Սոսե
Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սոսե Մայրիկ | |
Սոսե Վարդանյան | |
![]() հայդուկ |
|
Ծննդյան օր՝ | 1865 |
Ծննդավայր՝ | Սոխորդ, Խլաթ, Տուրուբերան |
Վախճանի օր՝ | 1952 |
Վախճանի վայրը՝ | Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս ![]() |
Սոսե Մայրիկ (1865 – 1952 թթ.) , Սոսի կամ Սոսոն (Սոսե Վարդանյան) անունն է կրել հայ քաջորդուհիներից մեկը:
[խմբագրել] Կենսագրություն
Ծնվել է 1865թ. Արևմտյան Հայաստանի Տուրուբերան նահանգի Խլաթ գավառի Սոխորդ գյուղում: 13 տարեկանում ամուսնացել է Խչեենց Սերոբի՝ ապագա նշանավոր ֆիդայի Սերոբ Աղբյուրի հետ:
1890-ականերին ամուսինը պանդխտության է մեկնում, իսկ Սոսեն իր Հակոբ զավակի հետ մնում է Սոխորդում: 1895 թվականին, երբ Սերոբը վերադառնում է Խլաթ և սկսում քարոզել «Տղաք, առանց հացի մնացեք, առանց զենքի մի մնաք», Սոսեն նրա կողքին էր: Ֆիդայիների սկզբունքներից մեկն էր չամուսնանալ, իսկ նախապես ամուսնացած լինելու պարագայում՝ հեռու մնալ իրենց ընտանիքներից: Սակայն Սոսեն մնացել է իր ամուսնու հետ և բաժանել վտանգներով լեցուն նրա աստանդական կյանքը:
1899 թվականին Սերոբի թաքստոցն էր Գեալիգուզան գյուղը: Մի հայ դավաճան ոչ միայն մատնում է Սերոբին, այլև նրա ծխախոտի մեջ թույն դնելով՝ թունավորում նրան: Երբ թշնամին պաշարում է գյուղը, Սերոբն այնքան տկար էր, որ ոտքի վրա չէր կարող մնալ: Սոսեն ամուսնուն թևանցուկ գյուղից հանում է դուրս՝ դեպի մոտակա լեռը: Կնոջ օգնությամբ Սերոբն ութ ժամ անընդմեջ մարտնչում է թշնամու դեմ: Երբ թուրքական գնդակը վերջ է տալիս ամուսնու կյանքին, Սոսեն անմիջապես նրա ձեռքից վերցնում է հրացանը և շարունակում կռվել: Այս մարտի ժամանակ սպանվում է նաև Սոսեի և Սերոբի անդրանիկ որդին՝ Հակոբը: Թեև վիշտն արճճի պես ճնշում էր նրա կուրծքը, սակայն արցունքները կուլ տալով՝ Սոսեն կրակում էր, հա՜ կրակում:
Անհավասար մարտում թուրքերին հաջողվում է գրավել լեռնալանջը, կտրել անկենդան Սերոբի գլուխը և որպես ավար՝ տանել իրենց հետ: Թուրքերը գերի են վերցնում գրեթե անկենդան Սոսեին և նրան նետում են Բաղեշի բանտ: Այստեղից ազատվելուց հետո Սոսեն անցնում է Կովկաս, ապա՝ Պոլիս և վերջապես հաստատվում Եգիպտոսի Ալեքսանդրիա քաղաքում, որտեղ 1952թ. վախճանվում է:
Սոսե մայրիկի մասին ժողովուրդը բազմաթիվ երգեր է հյուսել: