Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
De Republikanesche Kalenner vu
1794 vum Louis-Philibert Debucourt.
De Republikanesche Kalenner, och franséische Revolutiounskalenner genannt, gouf zur Zäit vun der franséischer Revolutioun vu 1789 agefouert.
D'Erfindung vum Kalenner ass progressiv iwwer d'Bühn gaangen. Schonn den Dag nom Stuerm op d'Bastille de 14. Juli 1789 war ët normal, d'Joer 1789 als « l’an I de (l’ère de) la Liberté » ze nennen; D'Méint an Deeg sinn awer d'selwecht bliwwen. Am Joer IV, den 22. September 1792 huet d'Convention nationale dekretéiert : « Tous les actes publics sont désormais datés à partir de l'an I de la République ». Den 20. September 1793 huet de Charles Gilbert Romme virun der Convention säi Projet presentéiert, aus deem de Kalenner sollt ginn. A Kraaft getrueden ass de Kalenner no klengen Ännerungen den Dag nom Dekret vun der Convention nationale vum 14. Vendémiaire Joer II. [1]
D'Nomenklatura vun de Méint an den Deeg huet sech an de folgende Méint weider entwéckelt. En neien Dekret vum 4. Frimaire Joer II huet dem Kalenner seng definitiv Form ginn, an d'« ère vulgaire » fir d'zivil Benotzung ofgeschaf. Den 22. September 1792 gouf als éischten Dag vun der « ère des Français » festgesat. Fir déi nächst Joere sollt den éischten Dag vum Joer ëmmer dee vun der Dag- an Nuetgläich zu Paräis sinn, wat dem Gregorianesche Kalenner no tëscht dem 22. a 24. September war.
Den 22. Fructidor Joer XIII huet den Napoléon de republikanesche Kalenner nees ofgeschaf, an zënter dem 1. Januar 1806 gouf nees de gregorianesche Kalenner benotzt.
De republikanesche Kalenner gouf allerdéngs nacheemol kuerz vun der Commune vu Paräis am Joer 1871 (Joer LXXIX), a vum Mussolini 1922 benotzt.
Well d'Revolutioun aus Frankräich e laizistesche Staat gemaach hat, wollt sech de republikanesche Kalenner däitlech vum gregorianesche Kalenner distanzéieren, dee mam Chrëschtentum verbonne war.
D'Kalennerjoer war an 12 Méint ënnerdeelt, an all Mount hat 30 Deeg (= 360 Deeg), plus 5 - 6 Deeg (je no Joer) déi um Enn vum Joer derbäigesat goufen, fir datt d'Joer mam tropesche Joer (~ 365¼ Deeg) iwwerdenee gestëmmt huet. All Mount war an 3 Dekade vun 10 Deeg ënnerdeelt. Den Dag gouf nom Dezimalsystem ënnerdeelt : « de minuit et minuit », an hat 10 Stonnen déi an 10 Partien ënnerdeelt waren, déi hirersäits och nees an 10 Partien ënnerdeelt waren an esou weider « jusqu’à la plus petite portion commensurable de la durée ». D'Dezimaldivisioun vum Dag gouf 1795 nees ofgeschaf.
D'Nimm vun de Méint huet sech de Poet Fabre d'Églantine mat der Hëllef vum André Thouin, Gäertner vum Jardin des Plantes vum Nationalmusée fir Naturgeschicht ausgeduecht. All Mount huet un een Aspekt vum franséische Klima erënnert (Dezember, Nivôse, Neige - Schnéi) oder u wichteg Momenter vum ländleche Liewen (Septemher, Vendémiaire, d'Vendangen). De Kalenner, dee seng Schëpfer als universell wollten duerstellen, war staark u säin Ursprongsland gebonnen, an un d'wirtschaftlecht Gewiicht, déi d'agrar Aktivitéiten haten.
De Kalenner huet sextil Joere produzéiert (déi 6 Deeg méi haten) : dëst waren d'Joere III, VII an XI. Dësen Dag, deen um Enn vum Joer derbäigesat gouf, gouf "Jour de la Révolution" genannt, deen d'Enn vun enger Franciade markéiert huet, an dee wéi en Nationalfeierdag gefeiert gouf.
