัตรูพ่าย · พญาไท · พระโขนง · พระนคร · ภาษีเจริญ · มีนบุรี · ยานนาวา · ราชเทวี · ราษฎร์บูรณะ · ลาดกระบัง · ลาดพร้าว · วังทองหลาง · วัฒนา · สวนหลวง · สะพานสูง · สัมพันธวงศ์ · สาทร · สายไหม · หนองแขม · หลักสี่ |
||
แก้ |
แก้ | เมืองหลวง และ จังหวัดในประเทศไทย | ![]() |
||||||||||||||||||
|