Կոկա-Կոլա
Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բովանդակություն |
[խմբագրել] Հայտնագործումը
Տասնյակ իրեր, որոնցից մենք օգտվում ենք ամեն օր, ի հայտ են եկել շնորհիվ սովորական պատահականության:
1886թ-ին Ատլանտացի (Ջորջիա նահանգ)բժիշկ և դեղագործ Ջոն Փոմբերտոնը հարավ-ամերիկյան կոկա բույսի տերևների մզվածքից և տոնուսային հատկություններ ունեցող աֆրիկյան կոլա ընկույզից պատրաստեց խառնուրդ, որն ուներ դուրեկան համ: Նա կարծում էր, որ այդ օշարակը կարող էր օգնել հոգնածությունից, ստրեսից և ատամնացավից տառապող մարդկանց:
Սկզբում օշարակը վաճառվում էր մեկ բաժինը՝ հինգ ցենտով Ատլանտա քաղաքի «Ջեկոբա» խոշոր դեղատանը:
Սակայն Կոկա-Կոլա ըմպելիքն առաջացել է անփութության արդյունքում: Օշարակը խառնելիս՝ վաճառողը պատահաբար շփոթելով ծորակները սովորական ջրի փոխարեն լցրել է գազայինը: Ստացված խառնուրդն էլ հենց դառել է «CocaCola»: Այս խմիչքի անվանումը հնարել է Փոմբերտոնի հաշվապահը:
[խմբագրել] Բաղադրությունը
«CocaCola»-ի հիմնական բաղկացուցիչ մասն էին կազմում 3 մաս կոկա բույսի տերևները(հենց այդպիսի տերևներից էին ստանում կոկաինը) և 1 մաս տրոպիկական կոկա ծառի ընկույզը:
Ստացված խմիչքը պատենտավորվել էր որպես դեղամիջոց ցանկացած ներվաին խանգառման դեմ և սկզբում վաճառվում էր դեղատանը:Փոմբերտոնը նաև պնդում էր,որ Կոկա-կոլան բուժում է իմպոտենցիան,և որ նրան կարելի է անցնել նրանց, ովքեր կախվածություն ունեն մորֆիից(որի հանդեմ անտարբեր չեր նաև հենց ինքը) :
Հարկ է նշել, որ կոկաինը այդ ժամանակ արգելված չէր և նրա վնասակարության մասին դեռ ոչինչ չգիտեին:Այդ պատճառով էլ կոկաինը ազատ վաճառվում էր, և հաճախ սպիրտի փոխարեն ավելացնում էին խմիչքի մեջ՝ հաճույքի և տոնուսի բարձրացման համար:
[խմբագրել] Հետաքրքիր փաստեր
Այդ ըմպելիքը սկզբում մեծ հաջողություն չուներ.միջին հաշվարկով օրեկան գնում էր 9 մարդ:Առաջին տարում վաճառվել է ընդամենը 50 դոլարի Կոկա-կոլա:
Հետաքրքրիր է ,որ Կոկա-կոլաի արտադրության վրա ծախսվել էր 70 դոլար,իսկ գովազդի վրա՝ 7996 դոլար, այսինքն առաջին տարին եղել էր վնասով:Սակայն հետզհետե վաճառքից ստացված եկամուտը ավելացավ:
1888թ-ին Փեմբերտոնը խմիչքի արտադրության իրավունքը վաճառեց: Իսկ 1892թ-ին բիզնեսմեն Ասա Գրիգգս Քենդլերը հիմնադրեց «The Coca-Cola Company» կազմակերպությունը, որը սկսեց զբաղվել Կոկա-կոլաի արտադրությամբ:
Սակայն 1890թ-ի ավարտին մարդկության կարծիքը կոկաինի մասին փոխվեց, իսկ 1903թ-ին «New York Tribune» թերթում հայտնվեց հոդված,որում ասվում էր թե հենց Կոկա-Կոլան է պատճառը, որ այն խմած սևամորթերը հարձակվում են սպիտակների վրա: Դրանից հետո Կոկա-Կոլայում սկսեցին ավելացնել ոչ թե կոկաինի թարմ տերևներ, այլ «մզվածք», որից հանված էր ողջ կոկաինը: Այդ ժամանակից ի վեր Կոկա-Կոլաի հեղինակությունը աճում էր երկրաչափական պրոգրեսիայով:
[խմբագրել] Ժամանակագրություն
1894թ-ից Կոկա-Կոլան արդեն վաճառվում էր շշերով:
1915թ-ին դիզայներ Թերրի Օտաի (Ինդիանա նահանգ)6-ունցիանոց շշով Կոկա-կոլան (120 հազար դոլար բյուդջետով)դառավ ԱՄՆ-ի ամենահայտնի խմիճքը:
1916թ-ին բացվել է 153 դատական գործ անվանանիշ-իմիտատորների(նմանակում) դեմ,ինչպիսիք են օրինակ՝ Fig Cola, Candy Cola, Cold Cola, Cay-Ola և Коса Nola.
1955թ-ին Կոկա-Կոլան սկսեց վաճառվել 10, 12 և 26 ունցիա տարողությամբ շշերով:
1982թ-ից արտադրվեց Diet Coke(դիետիկ Կոկան)
Հետագայում ,մրցակիցների պատճառով, որոնք արտադրում էին առանց կոֆեինի և շաքարի խմիչքներ, կազմակերպությունը սկսեց արտադրել հետևյալ տեսակները՝ Classic Coke, New Coke, Cherry Coke, Diet Coke, Tab, Caffeine-Free New Coke, Caffeine-Free Diet Coke և Caffeine-Free Tab.
Այժմ Կոկա-կոլա արտադրում և ըմպում են աշխարհի ավելի քան երկու հարյուր երկրներում: