האלאקאוסט
פֿון װיקיפּעדיע
האלאקאוסט |
Early elements |
---|
Racial policy · Nazi eugenics · Nuremberg Laws Euthanasia · Concentration camps (List) |
Jews |
Nazi Germany, 1933 to 1939 |
Pogroms: קריסטאל נאכט · Iaşi pogrom Jedwabne pogrom · Lviv pogrom |
Ghettos: Warsaw, Łódź Lviv, Kraków, Theresienstadt |
Einsatzgruppen: באבי יאר, Rumbula Paneriai, Odessa massacre |
Final Solution: Wannsee Conference Aktion Reinhard |
Death camps: Chełmno, Belzec, Sobibór, Majdanek, טרעבלינקע, אוישוויץ, Jasenovac |
Resistance: ŻOB · ŻZW Ghetto uprising (Warsaw) |
End of war: Death marches Berihah· Sh'erit ha-Pletah |
Other victims |
Serbs· Poles · East Slavs · Romany German dissidents · Communists Gay men · Jehovah's Witnesses |
פאראנטווארטליכע פארטייען |
נאצי: אדולף היטלער · Heydrich אדולף אייכמאן · היינריך הימלער · עס.עס. · געסטאפא |
Collaborators |
Nuremberg Trials · Other trials Denazification |
Survivors, victims, and rescuers |
Rescuers · ליסטע פון אלע קדושים · |
Resources |
The Destruction of the European Jews Phases of the Holocaust Functionalism vs intentionalism |
|
אידישקייט | |
עיקרי האמונה | |
גאט יציאת מצרים · עשרת הדיברות · שלושה עשר עיקרים מצוות · תורה אמונה · בחירה |
|
אישים מרכזיים | |
אבות ואמהות האומה · שופטי ישראל · דוד המלך · שלמה המלך נביאי ישראל · חז"ל · משיח |
|
ספרי קודש | |
תורה · תנ"ך · משנה · תלמוד מדרשי הלכה · מדרשי אגדה · סידור · משנה תורה · שולחן ערוך · שו"ת · ספר הזוהר · מפרשים |
|
מצוות און מנהגים | |
הלכה · תרי"ג מצוות · בית דין צדק · תפילה · לימוד תורה · צדקה · גמילות חסדים · שמע ישראל · יומים טובים · יום הכיפורים · שלושת הרגלים · תשעה באב · משפחה: ברית מילה · פדיון הבן · זבד הבת · בר מצווה · נישואין · טהרת המשפחה · מעמד האישה ביהדות · צניעות · שטאַרבן: לוויה · קבורה · שבעה · קדיש · חברה קדישא | |
חיי הקהילה היהודית | |
שטעלעס: רב · דיין · חזן · גבאי · מוהל · שוחט · קברן מוסדות: בית כנסת · בית מדרש · מקווה · תלמוד תורה · ישיבה · כולל תפילה בציבור: מניין · ארון הקודש · חזנות · שמונה עשרה · שחרית · מנחה · מעריב · מוסף · קריאת התורה · שמע ישראל · ברכה · קידוש |
|
היסטאריע פון דאס יידישע פאלק | |
תקופת האבות · יציאת מצרים · תקופת המקרא · תקופת בית ראשון · תקופת בית שני · תקופת הגלות · אנטישמיות · ציונות · השואה · היסטוריה של מדינת ישראל | |
יהודים | |
מיהו יהודי · גיור · די יידישע פאלק · באוווסטע מענטשן ·
|
חורבן אדער די לאגער (אין לשון הקודש: שואה. אין ענגליש: holocaust) צוליב דער פארטילוגונג וואס דער מערדער היטלער ימ"ש האט געוואלט פארוויסטן די וועלט. און האט ל"ע אומגעברענגט על קידוש ה' אויף טויט זעקס מיליאן אידן, ביי די צווייטער וועלט מלחמה.
[בעאַרבעטן] אידישקייט פערספעקטיוו
איינע פון די הויפט פאקטארן וואס האבן געשפילט א ראלע אין די האלאקאוסט וואס האט נאך דעם משנה געווען דעם אידישן פאלק איז געווען די שאלה פון רעליגיע. איר הויפט פאלעמיק: ווי איז דער אידישער גאט?
אסאך אידן האבן זיך צוליב דעם דערווייטערט פון גאט און רעליגיע אבער אפאר פרומע האבן דאס אויסגעטייטשט אלס א רייניגונג פון גאט וויבאלד די אידישקייט איז אויך געווען בשפל המצב און זיי האבן דאס צוגעגליכענט צו א וואלד פייער וואס אויבן אויף איז דאס טאקע א שטרעקליכע טראגעדיע אבער דער נאטור פארדינט נאר ווייל די פארפוילטע ביימער וועלן זיך נישט ווייטער פארשפרייטן קאליע מאכן די אנדערע.
[בעאַרבעטן] דערויסענדע לינקס
- יד ושם האלאקאויסט מוזעאום. [1]
- עדות פארציילן שילדערונגן דאטעבאזע
- סטיווען ספילבערג פילם פראיעקט. [2]
- ווארשא געטא. [3]