Biergerkrich
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
E Biergerkrich ass e bewaffnete Konflikt op dem Gebitt vun engem eenzege Staat tëscht Gruppen aus dem eegene Land, och wa sech heefeg auslännesch Muechten amëschen.
D'Ausernanersetzunge kommen entweder tëscht der Regierung an enger oder méi organiséierte Gruppe un Opstännegen zu stanen (Rebellen, Guerilla), oder dës Gruppe bekämpfe sech géigesäiteg. D'Grënn heifir kënne vu politescher, nationaler, reliéiser oder och sozialer Natur sinn. A verschiddene Fäll war de But vun den Opstännegen, d'Muecht am Land u sech ze rappen, oder awer och d'Autonomie fir en Deel vum Gebitt z'erreechen. E Biergerkrich hëllt heefeg d'Form vun engem ongeregelte Krich un, deen ouni Rücksicht op vëlkerrechtlech Regele gefouert gëtt.
Bei einem erfolgreichen Kampf aufstrebender Schichten um eine Um- oder Neugestaltung der staatlichen Ordnung spricht man auch von einer Revolution.
Heefeg Ursaache fir Biergerkricher sinn e gewaltsame Regierungswiessel, wéi z.B. nodeems en Diktator gestierzt gouf, Putschversich oder Revolutiounen an Autonomie- bzw. Sezessiounswënsch vun ethneschen oder nationale Minoritéiten.
D'Gefor vun engem Atomkrich, déi zënter dem Zweete Weltkrich entstanen ass, an d'Verbued vun der Gewalt bei tëschestaatleche Bezéiunge vun de Vereenten Natiounen huet d'Groussmuechten dacks dozou bruecht, Biergerkrichsparteien z'ënnerstëtzen, fir esou hir eege Positioun ze verstäerken. D'Zuel vun de Biergerkricher ass weltwäit an der zweeter Halschent vum 20. Joerhonnert an d'Luut gaangen, an de Biergerkrich gouf zu engem Ersatz fir den tëschestaatleche Krich.
Inhaltsverzeechnis |
[Änneren] Biergerkricher an der Geschicht
[Änneren] Reliéis Konflikter
Biergerkricher, déi d'Relioun als zentrale Grond haten, sinn éischter a monotheistesche Kulturen opgetrueden; eng Erklärung dofir ass, datt déi polytheistesch Relioune méi "flexibel" an hirem Dogma waren. An Europa am Mëttelalter war d'Chrëschtentum vun der Bevëlkerung staark duerch d'Heedentum beaflosst. D'grouss Majoritéit vun de Leit konnt net liesen, a sou war d'Bibel och net fir jiddfereen zougänglech. Dëst huet zu engem Synkretismus tëscht chrëschtlechen an heedneschen Traditioune gefouert. Periodesch koum ët zu Häresien, wéi déi vun den Albigenser, mee Historiker hunn an dësen Häresie seelen den Haaptgrond vun engem Biergerkrich gesinn.
Wéi d'Relioune méi staark definéiert a vun hiren Unhänger verstane goufen, hu sech och d'Spannungen tëscht den eenzelne Relioune vergréissert. Wéi den Islam opkomm ass, koum ët dacks zu Opstänn géint net-islamesch Herrscher. D'islamesch Geschicht zielt eng Partie Biergerkricher, déi zum gréissten Deel duerch d'Oppositioun tëscht Schiiten a Sunniten komm sinn. An Europa hat d'Protestantesch Reformatioun en ähnlechen Effekt, an ët koum zu Biergerkricher an internationale Kricher duerch d'Relioun. Biergerkricher tëscht Katholiken a Protestanten hu Frankräich wärend de Reliounskricher bal en halleft Joerhonnert beschäftegt, an Holland koum ët zum Achtzegjärege Krich an Däitschland war am Drëssegjärege Krich beschäftegt. E méi rezente Biergerkrich ass den Nordirlandkonflikt. Reliéis Streidereien ënner Protestanten hunn och am Englesche Biergerkrich eng grouss Roll gespillt, wärend eng Verfolgung vun engem Deel vun de Katholike wärend der Franséischer Revolutioun ee vu ville Grënn fir de Krich an der Vendée war. A China huet e Versuch vun enger reliéiser Revolutioun zum Taiping-Opstand gefouert.
[Änneren] Revolutiounen
Eng Revolutioun gëtt generell als e Biergerkrich mat ideologeschen Ursaachen ugesinn, wéi d'Muecht soll organiséiert ginn. Dat klassescht Beispill vun enger Revolutioun ass d'Franséisch Revolutioun vu 1789, déi d'Mëttelklass an d'Bourgeoisie géint den Adel an d'Monarchie gestallt huet. Verschidden Historiker no si Revolutiounen nëmmen eng Fortsetzung vu ländleche Revolten aus der Vergaangenheet. Am Géigesaz zu Bauerenopstänn goufe Revolutiounen awer meeschtens vu Membere vun de gebildete Klasse geleed, déi d'Vollek fir hir Iddië begeeschtere konnten. Fir sech duerchzesetzen, koum ët bei de meeschte Revolutiounen zu bewaffnete Konflikter, déi och dacks a Biergerkricher iwwergaange sinn, wéi dëst am Chinesesche Biergerkrich de Fall war. Bei verschiddene Revolutiounen, wéi a Frankräich an a Russland, koum ët zwar séier zu engem Muechtwiessel, mee duerch eng staark Géigerevolutioun dach zu engem Biergerkrich, well net ëmmer jiddferee mat den neien Iddien averstane war.
[Änneren] Separatistesch Revolten
Ee vun den heefegste Grënn fir e Biergerkrich, virun allem an der Welt nom Kale Krich, ass d'separatistesch Gewalt. Wéi d'Relioun an d'Ideologie kann den Nationalismus als Krichsausléiser ugesi ginn, och wann ët net den eigentleche Problem war, deen zu engem Konflikt gefouert huet. Beispill heifir ass zum Beispill de Konflikt an Ex-Jugoslawien.
Méi doriwwer am Artikel Lëscht vu Biergerkricheran den Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]an den Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]an den Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]].
[Änneren] Literatur zum Thema
- Aldo Virgilio Lombardi, Bürgerkrieg und Völkerrecht, Berlin, 1976. (ISBN 3-428-03809-6)
- Dieter Schindler, "Bürgerkrieg" in: Staatslexikon - Recht, Wirtschaft, Gesellschaft Band 1, 7. Oplo, 1985. (ISBN 3-451-23772-5)
- Rudolf Bindschedler, "Die völkerrechtliche Regelung nichtinternationaler bewaffneter Konflikte" in: Festschrift F.A. v.d. Heydte, Berlin, 1977.
- Stephan Maninger, "Ethnische Konflikte entlang der Entwicklungsperipherie" in: Ordo Inter Nationes, Nr. 6, Juni 1998.
- Karl Josef Partsch, "Humanität im Bürgerkrieg" in: Festschrift für Hans-Jürgen Schlochauer, Berlin, 1981.
[Änneren] Um Spaweck
Commons: Biergerkrich – Biller, Videoen oder Audiodateien |