Комі
From Вікіпедыя
|
|||
![]() |
|||
Афіцыйная мова | руская, комі | ||
Тып суб'екту федэрацыі | Рэспубліка | ||
Федеральная акруга | Паўночна-Заходняя | ||
Эканамічная акруга | Паўночная | ||
Сталіца | Сыктыўкар | ||
Прэзідэнт | Уладзімір Торлапаў | ||
Плошча - Усяго - % Вада |
15 месца 415 900 км2 |
||
Насельніцтва - Усяго (2002) - Шчыльнасьць |
54 месца 1 018 674 2,44/км² |
||
Аўтамабільны код | 11 | ||
Часавы пояс | UTC+3 |
РЭСПУБЛІКА КОМІ, суб'ект Расійскай Федэрацыя, у паўночнай часцы еўрапескай Расіі.
Змест |
[правіць] Геаграфія
Рэспубліка размешчана на захадзе ад Уральскіх гор, на ппоўночным захадзе Заходне-Сібірскай раўніны, на крайнім паўночным усходзе Еўрапейскай часткі Расійскай Федэрацыі ў межах Пячорской і Мезенска-Вычагодской нізін, Сярэдняга і Паўднёвага Цімана, заходніх схілаў Уральскіх гор (Паўночны, Прыпалярны і Палярны Урал).
Тэрыторыя рэспублікі распасціраецца ад Паўночных Увалаў на поўдні да Пай-Хоя на паўночным усходзе (паміж 59°12' і 68°25' паўночнай шыраты), ад Пінега-Мезенскага міжрэчча на захадзе да водападзелу басейнаў рэк Печоры і Абі, які праходзіць па Уральскім хрыбце на ўсходзе (паміж 45°25' і 66°10' усходняй даўгаты).
Лясы займаюць больш 70 % тэрыторыі, балоты — каля 15 %. 32 800 км² на Паўночным Урале пакрытыя некранутымі лясамі. Унікальная тэрыторыя — Пячора-Ілычскі запаведнік. Такіх некранутых лясоў, не якія падвяргаліся ўплыву чалавечай дзейнасці і тэхнагеннаму ўздзеянню, у Еўропе ўжо не захавалася. У 1985 году запаведнік быў уключаны ў спіс біясферных. Праз дзесяць гадоў, па рашэнні ЮНЭСКА, запаведнік з ахоўнай і буфернай зонамі і нацыянальны парк «Югыд У», аб'яднаныя пад агульнай назвай «Некранутыя лясы Комі», былі занесеныя ў пералік аб'ектаў Сусветнай культурнай і прыроднай спадчыны.
- Плошча: 415 900 км². Рэспубліка Комі — досыць буйны рэгіён еўрапейскай часткі Расіі.
- Межы: Ненецкий аўтаномная акруга (поўнач, паўночны ўсход), Ямала-Ненецкая аўтаномная акруга (паўночны ўсход, усход), Ханты-Мансійская аўтаномная акруга (паўднёвы ўсход, поўдзень), Свярдлоўская вобласць (поўдзень), Пермская вобласць (поўдзень), Комі-Пярмяцкая аўтаномная акруга (поўдзень), Кіраўская вобласць (поўдзень, паўднёвы захад, захад), Архангельская вобласць (паўночны захад, поўнач).
[правіць] Рэки
Асноўныя реки:
- Іжма
- Мезень
- Пячора
- Сысола
- Уса
- Вашка
- Вычагда
- Вымь
[правіць] Азёра
- Сіндорскае возера
- Ям возеро
[правіць] Карысныя выкапні
На тэрыторыі рэспублікі здабываецца вугаль, нафта, прыродны газ, золата і дыяманты.
[правіць] Клімат
Зіма даволі доўгая і халодная, лета, хоць і кароткае, але цалкам цёплае.
- Сярэдняя тэмпература студзеня: −17 °C (у паўднёвай частцы) і −20 °C (у паўночнай частцы)
- Сярэдняя тэмпература ліпеня: +11 °C (у паўночнай частцы) і +15 °C (у паўднёвай частцы)
- Ападкі: ад 700 мм у год.
[правіць] Адміністратыўны падзел
Рэспубліка дзеліцца на 14 раёнаў:
- Іжэмскі раён
- Княжпагостскі раён
- Кайгародскі раён
- Карткяроскі раён
- Прылузскі раён
- Саснагорскі раён
- Сыктыўдзінскі раён
- Сысольскі раён
- Троіцка-Пячорскі раён
- Удорскі раён
- Усць-Вымскі раён
- Усць-Куломскі раён
- Усць-Цылемскі раён
- Ухцінскі раён
Найбуйнейшыя гарады Сыктыўкар, Ухта, Варкута.
[правіць] Демография
- Насельніцтва: 1018674 (2002)
- Гарадское: 766587 (75,3%)
- Сельскае: 252087 (24,7%)
- Мужчыны: 488316 (47,9%)
- Жанчыны: 530358 (52,1%)
- Жанчын на 1000 мужчин: 1086
- Сярэдні ўзрост: 34,5 лет
- Гарадскога насельніцтва: 33,7 лет
- Сельскага насельніцтва: 36,8 лет
- Мужчын: 32,3 лет
- Мужчын: 36,8 лет
- Лік прыватных гаспадарак: 381,626 (из 992612 человек)
- Гарадскіх: 289854 (из 749329 человек)
- Сельскіх: 91772 (из 243283 человек)
- Статыстыка аховы здароўя (2005)
- Нараджэнняў: 10975 (каэфіцыент нараджальнасці 11,1)
- Смярцей: 15074 (каэфіцыент свмяротнасці 15,2)
- Этнічны склад насельніцтва
перапіс 1926 | перапіс 1939 | перапіс 1959 | перапіс 1970 | перапіс 1979 | перапіс 1989 | перапіс 2002 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Комі | 191245 (92,2%) | 231301 (72,5%) | 245074 (30,4%) | 276178 (28,6%) | 280798 (25,3%) | 291542 (23,3%) | 256464 (25,2%) |
Рускія | 13731 (6,6%) | 70226 (22,0%) | 389995 (48,4%) | 512203 (53,1%) | 629523 (56,7%) | 721780 (57,7%) | 607021 (59,6%) |
Украінцы | 34 (0,0%) | 6010 (1,9%) | 80132 (9,9%) | 82955 (8,6%) | 94154 (8,5%) | 104170 (8,3%) | 62115 (6,1%) |
Беларусы | 11 (0,0%) | 3323 (1,0%) | 22339 (2,8%) | 24706 (3,1%) | 24763 (2,2%) | 26730 (2,1%) | 15212 (1,5%) |
Татары | 32 (0,0%) | 709 (0,2%) | 8459 (1,0%) | 11906 (1,5%) | 17836 (1,6%) | 25980 (2,1%) | 15680 (1,5%) |
Немцы | 15 (0,0%) | 2617 (0,8%) | 19805 (2,5%) | 14647 (1,8%) | 13339 (1,2%) | 12866 (1,0%) | 9246 (0,9%) |
Іншыя | 2246 (1,1%) | 4810 (1,5%) | 40395 (5,0%) | 42207 (4,4%) | 49948 (4,5%) | 67779 (5,4%) | 52936 (5,2%) |
![]() |
Адміністрацыйны падзел Расіі | ![]() |
---|---|---|
|