Անահիտ Աբգարյան
Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անահիտ Հովհաննեսի Աբգարյան (օրիորդական ազգանունը՝ Աղաբեկյան) (1854 - 1937)― գրող և հրապարակախոս, 1919-20 թվականներին Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ներկայացուցիչը Ծայրագույն Արևելքում (Ճապոնիա)։
[խմբագրել] Կենսագրություն
Անահիտ Աբգարյանը ծնվել է Հնդկաստանի Կալկաթա քաղաքում, 1854 թվականին: Նրա ծնողներն այստեղ են փոխադրվել Պարսկաստանի Նոր-Ջուղա քաղաքից: Անահիտը եղել է իր ծնողների յոթերորդ զավակը:
Նրա ամուսինը՝ Աբգար Միքայելի Աբգարյանը, որ բնիկ ջուղայեցի էր, վաճառականությամբ էր զբաղվում Հնդկաստանում, Չինաստանում ու Ճապոնիայում: Նրանց ամուսնությունը տեղի է ունեցել Չինաստանի Հոնկոնգ քաղաքում: Առաջնեկը աղջիկ էր, որը ծնվել է Չինաստանում:
Տիկին Անահիտը ամուսնու հետ Չինաստանից փոխադրվել և բնակություն է հաստատել Ճապոնիայի Յոքոհայամա քաղաքում, որը Տոկիոյից հեռու է մոտ 30 կմ: Այստեղ նրանք ունենում ունենում են ևս 3 զավակ՝ մի տղա և երկու աղջիկ, որոնք հետագայում փոխադրվում են ԱՄՆ:
Անահիտ Աբգարյանը հայտնի է մի քանի ծածկանուններով: Շրջված ընթերցանությամբ Անահիտը դառնում է Տիհանա, իսկ բարեհնչյունության համար Աբգարյանն այն դարձրել է Տիանա, նաև՝ Դիանա, նաև՝ Տայանա: Բացի այդ, կարճ գրվում էր Աբգար կամ Դիանա Ա. (Աղաբեկ):
Անահիտ Աբգարյանը ստացել է անգլիական կրթություն, իսկ հայերենը սովորել է ինքնուրույն: Գրել է անգլերեն լեզվով: Հրատարակել հայ մշակույթին ու մեր պատմությանը վերաբերող գրքեր (բոլորն էլ անգլերեն): Որպես Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ներկայացուցիչ՝ նա հրաշալի է կատարել իր պարտականությունը:
Ականատեսները վկայում են, որ տիկին Աբգարյանը նաև արտասավոր գեղեցիկ կին է եղել: Երբ նա ներս էր մտնում էր սրահ, բոլոր դեսպանները ոտքի էին կանգնում:
Նա օգնել է հայ գաղթականներին, որոնք Սիբիրի վրայով անցնում էին Ամերիկա, նրանց ցույց է տվել ամեն տեսակ աջակցություն: Նա զբաղվել է ոչ միայն Ճապոնիայի հետ կապ ունեցող հարցերով, այլև Հայաստանի Հանրապետության ղեկավարներին երկար նամակներ է գրել և խորհուրդներ տվել գործելակերպի և դիվանագիտության մասին: Նա ամբողջ էությամբ տոգորված է եղել մայր հայրենիքին օգնելու գաղափարով՝ իր մասնակցությունը բերելու հայ ժողովրդի ազատագրությանը, հայկական պետականության ամրապնդման կարևոր գործին:
Անահիտ Աբգարյանը մահացել է Յոքոհայամայում 1937 թվականի հուլիսի 8-ին: Բոստոնում լույս տեսնող «Տավրոս» ամսագիրը 1919 թվականին 427-րդ էջում տպագրել է հայ առաջին դիվանագիտական ներկայացուցչուհու հակիրճ կենսագրությունը և նրա անգլերեն գրված քերթվածքներից մեկը՝ հայերեն թարգմանությամբ հանդերձ: