Храналогія Паўночнай вайны, 1700-1721
From Вікіпедыя
Час вайны падзяляецца на чатыры ўмоўныя перыяды:
- 1700—1706: ваенныя дзеянні Паўночнага саюзу — Маскоўская дзяржава, Данія, Саксонія, Рэч Паспалітая — супраць Швецыі. Пасля пачатковых поспехаў Саюзу ў 1701—1705, Швецыя разбівае Данію, Саксонію і Рэч Паспалітую, і пачынае падрыхтоўку да паходу ў Расію.
- 1707—1709: ваенныя дзеянні Швецыі супраць Маскоўскай дзяржавы. Рускі паход шведскага войска (1708—1709) і яго разгром у Палтаўскай бітве.
- 1710—1718: аднаўленне Паўночнага саюзу, поспехі рускіх войскаў у Прыбалтыцы і Фінляндыі. Рускія і польскія войскі выцясняюць шведаў у Памеранію.
- 1719—1721: Брытанія падтрымлівае Швецыю. Замацаванне рускіх заваяванняў.
|
[правіць] 1700
- 12 лютага: Саксонскія войскі аблажылі Рыгу.
- жнівень: Дацкія войскі пачалі вайсковыя дзеянні супраць герцагства Галштэйн-Гатропскага.
- 19 лістапада: Шведскія войскі начале з Карлам XII разбілі маскоўскія войскі ў бітве пры Нарве.
[правіць] 1701
- Шведы захапілі Варшаву.
[правіць] 1702
- Шедскае войска перамагло саксонцаў пад Торунню і Кракавым.
[правіць] 1703
- Шедскае войска перамагло саксонцаў пад Данцыгам і ў Познані.
- 27 мая: Заснаваны крэпасць і горад Санкт-Петербургом у вусці ракі Невы.
[правіць] 1704
- 14 студзеня: Сойм Рэчы Паспалітай дэтранізаваў Августа і абраў каралём і вялікім князем Станіслава Ляшчынскаго, саюзніка Швецыі. Рэч Паспалітая ўступіла ў вайну на баку Швецыі.
- 20 чэрвеня: Прадстаўнікі апазіцыі новаму каралю Станіславу Ляшчынскаму (Гл.падр. Сандамірская канфеджрацыя) заключылі з Маскоўскай дзяржавай дагавор (Гл.падр. Нарвскі дагавор) паводле якога прыхільнікі Аўгуста пачыналі ў саюзе з Маскоўскай дзяржавай вайну супраць Швецыі. Пачалі разгортвацца вайсковыя дзеянні маскоўскіх, саксонскіх і антыўрадавых войскаў на тэрыторыі Польшчы і Вялікага княства Літоўскага.
[правіць] 1705
- Урадывая войскі Станіслава Ляшчынскага разбіты пад Варшавай.
- Асноўныя маскоўскія сілы размясціліся на зімоўку ў Гародне.
[правіць] 1706
- студзень: Шведы пачалі аблогу маскоўскіх войскаў у Гародні.
- 2 лютага: Шведскія войскі ў бітве пры Фраўштаце ўзялі бліскучую перамогу над утрая большымі сіламі саксонцаў.
- Маскоўскія войскі вырваліся з Гародні і пачалі адступленне ў кірунку Кіева.
- Шведскае войска пачало вайсковыя дзеянні на тэрыторыі Саксоніі.
- 12(1) ліпеня: Забойства манахаў у Полацку. Фельдмаршал Шарамецеў скіраваны супраць корпуса Левенгаўпта ў Курляндыі, Пётр I з асноўным войскам выступіў з Полацка ў Вільню.
- 13 кастрычніка: Август II заключыў мір са Швецыяй, адмовіўся ад стальца Рэчы Паспалітай, абявязаўся выплаціць кантрыбуцыю.
[правіць] 1708
- 3 ліпеня: Шведскія войскі начале з Карлам XII у бітве пры Галаўчыне перамаглі маскоўскія войскі пад камандаваннем генерала Рапніна, рэшткі пераможаных адстпупілі пад Смаленск.
- 28 верасня: Маскоўскія войскі начале з Пятром I у бітве пры Лясной перамаглі шведскі корпус пад камандаваннем генерала Левенгаупта, рэшткі пераможаных злучыліся з асноўнымі шведскімі сіламі.
[правіць] 1709
- 27 ліпеня: Маскоўскія войскі начале з Пятром I у бітве пад Палтавай перамаглі шведскае войска.
- 9 кастрычніка: Паміж Маскоўскай дзяржавай і Саксоніяй падпісаны новы саюзны дагавор.
- 11 кастрычніка: Паміж Маскоўскай дзяржавай і Даніяй падпісаны новы саюзны дагавор.
[правіць] 1712
- 10 снежня: Шведскія войскі пад камандаваннем фельдмаршала Стэнбока ў бітве пры Гадэбушы нанеслі моцнае паражэнне дацка-саксонскім войскам. Маскоўская дапамога начале з Меншыкавым спазнілася да бітвы.
[правіць] 1713
- 10 мая: Маскоўскім войскам, пасля абстэлу з мора, здаўся Гельсінгфорс.
- 28 жніўня: Маскоўскі дэсант пад камандаваннем Апраксіна запахіў Або, сталіцу шведскай Фінляндыі.
[правіць] 1714
- 26—27 ліпеня: Маскоўскі флот у бітве пры Гангуце атрымаў першую буйную перамогу на моры над шведскім флотам.
[правіць] 1720
- 27 ліпеня: Маскоўскі флот перамог шведскі флот у бітве пры Грэнгаме.
[правіць] 1721
- 8 мая: У Ніштадце пачаліся шведска–маскоўскія перамовы аб міры.
- 30 жніўня: Падпісаны Ніштацкі мірны дагавор.
Наяўнасць гэтага шаблону звычайна азначае артыкулы недастатковага, пачатковага зместу. Калі можаце, то дапоўніце гэты артыкул.