Чајна билка
Од Википедија, слободна енциклопедија
Чајна билка | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Чајни листови
|
|||||||||||||||
Научна класификација | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
|
|||||||||||||||
'''Camellia sinensis''' (Л.) Кунце |
|||||||||||||||
|
Чајна билка (лат. Camellia sinensis) е вид растение чии лисја и пупки се користат за правење на чај. Од овој ист вид се добива бел чај, зелен чај, улонг и црн чај, но потоа подлежат на различна обработка за добивање на различни нивоа на оксидација.
Името sinensis на латински значи „кинески“. Други застарени имиња на ова растение се Thea bohea, Thea sinensis и Thea viridis.
Содржина |
[уреди] Потекло и карактеристики
Чајната билка потекнува од јужна и југоисточна Азија, но денес се одгледува ширум светот, во тропски и суптропски краишта. Растението е зимзелена грмушка или мало дрво кое се кастри до под два метра кога се одгледува за лисјата. Има силен главен корен. Цветовите се жолто-бели, со пречник од 2.5–4 см и 7 до 8 ливчиња.
Семињата на оваа билка и билката маслодајна камелија (Camellia oleifera) се притискаат за добивање на чајно масло, сладок додаток и масло за готвење (кое сепак не е исто што и маслото од чајно дрво). Ова е есенцијално масло кое се користи за медицински и козметички цели и се добива од листовите на различни растенија.
Листовите се 4–15 см долги и 2–5 см широки. Свежите листови содржат околу 4% кафеин. Младите, светлозелени листови се претпочитаат за производство на чај; на опачината имаат кратки влакненца. Постарите листови пак, се со потемна зелена боја. Квалитетот на чајот зависи од староста на листовите, заради нивниот хемиски состав. Обично врвот (пупката) и првите 2-3 листа се оние кои се берат за чај. Оваа рачна берба се повторува секоја недела до две.
[уреди] Сорти

За производството на чај се користат неколку сорти на чајни билки:
[уреди] Асамска сорта
Највеќето чај е од сортата Асам (лат. C. sinensis var. assamica или C. assamica) која главно расте во регионот Асам, Индија. Ова е мало дрво (со едно стебло) со големи листови. Во дивина достигнува височина од 6 до 20 и потекнува од североисточна Индија, Мијанмар, Виетнам и јужна Кина. На плантажите се кастри до височина малку над човечкиот струк. Бидејќи е низинско растение, бара обилни дождови но истовремено и добро одцедување. Не трпи многу високи температури. Откриено е во 1823 (но користено локално и пред тоа), и како такво е едно од двете изворни чајни билки. Сите асамски и највеќето Цејлонски чаеви се добиват од ова растение. Асамската чајна билка дава сладест чај со растителен вкус, за разлика од цветните карактеристики на кинеските чаеви.
[уреди] Кинеска сорта
Кинеската сорта (лат. C. sinensis var. sinensis) е ситнолисна грмушка со повеќекратни стебла која достигнува височина до 3 м. Потекнува од југоисточна кина. Ова е првата откриена чајна билка која се користела за правење на чај уште пред 3000 години.
[уреди] Камбоџанска сорта
Камбоџанската сорта (лат. C. sinensis var. parvifolia) има листови со големина помеѓу оние на асамската и кинеската сорта и е мало дрво со неколку стебла. Понекогаш се вели дека е вкрстена од гореспоменатите две сорти.
[уреди] Болести
![]() |
За повеќе информации видете Листа на чајни болести. |
[уреди] Народна медицина
- Чајните листови се користат во кинеската народна медицина и други медицински системи како лек како бронходилатор, против астма, ангина пекторис, периферна васкуларна болест и коронарна срцева болест.
[уреди] Видете исто така
- Чај
- Чајно масло
- Масло од чајно дрво
- Чајно дрво - име кое им се дава на разни растенија, сосема несордни на чајната билка.
[уреди] Надворешни врски
- Camellia sinensis од Пурдјуовиот Универзитет ((en))
- Растителни култури: ботаника и историја на чајната билка ((en))