Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Այս ցանկն ուղղված է ճանաչելու հայազգի մեծ գործիչներին՝ իրենց մասնագիտական ոլորտներում կատարած ներդրումների և Հայաստանի, հայ գիտության ու մշակույթի զարգացման մեջ նրանց տարիների և նույնիսկ ամբողջ կյանքի ընթացքում ծավալած ջանքերի համար։ Ցուցակում ընգրկված են նաև համաշխարհային ճանաչում ձեռք բերած այն հայերը, որոնք իրենց հայ ազգի պատկանելության բացահայտությամբ ծառայել են Հայաստանի և հայության մասին տեղյակության` երկրագնդով մեկ տարածմանը։ Սրանք են հայի ապրելու չափանիշների սահմանողները և շատերի ամենօրյա օրինակներն ու ոգեշնչողները։
[խմբագրել] Հասարակական Գործիչներ
- Բալայան, Զորի
- Շահամիրյան, Շահամիր
- Նազարյան, Ստեփանոս
- Օրի, Իսրաել
[խմբագրել] Կրոնական Գործիչներ
[խմբագրել] Հայ Ավետարանական Եկեղեցի
- Բաղդասարյան, Հարություն
- Եզնակյան, Վարդանես
- Պեշտիմալջյան, Գրիգոր
[խմբագրել] Քաղաքական Գործիչներ
- Ահարոնյան, Ավետիս, ԱԺ նախագահ
- Արարատյան, Սարգիս, ֆինանսների և պարենավորման նախարար
- Բաբալյան, Արտաշես, աշխատանքի և սոց. նախարար
- Թորոսյան, Սահակ, ներքին գործերի նախարար
- Խատիսյան, Ալեքսանդր, վարչապետ
- Կանայան, Դրաստամատ (Դրո), պաշտ. նախարար
- Կարչիկյան, Խաչատուր, աշխատանքի և սոց. նախարար
- Մանուկյան, Արամ, ներքին գործերի նախարար
- Սահակյան, Ավետիք, տենտեսության նախարար
- Վրացյան, Սիմոն, վարչապետ
- Տերտերյան, Համբարձում
- Քաջազնունի, Հովհաննես, վարչապետ
- Օհանջանյան, Համո, վարչապետ
- Արությունով, Գրիգորի ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1937-1953
- Դեմիրճյան, Կարեն ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1974-1988
- Զարոբյան, Յակով ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1960-1966
- Թովմասյան, Սուրեն ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1953-1960
- Խանջյան, Աղասի ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1930-1936
- Կասյան, Սերգեյ (Տեր-Կասպարյան Սարգիս Հովհաննեսի)
- Հարությունյան, Սուրեն ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1988-1991
- Միկոյան, Անաստաս
- Մյասնիկյան, Ալեքսանդր
- Մռավյան, Ասկանազ
- Շախնազարով, Գեորգի
- Շահումյան, Ստեփան
- Ոսկանյան, Հրանտ
- Պապյան, Մացակ
- Քոչինյան, Անտոն ՍՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար 1966-1974
- Ավագյան, Բոբ, ԱՄՆ
- Դոկմեքջյան, Ջորջ, ԱՄՆ
- Լահուդ, Էմիլ, Լիբանան
- Նուբար Փաշա, Եգիպտոս
[խմբագրել] Ռազմական Գործիչներ
- Բաբաջանյան, Համազասպ
- Բաղրամյան, Հովհաննես
- Գայ (Հայկ Բժշկյանց)
- Իսակով, Հովհաննես
- Լորիս-Մելիքով, Միքայել