- Hierschtméint (mat der Endung aire)
- Wanterméint (mat der Endung "ose", och ôse geschriwwen)
- Fréijoersméint (mat der Endung al)
- Summerméint (mat der Endung idor)
[Änneren] D'Deeg vum Joer
All Dag vum Joer hat en eegenen Numm.
[Änneren] Hierschtméint
Vendémiaire
(22. September ~ 21. Oktober)
- Raisin 22. September
- Safran 23. September
- Châtaigne 24. September
- Colchique 25. September
- Cheval 26. September
- Balsamine 27. September
- Carotte 28. September
- Amaranthe 29. September
- Panais 30. September
- Cuve 1. Oktober
- Pomme de terre 2. Oktober
- Immortelle 3. Oktober
- Potiron 4. Oktober
- Réséda 5. Oktober
- Âne 6. Oktober
- Belle de nuit 7. Oktober
- Citrouille 8. Oktober
- Sarrasin 9. Oktober
- Tournesol 10. Oktober
- Pressoir 11. Oktober
- Chanvre 12. Oktober
- Pêche 13. Oktober
- Navet 14. Oktober
- Amaryllis 15. Oktober
- Bœuf 16. Oktober
- Aubergine 17. Oktober
- Piment 18. Oktober
- Tomate 19. Oktober
- Orge 20. Oktober
- Tonneau 21. Oktober
|
Brumaire
(22. Oktober ~ 20. November)
- Pomme 22. Oktober
- Céleri 23. Oktober
- Poire 24. Oktober
- Betterave 25. Oktober
- Oie 26. Oktober
- Héliotrope 27. Oktober
- Figue 28. Oktober
- Scorsonère 29. Oktober
- Alisier 30. Oktober
- Charrue 31. Oktober
- Salsifis 1. November
- Macre 2. November
- Topinambour 3. November
- Endive 4. November
- Dindon 5. November
- Chervis 6. November
- Cresson 7. November
- Dentelaire 8. November
- Grenade 9. November
- Herse 10. November
- Bacchante 11. November
- Azerole 12. November
- Garance 13. November
- Orange 14. November
- Faisan 15. November
- Pistache 16. November
- Macjonc 17. November
- Coing 18. November
- Cormier 19. November
- Rouleau 20. November
|
Frimaire
(21. November ~ 20. Dezember)
- Raiponce 21. November
- Turneps 22. November
- Chicorée 23. November
- Nèfle 24. November
- Cochon 25. November
- Mâche 26. November
- Chou-fleur 27. November
- Miel 28. November
- Genièvre 29. November
- Pioche 30. November
- Cire 1. Dezember
- Raifort 2. Dezember
- Cèdre 3. Dezember
- Sapin 4. Dezember
- Chevreuil 5. Dezember
- Ajonc 6. Dezember
- Cyprès 7. Dezember
- Lierre 8. Dezember
- Sabine 9. Dezember
- Hoyau 10. Dezember
- Érable sucré 11. Dezember
- Bruyère 12. Dezember
- Roseau 13. Dezember
- Oseille 14. Dezember
- Grillon 15. Dezember
- Pignon 16. Dezember
- Liège 17. Dezember
- Truffe 18. Dezember
- Olive 19. Dezember
- Pelle 20. Dezember
|
Nivôse
(21. Dezember ~ 19. Januar)
- Tourbe 21. Dezember
- Houille 22. Dezember
- Bitume 23. Dezember
- Soufre 24. Dezember
- Chien 25. Dezember
- Lave 26. Dezember
- Terre végétale 27. Dezember
- Fumier 28. Dezember
- Salpêtre 29. Dezember
- Fléau 30. Dezember
- Granit 31. Dezember
- Argile 1. Januar
- Ardoise 2. Januar
- Grès 3. Januar
- Lapin 4. Januar
- Silex 5. Januar
- Marne 6. Januar
- Pierre à chaux 7. Januar
- Marbre 8. Januar
- Van 9. Januar
- Pierre à plâtre 10. Januar
