Farski
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Farski (فارسی [Fārsi]) zıwanê dê Hind-Ewropao u aidê Zıwananê İrankiyano. Texminen 110 milyon merdum Farski qısey keno. Dewletanê zey İran, Efğanıstan u Tacikıstani de Farski zıwano resmiyo.
Tedeyi |
[bıvurne] Alfabey Farski
Alfabey Farski de 32 (hirıs u dı) herfi estê:
rêze | be herfanê Erebki | namey herfan | be herfanê Latinki [wendışê cı] |
---|---|---|---|
1. | ﺍ | alef | a [e], â [a], e [ê], î, o, û |
2. | ﺏ | be | b |
3. | ﭖ | pe | p |
4. | ﺕ | te | t |
5. | ﺙ | se | s |
6. | ﺝ | jîm | j [c] |
7. | ﭺ | che | ch [ç] |
8. | ﺡ | hâ | h |
9. | ﺥ | khe | kh [x] |
10. | ﺩ | dâl | d |
11. | ﺫ | zâl | z |
12. | ﺭ | re | r |
13. | ﺯ | ze | z |
14. | ﮊ | zhe | zh [j] |
15. | ﺱ | sîn | s |
16. | ﺵ | shîn | sh [ş] |
17. | ﺹ | sâd | s |
18. | ﺽ | zâd | z |
19. | ﻁ | tâ | t |
20. | ﻅ | zâ | z |
21. | ﻉ | eyn | ', a [e], â [a], e [ê], o |
22. | ﻍ | gheyn | gh [ğ] |
23. | ﻑ | fe | f |
24. | ﻕ | qâf | q |
25. | ﻙ | kâf | k |
26. | ﮒ | gâf | g |
27. | ﻝ | lâm | l |
28. | ﻡ | mîm | m |
29. | ﻥ | nûn | n |
30. | ﻭ | vâv | v, o, ou [ow], û |
31. | ﻩ | he | h |
32. | ﻯ | ye | y, î, û |
[bıvurne] Amarê Farski
reqem | Farski | Zazaki |
---|---|---|
0 | sefr | sıfır /nên |
1 | yek | yew /jü |
2 | do | dı |
3 | seh | hirê |
4 | chehâr | çar |
5 | panj | phanc /phonc |
6 | shesh | şeş /ses |
7 | haft | hewt /howt |
8 | hasht | heşt |
9 | noh | new |
10 | dah | des |
11 | yâzdah | yewendes /des u jü |
12 | davâzdah | dıwês /des u dı |
13 | sîzdah | hirês /des u hirê |
14 | chehârdah | çarês /des u çar |
15 | pânzdah | phancês /des phanc |
16 | shânzdah | şiyês /des u şeş |
17 | hafdah | hewtês /des u hewt |
18 | hîjdah | heştês /des u heşt |
19 | nûzdah | newês /des u new |
20 | bîst | vist /vişt |
21 | bîst o yek | vist u yew |
22 | bîst o do | vist u dı |
30 | sî | hirıs |
40 | chehel | çewres |
50 | panjâh | phancas |
60 | shast | şeşti /seşti |
70 | haftâd | hewtay /howtay |
80 | hashtâd | heştay |
90 | navad | neway |
100 | sad | se |
200 | devîst | dı sey |
300 | sîsad | hirê sey |
400 | chehârsad | çar sey |
500 | pânsad | phanc sey |
600 | sheshsad | şeş sey |
700 | haftsad | hewt sey |
800 | hashtsad | heşt sey |
900 | nohsad | new sey |
1000 | hezâr | hezar /hazar |
10000 | dah hezâr | des hezari |
100000 | sad hezâr | se hezari |
1000000 | milion | milyon |
1000000000 | miliârd | milyar |
[bıvurne] Rengê Farski
Farski | Zazaki |
---|---|
âbi | khewe, hewz |
banafsh | bınewş |
khâkestari /tusî | gewr |
nârenji | narance |
qahveyi | qehwereng |
sepid/sefid | sıpê |
sabz | kesk |
siyâh /meshki | siya |
sorkh /qermez | sur |
sormeyi /lâjverd | laciwerd |
sûrati | pembe |
zard | zerd |
[bıvurne] Fêlê Farski
Farski [rıstımê wextê nıkay] | Zazakiyê Merkezi /Zazakiyê Zımeyi |
---|---|
âmadan [ây] | ameyış / amaene |
bârîdan [bâr] | varayış / varaene |
bûdan [bâş] | biyayış / biyaene |
