Saint-Étienne
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Kaart | Wapen |
Vlag | |
Land | ![]() |
Région (gewes) | ![]() |
Département | Loire |
Koördinate | 45°26' N, 4°23' O |
Stigting | Voor 1258 |
Oppervlak: | |
- Totaal | 79,97 vk km |
Hoogte bo seevlak | 422-1 417 m |
Bevolking: | |
- Totaal (2005) | 175 700 |
- Bevolkingsdigtheid | 2 197/vk km |
Tydsone | UTC +1 |
- Somertyd | UTC +2 |
Burgemeester | Michel Thiollière (UMP) |
Amptelike webwerf | Saint-Étienne |
Saint-Étienne [sɛ̃t‿eˈtjɛn] is die prefektuur (hoofstad) van die Suid-Franse département Loire. Die stad lê suid-wes van Lyon in die Sentraal-Massief, aan die Furan-rivier en aan die voet van die Massif du Pilat (1 432 meter). Saint-Étienne is een van die Franse gasheerstede van die 2007 Rugby Wêreldbeker.
Die stad se naam is die Franse vorm van "Sint-Stefanus", en sy bewoners word derhalwe in Frans Stéphanois genoem.
Inhoud |
[wysig] Geskiedenis
[wysig] Etimologie
Volgens oorlewerings het die klein plaaslike nedersetting die naam Furanum gedra wat van die Furan-rivier afgelei is. Later is hierdie naam gewysig tot Furania en tot by die Middeleue gebruik. Die oudste dokumente uit die jaar 1258 verwys na die stad as Sancti Stephani de Furano (Frans: Saint-Étienne de Furan).
Aangesien Saint-Étienne vir sy wapenvervaardiging bekend gestaan het, is die stad se naam tydens die Franse Rewolusie 'n tyd lank gewysig tot Armeville of Commune d'Armes.
Tussen 1969 en 1970 het die stad ná die versmelting van Saint-Étienne met sy buurstad Saint-Victor-sur-Loire die amptelike naam Saint-Étienne-sur-Loire gedra.
[wysig] Die Middeleeue
Die eerste menslike nedersetting in die gebied van die huidige stad gaan terug op die kasteel van Saint-Priest wat in 1167 opgerig is.
Nogtans dateer die oudste dokumente wat na die stad Sanctus Stephanus de Furano verwys uit die 12de eeu toe graaf Guy II de Forez die abdy van Valbenoîte laat oprig het.
Die gebeure in verband met die Honderdjarige Oorlog met Engeland het Saint-Étienne nie gespaar nie, en die klooster Valbenoîte is in 1359 deur Engelse Tard-Venus geplunder. Om hierdie soort invalle af te weer het die ab Hugues de Torrenche die dorp laat versterk.
Die dorp was destyds ringsom die Groot Kerk (Frans: Grande Église) geleë en deur 'n stadsmuur beskerm. Die Tour de la droguerie op die huidige Place du Peuple ("Volksplein") is in die 16de eeu digby die ou stadspoort opgerig.
Met die vestiging van nuwe inwoners het die versterkte dorp te klein geraak, en 'n voorstad het ringsom die stadsmuur begin uitbrei. Teen die einde van die 15de eeu het die bevolking reeds tot meer as 3 000 mense gegroei.
[wysig] Die 16de tot 19de eeu
Gedurende die derde godsdiensoorlog is Saint-Étienne aan die begin van die jaar 1570 deur admiraal de Coligny ingeneem.
Sedert die 15de eeu het die stad tot 'n beduidende sentrum van die metallurgiese nywerheid ontwikkel. Aanvanklik is veral blanke wapens vervaardig en sedert die Italiaanse veldtogte van koning Frans I ook vuurwapens. Die plaaslike wapenbedryf met sy sowat 600 wapensmede (in 1669) het bekendheid verwerf met sy krygswapens, net soos die metallurgiese nywerhede met hulle groot verskeidenheid produkte.
Nog 'n suksesvolle bedryf was lintwewery - 'n ambag wat uit Italië ingevoer is en vanaf die 16de eeu in Saint-Étienne gefloreer het. Danksy die industriële aktiwiteite het die stad se inwonerstal in die 17de eeu tot 20 000 gestyg.
Vanaf 1720 het die Stéphanois steenkool gebruik waarvan die produksie in 1790 reeds 200 000 ton bereik het. Dit het veral as brandstof vir die eerste stoommasjiene gedien. Die steenkoolveld was naby twee bevaarbare waterweë - die Rhône- en Loire-riviere - geleë sodat vervoerkoste redelik laag was.
[wysig] Sport
Saint-Étienne is deur die Franse sportkoerant l'Équipe as die "sportiefste stad in Frankryk" aangewys. Saint-Étienne pronk dan ook met 'n groot aantal stadions en ander sportgeriewe.
Die Stade Geoffroy-Guichard is die grootste stadion met 36 000 sitplekke en word veral vir sokker-wedstryde en ander groot gebeurtenisse gebruik. Ook wedstryde van die 2007 Rugby Wêreldbeker sal hier gehou word. Die stadion se dak gaan oor 'n tydperk van twintig jaar aan 'n maatskappy verhuur word wat in die somer van 2007 2 600 vierkante kilometer se sonkragpanele geïnstalleer het. Dit is een van die grootste sonenergie-oppervlakke in Frankryk.
Ander belangrike stadions en instellings is die Stade Henri-Lux (atletiek), die Parc des Sports de l'Etivallière met 'n oppervlak van 19 hektaar, die Parc des Sports de Méons, die Centre de gymnastique Séraph-Berland (vroue-gimnastiek) en die gholfbaan Golf de Saint-Étienne met 'n oppervlak van 107 hektaar.