Torgny
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
|
|
---|---|
Land: | ![]() |
Regioun: | Wallounien |
Provënz: | Lëtzebuerg ![]() |
Gemeng: | Rouvroy |
Awunner : | 200 |
Geograpesch Koordinaten | 49° 30’ 29’’ N, 05° 28’ 26’’ O |
Torgny an der belscher Provënz Lëtzebuerg ass dat südlechst Duerf vun der Belsch an och déi Uertschaft déi am weiteste vun der belscher Haaptstad ewech läit.
D’Uertschaft huet eng Fläch vu 574 ha déi bal komplett landwirtschaftlech exploitéiert ginn. Wéinst dem waarme Mikroklima ëm Torgny kënnen do och Wäiriewe gezillt ginn.
Torgny läit am Südwestkank vun enger Kopp déi hir héchste Plaz op 330 m um Lieu-dit Le Hornul am Bësch mam Numm Bois Géline huet.
Um Südrand vum Bësch, steet eng Kapell déi der Muttergottes vu Lëtzebuerg geweit ass. Dës Kapell gouf am Ufank vum 17. Joerhonnert opgeriicht, well d’Awunner vun Torgny, déi déi Zäit staark ënner der Pescht gelidden haten, versprach haten eng Kapell ze bauen, wann d’Epidemie géif noloossen. Et geet och all Joers, wéi deemols versprach, eng Prëssioun bei d'Kappell.
Direkt nieft der Kapell ass d’ Réserve naturelle Raymond Magné, an enger aler Steekaul. Dëst Naturschutzgebitt ass ronn 5 ha grouss an et fënnt en do déi typesch Flora a Fauna vun de waarme Kallekbiedem.
Méi doriwwer am Artikel Réserve naturelle Raymond Magnéan den Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]an den Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]an den Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]].
Net wäit dervun ewech steet och eng Klaus. De leschte bekannte Klausner war de Brudder Agathon den 1792 gestuerwen ass. Duerno gouf d’Klaus verlount bis am Joer 1977 eng Dominikanerschwëster erëm mat der Traditioun weidergefuer ass a sech do installéiert huet.
Am Dall ass déi déifste Plaz um Zesummefloss vun dem Ton an der Kuer op 235,65 m op der Grenz mat Frankräich.
D’Kuer stéisst bei der südlechster belsch–franséischer Grenzmaark op d’Belsch a leeft vun do 3.850 Meter no Nordwesten , a mécht op dëser Streck d’Grenz tëscht der Belsch a Frankräich ier se no dem Zesummefloss mat dem Ton erëm fir de Rescht vun hirem Laf ganz a Frankräich zréckgeet.
Op Torgny kënnt een aus der Belsch, vu Virton aus iwwer Nationalstrooss N871, iwwer Rouvroy a Lamorteau. Hanner Lamorteau deelt dës Stross sech sou datt en zwou Méiglechkeeten huet fir dohinnerzekommen. Et kann en duerch den Dal vum Ton fueren oder iwwer de Wee den iwwer d’Kopp geet, a vun deem aus, en eng schéi Vue iwwer de ganzen Dall huet.
U Frankräich ass Torgny am Westen ugeschloss mat engem Wee den op der Grenzbréck weider iwwer déi franséisch Departementale D118A op Vélosnes féiert. Am Oste geet eng Strooss déi Uschloos un d’Departmentale D29c huet laanscht de Bois de la Poulette op Épiez-sur-Chiers.
Mat der Nopeschuertschaft Harnoncourt am Nordwesten, huet d’Duerf keng direkt Verbindung.
Torgny hat am Laf vun de Joerhonnerten net ëmmer deselwechten Numm. Géint 1150 gëtt et als Tornei an als Torgney ernimmt . D’Géigend vun Torgny war schonns zur Réimer- a Merowengerzäit besiidelt. Am Joer 1989 goufen d’Reschter vun enger Réimervilla aus dem 4. Joerhonnert entdeckt. Op der Ramonette engem flachen Hiwwel haten d’Réimer sech och installéiert an am Süden op 1 km. vum Duerf ass e groussen Tumulus fonnt ginn.
D’Par vun Torgny besteet zënter dem 15. Joerhonnert an e groussen Haff d’ Cour Lassus gëtt am Februar 1324 als de Besëtz vum Jang de Blannen ernimmt.
Torgny war bis 1829 eng eege Gemeng. Am deem Joer gouf se u Lamorteau ugeschloss a gouf 30 Joer mé spéit erëm selbstänneg, bis se 1976 mat Rouvroy fusionnéiert huet.
D’Uertschaft kritt hire besonnesche Charakter duerch déi vill al Häiser déi bal alleguerten tëscht 1740 an 1880 gebaut goufen. Et gëtt deeër ongeféirr fofzeg. D’Steng fir d’Haiser ze bauen, koumen all aus der Steekaul wou haut d’Naturschutzgebitt dran ass. Op villen Haiser steet de Baudatum iwwer der viischter Dier. Déi meescht Haiser si mat sougenannte Kanalzille gedeckt, déi typesch fir déi al loutrengesch Haiser sinn.
E grousst Gebai an der Rue Escofiette war fréier e Klouschter, dat vun Nonnen, déi virun der Loi Combes a Frankräich fortgelaf waren, opgeriicht gouf.
D’Kierch vun Torgny déi no dem Zweete Weltkrich ganz nei opgeriicht gouf ass dem Hellege Mäerten geweit. Si besteet aus engem Längsschëff an engem zimmlech breede Querschëff an ass am Natursteen aus der Géigend gebaut. Den net ganz héijen Tuerm huet en Daach den eng besonnesch Helmform huet, op all Säit ass e Bou mat agebaut fir eng Auer dran ze setzen.
Wann en op Épiez fiert, geséit e riets déi dräi Wéngerte vun Torgny läien, mat dem Wënzer vum Clos de la Zolette sengem Haus. Obschonns Torgny fréier e Wënzerduerf war, war de Wäibau eng Zäit lang ganz aus der Géigend verschwonnen, bis 1956 erëm en éischte Wéngert ugeluecht gouf. D’Produktioun gëtt haut op ronn 8000 Fläsche geschat an et gi wäiss Wäiner a Rosé produzéiert.
Méi doriwwer am Artikel Wéngert vun Torgnyan den Artikelen [[{{{2}}}]] an [[{{{3}}}]]an den Artikelen [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] an [[{{{6}}}]]an den Artikelen [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] an [[{{{10}}}]].
D’Gäert vun den Haiser si bal all mat Dréchemaueren ëmginn.
Op Nummer 6 an der Rue Cavé steet e grousse Bauerenhaff, d’Ferme Rose aus dem Joer 1838, den als Nationalmonument klasséiert ass.
[Änneren] Traditioun
- D'Prëssioun déi am (17. Joerhonnert) versprach gouf, ass all Joers de fënnefte Sonnden no Ouschteren.
- All Joers den zweete Weekend am Juli ass e grousst Fest fir d'Handwierker an d'Artisten, besonnesch aus dem Süde vun der Gaume. Et gëtt och all Kéiers e Land aus Europa als Motiv ausgesicht.