กรรณิการ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

กรรณิการ์ (Night blooming jasmin)
กรรณิการ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
ส่วน: Magnoliophyta
ชั้น: Magnoliopsida
ตระกูล: Scrophulariales
วงศ์: Oleaceae
สกุล: Nyctanthes
ชนิด: N. arbortristis
Ref: ITIS 32927
     กรรณิการ์ก้านสีแสด       คิดผ้าแสดติดขลิบนาง
เห็นเนื้อเรื่อโรงราง       ห่มสองบ่าอ่าโนเนฯ
     ผ้าสีมีขลิบเนื้อ       บางดี
ก้านกรรณิการ์สี       แสดเถ้า
โนเนนาดน้องสี       ลาเลิศ
เมียมิ่งเรียมดูเจ้า       ห่อนได้วางตา
กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก
พระนิพนธ์ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์
  • ชื่อวิทยาศาสตร์: Nyctanthes arbortristis Linn.
  • ชื่อสามัญ: กรรณิการ์ (อังกฤษ: Night blooming jasmin - มะลิบานราตรี)
  • ชื่อพื้นเมืองอื่น ๆ:
  • ประเภท: ไม้พุ่มยืนต้นขนาดกลาง
  • ลักษณะ:
    • ต้น: สูงประมาณ 3 - 4 เมตร ตามลำต้นจะมีรอยเป็นเส้นคาดรอยต้นเป็นช่วงๆ ไปตามข้อต้น เปลือกของลำต้นนั้นมีสีขาว ลักษณะของลำต้นและกิ่งก้านโดยเฉพาะส่วนที่เป็นแขนงและกิ่งอ่อนจะเป็นสี่เหลี่ยม บริเวณแนวสันเหลี่ยมของกิ่งหรือลำต้นมีตุ่มเล็ก ๆ ประเป็นแนวอยู่ด้วย
    • ใบ: เป็นไม้ใบเดี่ยวแต่ออกเป็นคู่ๆ สลับกันไปตามข้อของต้น มีรูปมนรี ปลายใบแหลม มีสีเขียวและมีขนอ่อนๆ เป็นละอองปกคลุมอยู่ทั่วใบ มีลักษณะสากคายมือ
    • ดอก: ดอกสีขาว ออกเป็นช่อดอกเล็ก ๆ กระจายที่ปลายกิ่ง ประมาณช่อละ 5 - 8 ดอก ดอกมี 6 กลีบ กลีบดอกจะบิดเวียนไปทางขวาคล้ายกังหัน วงในดอกเป็นสีแสด หลอดดอกเป็นสีแสด เกสรเป็นเส้นเล็กละเอียดซ้อนอยู่ในหลอดดอก ขนาดของดอกบานเต็มที่ประมาณ 1.50 - 2 เซนติเมตร หลอดดอกยาว 1.50 เซนติเมตร ปลายแยกเป็น 5 - 8 แฉก ก้านช่อดอกมีใบประดับเล็กๆ 1 คู่ ดอกของกรรณิการ์มีกลิ่นหอมแรง บานกลางคืน ออกดอกตลอดปี
    • ผล: เป็นแผ่นแบนๆ ภายในมีเมล็ด 2 เมล็ด
  • การขยายพันธุ์: โดยการตอน หรือปักชำกิ่ง
  • การดูแล: ขึ้นได้ในดินทั่วไป แต่ต้องการความชุ่มชื้น และปลูกที่กลางแจ้ง
  • ประโยชน์: ใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาโรคได้หลายชนิด ก้านดอกสามารถนำมาทำเป็นสีย้อมผ้าจีวรพระ หรือสีทำขนม
ภาษาอื่น