Црна топола

Од Википедија, слободна енциклопедија

Црна Топола
Ломбардска топола (Populus nigra 'Italica')
Ломбардска топола (Populus nigra 'Italica')
Научна класификација
Царство: Растенија
Оддел: Скриеносеменици
Класа: Дикотиледонски растенија
Ред: Малпигијали
Фамилија: Врби
Род: Топола
Вид: Црна топола
Биномно име
Populus nigra
Л.

Црна топола, Канадска топола или Делтоидна топола (лат. Populus nigra) е вид топола од родот Тополи (Populus), по потекло од Европа и југозападна Азија. Ова е големо листопадно дрво кое достигнува височина од 30-40 м. Листовите му се делтоидни до триаголни со должина од 5 до 11 см, а по боја зелени на лицето и опачината.

Постојат две сорти, а некои ботаничари додаваат и трета:

  • Populus nigra сорта nigra. Јужна и централна Европа, како и југозападна Азија ако не ја разликуваме сортата afghanica. Листовите и фиданските се ќоси; кората е сивкасто-кафена, дебела и избраздена.
  • Populus nigra сорта betulifolia. Северозападна Европа (Франција, Англија). Жилите на лисјата и фиданките се фино-брановити; кората е сивкасто-кафена, дебела и избраздена.
  • Populus nigra сорта afghanica. Југозападна Азија; многу ботаничари ја сметаат за одгледана подсорта на сортата nigra; мазна кора, речиси бела; листовите и фиданките како кај сортата nigra (see also cultivars, below).

Постојат и неколку одгледани подсорти, кои виреат од гранчиња:

  • 'Italica'. Вистинска Ломбардска топола, одгледана во Ломбардија, северна Италија, во XVII век. Рате шилесто со мошне тесна крошна. Бидејќи по потекло е Медитеранска, приспособена е на топли, суви лета, што значи дека на влажна клима расте слабо и брзо умира (заради неспремноста за габични болести. Машки клон.
  • Плантиереска група. Група клонови добиена со вкрстување на 'Italica' со P. nigra сорта betulifolia во Планиерескиот расадник близу Мец, Фрација во 1884; слична на 'Italica', но со малку поширока крошна. Подобро приспособена на поладната и повлажна клима во северозападна Европа, каде италијанската сорта не вирее добро. Се одгледуваат и машки и женски клонови. Ова дрво најчесто го среќаваме на Британските острови под називот „Lombardy Poplar“.
  • 'Gigantea'. Уште еден шилест клон, но од непознато потекло, со поширока и поразиграна коршна од италијанската. Женски клон.
  • 'Afghanica'. Сите примероци на afghanica доаѓаат од еден ист клон, и затоа многу ботаничари ја сметаат за одгледана потсорта, а не ботаничка сорта. Исто така шилеста, слична на 'Italica', но со приметлива бела кора; се разликува од 'Italica' и по тоа што е женски клон. Често се среќава во југозападна Азија и југоисточна Европа (на Балканот), каде била донесена во турско време. Позната и како 'Thevestina'.
Исечени црни (канадски) тополи во нас. Капиштец, Скопје
Исечени црни (канадски) тополи во нас. Капиштец, Скопје