Mindhik
Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika mawi basa Jawi
Bab lan Paragraf |
[sunting] Prakata
Mindhik kuwi salah sawijing panganan jajanan utawa cemilan sing kawentar ing daerah Jawa Tengah lan Jawa Wetan, nanging wis rada langka, arupa gorèngan wiji trembesi. Ing sawetara panggonan ana uga sing ngarani godril. Wiji Trembesi sing wis digorèng sangan mau rasané énak tur gurih. Amarga kari njupuki woh trembesi sing wis padha tiba ing lemah, panganan iki regané ya pancèn murah, mulané cocok yèn dadi panganan jajanané murid Sekolah Dasar SD sing sanguné biasané pas-pasan. Mindhik biasané di dol ning plataran sekolah, ning pasar utawa ing papan panggonan sing lagi ana keraméan utawa tontonan. Jaman biyèn yèn dodol mindhik ora dibungkus nganggo plastik, nanging diwadhahi conthong sing digawé saka dluwang. Carané mangan mindhik, kudu disisil ndhisik, mèh padha karo mangan kwaci. Yèn wiji mindhik wis dipépé nganti garing lan nggorèngé cukup panas, matengé akèh sing mlethèk dadi luwih gampang mangané.
[sunting] Trembesi
Trembesi utama jeneng latiné PITHECOLOBIUM SAMAN BENTH, utawa sinonim : Enterolobium saman Prain, Mimosa saman, calliandra saman, acasia propinquce, inga cinerea, pithecellobium saman, arupa wit sing kagolong gedhé lan umuré bisa atusan taun. Ing Jawa Tengah lan Jawa Timur wit Trembesi akèh thukul ing pinggir-pinggir dalan utawa ing panggonan sing lemahé jembar. Malahan ing negara Singapura uga akèh ditandur ing taman-taman umum lan ing pinggir dalan, saénggga maraaké asri lan éyub. Amarga godhongé sing ngrembuyung mau wit Trembesi uga bisa ngurangi polusi hawa.
[sunting] Klasifikasi
- Divisi : Spermatophyta
- Sub divisi : Angiospermae
- Kelas : Dicotyledoneae
- Bangsa : Resales
- Suku : Fabaceae
- Marga : Pithecotobium
- Jenis : Pithecolobium saman Benth.
- Jeneng umum/dagang : Trembesi, Rain tree, coco tamarind, acacia preta, french tamarind, saman, monkey pod.
- Jeneng daerah : Sumatra : Kayu Ambon (Melayu), Jawa Tengah : Trembesi, Munggur, Kihujan, Jawa Barat/Jakarta : Séngon, Blora: Mèh [Tanaman Obat Dep Kes] [Tropilab]
[sunting] Deskripsi
- Habitus : Wit-witan, dhuwuré 10-20m
- Wit : Tegak, bunder, percabangan srmpodial, permukaan beralur, kasar, ireng
- Godhong : Majemuk, menyirip ganda, helai daun awangun bunder rada lonjong, ujung lan pangkal bunder, pinggiré rata, dwané 2-6 cm, ambané 1-4 cm, permukaan alus, pertulangané menyirip, ijo.
- Kembang : Majemuk, wangun payung, ing ketiak daun, kelopak wangun tabung, ujung berlekuk lima, benang sari jumlahé akèh, mahkota berlekatan, bentuk corong, ujung berlekuk lima, abang rada kuning.
- Woh : Polong, dawané 30-40 cm, hitam.
- Wiji : Lonjong, dawané 4-6 mm, atos, coklat kepara ireng.
- Oyot : Tunggang, coklat
[sunting] Khasiat
Wiji Pithecolobium saman sing jenengé mindhik (Blora), siter (Madiun), ana uga sing ngarani godril, nduwèni khasiat kanggo obat urus-urus lan godhongé kanggo obat penyakit kulit utawa kudis. Kanggo urus-urus ± 10 gram wiji garing Pithecolobium saman digoreng sangan, ditumbuk alus, terus diseduh nganggo 1 gelas banyu mateng panas. Hasil seduhan sawisé adhem diombé sekaligus. Kandungan kimia : Godhong, wiji lan kulit batang Pithecolobium saman mengandung saponin, saliyané kuwi godhong lan wijiné ngandung polifenol. [1]
[sunting] Mindhik
Wohé trembesi sing wis tua lan garing biasané padha rontok. Woh sing wis garing banjur di pecah kanggo ngetokké wijiné. Wijiné mau sakwisé di goreng sangan banjur dadi panganan sing jenengé mindhik.
[sunting] Panganan Rakyat
Wit trembesi tuwuh akèh sadalan-dalan utawa ning panggonan penumpukan sing jembar kayadéné TPK (Tempat Penimbunan Kayu)Banjar Waru, Ngawen, ing kawasan Blora, utawa ing TPK Tobo, Purwosari, Bojonegoro. Mulané wohé ya pating tlècèk saenggon enggon, tur ora ana sing nduwé. Merga bahan baku arupa woh trembesi mau ora usah kulakan, mung kari njumputi waé mula panganan mindhik kuwi regané ora larang saéngga dadi panganan rakyat. Nanging yakuwi, ana kuciwané, yèn bar mangan mindhik biasanê marakké weteng rada slemet-slemet lan yèn (nyuwun sèwu) buang gas, ambuné pancèn rada sengak.
[sunting] Carané Masak
Woh Trembesi dipépé nganti garing, terus dipecah bèn metu wijiné. Wiji sing wis resik njur direndhem banyu panas supaya medhok. Sawisé kuwi wiji trembesi di pépé manèh nganti garing. Sakwisé garing digorèng sangan nganti padha mlethèk. Mindhik siap dikonsumsi.
[sunting] Pranala Jaba
- (En) Kandungan Alkaloid Trembesi
- (Id) Tanaman Obat Dep Kes
- (En) National Reseach Council Canada
- (En) Tropilab
Artikel punika taksih tulisan rintisan (stub).
Sinten kémawon ingkang kagungan karsa mbenakaken, sumangga kémawon.