Հայ Եկեղեցիներ
Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հայ Եկեղեցիներ հավաքական անվան տակ ընդգրկվում են երեք հայ ինքնավար կրոնական համայնքները՝ Հայ Առաքելական Եկեղեցին, Հայ Կաթողիկե Եկեղեցին և Հայ Ավետանական Եկեղեցին։
Բովանդակություն |
[խմբագրել] Հայոց Եկեղեցու Ստեղծումը
Հայ Եկեղեցու աժաջին հիմնադիրներն են Ս. Թադեոս և Ս. Բարդուղիմեոս առաքյալները, որոնք կոչվում են Հայաստանի Առաջին Լուսավորիչներ: Նրանց շիրիմները որպես նվիրական սրբավայրեր հարգվել ու պահպանվել են պատմական Հայաստանի Արտազի (Մակու) և Աղբակի (Պաշքալե) վանքերում:
Բոլոր քրիստոնյա եկեղեցիները համամիտ են Ս. Բարդուղիմեոս առաքյալի մասին եղած հայոց ավանդությանը և անվարան ընդունում են թե՛ նրա առաքելական շրջանը և թե՛ Հայաստանում քարոզելն ու այնտեղ մարտիրոսված լինելը: Իսկ Ս. Թադեոս առաքյալի մասին ավանդությունները տարբերվում են: Ս. Թադեոս Դիդիմոս (երկվորյակ) առաքյալի՝ Ս. Թովմաս առաքյալի եղբոր, Եդեսիա և այնտեղից Արտազ վնալու մասին հայոց ավանդությունը ծանոթ չէ Հույներին ու Լատիններին, իսկ ասորական ավանդությունը չի ընդունում նրա՝ Եդեսիայից Արտազ անցնելը: Համձայն հայոց ավանդության Հայաստանում ավետարանական քարոզչության սկիզբը վերագրվում է Ս. Հուդա Թադեոս առաքյալին ևս, որը նաև Ղեբեոս էր կոչվում: Այս ավանդությունը, որի հետ համաձայնվում են նա. Հույն ու Լատին եկեղեցիները, բավական է հաստատելու համար Հայ Եկեղեցու ավանդության վավերականությունը:
Առաքելական ծագումը, որը յուրաքանչյուր քրիստոնեական եկեղեցուց որպես պայման է պահանջում հաստատելու համար Քրիստոսի՝Եկեղեցու Երկնավոր Հիմնադրի հետ միավորված ու կապակցված լինելը, երկու տեսակ է: Մեկը ուղղակի ծագումն է, երբ որևէ եկեղեցի անուղակիորեն առաքյալներից մեկի քարոզությամբ է սկիզբ առել, և մյուսը անուղղակի սկսելն է, երբ ծագումն առաջ է եկել առաքյալների հաստատած մի ուրիշ եկեղեցու միջնորդությամբ: Ըստ այժմ Հայոց Եկեղեցին ուղղակի առաքելական ծագում ունի:
Ժամանակագրությունը, սովորաբար, Ս. Թադեոս առաքյալի քարոզությանը ութը տարվա շրջան է վերագրում (35-43թթ.), իսկ Ս. Բարդուղիմեոս առաքյալին՝ տասնվեց տարվա (44-60թթ.):
Ս. Թադեոս և Բարդուղիմեոս առաքյալների քարոզչությունը և նահատակությունը Հայաստանում, սեղմեք այստեղ՝ [1]
[խմբագրել] Հայ Առաքելական Եկեղեցի
Հիմնադրվել է 301թ. Տրդատ Երրորդ թագավորի կողմից և Գրիգոր Լուսավորչի առաջնորդությամբ։
[խմբագրել] Հայ Կաթողիկե Եկեղեցի
Հիմնադրվել է 1742թ. Հռոմի Պապ Բենեդիկտ XIV-ի կողմից և Աբրահամ Արծվյանի առաջնորդությամբ։
[խմբագրել] Հայ Ավետանական Եկեղեցի
[խմբագրել] Այցելեք նաև
- Հայկական եկեղեցիների ցանկ