- Մանուշյան, Միսաք
- Մելքոնյան, Մոնթե
- Խուդյակով, Սերգեյ
- Մադատով, Վալերիան
- Մամիկոնյան, Վարդան
- Նժդեհ, Գարեգին
- Սիլիկյան, Մովսես
- Փիրումով, Դանիել
- Օզանյան, Անդրանիկ
- Մուրադ, Սեբաստացի
- Ադամյան Հովհաննես, ինժեներ
- Ալիխանյան, Աբրահամ, ֆիզիկոս
- Ալիխանյան, Արտյոմ, ֆիզիկոս
- Ավդալբեկյան, Սուրեն, վիրաբույժ
- Աճառյան, Հրաչյա, լեզվաբան
- Արեշյան, Գրիգոր, մանկաբարձ-գինեկոլոգ
- Արծրունի, Վահան, անատոմ, օտոլարինգոլոգ
- Գյուրզադյան, Գրիգոր, աստղաֆիզիկոս
- Գրեգորյան, Վարդան, պատմաբան
- Դամադյան, Ռայմոնդ, բժիշկ (ՄՄՌ-սկաների ստեղծողը)
- Իոսիֆյան, Անդրանիկ, ֆիզիկոս
- Լեո (Առաքել Բաբախանյան), պատմաբան
- Կնունյանց, Հովհաննես, քիմիկոս
- Կոշտոյանց, Խաչատուր, ֆիզիոլոգ
- Համբարձումյան, Վիկտոր, աստղաֆիզիկոս
- Հասրաթյան, Էզրաս, ֆիզիոլոգ
- Հերացի, Մխիթար, միջնադարյան բժշկապետ
- Հովհաննիսյան, Լևոն, թերապևտ, սրտաբան
- Հովհաննիսյան, Հակոբ, կենսաքիմիկոս
- Հովհաննիսյան, Ռիչարդ, պատմաբան, հայագետ
- Մանանդյան, Հակոբ, պատմաբան
- Մերգելյան, Սերգեյ, մաթեմատիկոս
- Միկոյան, Արտյոմ, ավիակոնստրուկտոր
- Յոլյան, Ռուբեն, վիրաբույժ
- Նալբանդյան, Ռոբերտ, քիմիկոս
- Շիրակացի, Անանիա, միջնադարյան մաթեմատիկոս
- Չոբանյան, Կարապետ, ինժեներ-մեխանիկ
- Սարգսյան, Ֆադեյ, ֆիզիկոս
- Սիսակյան, Ալեքսեյ, ֆիզիկոս
- Սիսակյան, Նորայր, կենսաքիմիկոս
- Օրբելի, Հովսեփ, արևելագետ
- Օրբելի, Լևոն, ֆիզիոլոգ
- Օրբելի, Ռուբեն, հիդրոհնագետ
- Ֆանարջյան, Բարդուղիմեոս, ուռուցքաբան-ճառաքայթաբան
- Ֆանարջյան, Վիկտոր, նեյրոֆիզիոլոգ
Մեսրոպ Մաշտոց։
Գեղանկար՝ Ս. Ներսիսյանց, 1881
- Անանյան, Վախթանգ
- Ատրպետ
- Արազի
- Գալշոյան, Մուշեղ
- Եսայան, Զապել
- Աբովյան, Խաչատուր
- Ալիշան, Ղևոնդ
- Աղայան, Ղազարոս
- Բակունց, Ակսել
- Դաշտենց, Խաչիկ
- Դեմիրճյան, Դերենիկ
- Զեյթունցյան, Պերճ
- Զորյան, Ստեփան
- Թոթովենց, Վահան
- Լեո
- Ծերենց
- Մաթևոսյան, Հրանտ
- Մահարի, Գուրգեն
- Մուրացան
- Նահապետյան, Ռաֆայել
- Նար-Դոս
- Շահինյան, Մարիետա
- Շահնուր, Շահան
- Շիրվանզադե
- Շանթ, Լևոն
- Պատկանյան, Ռաֆայել
- Պարոնյան, Հակոբ
- Պռոշյան, Պերճ
- Սունդուկյան, Գաբրիել
- Րաֆֆի
- Փափազյան, Վրթանես
- Քոչար, Հրաչյա
- Օտյան, Երվանդ
- Աճեմյան, Մկրտիչ
- Բաղդասար Դպիր
- Գրիգոր Նարեկացի
- Դավթակ Քերթող
- Դավթյան, Վահագն
- Դավոյան, Ռազմիկ
- Դուրյան, Պետրոս
- Զարյան, Նաիրի
- Զոհրապ, Գրիգոր
- Էմին, Գևորգ
- Թեքեյան, Վահան
- Թումանյան, Հովհաննես
- Իսահակյան, Ավետիք
- Խնկո Ապեր
- Ծատուրյան, Ալեքսանդր
- Կապուտիկյան, Սիլվա
- Կոնստանտին Երզնկացի
- Հովհաննես Թլկուրանցի
- Կուրղինյան, Շուշանիկ
- Հովհաննիսյան, Հովհաննես
