Potjiekos
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Potjiekos is 'n verwysing na 'n eg Suid-Afrikaanse kooktegniek wat 'n ysterpot as hoofkookinstrument gebruik. Die ysterpot is ook bekend in ander dele van die wêreld as 'n dutch-oven, en word ook ysterpot, swart pot of net potjie genoem. Die pot word gemaak uit gietyster en het 'n deksel. Daar is verskillende groottes wat begin by 1/4 tot so groot as 25. Die pot is ook verkrygbaar met 'n ronde bodem met drie pote, of met 'n plat bodem sonder pote.
[wysig] Proses
'n Tipiese potjiekosresep het een of ander vleis as die basis van die gereg en groente en sous wat saam gekook en bedien word. 'n Vuur word gewoonlik gemaak apart van die kookgebied. Soos wat daar kole vorm, word dit onder, en somtyds bo op die ysterpot gepak om die juiste temperatuur te kry. Dit kan enige iets van twee tot agt ure vat om potjiekos te maak, afhangende van die soort vleis en ander bestanddele wat gebruik word. Souse se droë bestanddele betaan gewoonlik uit verskeie speserye, sout en peper, en selfs ook kerrie. Nat bestandele sluit in bier, wyn, room en net gewone water. Verskillende tegnieke word gebruik, maar die algemeenste is om die bestanddele in lae te plaas, en glad nie te roer nie. Om te bedien word daar dan met 'n groot lepel in een skep van onder tot bo 'n bietjie van alles geskep. Potbrood word ook gemaak in 'n pot, maar is gewoonlik 'n bygereg vir 'n braaigeleentheid.
[wysig] Kultuur
Potjiekoskompetisies is baie gewild in Suid-Afrika en Namibië onder die Afrikaners, maar ook in lande waar Suid-Afrikaners hervestig het oor die afgelope paar jaar soos Engeland, Australië en Nieu-Seeland. Potjiekos word in dieselfde asem as boerewors, biltong, droëwors, melktert, koeksisters, afval en bobotie genoem as eg tradisionele Afrikaanse geregte, en daarvoor word dit as 'n sosiale band tussen Afrikaners gebruik regoor die wêreld. Om iemand oor te nooi vir Potjiekos is soos om te sê dat die genooide persoon deel van jou vriendekring is, en jy graag saam wil kuier en gesels. Die bekende sanger Anton Goosen bring hulde aan Potjiekos met sy trefferliedje van dieselfde titel. 'n Deel van die Voortrekkerkultuurorganisasie se armembleemvereistes is om te leer kook met 'n swart pot.