Бугарија

Од Википедија, слободна енциклопедија

Оваа статија се однесува на државата Бугарија, за други значења погледнете Бугарија (појаснување)

Република Бугарија
Република България
Знаме на Бугарија Грб на Бугарија
Знаме Грб
Химна: Мила Родино
Положба на Бугарија
Главен град  Софија
42°41′ N 23°19′ E
Најголем град Софија
Службен јазик Бугарски
Влада Парламентарна демократија
 - Претседател Георги Прванов
 - Премиер Сергеј Станишев
Независност 1878 од Османлиската империја 
 - Оcновање 681 Кан Аспарух 
 - Христијани-
зација
865 Кнез Борис I 
 - Автономија од Османлиската империја 3 март, 1878 
 - Соединета со Jужна Бугарија (Тракиjа) 5 октомври, 1908
(22 септември — стар стил) 
Пристап во ЕУ Членка од 1 јануари, 2007
Површина  
 - Вкупно 111 001 km² (102.)
 - Вода (%) 0,3%
Население  
 - 2003 7,801,929 (88.)
 - Густина 69,5/km² (124.)
БДП (ПКС) 2005 приб.
 - Вкупно $71,235 милијарди (66.)
 - По глава на жител $9 600 (66.)
ИЧР (2003) 0,808 (55.) – висок
Валута Лев (BGN)
Временска зона UTC +2 до +3
Интернет домен .bg
Повикувачки број +359

Бугарија (бугарски: България) е држава во југоисточна Европа, членка е на НАТО и на Европската Унија. Граничи со Црно Море на исток, со Грција и Турција на југ, со Србија, Република Македонија на запад, и со Романија на север. Северната граница, главно е по должината на реката Дунав, при што источниот дел на границата го зафаќа Добруџа. Бугарија зафаќа површина од 110,911.5 квадратни километри.

Главен град на Република Бугарија е Софија, 1 376 742 жители. Други поголеми градови се: Пловдив (378 000), Варна (352 000), Бургас (212 000), Русе (169 000), Стара Загора (154 000), Плевен (138 000), Добрич (115 000), Сливен (112 000). [1]

Содржина

[уреди] Административна поделба на Бугарија

Од 1999 г. Република Бугарија административно е поделена на 28 области, кои што са именувани на областниот центар. Во Северна Бугарија припаѓаат: Видинска, Монтанска, Врачанска, Плевенска, Ловечка, Габровска, Великотрновска, Русенска, Силистренска, Разградска, Трговишка, Шуменска, Добричка и Варненска, додека области во Јужна Бугарија се: Бургаска, Сливенска, Јамболска, Старозагорска, Хасковска, Крџалиска, Пловдивска, Смолјанска, Пазарџичка, Благоевградска (или позната и како Пиринска Македонија), Ќустендилска, Перничка, Софиска и, како посебна област, се вбројува и градот Софија.

Преката месна самоуправа се врши во општините, кои што во Бугариja се 264.

[уреди] Историја на Бугарија

Мадарскиот коњаник - историски симбол
Мадарскиот коњаник - историски симбол
Рилскиот манастир
Рилскиот манастир

Почетоците на современата бугарска држава се тесно поврзани со Бугарската Егзархија, Априлското востание од 1876, Цариградската дипломатска конференциjа од истата година и Руско-Турската војна од 1877 - 1878 година. Војната ја започнала Русија со оправдување за „ослободување на христијаните на Балканот од турското ропство“ по Априлското востание, кое било крваво задушено. Големите сили веќе не верувале дека е можно без реформи да се зачуват мирот и добрите односи меѓу Турци и Бугари, али обидот тие да се помират со посебна конференциjа претрпел неуспех, бидеjки планот да се креират два автономни реона со границите на Бугарската Егзархија бил отфрлен од Османската Империjа. По многуте жестоки битки и бројни жртви во луѓе и материјални средства, руската армија успева да ја истисне турската војска од поголемиот дел од нејзините територии на Балканскиот Полуостров, а во опасност била и престолнината Истанбул. Немајќи друг излез, Османска Турција ги прифатила најтешките можни услови за постигнување на мировен договор. Русиja не ja завладеaла целата териториja на Турциja, зашто британската флота била пратена во Босфорот. Турциja се согласила, покрај Мизија и северна Тракија да ги отстапи поголемиот дел од Македонија. Овие територии требало да се вклучат во идната Бугарска држава, која требело да биде под силно политичко влијание на Русиja.

Границите на Бугариja според Санстефанскиот договор од 3 март 1878, и по Берлинскиот конгрес од јуни 1878
Границите на Бугариja според Санстефанскиот договор од 3 март 1878, и по Берлинскиот конгрес од јуни 1878

На 3 март 1878 во местото Сан Стефано, во близината на Истанбул, бил потпишан познатиот Санстефански Договор, кој ги поставил темелите на идната бугарска држава скоро следејќи jа териториjата на Бугарската Егзархија. Овој договор не бил прифатен од Големите Сили поради стравот дека ваква голема словенска држава на Балканот би била слуга на руските интереси.

Само неколку месеци подоцна, во јуни 1878 година, во Берлин бил свикан Берлинскиот конгрес на кој било признато правото на Бугарија да постои како независно кнежество, но само во граници меѓу Дунав и Стара Планина и Софискиот санџак. Северна Тракија добила автономија под името Источна Румелија, со бугарска влада. Македонија била вратена под османлиска власт.

Во 1885 година Источна Румелија била приклучена кон Бугарија, а истата судбина ја дочекала и Пиринска Македонија во 1913 година.