- Մեծարենց, Միսաք
- Նալբանդյան, Միքայել
- Ներսես Շնորհալի
- Շահազիզ, Սմբատ
- Շիրազ, Հովհաննես
- Շիրազ, Սիփան
- Չարենց, Եղիշե
- Աշոտ, Սագրատյան
- Սահյան, Համո
- Սարյան, Գեղամ
- Արլեն, Մայքլ (Michael Arlen)(անգլերեն)
- Թրուայա, Անրի (Henri Troyat)(ֆրանսերեն)
- Կիրակոսյան, Ալիսիա (իսպաներեն, անգլերեն)
- Սարոյան, Վիլյամ(William Saroyan)(անգլերեն)
- Ալեսսյան, Եվգենի
- Աճեմյան, Ալեքսանդր
- Ամիրխանյան, Ռոբերտ
- Անդրիասով, Իոսիֆ
- Ավետիսյան, Խաչատուր
- Արզումանով, Վալերի
- Բաբաջանյան, Առնո
- Բաբաև, Անդրեյ
- Դելլալյան, Հարություն
- Դոլուխանյան, Ալեքսանդր
- Եկմալյան, Մակար
- Եղիազարյան, Գրիգոր
- Երկանյան, Երվանդ
- Զոհրաբյան, Աշոտ
- Լեգռան, Միշել
- Խաչատրյան, Արամ
- Խաչատրյան, Կարեն
- Կանաչյան, Բարսեղ
- Յարդումյան, Ռիչարդ
- Կասպարով, Յուրի
- Հարությունյան, Ալեքսանդր
- Հեքիմյան, Ալեքսեյ
- Հովհանեսս, Ալան
- Հովհաննիսյան, Էդգար
- Ղազարյան, Դանիել
- Մանսուրյան, Տիգրան
- Մելիքյան, Ռոմանոս
- Մեջինյան, Արտեմ
- Միրզոյան, Էդուարդ
- Չտչյան, Գեղունի
- Չուխաջյան, Տիգրան
- Պարսադանյան, Բորիս
- Սարյան, Ղազարոս
- Սիմոնյան, Նադեժդա
- Սպենդիարյան, Ալեքսանդր
- Տերտերյան, Ավետ
- Տիգրանյան, Արմեն
- Ահարոնյան, Ռուբեն, ջութակ
- Աճեմյան, Անահիտ, ջութակ
- Կոմիտասի անվան քառյակ, լարային քառյակ
- Աճեմյան, Մարո, դաշնամուր
- Գասպարյան, Ջիվան, դուդուկ
- Գրիգորյան, Սլավա, դասական կիթառ
- Գևորգյան, Կարինե, թավջութակ
- Թունջբոյաջյան, Արտո, հարվածային գործիքներ, դուդուկ, սազ
- Խաչատրյան, Սերգեյ, ջութակ
- Հակոբյան, Ռիչարդ, ուդ
- Համբարձումյան, Լևոն, ջութակ
- Հովսեփյան, Վաչե, դուդուկ
- Մադոյան, Նիկոլայ, ջութակ
- Մալխասյան, Լևոն, ջազ դաշնակահար
- Նավասարդյան, Սվետլանա, դաշնամուր
- Սահակյանց, Զարեհ, ջութակ
- Ստամբոլցյան, Վահագն, երգեհոն
- Տեր-Մերկերյան, Ժան, ջութակ
- Ուդի Հրանտ (Կենքուլյան), ուդ
- Աբովյան, Մելանյա
- Ամարա, Լուսինե
- Բայրակդարյան, Իզաբել
- Բերբերյան, Արա
- Բերբերյան, Կեթի
- Գասպարյան, Գոհար
- Գրիգորյան, Գեղամ
- Գուլեգինա, Մարիա (Մուրադյան)
- Դանիելյան, Հայկանուշ
- Դոլուխանյան, Զարուհի
- Երկաթ, Միհրան
- Թումանյան, Բարսեղ
- Լիսիցյան, Պավել
- Պոզապալյան, Լուիզա
- Լևոնյան, Տիգրան
- Հացագործյան, Հասմիկ
- Հովհաննիսյան, Նար
- Մխիթարյան, Անահիտ
- Չախոյան, Էլլադա
- Չուքասզյան, Լիլի
- Պապյան, Հասմիկ
- Ուզունյան, Էլվիրա
- Բադալյան, Հովհաննես
- Գյուլզադյան, Արաքսյա
- Զաքարյան, Լուսինե
- Խաչատրյան, Վարդուհի
- Համբարձումյան, Օֆելիա
- Մաթևոսյան, Ռուբեն
- Մարտիրոսյան, Ֆլորա
- Մնացականյան, Նորայր
- Շահմուրադյան, Արմենակ
- Սազանդարյան, Տաթևիկ
- Սամվելյան, Վալյա
