Ամլություն

Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ամլություն – հա­սուն օր­գա­նիզ­մի սե­րունդ տա­լու անըն­դու­նա­կու­թյու­նն է։

[խմբագրել] Պատճառներ

Երբ նո­րաս­տեղծ ըն­տա­նի­քում մեկ տա­րի կա­նո­նա­վոր սե­ռա­կան կյան­քով ապ­րե­լու դեպ­քում, չօգտ­վե­լով ոչ մի տե­սա­կի հա­կա­բեղմ­նա­վո­րիչ­նե­րից, հղի­ու­թյուն չի կա­յա­նում, ապա այս դեպ­քում պետք է դի­մել բժշ­կի՝ բա­ցա­հայ­տե­լու ամ­լու­թյան պատ­ճա­ռը։

Չբե­րու­թյան հիմ­նա­կան պատ­ճառ­նե­րը կա­րող են լի­նել տար­բեր տե­սա­կի բոր­բո­քում­նե­րը, հատ­կա­պես սե­ռա­կան ճա­նա­պար­հով փո­խանց­վող վա­րակ­նե­րի հետևան­քով առա­ջա­ցած բոր­բո­քա­յին հի­վան­դու­թյուն­նե­րը։ Պատ­ճառ կա­րող են հան­դի­սա­նալ նաև տար­բեր տե­սա­կի հոր­մո­նալ խան­գա­րում­նե­րը, որոնք բե­րում են կա­նանց մոտ նոր­մալ ձվա­զատ­ման, իսկ տղա­մարդ­կանց մոտ՝ սերմ­նա­գո­յաց­ման խան­գար­ման։ Ինչ­-որ հոր­մոն­նե­րի սա­կավ կամ ավել ար­տադ­րու­թյու­նը օր­գա­նիզ­մում ևս կա­րող է պատ­ճառ դառ­նալ չբե­րու­թյան կամ հղի­ու­թյան կրե­լա­խախտ­ման։ Սրանց նպաս­տում են նաև անա­տո­մի­ա­կան բնա­ծին և ձեռք­բե­րո­վի դե­ֆեկտ­նե­րը։

[խմբագրել] Բուժում

Կան դե­ղա­մի­ջոց­ներ, որոնք կա­րո­ղա­նում են կար­գա­վո­րել ձվա­րան­նե­րի ֆունկ­ցի­ա­յի խան­գա­րում­նե­րը: Ձվա­րան­նե­րը կա­տա­րում են եր­կու ֆունկ­ցի­ա՝ գե­նե­րա­տիվ և էն­դոկ­րին: Եթե ֆունկ­ցի­ան խան­գար­ված է, դա բե­րում է և՛ էն­դոկ­րին խան­գա­րում­նե­րի, այ­սինքն՝ հոր­մոն­նե­րը լի­ար­ժեք չեն ար­տադր­վում, և՛ գե­նե­րա­տիվ ֆունկ­ցի­ա­յի խան­գար­ման, այ­սինքն՝ ձվաբ­ջիջ չի ար­տադր­վում, և դրա­նով իսկ չի ապա­հով­վում կնոջ վե­րար­տադ­րո­ղա­կան ֆունկ­ցի­ան:

Դե­ղա­մի­ջոց­նե­րը կար­գա­վո­րում են ձվա­րան­նե­րի ֆունկ­ցի­ան, եթե այն­տեղ կան ֆունկ­ցի­ո­նալ հյուս­վածք­ներ: Շատ ավե­լի դժ­վար է բու­ժել չբե­րու­թյու­նը, երբ այն բնա­ծին է, կամ երբ կի­նը 40-ն անց է, որով­հետև տա­րի­նե­րի ըն­թաց­քում սպառ­վում է ձվա­րան­նե­րի ֆունկ­ցի­ո­նալ հյուս­ված­քը: Եթե ֆունկ­ցի­ո­նալ հյուս­ված­քը առ­կա է, ապա այժմ­յան դե­ղա­մի­ջոց­նե­ով հնա­րա­վոր է կար­գա­վո­րել տար­բեր խան­գա­րում­նե­րը: Այդ դե­ղա­մի­ջոց­նե­րը կոչ­վում են հոր­մո­նալ դե­ղա­մի­ջոց­ներ:

Եթե ու­նենք ձվա­րան­նե­րի ֆունկ­ցի­ա­յի խան­գա­րում, ինչ­պես վե­րը նշ­վեց, բու­ժում­նե­րը կա­տար­վում են հոր­մո­նալ դե­ղա­մի­ջոց­նե­րով: Եթե ու­նենք պրոբ­լեմ փո­ղե­րի կող­մից, օրի­նակ՝ փո­ղե­րի անան­ցա­նե­լի­ու­թյուն կամ բա­րո­րակ ու­ռուցք­ներ, տար­բեր տե­սա­կի կիս­տա­ներ, այս դեպ­քե­րում պա­հանջ­վում է վի­րա­բու­ժա­կան մի­ջամ­տու­թյուն: Ներ­կա­յումս ավե­լի հա­ճախ կի­առ­վում է լա­պա­ռաս­կո­պի­ան, որը կա­տար­վում է առանց որո­վայ­նա­հատ­ման, և որը հի­վանդ­նե­րը շատ հեշտ են տա­նում:


[խմբագրել] Աղբյուր

www.mayrik.am