Lens (Pas-de-Calais)
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Lens is 'n stad in die Franse département Pas-de-Calais sowat 200 kilometer noord van Parys en 35 kilometer suid van Lille. Die snelweë ("autoroutes") A1 en A211 verbind Lens met hierdie twee metropole. Saam met sy buurstad Liévin vorm Lens 'n agglomerasie, wat deel uitmaak van 'n metropolitaanse gebied (Frans: aire urbaine) rondom Douai met sowat 550 000 inwoners.
Die plaaslike steenkoolvelde, wat vroeër Lens se ekonomiese basis gevorm het, speel al lank geen belangrike rol meer nie. Lens was een van die gasheerstede van die 1998 Sokker-Wêreldtoernooi en die 2007 Rugby Wêreldbeker.
Inhoud |
[wysig] Geskiedenis
[wysig] Die Middeleeue
Geldstukke, wat uit die Merovingiese tydperk dateer, verwys na 'n nedersetting met die naam Lenna Cas(trum). Terwyl die tweede woord daarop dui dat die stad versterk was, bly die naam se eerste bestanddeel raaiselagtig. Sommige navorsers glo dat dit van die Galliese woord onna afgelei is wat "rivier" of "oorsprong, bron" beteken.
[wysig] Die Spaanse tydperk
As gevolg van Spanje se magsuitbreiding in die 17de eeuse Europa is Lens by die Spaanse Nederlande ingelyf. Eers die heerskappy van Lodewyk II van Bourbon, prins van Condé, en ná die Slag van Lens op 20 Augustus 1648 het die neergang van Spanje as 'n ooheersende mag in die gebied ingelui. As gevolg van hierdie slag was kardinaal Mazarin in staat om die Vredesverdrag van Wesfale te onderteken waardeur die Dertigjarige Oorlog beëindig is. Volgens die Pireneë-verdrag, wat op 7 November 1659 onderteken is, is Artois by Frankryk ingelyf.
[wysig] Die ontdekking van steenkool
Tydens 'n proefboring in die woud van Lens in 1849 het drie nyweraars uit Lille, menere Casteleyn, Tilloy en Scrive teen 'n diepte van 151 meter steenkool ontdek. Volgens 'n dekreet, wat op 15 Januarie 1853 uitgevaardig is, het die Compagnie de Lens 'n mynkonsessie vir 'n oppervlakte van 6,051 hektaar ontvang. Die omgewing van Lens, Douai en Liévin het tot 'n beduidende mynboustreek begin ontwikkel.
[wysig] Die twee Wêreldoorloë
Lens het swaar onder die Eerste Wêreldoorlog gely. Ná die Duitse inval in Oktober 1914 is die stad tot by die jaar 1918 deur Duitse troepe beset. Groot dele van die stad is as gevolg van die oorlogshandelinge verwoes, en Lens het tot by die einde van die oorlog die helfte van sy bevolking verloor. Die heropbou ná die oorlog is deur die Tweede Wêreldoorlog onderbreek, en Lens is nog eens deur Duitse troepe beset en in 1944 ook deur bomaanvalle verwoes.
[wysig] Die steenkoolmynbou
Die ou steenkoolmynbedrywe is ná die Tweede Wêreldoorlog genasionaliseer. Danksy die mynbou het die streek se bevolking, maar veral die inwonertal van Lens aansienlik gegroei. In 1962 het Lens reeds 42 733 inwoners gehad. Die agglomerasie van mynboudorpe in die streek het onder meer Liévin, Carvin en Hénin-Beaumont ingesluit. Lens het danksy die steenkoolbekken tot 'n sentrum van die steenkool-gebaseerde chemiese en metallurgiese bedrywe (waaronder ketelmakery en draadtrekkery) ontwikkel.
[wysig] Ekonomiese transformasie
Nadat die neergang van die steenkoolontginning reeds in die 1960's begin het, is die plaaslike mynboubedrywighede uiteindelik in 1990 gestaak. Lens het in 'n ernstige ekonomiese krisis beland. Die stad se ekonomiese swaartepunt het geleidelik na die tekstiel-, metallurgie-, motor- en voedselbedrywe verskuif. Intussen speel ook die tersiêre sektor 'n beduidende ekonomiese rol nadat Lens in 1962 'n onderprefektuur geword het, terwyl die stad ook die Universiteit van Artois huisves.
[wysig] Geweldpleging tydens die Sokker-Wêreldtoernooi in 1998
Lens het tydens die 1998 Sokker-Wêreldtoernooi internasionale bekendheid verwerf nadat Duitse straatboewe gedurende 'n wedstryd tussen die Duitse en Joegoslawiese sokkerspanne op 21 Junie 1998 polisiemanne aangerand het. Een van die polisiemanne, Daniel Nivel, het swaar hoofbeserings opgedoen en oor 'n tydperk van ses weke in 'n koma gegaan. Hy is as gevolg van sy beserings liggaamlik gestremd. Beelde van die aanranding is wêreldwyd op skerms vertoon.
[wysig] Kultuur en besienswaardighede
Die Paryse Louvre-museum sal in 2009 'n plaaslike filiaal, Louvre-Lens, met sowat 14 000 vierkante meter se uitstalruimte open.
[wysig] Bouwerke
Lens beskik oor 'n sokkerstadion met 41 233 sitplekke, die Stade Félix-Bollaert. Hier is wedstryde van die 1998 Sokker-Wêreldtoernooi en die 2007 Rugby Wêreldbeker gehou.
[wysig] Vervoer
'n Treinrit met die hoësnelheidstrein TGV van Parys na Lens neem sowat 70 minute.
[wysig] Ekonomie en onderwys
Sedert 1986 word dunlaag-modules vir sonenergie-panele plaaslik vervaardig. Die vervaardiger Free Energy Europe se produksieprogram sluit intussen ook lampe en vloeikristal-televisietoestelle in wat met sonenergie aangedryf word.
Lens is die setel van die Universiteit van Artois en 'n aantal ander tersiêre instellings.