- Սարիբեկյան, Ռիմա
- Տալյան, Շառա
- Ազնավուր, Շառլ
- Ավետյան, Արտաշես
- Արմեն, Ռոզի
- Դարբինայան, Բելլա
- Դուվալյան, Ժակ
- Թաթլյան, Ժան
- Խոմյանց, Լոլա
- Հախվերդյան, Ռուբեն
- Մինասյան, Գեորգի
- Մկրտչյան, Ռաիսա
- Եսայան, Նունե
- Շեր
- Սարգսյան, Նադեժդա
- Վարդան, Սիլվի
- Տերյան, Սիմոն
[խմբագրել] Ջազ և ավանգարդ
- Թունջբոյաջյան, Արտո (ավանգարդ ֆոլկ)
- Հովհաննիսյան, Տաթևիկ (ջազ)
- Մակարյան, Էլվինա (ջազ)
- Մեսչյան, Արթուր
- Յուզբաշյան, Էռնա (ջազ)
- Տոնիկյան, Զարա (ջազ)
[խմբագրել] Կերպարվեստի գործիչներ
[խմբագրել] Մանրանկարիչներ
- Այվազովսկի, Հովհաննես
- Ասլամազյան, Երանուհի
- Ասլամազյան, Մարիամ
- Ավետիսյան, Մինաս
- Բաժբեուկ-Մելիքյան, Ալեքսանդր
- Բաժբեուկ-Մելիքյան, Լավինիա
- Բաշինջաղյան, Գևորգ
- Գալստյան, Սիմոն
- Գորկի, Արշիլ
- Թերլեմեզյան, Փանոս
- Խանջյան, Գրիգոր
- Խաչատրյան, Ռուդոլֆ
- Կալենց, Արմինե
- Կալենց, Հարություն
- Գառզու, Ժան (Jean Carzou, Գառնիկ Զուլումյան)
- Հակոբյան, Հակոբ
- Հովնաթանյան, Հակոբ
- Սարյան, Մարտիրոս
- Սուրենյանց, Վարդգես
[խմբագրել] Քանդակագործներ
[խմբագրել] Կինոյի և Թատրոնի գործիչներ
- Եվգենի Վախտանգով
- Աճեմյան, Վարդան
- Ասկարյան, Դոն
- Բալայան, Ռոման
- Բեկնազարյան, Համո
- Դովլաթյան, Ֆրունզե
- Եգոյան, Ատոմ
- Հովհաննիսյան, Հենրիկ
- Ղափլանյան, Հրաչյա
- Մալյան,Հենրիկ
- Մամուլյան, Ռուբեն
- Մկրտչյան, Լևոն
- Շահնազարով, Կարեն
- Չալդրանյան, Վիգեն
- Սահակյանց, Ռոբերտ
- Վերնոյ, Անրի (Henrii Verneuil)
- Փարաջանով, Սերգեյ
- Քալանթար, Լևոն
- Քյոսայան, Էդմոնդ
- Աբրահամյան, Խորեն
- Ադամյան, Պետրոս
- Ասրյան, Արուս
- Թումանյան, Ալլա
- Ավետիսյան, Ավետ
- Գասպարյան, Ազատ
- Միրիջանյան, Վերջալույս
- Մկրտչյան, Մհեր
- Մսրյան, Վլադիմիր
- Ներսիսյան, Հրաչյա
- Նովենց, Գալյա
- Շերենց, Ազատ
- Ոսկանյան, Արուս
- Ջանիբեկյան, Գուրգեն
- Ջանիբեկյան, Կարեն
- Ջիգարխանյան, Արմեն
- Սարգսյան, Սոս
- Սիմոնյան, Մետաքսյա
- Վաղարշյան, Վաղարշ
- Ութմազյան, Արթուր
- Փափազյան, Հրաչյա
- Փափազյան, Վահրամ
- Քոթանջյան, Ռաֆաել
- Քյոսայան, Լաուրա (Գևորգյան)
- Աբաջյան, Վլադիմիր
- Ենգիբարով Լեոնիդ, կրկեսի ծաղրածու
- Աբաջյան, Վլադիմիր
- Գաբրիելյան, Սուսաննա
- Ջինանյան, Հրաչուհի
- Մեսրոպյան, Սիրվարդ
- Քոչարյան, Սուրեն
- Ավետիսյան,Նունե
- Աղասի, Անդրե, թենիս
- Ազարյան, Ալբերտ, մարմնամարզություն
- Արոնյան, Լևոն, շախմատ
- Ենգիբարյան, Վլադիմիր, բոքս
- Շահինայն, Հրանտ, մարմնամարզություն
- Պետրոսյան, Տիգրան, շախմատ
- Պողոսովա, Ռիտա, սեղանի թենիս
- Սիմոնյան, Նիկիտա, ֆուտբոլ
- Վարդանյան, Յուրի, ծանր ատլետիկա
- Տեր-Հովհաննիսյան, Իգոր, թեթև ատլետիկա