Հովսեփ Օրբելի

Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հովսեփ Օրբելի
Հովսեփ Օրբելի

Հովսեփ Աբգարի Օրբելի (08.03.1887 - 02.02.1961) ― հայ հայտնի գիտնական-ակադեմիկոս, հասարակական գործիչ և արևելագետ։ Հայաստանի Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի առաջին նախագահն է եղել, իսկ 1934-51 թթ․-ին եղել է Էրմիտաժի տնօրենը։

[խմբագրել] Կենսագրություն

Ծնվել է 1887 թվականին Քութայիսում, Վրաստան։

Ավարտել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանը 1911 թ․-ին, իսկ 1914-ին աշխատել է այնտեղ որպես պրոֆեսոր: Ակադեմիկոսի կոչում է ստացել 1943-ին։

Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են հայագիտությանը, կովկասագիտությանը, Մերձավոր Արևելքի երկրների միջնադարյան մշակույթի պատմությանը: Ուսանողական տարիներին ուղեկցել է գիտնական Նիկոլայ Մառին Հայասատան պեղումներ և հետազոտություններ անելու համար, մասնակցել է Անիի պեղումներին։ Հետագայում Օրբելին պեղումներ է կատարել նաև Վանում (1916)։ Ուսումնասիրել է նաև տեղական լեզուները (հատկապես քրդերենը) և ճարտատարապետությունը։

Պարգևատրվել է Լենինի (2), Աշխատանքային կարմիր դրոշի (2), Իրանի «Գիտական ծառայությունների համար» I աստիճանի շքանշաններով:

Ծաղկաձորում գործում է Օրբելի եղբայրների թանգարանը (1982):

[խմբագրել] Զբաղեցրած պաշտոնները

  • ՀՀ ԳԱԱ առաջին նախագահ (1943-1947)։
  • ԽՍՀՄ ԳԱ հայկական մասնաճյուղի նախագահության նախագահ (1938-1943)։
  • ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի տնօրեն (1943-1947),
  • Ս.Պետերբուրգի (ապա՝ Լենինգրադի) համալսարանի պրիվատ-դոց., դոց. (1914-1918), պրոֆ. (1919-1933, 1955-1961)։
  • Հայ-վրացական բանասիրության (1925-1929), նյութական մշակույթի (1929-1931), Մերձավոր և Միջին Արևելքի պատմության ամբիոնների վարիչ (1956-1961):
  • Էրմիտաժի ավանդապահ (1920-1926), բաժնի վարիչ (1926-1933), տնօրեն (1934-1951):
  • ԽՍՀՄ ԳԱ նյութական մշակույթի պատմության ինստիտուտի տնօրեն (1937-1939)։
  • Լեզվաբանության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող (1953-1956)։
  • Արևելագիտության ինստիտուտի Լենինգրադի բաժանմունքի վարիչ (1956-1961):

[խմբագրել] Արտաքին հղումներ

«Սասունցի Դավիթ» գրքի համար Հովսեփ Օրբելու գրած նախաբանը։

Այլ լեզուներով