ปางนาคปรก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ปางนาคปรก เป็นชื่อเรียกพระพุทธรูปลักษณะนั่งสมาธิ และมีพระยานาคแผ่หัวเป็นพังพานขึ้นจากไหล่ไปปรกพระเศียรของพระพุทธรูป แต่เดิมทำเป็นรูปพระยานาคเป็นมนุษย์ มีรูปงู 7 หัวเป็นพังพานขึ้นจากไหล่ไปปรกพระเศียร ในกิริยาที่พระยานาคทำท่านมัสการพระพุทธเจ้า ต่อมาภายหลังทำพระยานาคเป็นรูปงูขดตัวเป็นฐานตั้งพระพุทธรูปนั่งสมาธิบนตัวพระยานาค และมีพังพานและหัวของพระยานาค 7 เศียรปกอยู่

สารบัญ

[แก้] ประวัติความเป็นมา

หลังจากที่พระพุทธองค์ได้ทรงตรัสรู้ พระองค์ท่านได้แปรที่ประทับเพื่อเสวยวิมุติสุขยังสถานที่ต่าง ๆ ในอาณาบริเวณที่ไม่ห่างจากต้นพระศรีมหาโพธิ์นักโดยประทับแต่ละที่สัปดาห์ละ 7 วัน และในสัปดาห์ที่สาม ในขณะที่พระพุทธองค์ทรงประทับ ณ ใต้ต้นมุจลินท์ (ต้นจิก) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของต้นพระศรีมหาโพธิ์ เมื่อพระพุทธองค์เสด็จมาประทับอยู่ที่นี่ ได้บังเกิดมีฝนและลมหนาวตกพรำตลอดเจ็ดวันไม่ขาดสาย ผู้รจนาปฐมสมโพธิได้แต่งเล่าเรื่องไว้ว่า พญานาคชื่อ "มุจลินท์" ได้ขึ้นจากสระน้ำที่อยู่ในบริเวณแห่งเดียวกันนี้ เข้าไปวงขนด ๗ รอบ แล้วแผ่พังพานปกพระพุทธเจ้า เพื่อป้องกันลมฝนมิให้พัดและสาดกระเซ็นมาต้องพระวรกาย ครั้นฝนหาย ฟ้าสาง พญานาคจึงคลายขนดออก แล้วจำแลงเป็นเพศมาณพยืนเฝ้าพระพุทธเจ้าทางเบื้องพระพักตร์ ลำดับนั้นพระพุทธองค์จึงทรงเปล่งอุทานว่า “ความสงัดคือความสุขของบุคคลผู้มีธรรมอันได้สดับแล้ว ได้รู้เห็นสังขารทั้งปวงตามเป็นจริงอย่างไร ความสำรวมไม่เบียดเบียนในสัตว์ทั้งหลาย และความเป็นผู้ปราศจากกำหนัดหรือสามารถก้าวล่วงพ้นซึ่งกามทั้งปวงเสียได้ เป็นสุขอันประเสริฐในโลก ความขาดจากอัสมิมานะหรือการถือตัวตนหากกระทำให้ (การถือตัว) หมดสิ้นไปได้นั้นเป็นความสุขอย่างยิ่ง

[แก้] ลักษณะพระพุทธรูป

[แก้] ความเชื่อและคตินิยม

  • เป็นพระพุทธรูปประจำวันเกิดของคนเกิดวันเสาร์
  • พระคาถาบูชา

คาถาสำหรับคนเกิดวันเสาร์ สวด 10 จบ (องคุลีมาลปริตร) ยะโตหัง ภะคินิ อะริยายะ ชาติยา ชาโต นาภิ ชานามิ สัญจิจจะ ปาณัง ชีวิตา โวโรเปตา เตนะ สัจเจนะ โสตถิ เต โหตุ โสตถิ คัพภัสสะ คำแปล "ดูก่อนน้องหญิง เราเกิดแล้วโดยชาติประเสริฐ ไม่รู้แจ้งแกล้งปลงชีวิตสัตว์ ด้วยสัจจะนั้นขอความสวัสดีจงมีแก่เธอ ขอความสวัสดีจงมีแก่สัตว์ผู้เกิดในครรภ์"

[แก้] อ้างอิง

  • สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. ตำนานพุทธเจดีย์. ธนบุรี  : โรงพิมพ์รุ่งวัฒนา, 2513.
  • เรื่องพระพุทธรูปปางต่างๆ หลวงบริบาลบุรีรัตน์ และนายเกษมบุญศรี (พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระกรุณาโปรเกล้าฯ ให้พิมพ์ขึ้นเพื่อพระราชทานในงานพระราชกุศลราชคฤหมงคลขึ้นพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2500)
  • สกุลศิลปพระพุทธรูปในประเทศไทย อาจารย์จิตร บัวบุศย์
  • ศิลปในประเทศไทย ศาสตราจารย์ หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิสกุล
  • http://www.dhammathai.org/pang/pang.php
  • http://www.lekpluto.com/index02/special06.html
  • http://www.banfun.com/


พระพุทธรูปปางต่าง ๆ

ขัดสมาธิเพชร | ขับพระวักกลิ | จงกรมแก้ว | ฉันสมอ | ชี้อัครสาวก | ถวายเนตร | ทรงจีวร | ทรงตัดเมาลี | ทรงทรมานช้างนาฬาคิรี | ทรงทรมานพระยาวานร | ทรงพยากรณ์ | ทรงพระสุบิน | ทรงพิจารณาชราธรรม | ทรงรับผลมะม่วง | ทรงรับมธุปายาส | ทรงรับหญ้าคา | ทรงรับอุทกัง | ทรมานพระยามหาชมพู | บำเพ็ญทุกรกิริยา | นาคปรก | นาคาวโลก | ปฐมเทศนา | ประดิษฐานรอยพระพุทธบาท | ประทับเรือขนาน | ประทานเอหิภิกขุ | ประทานธรรม | ประทานพร | ประทานอภัย | ประสานบาตร | ประสูติ | ปรินิพพาน | ปลงอายุสังขาร | ปัจเจกขณะ | ป่าเลไลย | ปาฏิหาริย์ | เปิดโลก | โปรดพกาพรหม | โปรดพุทธบิดา | โปรดพุทธมารดา | โปรดสัตว์ | โปรดสุภัททปริพาชก | โปรดองคุลีมาลโจร | โปรดอสุรินทราหู | พระเกศธาตุ | ภัตตกิจ | มหาภิเนษกรมณ์ | มารวิชัย | รับสัตตูก้อนสัตตูผง | รำพึง | เรือนแก้ว | ลอยถาด | ลีลา | สนเข็ม | สมาธิ | สรงน้ำฝน | เสด็จลงจากดาวดึงส์ | เสวยมธุปายาส | แสดงโอวาทปาฏิโมกข์ | แสดงโอฬาริกนิมิต | แสดงยมกปาฏิหาริย์ | ห้ามญาติ | ห้ามพยาธิ | ห้ามพระแก่นจันทร์ | ห้ามมาร | ห้ามสมุทร | อุ้มบาตร


  ปางนาคปรก เป็นบทความเกี่ยวกับ ศาสนา ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ปางนาคปรก ในภาษาอื่น สามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ๆ ด้านซ้ายมือ