Леблебија
Од Википедија, слободна енциклопедија
Леблебија | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Лево: бенгалска; десно: европска
|
|||||||||||||||||
Научна класификација | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Cicer arietinum L. |
|||||||||||||||||
|
Леблебија е градинарска култура која на просторот од поранешна Југославија најповеќе се одгледува во Македонија и далматинска загора.
Латински називи: -{Cicer arietinum, Cicer edessanum, Cicer grossum, Cicer physodes, Cicer rotundum и Cicer sativum}-.
Леблебијата е мешункасто растение, кое се користи во исхрана на луѓето. Семето на леблебијата е слично на семето ан сојата или на сушеното зрно од грашок, се користи како вариво или као додаток на друг зеленчук при приготвување на храна. Недозреаното семе се кати од меунките и се подготвува како зелен грав или грашок. Во источните земји леблебијата ја мелат во брашно од кои печат извонредни пецива, или во одреден размер (10 - 20 одсто) го мешаат со пченичното брашно и од оваа смеса печат специјален леб. Најпопуларен ориентален специјалитет од леблебии се пропржените зрна, кои се грицкаат као семенке од тиква и сончоглед.
Биохемискиот состав на леблебијата е сличен со останатите мешункасти растенија. Исушено зрно содржи 17,4 - 23,3 постобелковини, 53,5 - 63,6 посто јаглени хидрати, 4,1 - 5,5 проценти растително масло 3,3 - 5,5 посто целулоза и 3,2 - 3,4 посто минерални материи.
Зелените мешунки од леблебијата не е препорачливо да се јадат, бидејќи вегетативната маса (стаблото, листот, па според тоа и мешунката) има висока содржина на јаболкова киселина и оксална киселина, што може да предизвика сериозни пореметувања во човечкиот организам.
Леблебијата е одличен извор на железо, дури и варената леблебија содржи двапати повеќе железо од иста количина на месо. Количината на калциум во леблебијита е исто така висока и е придружена со присуство на белковини кои ја зголемуваат неговата апсорпција. Ако во оброкот е застапена и некоја житарица, тогаш таквиот оброк има има целосен состав на потребни аминокиселини. Исто така има низок глихемиски индекс.
Поновите истражувања, кои опфатиле 19 различни вида на леблебии одгледувани во стакленик, покажале дека и лисјата од леблебијата можат исто така да бидат корисни во исхраната, бидејќи освен витамини содржат и значајна количина на други минерали, според што може да им парираат на зелката и спанаќот. Содржината на калциума, магнезиум и калиум во лисјата на леблебијата е поголема отколку во спанаќот и зелката, додека содржината на железо, цинк и бакар е приближно иста.
Резултатиет од ова истражување би можеле да имаат голема важност за земјите каде леблебијата се одгледува, а тоа се Индија, земјите од Средниот исток и Средна Европа. Во овие земји често е забележан и недостаток на одредени продукти во исхраната, поради што лисјата од леблебијата би можеле да бидат долична алтернатива.