Ախուրյան

Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ախուրյան գետը՝ ինչպես երևում է Անի քաղաքից։
Ախուրյան գետը՝ ինչպես երևում է Անի քաղաքից։

Ախուրյանը Հայաստանի գետերից մեկն է, որը սկիզբ է առնում Ղուկասյանի սարահաթում գտնվող Արփի լճից։ Ջրառատությամբ այն հանրապետության երրորդ գետն է (տարեկան 900 մլն խոր մ)։ Վերին հոսանքում նա անցնում է ճահճապատ ափերով, այնուհետև իր մեջ է ընդունում մի քանի մանր վտակներ և ապա որպես ջրառատ գետ մտնում է Շիրակի դաշտ։ Այստեղ նրան են միանում Արագածի լանջերից սկիզբ առնող մի քանի գետակներ, որոնցից ամենամեծը Մանթաշն է։ Աղին կայարանից մի փոքր հյուսիս, Կարսագետն իր մեջ ընդունելուց հետո, Ախուրյանը կտրում է Արագածի արևմտյան փեշերը և, խորացնելով իր հունը, քարքարոտ ափերի մեջ շարունակում է հոսել մինչև Արաքսի հետ միանալը։ Ախուրյանն ունի 205 կիլոմետր երկարություն։ Գետի ձախ ափին գտնվում է Գյումրին, իսկ աջ ափին` Հայաստանի վաղամի մայրաքաղաք Անին (ամբողջովին ավերված)։ Ախորյանի ջրերն օգտագործելու համար դեռ 1922 թվականից սկսվեց Շիրակի ջրանցքի շինարարությունը, որը ղեկավարում էր անվանի ինժեներ Հ. Ա. Տեր-Աստվածատյանը։ Ջրանցքը շահագործման հանձնվեց 1925 թվականին։ Նրա գործարկումը զգալիորեն հեշտացրեց հողամասերի ոռոգումը։ Ջրանցքի բացմանը ներկա էին բազմաթիվ հյուրեր, որոնց թվում` նորվեգացի ականավոր գիտնական և աշխարհահռչակ բևեռախույզ Ֆրիտյոֆ Նանսենը։

Ախուրյան գետը
Ախուրյան գետը

[խմբագրել] Օգտված գրականություն

Երևանի Համալսարանական Հրատարակչություն, Երևան 1970 Հեղինակներ` Թ. Խ. Հակոբյան, Կ.Օ. Օհանյան, Գ. Ե. Ավագյան, Խ. Ե. Նազարյան

Այլ լեզուներով