Признавањето на одреден дел от територии на Балканот за бугарски преку опфатот на Бугарската Егзархија, Санстефанскиот договор (иако прелиминарен) и Цариградската дипломатска конференција ќе има долгорочни последици за бугарското општество. Тоа ќе има силно психолошко влијание врз бугарските политичари кои, поради него, Бугарија ја туркаа во конфликти со соседите, кои исто така претендираа на тие територии.

[уреди] Бугарија во Првата светска војна

Првата светска војна е светски конфликт што се одвива од 1914 до 1918 и започнува во Европа. На страната на Централните сили покрај Австро-Унгарија, Германското Царство и Отоманската Империја учествува и Бугарија, против сојузничките сили на чело со САД, Руската Империја, Франција, Британската Империја и Италија.

[уреди] Бугарија во Втората светска војна

Втората Светска војна е глобален конфликт што почнува на 7 јули 1937 година, во Азија, и на 1 септември 1939 во Европа и трае до 15 август 1945 со капитулацијата на Јапонија. Втората Светска војна ги зафати мнозинството на земји во светот на секој населен континент. Речиси сите земји што биле вклучени во Првата Светска војна биле инволвирани и во Втората Светска Војна. Таа е најголемиот и најскапиот вооружен конфликт во светската историја.

На страната на Силите на Оската, заедно со Германија, Италија и Јапонија учествува и Бугарија, наспроти сојузничките сили предводени од САД, СССР, Обединетото Кралство, Кина, Франција и останатите.

[уреди] Население

Според најновиот попис, вкупното население во Бугарија е 7 928 901 жители. Густината на населеноста е 71,9 жители на квадратен километар. Природниот прираст има индекс 5. Средниот животен век на луѓето во Република Бугарија е следниот: за мажи - 68 години; за жени - 75 години.

Етничкиот состав на Бугарија е претставен со повеќе од 50 етникуми и со тоа оваа држава е една од етнички најмешаните во Европа. Според официјалните државни извори најбројни се Бугарите со 83.9% од вкупното население. По нив по бројност следуваат Турците со 9.4%, па Ромите со 4.7% и друго население, претставено со 2% (вклучувајќи Руси, Ерменци и други народи). Иако во најголем дел асимиларини во бугарската нација, во Бугарија се зачувани остатоци и од Грци, Татари, Каракачани, Гагаузи, Власи и други етнички заедници.

Најбројна религија е православното христијанство, што може да се види од следнава листа: христијани - 87 % (од нив православни - 98,8 %, католици - 0,6%, унијати - 0,1%, протестанти - 0,3%, ерменогрегоријанци 0,2%; муслимани - 12,7% (од нив сунити - 92,9%, алевити - 7,1%, други - 0,3%).

[уреди] Македонците во Бугарија

За повеќе информации видете Македонци во Бугарија.


Според официјалната државна статистика на Република Бугарија, околу 5.000 лица се изјасниле за Македонци по националност [2].

[уреди] Стопанство

Гранд хотел „Интернационал“, Варна, Златни Песоци
Гранд хотел „Интернационал“, Варна, Златни Песоци

Со пропаѓањето на комунистичкиот режим, заедно со него се растури и целиот економски систем на земјата. [3]. Дел од обработливите површини се запуштени и сега земјоделството во стопанскиот живот на земјата учествува со околу 10%.

Во почетокот на 90-те години, услужните дејности имаа удел од 25% , исто колку и земјоделството, а индустрија учествува во вкупното стопанство учествуваше со 60%. Сега услужните дејности зафаќаат околу 60% од вкупната економија, 10% е земјоделство, и околу 30% е индустријата. [4] Индустрискиот раст е 7% (2005) [5]. При приватизацијата и преструктуирањето на претпријатија од страна на новите сопственици имаше големи отпуштања на работници. Како резултат на тоа се зголеми невработеноста, која во одредени периоди достигнува и до 19%. Во последните години има реално намалување на невработеноста во Бугарија, што се должи на отворањето на нови работни места и во моментот изнесува 8,5%. Растот на вкупните инвестиции во последните седум години е просечно околу 23% годишно и за 2006 ќе достигнат 2,6 млрд долари, додека растот на реалните доходи за истиот период е околу 5,5% годишно.

[уреди] Трговска размена

Поглед на планината Пирин
Поглед на планината Пирин

До 1989 година Бугарија најмногу тргувала со поранешниот Советски сојуз (80%) и другите членки на Источниот блок, а многу малку со Европската унија (2%). Сега 50% од трговијата се одвива со Европската унија, 2.5% со САД, а останатиот дел со другите земји, меѓу кои е и Македонија.

[уреди] Визен режим со Република Македонија

Од 1 јануари 2007 на македонските граѓани потребна им е виза за да може да патуваат во Бугарија. Виза не е потребна за носители на дипломатски и службени патни исправи двострано. [6]

[уреди] Туризам

Најголемите позитивни движења Бугарија ги бележи во развојот на туристичкото стопанство кое станува една од најзначајните стопански гранки и двигател на целокупниот стопански развој на земјата. Бугарија има можности за развој на сите видови туризам, но најразвиени се морскиот (летен) и зимскиот туризам. Во последниве години силен подем бележат и културниот, селскиот и други алтерантивни форми на туризам.

[уреди] Сообраќај

Поради својата географска положба, Бугарија е крстопат од речни (по Дунав), морски (Црно Море) и копнени патишта, со што има големи можности во развојот на меѓународниот товарен и патнички сообраќај, како и во другите услужни дејности. Низ Бугарија поминуваат некои од најзначајните сувоземни коридори на Балканскиот Полуостров.

[уреди] Литература

[уреди] Видете исто така

[уреди] Надворешни врски




[уреди] Галерија