Димо Хаџи Димов

Од Википедија, слободна енциклопедија

Димо Хаџи Димов
Димо Хаџи Димов

Димо Хаџи - Димов (Горно Броди - Серско, 20 октомври 1875 - 13 септември 1924), македонски револуционер.

Син на Хаџи-Димко, којшто во 1879 година бегајќи од турскиот аскер се доселува во Дупница каде подоцна ќе се формира профилот на неговиот син како иден македонски револуционер.Се школувал во Ќустендил каде ќе потпадне под влијание на својот учител Ефтим Каранов за разгорување на љубовта кон помагање на сиромашните.Со завршување на училиштето (1895 година) ќе учителствува во Дупница преокупиран со социјалистичките идеи и ослободување на својот народ.Во редовите на ВМРО се вклучува во 1896 година за да се појави како активен член на партијата .За Иван Харизанов, Димо Хаџи Димов претставува духовен учител на Јане Сандански кој „како брат се грижеше за него“ .

На 4 мај 1903, учествува во битката во село Баница каде што загинува правоапостолот на македонската револуција, Гоце Делчев. По неговата смрт, кога раководството на ВМРО било разграбено од дворските агенти тој заедно со Јане Сандански и Ѓорче Петров застануваат цврсто на левата страна од партијата.

Учествува во организацијата и уредувањето на органот на ВМРО “Револуционерен лист“ од јуни 1905 година во која се формираат најсуштинските цели на внатрешната организација наспроти целите и задачите на нејзиниот антипод-врховниот комитет.

Во 1909, во времето на Младотурската револуција развива активна идеолошка дејност и беше еден од иницијаторите за создавање на Народната Федеративна Партија на чело со Јане Сандански. Целите на оваа партија се Македонија да се оформи како одделна самоуправна државно-правна единица т.е. турската империја да се реформира како источна федерација и наместо вилаетите од националните провинции да се формират самоуправни области како: Македонија, Албанија, Ерменија.

По првата светска војна покрена иницијатива заедно со македонската емиграција во Бугарија да се излезе во јавноста во која ќе се изјасни платформата за идните акции за ослободување на Македонија.Во 1919 година се приклучува на потписниците на познатиот Апел од март во која се потенцира идејата за самостојна Македонија.

Истотака, во 1901 година ја напиша книгата “Македонското прашање“ во Дупница каде во еден дел вели: “...за нас е повеќе од јасно дека бугарските власти секогаш правеле сметки за Македонија иако таа сметка тие ја криеле од широката маса со библиската реченица„добри пријателски врски со владејачкиот дворец“ каде европската дипломатија се залагаше за зачувување на тишината на истокот.Самите интереси на Бугарија бараат присоединување на Македонија кон неа, и тоа е мошне природно бидејќи тоа досега не и успеало кое значи дека нема доволно сили да ја оствари таа зделка.Меѓутоа,таа никогаш нема да го напушти својпот идеал...“. По Првата светска војна заедно со Ѓорче Петров ги здружува македонските дејци и создава „Привремено претставништво на бившата ВМРО“ за борба против врховизмот и шовинизмот. Во својата брошура „Назад кон автономија“Закосен текст, Димо Хаџи Димов го покажува вистинскиот пат за ослободувањето на Македонија.

Под раководството на Димо Хаџи Димов во Бугарија бил создаден Македонски емигрантски комунистички сојуз. Тој е и уредникот на весникот „Ослободување“, што го издавал сојузот. Како партиец и македонски деец, тој го популаризира делото на Советскиот Сојуз, и ја поздравува победата на Октомвриската социјалистичка револуција, ја разобличува бугарската реакција и им го покажува на македонскиот народ спасителниот пат на социјализмот. Како член на Комунистичката партија го брани својот народ од злосторствата на превратничката Цанкова влада. „Советска Русија допрва има да игра улога на Балканот и Европа, од која улога победените и поробените народи можат да очекуваат само заштита, само помош, само ослободување“ .

Сите овие активности на Димо Хаџи-Димов нема да останат незабележани од страна на бугарскиот двор и неговите олатеници и злосторници-ванчомихајловистите .Сред бел ден, во Софија на 13 септември 1924 година од страна на наемничка рака е убиен. Димо Хаџи-Димов претставува еден од највлијателните револуционери во македонската историја, кој цел живот се залагаше за паролата „Македонија на Македонците“.