- Sel 11. Januar
- Fer 12. Januar
- Cuivre 13. Januar
- Chat 14. Januar
- Étain 15. Januar
- Plomb 16. Januar
- Zinc 17. Januar
- Mercure 18. Januar
- Crible 19. Januar
|
Pluviôse
(20. Januar ~ 18. Februar)
- Lauréole 20. Januar
- Mousse 21. Januar
- Fragon 22. Januar
- Perce-neige 23. Januar
- Taureau 24. Januar
- Laurier tin 25. Januar
- Amadouvier 26. Januar
- Mézéréon 27. Januar
- Peuplier 28. Januar
- Coignée 29. Januar
- Ellébore 30. Januar
- Brocoli 31. Januar
- Laurier 1. Februar
- Avelinier 2. Februar
- Vache 3. Februar
- Buis 4. Februar
- Lichen 5. Februar
- If 6. Februar
- Pulmonaire 7. Februar
- Serpette 8. Februar
- Thlaspi 9. Februar
- Thimele 10. Februar
- Chiendent 11. Februar
- Trainasse 12. Februar
- Lièvre 13. Februar
- Guède 14. Februar
- Noisetier 15. Februar
- Cyclamen 16. Februar
- Chélidoine 17. Februar
- Traîneau 18. Februar
|
Ventôse
(19. Februar ~ 20. Mäerz)
- Tussilage 19. Februar
- Cornouiller 20. Februar
- Violier 21. Februar
- Troène 22. Februar
- Bouc 23. Februar
- Asaret 24. Februar
- Alaterne 25. Februar
- Violette 26. Februar
- Marceau 27. Februar
- Bêche 28. Februar
- Narcisse 1. Mäerz
- Orme 2. Mäerz
- Fumeterre 3. Mäerz
- Vélar 4. Mäerz
- Chèvre 5. Mäerz
- Épinard 6. Mäerz
- Doronic 7. Mäerz
- Mouron 8. Mäerz
- Cerfeuil 9. Mäerz
- Cordeau 10. Mäerz
- Mandragore 11. Mäerz
- Persil 12. Mäerz
- Cochléaria 13. Mäerz
- Pâquerette 14. Mäerz
- Thon 15. Mäerz
- Pissenlit 16. Mäerz
- Sylvie 17. Mäerz
- Capillaire 18. Mäerz
- Frêne 19. Mäerz
- Plantoir 20. Mäerz
|
[Änneren] Fréijoersméint
Germinal
(21. Mäerz ~ 19. Abrëll)
- Primevère 21. Mäerz
- Platane 22. Mäerz
- Asperge 23. Mäerz
- Tulipe 24. Mäerz
- Poule 25. Mäerz
- Bette 26. Mäerz
- Bouleau 27. Mäerz
- Jonquille 28. Mäerz
- Aulne 29. Mäerz
- Couvoir 30. Mäerz
- Pervenche 31. Mäerz
- Charme 1. Abrëll
- Morille 2. Abrëll
- Hêtre 3. Abrëll
- Abeille 4. Abrëll
- Laitue 5. Abrëll
- Mélèze 6. Abrëll
- Ciguë 7. Abrëll
- Radis 8. Abrëll
- Ruche 9. Abrëll
- Gainier 10. Abrëll
- Romaine 11. Abrëll
- Marronnier 12. Abrëll
- Roquette 13. Abrëll
- Pigeon 14. Abrëll
- Lilas 15. Abrëll
- Anémone 16. Abrëll
- Pensée 17. Abrëll
- Myrtille 18. Abrëll
- Greffoir 19. Abrëll
|
Floréal
(20. Abrëll ~ 19. Mee)
- Rose 20. Abrëll
- Chêne 21. Abrëll
- Fougère 22. Abrëll
- Aubépine 23. Abrëll
- Rossignol 24. Abrëll
- Ancolie 25. Abrëll
- Muguet 26. Abrëll
- Champignon 27. Abrëll
- Hyacinthe 28. Abrëll
- Râteau 29. Abrëll
- Rhubarbe 30. Abrëll
- Sainfoin 1. Mee
- Bâton-d'or 2. Mee
- Chamerops 3. Mee
- Ver à soie 4. Mee
- Consoude 5. Mee
- Pimprenelle 6. Mee
- Corbeille d'or 7. Mee
- Arroche 8. Mee
- Sarcloir 9. Mee
- Statice 10. Mee
- Fritillaire 11. Mee
- Bourrache 12. Mee
- Valériane 13. Mee
- Carpe 14. Mee
- Fusain 15. Mee
- Civette 16. Mee
- Buglosse 17. Mee
- Sénevé 18. Mee
- Houlette 19. Mee
|
Prairial
(20. Mee ~ 18. Juni)
- Luzerne 20. Mee
