Горад Магілёў

From Вікіпедыя


насельніцтва: >356,5 тыс. (14.2.1999)
часавы пояс: EEST


МАГІЛЁЎ — горад у Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Магілёўскага раёна і Магілёўскай вобласці. Размешчаны ва ўсходняй частцы Беларусі, трэці па велічыні горад краіны.

Змест

[правіць] Гісторыя

Горад упершыню ўзгадваецца ў 1267. З 1307 года ўваходзіць у склад ВКЛ, пасля падпісання Люблінскай уніі ў складзе Рэчы Паспалітай. Горад уяўляў сабою адзін з важных пунктаў на гандлёвых шляхах, што вялі з усходу на захад і з поўначы на поўдзень. У 1561 горад атрымаў войтаўства, у 1577 — поўнае магдэбургскае права. У канцы 16 ст. горад, паводле гаспадарчага значэння, быў другім у ВКЛ (пасля Вільні); да сярэдзіны 17 ст. — адзін з найбольшых гарадоў ВКЛ (у 1604 горад налічваў 15 тыс. жыхароў, 2211 дамоў, 18 цэхаў[1]).

У кан. 16 — пач. 17 ст. горад быў месцам напружанай рэлігійнай і сацыяльнай барацьбы. Гл.далей: Магілёўскія паўстанні, Магілёўскія брацтвы.

Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай Магілёў увайшоў у склад Расійскай імперыі і стаў цэнтрам Магілёўскай губерніі. У 1915-1917 гг., падчас Першай Сусветнай вайны, у горадзе размяшчалася стаўка расійскай арміі. У 1918 горад быў акупаваны нямецкімі войскамі. У тым жа годзе на тэрыторыі Беларусі была абвешчана Беларуская Народная Рэспубліка, якая, аднак, не змагла супрацьстаяць сілам Чырвонай Арміі. У 1919 Магілёў быў захоплены войскамі бальшавіцкай Расіі і ўключаны ў склад БССР. У 1941-1944 гг. знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй. З 1991 году Магілёў з'яўляецца абласным цэнтрам незалежнай Рэспублікі Беларусь.

[правіць] Вядомыя людзі

  • Леанід Ісаакавіч Мандэльштам, фізік
  • Мікалай Судзілоўскі, рэвалюцыянер, навуковец.
  • Ота Шміт, навуковец, матэматык, астраном, географ, дзяржаўны дзеяч, акадэмік.
  • Матэст М. Агрэст, этнограф, матэматык.
  • Леў Палугаеўскі, міжнародны грасмайстар па шахматах

[правіць] Гарады-пабрацімы


  1. Збор помнікаў, С.44.

[правіць] Крыніцы

  • (Збор помнікаў) В. Б. Караткевіч, Т. І. Чарняўская. Магілёў // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. — Мн.: Беларуская савецкая энцыклапедыя, [1986—1988]. — С.44—50.

Шаблон:Магілёўскі раён