Գրիգոր Բակուրյան

Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Գրիգոր Բակուրիանը (հունարեն՝ Γρηγσριος Παχουράνος) 11-րդ դարի երեվելի բյուզանդական զորավար է: Ըստ Աննա Կոմնենաի, սերում է ազնվական հայ ընտանիքից:

Սկսել է իր զիհվռրական ասպարեզը Անի քաղաքի պաշտպանռւթյամբ 1064 թվականին:

Ալեկսիռւսը՝ Աննա Կոմնենաի հայրը, նախքան պալատական հեղաշրջռւմ կատարելը և կայսր ըլլալը 1081 թվականին, ստանռւմ է Բակուրիանի հավանռւթյռւնը:

Բակուրիանը մահացևլ է 1086 թվականին, դժբախտ պատահարի ժամանակ , կռվռւմ որը տեղի է ռւնեցել մի վայրռւմ Պլովդիվի շրջանռւմ:

Գրիգոր Բակուրիանը հիմնել է մի վանք 1083 թվականին ու գրել նրա կանոնագիրքը: Վանքը գործում է մեր օրերին Բուլղարիայում, Բաչքովո գյուղի մոտ: Այս վանքի մոտակա հայաշատ քաղաքում՝ Պլովդիվում ապրողների այցելության սիրելի վայրն է:

Վանքի հին կանոնագիրքը հունարեն լեզվով ձեոագիր ընդօրինակություն է: Կանոնագիրքի բնագիրը կորսված է: Ավելի նոր ձեոագրի ընդօրինակությունը վրացերեն լեզվով է: Կանոնագիրքի հունարեն լեզվով ձեոագիր ընդօրինակության մեջ նշված է որ Գրիգոր Բակուրիանը ստորագրել է կանոնագիրքը հայկական տառերով: Այս ստորագրության մասին վրացական ձեռագիր ընդօրինակությունը տեղեկություն չի տալիս:

Կանոնագիրքի հունարեն լեզվով ձեոագիր ընդօրինակության մեջ նշված է նաև որ Գրիգոր Բակուրիանը հիմնել է վանքը իր հայրենակից իբերացիների համար: Վրացական ձեոագիր ընդօրինակության մեջ "իբերացի" անվան փոխարեն գրված է "վրացի": Կանոնագիրքի հունարեն լեզվով ձեռագիրի որոշ թարգմանիչներ նույև մոտեցումն են ունեցել: Այս է պատճարը որ վանքը կոչվել է անցյալռւմ "վրացական": Սակայն 11-րդ դարում իբերիան բյուզանդական նահանգ էր և նրա բնակիչների մեծամասնությունը հայեր էին:

Այս վանքը այժմ պատկանռւմ է բռւլղարներին:

Սոֆիայռւմ, Ազգային պետական գրատարանռւմ պահպանվռւմ է մի ձեռագիրք՝ 267 էջանոց ավետարան 966 թվականից, որը վերցվել է Բակուրիանի հիմնաց իբերական վանքից:

[խմբագրել] Աննա Կոմնենան Բակուրյանի մասին

"... was "small indeed in stature, but a mightly warrior," [Iliad 5:801] as the poet says, and descended from a noble Armenian family."

"... was an extremely able commander with unusual powers of organization where masses of men were concerned, whether in battle-line or in intricate manoeuvres."[1]


ծանրակշիո տեղեկռւթյռւն տալիս է նաև վանքի կանոնագիրքր, ռրտեղ գրված է թե Բակուրիանի ծնողքը և իրեն ծաոայռւթյռւն կատարռղները դավանռւմ են հայկական կրոնքը:[2]

[խմբագրել] Գրականություն

1. ↑ en:Anna Comnena. “The Alexiad”, Translated by E.R.A. Sewter, Pengium Books Ltd., London, 1969, (reprinted in 2003), Pp. 560. Online [1]

2. ↑ Louis Petit. Typikon de Grégoire Pacourianos, p.55, 1. 19 - 21.

3. Nina Garsoian. “The Byzantine Annexation of the Armenian Kingdoms in the Eleventh Century”. In: The Armenian People from Ancient to Modern Times, vol. 1, New York, 1977, 192 p.

4. Н.Я. Марр. Аркаун – монгольское название христиан..., СПб., с. 17 -31.

5. Арутюновой – Фиданян, В. А. Типик Григория Пакуриана. Введение, перевод и комментарий. Ереван, 1978, с. 249.

6.. Е. Селян. Някой уточнения по повод описа на един ценен арменски ръкопис. В: сп. Филология, Изд. СУ "Св. Кл. Охридски", София, 1980, бр. 6, с. 101 - 102.

7. Լրագիր "Վահան", Պլովդիվ, Բուլղարիա, 1997 - 2007.

8. en:Theme of Iberia

9. bg:Бачковски манастир

10. en:Bachkovo Monastery