- Hémérocalle 21. Mee
- Trèfle 22. Mee
- Angélique 23. Mee
- Canard 24. Mee
- Mélisse 25. Mee
- Fromental 26. Mee
- Martagon 27. Mee
- Serpolet 28. Mee
- Faux 29. Mee
- Fraise 30. Mee
- Bétoine 31. Mee
- Pois 1. Juni
- Acacia 2. Juni
- Caille 3. Juni
- Œillet 4. Juni
- Sureau 5. Juni
- Pavot 6. Juni
- Tilleul 7. Juni
- Fourche 8. Juni
- Barbeau 9. Juni
- Camomille 10. Juni
- Chèvrefeuille 11. Juni
- Caille-lait 12. Juni
- Tanche 13. Juni
- Jasmin 14. Juni
- Verveine 15. Juni
- Thym 16. Juni
- Pivoine 17. Juni
- Chariot 18. Juni
|
Messidor
(19. Juni ~ 18. Juli)
- Seigle 19. Juni
- Avoine 20. Juni
- Oignon 21. Juni
- Véronique 22. Juni
- Mulet 23. Juni
- Romarin 24. Juni
- Concombre 25. Juni
- Échalote 26. Juni
- Absinthe 27. Juni
- Faucille 28. Juni
- Coriandre 29. Juni
- Artichaut 30. Juni
- Girofle 1. Juli
- Lavande 2. Juli
- Chamois 3. Juli
- Tabac 4. Juli
- Groseille 5. Juli
- Gesse 6. Juli
- Cerise 7. Juli
- Parc 8. Juli
- Menthe 9. Juli
- Cumin 10. Juli
- Haricot 11. Juli
- Orcanète 12. Juli
- Pintade 13. Juli
- Sauge 14. Juli
- Ail 15. Juli
- Vesce 16. Juli
- Blé 17. Juli
- Chalémie 18. Juli
|
Thermidor
(19. Juli ~ 17. August)
- Épeautre 19. Juli
- Bouillon blanc 20. Juli
- Melon]21. Juli
- Ivraie 22. Juli
- Bélier 23. Juli
- Prêle 24. Juli
- Armoise 25. Juli
- Carthame 26. Juli
- Mûre 27. Juli
- Arrosoir 28. Juli
- Panis 29. Juli
- Salicorne 30. Juli
- Abricot 31. Juli
- Basilic 1. August
- Brebis 2. August
- Guimauve 3. August
- Lin 4. August
- Amande 5. August
- Gentiane 6. August
- Écluse 7. August
- Carline 8. August
- Câprier 9. August
- Lentille 10. August
- Aunée 11. August
- Loutre 12. August
- Myrte 13. August
- Colza 14. August
- Lupin 15. August
- Coton 16. August
- Moulin 17. August
|
Fructidor
(18. August ~ 16. September)
- Prune 18. August
- Millet 19. August
- Lycoperdon 20. August
- Escourgeon 21. August
- Saumon 22. August
- Tubéreuse 23. August
- Sucrion 24. August
- Apocyn 25. August
- Réglisse 26. August
- Échelle 27. August
- Pastèque 28. August
- Fenouil 29. August
- Épine vinette 30. August
- Noix 31. August
- Truite 1. September
- Citron 2. September
- Cardère 3. September
- Nerprun 4. September
- Tagette 5. September
- Hotte 6. September
- Églantier 7. September
- Noisette 8. September
- Houblon 9. September
- Sorgho 10. September
- Écrevisse 11. September
- Bigarade 12. September
- Verge d'or 13. September
- Maïs 14. September
- Marron 15. September
- Panier 16. September
|
[Änneren] D'Deeg vun der Dekad
- Primidi
- Duodi
- Tridi
- Quartidi
- Quintidi
- Sextidi
- Septidi
- Octidi
- Nonidi
- Décadi
[Änneren] Déi sechs zousätzlech Deeg um Enn vum Joer : D'Sans-culottides
- Jour de la vertu (17. September)
- Jour du génie (18. September)
- Jour du travail (19. September)
- Jour de l'opinion (20. September)
- Jour des récompenses (21. September)
- Jour de la révolution (nëmme bei sextile Joeren)