Сілезская мова
From Вікіпедыя
Сілезская (ślůnsko godka) | |
---|---|
Ужываецца ў: | Польшчы, Чэхіі, Германіі, ЗША і іншых краінах |
Рэгіён: | |
Колькасць носьбітаў: | каля 1,25 мільёна |
Класіфікацыя: | Індаеўрапейская Славянская |
Афіцыйны статус | |
Афіцыйная мова ў: | непрызнаная |
Рэгулюецца: | - |
Код мовы | |
ISO 639-1 | няма |
ISO 639-2(B) | sli |
ISO 639-2(T) | sli |
SIL | SLI |
Сілезская мова (па-сілезску: ślůnsko godka, польск.: Język śląski or Dialekt śląski) разглядаецца як дыялект польскай мовы альбо як асобная заходне-славянская мова, блізкая да чэшскай і польскай моваў. Як можна даведацца з каталогу Ethnologue, гэта верхне-сілезскі дыялект польскай мовы, на якім размаўляюць польскія сілезцы з Верхняй Сілезіі.
Змест |
[правіць] Распаўсюджанне
Большасць карыстальнікаў гэтай мовы насяляюць Верхнюю Сілезію, падзеленую на дзве часткі - паўднёва-заходнюю частку Польшчы і паўночна-ўсходнюю частку Чэхіі. У цяперашні час па-сілезску размаўляюць на тэрыторыі паміж гістарычнай мяжою Сілезіі на ўсходзе і лініяй, праведзенай праз Сыцаў і Пруднік на захадзе, а таксама і ў іншых месцах.
Па выніках апошняга перапісу насельніцтва, праведзенага ў Польшчы (2002), прыблізна 70000 чалавек назвалі сілезскую мову роднай, а таксама прыблізна 170000 чалавек назваліся сілезцамі па нацыянальнасці. Наогул, агульная колькасць носьбітаў гэтай мовы (большасць з каторых не вызнае яе за асобную мову) перавышае два мільёны чалавек. Таксама налічваецца каля 100000 сілезскамоўных (цешынска-сілезскамоўных), якія жывуць у Чэхіі; Цэшынска-сілезскі дыялект шырока распаўсюджаны і на тэрыторыі Польшчы, у Цешынскай Сілезіі. 10878 чалавек з Чэхіі лічаць сябе сілезцамі па нацыянальнасці. Акрамя Польшчы і Чэхіі, на сілезскай мове размаўляюць і ў іншых частках свету.
[правіць] Дыялект альбо мова?
Пункты гледжання на гэтае пытанне ў розных даследчыкаў кардынальна розняцца. Гэтае пытанне стаіць і перад шэраговымі карыстальнікамі мовы, бо частка яе носьбітаў не прызнае яе за мову, а лічыць дыялектам польскай мовы, але частка носьбітаў вызнаюць сябе сілезцамі і лічаць сілезскую мову адрознай ад польскай.
Калі класіфікаваць яе як дыялект, то гэта самы самастойны з усіх польскіх дыялектаў. Калі лічыць яе асобнай мовай, то трэба прызнаць яе блізкую сувязь з польскай і чэшскай мовамі, з вялікім уплывам нямецкай мовы.
[правіць] У Вікіпедыі
Хоць і былі спробы адкрыць Вікіпедыю на сілезскай мове, але запыт на стварэнне такога праекта не быў задаволены. У польскай Вікіпедыі ёсць некалькі артыкулаў, напісаных на сілезскай мове.
[правіць] Прыклад тэксту
Вось прыклад вершаванкі на сілезскай мове:
Pjerůn
Jasny pjerůn ščilou z ńeba
Zaroz śe přežegnać čeba.
Пераклад на беларускую мову:
Пярун
Яркі пярун стрэльнуў з неба -
Зараз жа перажагнуцца трэба.