האלאקאוסט

פֿון װיקיפּעדיע

האלאקאוסט
Early elements
Racial policy · Nazi eugenics · Nuremberg Laws

Euthanasia · Concentration camps (List)

Jews
Nazi Germany, 1933 to 1939
Pogroms: קריסטאל נאכט · Iaşi pogrom
Jedwabne pogrom · Lviv pogrom
Ghettos: Warsaw, Łódź
Lviv, Kraków, Theresienstadt
Einsatzgruppen: באבי יאר, Rumbula
Paneriai, Odessa massacre
Final Solution: Wannsee Conference
Aktion Reinhard
Death camps: Chełmno, Belzec, Sobibór,
Majdanek, טרעבלינקע, אוישוויץ, Jasenovac
Resistance: ŻOB · ŻZW
Ghetto uprising (Warsaw)
End of war: Death marches
Berihah· Sh'erit ha-Pletah
Other victims
Serbs· Poles · East Slavs · Romany
German dissidents · Communists
Gay men · Jehovah's Witnesses
פאראנטווארטליכע פארטייען
נאצי: אדולף היטלער · Heydrich
אדולף אייכמאן · היינריך הימלער · עס.עס. · געסטאפא
Collaborators
Nuremberg Trials · Other trials
Denazification
Survivors, victims, and rescuers
Rescuers · ליסטע פון אלע קדושים ·
Resources
The Destruction of the European Jews
Phases of the Holocaust
Functionalism vs intentionalism


אידישקייט
מגן דוד
עיקרי האמונה
גאט
יציאת מצרים · עשרת הדיברות · שלושה עשר עיקרים
מצוות · תורה
אמונה · בחירה
אישים מרכזיים
אבות ואמהות האומה · שופטי ישראל · דוד המלך · שלמה המלך
נביאי ישראל · חז"ל · משיח
ספרי קודש
תורה · תנ"ך · משנה · תלמוד
מדרשי הלכה · מדרשי אגדה · סידור · משנה תורה · שולחן ערוך · שו"ת · ספר הזוהר · מפרשים
מצוות און מנהגים
הלכה · תרי"ג מצוות · בית דין צדק · תפילה · לימוד תורה · צדקה · גמילות חסדים · שמע ישראל · יומים טובים · יום הכיפורים · שלושת הרגלים · תשעה באב · משפחה: ברית מילה · פדיון הבן · זבד הבת · בר מצווה · נישואין · טהרת המשפחה · מעמד האישה ביהדות · צניעות · שטאַרבן: לוויה · קבורה · שבעה · קדיש · חברה קדישא
חיי הקהילה היהודית
שטעלעס: רב · דיין · חזן · גבאי · מוהל · שוחט · קברן
מוסדות: בית כנסת · בית מדרש · מקווה · תלמוד תורה · ישיבה · כולל
תפילה בציבור: מניין · ארון הקודש · חזנות · שמונה עשרה · שחרית · מנחה · מעריב · מוסף · קריאת התורה · שמע ישראל · ברכה · קידוש
היסטאריע פון דאס יידישע פאלק
תקופת האבות · יציאת מצרים · תקופת המקרא · תקופת בית ראשון · תקופת בית שני · תקופת הגלות · אנטישמיות · ציונות · השואה · היסטוריה של מדינת ישראל
יהודים
מיהו יהודי · גיור · די יידישע פאלק · באוווסטע מענטשן ·



חורבן אדער די לאגער (אין לשון הקודש: שואה. אין ענגליש: holocaust) צוליב דער פארטילוגונג וואס דער מערדער היטלער ימ"ש האט געוואלט פארוויסטן די וועלט. און האט ל"ע אומגעברענגט על קידוש ה' אויף טויט זעקס מיליאן אידן, ביי די צווייטער וועלט מלחמה.


[בעאַרבעטן] אידישקייט פערספעקטיוו

איינע פון די הויפט פאקטארן וואס האבן געשפילט א ראלע אין די האלאקאוסט וואס האט נאך דעם משנה געווען דעם אידישן פאלק איז געווען די שאלה פון רעליגיע. איר הויפט פאלעמיק: ווי איז דער אידישער גאט?

אסאך אידן האבן זיך צוליב דעם דערווייטערט פון גאט און רעליגיע אבער אפאר פרומע האבן דאס אויסגעטייטשט אלס א רייניגונג פון גאט וויבאלד די אידישקייט איז אויך געווען בשפל המצב און זיי האבן דאס צוגעגליכענט צו א וואלד פייער וואס אויבן אויף איז דאס טאקע א שטרעקליכע טראגעדיע אבער דער נאטור פארדינט נאר ווייל די פארפוילטע ביימער וועלן זיך נישט ווייטער פארשפרייטן קאליע מאכן די אנדערע.

[בעאַרבעטן] דערויסענדע לינקס