Aisino
De Biquipedia
Bariedaz de l'aragonés | |
---|---|
Aisino | |
Nombre local: | |
Charradors: | ? |
Localizazión cheografica: | Bal d'Aísa |
Lugar(s) prenzipal(s): | Aísa, Esposa y Sinués |
Rasgos dialeutals: | |
Bitalidá: | Baxa |
Escritors prenzipals: |
L'aisino ye o dialeuto d'o aragonés charrato en a Bal d'Aísa (Aísa, Esposa y Sinués).
Ye parexito intermeyo entre l'aragüesino y o chaqués.
[Editar] Fonetica
- A x se conserba peyor que en Aragüés de lo Puerto, puede pasar a -ch- como en o Semontano: bucho, u puede pasar a -j-: cajico, (como en o castellán de Robres en os Monegros).
- Esisten casos de castellanización de a -ll-, pero se mantién bien en: traballo, mellor, cullar.
[Editar] Morfolochia
- L'articlo ye como en aragonés cheneral: o, os, as, os., igual que en o Semontano d'Ayerbe se contraye con preposizión: d'o, d'a, n'o, n'a, t'o, t'a.
- A -z de segunda presona plural se conserba mal: creyeis en cuenta de creyez.
- O pasato indefinito tiene desinenzias con -o como en tensino: pagomos, (paguemos), cantoz, (cantez),
- En a terzera presona plural ye en -oron nomás que en a 1º conchugazión: cantoron, pero en a 2º y 3º personas coesisten a forma chesa -ieron con a cheneral -io(ro)n: salieron, partioron, riyeron, faborezión.
- En os berbos irregulars con -i en a primera persona presén, trobamos esta -i en yo foi, pero no en yo bó.
- Esisten, como en o Sobrarbe se troban "perfeutos fuertes": fízon, trújon.
[Editar] Lesico
- Son palabras diferens a las de Aragüés de lo Puerto y Chasa: barza, billuarta, (argüella), bezerro. Ye una de as pocas zonas d'España que conserba una palabra d'orichen latino pa clamar a o taxugo: melón, (como en asturlionés y castellán de o norte; melandro).
Dialeutos de l'aragonés | ||
---|---|---|
Aisino | Altorribagorzano | Ansotano | Aragüesino | Ayerbense | Belsetán | Benasqués | Bergotés | Baxorribagorzano | Campés | Chaqués | Cheso | Chistabín | Chodigoaragonés † | Estadillano | Fobano | Fonzense | Grausino | Nabalés | Nabarro |Panticuto | Ribagorzano | Semontanés | Tensino |