dânestan [dân] | zanayış / zanaene |
dîdan [bîn] | diyayış, vinayış / diyaene, vênıtene |
fahmîdan [fahm] | fam kerdış / fam kerdene |
gereftan [gîr] | gırewtış / gırewtene |
goftan [gûy] | vatış / vatene |
kardan [kon] | kerdış / kerdene |
khandîdan [khand) | huyayış / huiyaene |
kharîdan [khar] | erinayış / herinaene |
khândan [khân] | wendış / wendene |
khâstan [khâh] | waştış / waştene |
mândan [mân] | mendış / mendene |
neveshtan [nevîs] | nuştış / nuştene |
porsîdan [pors] | persayış, pers kerdış / persaene, pers kerdene |
raftan [rav] | şiyayış / şiyaene |
sûkhtan [sûz] | şewıtış / vêşaene |
shenîdan [shenav] | aşnawıtış / eşnawıtene, hesnaene |
shostan [shuy] | şüyayış / şütene |
tarsîden [tars] | tersayış / tersaene |
[bıvurne] Numuney Farski
Farski | Zazaki |
---|---|
Namê şoma çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Namey şıma çiko/çıto/çıçiyo? |
Namê to çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Nam to çiko/çıto/çıçiyo? |
Ehlê koca hastî? (qiseykerdena rociye: kocaye) | Tı koti raê? Tı kum ra? |
Çetori? | Tı Senênê/senênay/çıtewray (çıturia)? |
Farsi midani? | Şıma Farski zanenê? |
Arê midanem | Eya, zanenan |
Ne, nemidanem | Nê, nêzanenan. |
Aya saet çend est? (qiseykerdena rociye: çende) | Eceba, saete çenda? |
To çend salegîyî?/Çend sal darî? | Tı çend serriyê/serriyay (Çend serri deray)? |
Se ruz e(-st) kê henuz çîzî nexordem | Hirê rocio ka mı hewna çiyê newerdo. |
Destê to derd nebîne(-d)! | Destê to derd mevêno/nevino! |
Farski پارسی , فارسی (Fārsi, Pārsi) |
|
---|---|
Dıwelê ke tede qısey beno: | İran, Efğanıstan, Tacikıstan, Diyaspora Farsan |
Amarê qıseykerdoğan: | 62 milyon (zıwanê mae), pêro pia 120 milyon |
Rêze: | 18 |
Grubê zıwani: | Zıwanê Hind-Ewropa
|
Halê Resmiyeti | |
Dıwelê ke tede resmi zıwano: | İran, Efğanıstan, Tacikıstan |
Cemiyetê cıgeyrayışê zıwani: | - |
Alfabe: | Alfabey Erebki (Varyantê Farski) |
Kodê zıwani | |
ISO 639-1 | fa |
ISO 639-2 | per |
SIL | - |
Bewne /Qayt ke: zıwan – ailey zıwanan |
[bıvurne] Beyannameya cihania heqanê merdımi-Bend 1
Zıwanê Farski
Heme merdom azad be donya miyayend o ez lehaze heysiyet o hoquq ba hem beraberend. Heme darayê hûş o vêcdan hestend o bayed be yekdiger ba ruhê beraderî reftar konend.
Zıwanê Zazaki
Heme merdim azad ....(gelirler)....dinya u cihetê heysiyet u hiquq ra (biribirleri ile aynıdırlar).Heme wahêrê heş u vıcdan (dırlar) u lazimo ka bi yew bin ebe ruhê brayı hareket etsinler.
No nuşte yew vernuşteo (taslağo). Tı şikinay be iştırakê xo pheşti bıdê Wikipediya Zazaki. «bınusne»
Zıwanê İranki | ||
---|---|---|
Beluçki • Bextiyarki • Darki • Ewıstki†• Farski • Gileki • Goranki • Gurganki†• Herzendki • Kurdki • Larsgerdki • Lurki • Mazenderanki • Medki†• Mukrki • Ormurki • Osetki • Partki†• Paştuki • Pehlewki†• Qumzerki • Semnanki • Sengserki • Soranki • Sorxeki • Taciki • Talışki • Tatki • Yeğnobki • Zazaki |