Альгерд
From Вікіпедыя
Альгерд (~1295 - май 1377), вялікі князь літоўскі (1345-1377). Сын Гедзіміна.
У 1318 ажаніўся з віцебскай княжной Марыяй, ў 1320 пасля смерці віцебскага князя атрымаў княства ў спадчыну. Калі ў 1341 Гедзімін падзяліў уладанні паміж сынамі Альгерд да Віцебскага княства атрымаў Крэва і землі на р. Бярэзіне. У 1345 у саюзе з братам Кейстутам скінуў з віленскага стальца іншага свайго брата Яўнута, стаў вялікім князем.
Альгерд змагаўся супраць Тэўтонскага ордэна (Гл. таксама Бітва на Стрэве, 1348). У 1341 аказаў дапамогу супраць немцаў Пскову. З 1342 яго сын Андрэй стаў пскоўскім князем. Паспяхова вёў палітыку, на аб’яднанню земляў колішняй Русі у адзінай дзяржаве — Вялікім княстве Літоўскім. Яшчэ калі быў віцебскім князем, дапамагаў Смаленску супраць Масквы. Далучыў да ВКЛ землі колішняга Чарнігаўскага княства (~1355). У залежнасці ад яго было і Смаленскае княства. У 1356, 1359 і 1362 далучыў гарады Ржэў, Мсціслаў і Тарапец.
Напрыканцы 1362, пасля пераможнай бітвы на Сініх Водах, далучыў да ВКЛ Падольскую, Валынскую, Пераяслаўскую землі, паўднёвае Падняпроўе, прычарнаморскія землі ў вусці ракі Серат, басейнах Днястра і Паўднёвага Буга. Пасадзіў удзельным князем у Кіеве свайго сына Уладзіміра, Падолле перадаў навагародскім князям Карыятавічам, войскі якіх складалі значную частку сіл у бітве на Сініх водах. У падтрымку цвярскіх князёў здейсніў тры паходы на Маскву (1368, 1370, 1372). Альгерд спрабаваў падпарадкаваць ВКЛ Пскоў і Ноўгарад, вёў барацьбу з Польшчай за Валынь, Падляшша і Галіцыю (1349-51, 1366). За яго часам тэрыторыя ВКЛ павялічылася больш чым у 2 разы.
Пражыў больш за 80 гадоў, правіў дзяржавай 32 гады. Бацька 12 сыноў, у т.л. Ягайлы, Андрэя, Свідрыгайлы, Скіргайлы, Уладзіміра.