Питер Бројгел Постариот
Од Википедија, слободна енциклопедија
Питер Бројгел Постариот (околу 1525 – 9 септември 1569) е холандски ренесансен сликар и печатар познат по своите пејзажи и слики со селани. Неговиот прекар е 'Селанецот Бројгел' со цел истиот да се разликува од останатите членови на династијата Бројгел, но неговата големина најчесто дозволува негово повикување само при спомнувањето на името Бројгел (без притоа да се прецизира на кој Бројгел се мисли). Во 1559 година самоволно, Бројгел го отфрла h-то од неговото латинско име - Brueghel и своите слики почнува да ги потпишува со називот Bruegel.
Содржина |
[уреди] Живот
Постојат информации дека Бројгел е роден во Бреда, но не е сосема сигурно дали се мисли на истоимениот холандски град, или пак на белгискиот град Бри, кој на латински се пишува сосема исто како неговиот холандски пандан. Дел од својот живот го поминува во Франција и Италија, по што заминува во Антверп, каде во 1551 година, прогласен е за мајстор на сликарскиот занает во рамките на сликарскиот цех. Наскоро повторно заминува за Италија и на малку наминува во Антверп, пред да се насели во Брисел каде останува десетина години. Таму и умира на 9 септември 1569 година. Во некои записи, 1590 е годината во која е обележана смртта на Бројгел.
Питер Бројгел Постариот е татко на Питер Бројгел Помладиот, како и на Јан Бројгел Постариот. Двајцата негови синови стануваат подоцна сликари, но со оглед на фактот што и двајцата биле млади кога нивниот татко умрел, ниту еден од нив не прима соодветен тренинг од големиот мајстор. Според истражувачот на животот на Бројгел династијата, Карел фан Мандер, најверојатно и двајцата биле поддучувани од нивната баба.
[уреди] Стил
Во последните години од својот живот, Бројгел промовира еден поедноставен начин на сликање во споредба со типичниот практикуван во негово време. Најголемо влијание врз неговата работа има уште еден голем холандски уметник - Херонимус Бош, и тоа особено во неговиот ран период, кога Бројгел ги слика своите "демонолошки" слики како Триумфот на смртта. Сепак, најголема инспирација Бројгел наоѓа во природата, поради што со право се смета за еден од најголемите пејзажни уметници во историјата. Во своите пејзажи, Бројгел успева практично да напише приказна, комбинирајќи низа сцени во една единствена композиција. Ова особено се забележува во неговите слики Падот на побунетите ангели, како и во веќе споменатата Триумфот на Смртта.
[уреди] Теми
Бројгел се специјализира за сликање на пејзажи полни со селани. Често е претставен како еден од првите западни сликари кои пејзажите ги прават уметност, поради тоа што претходно пејзажот служи само како позадина на некоја слика од религиозен карактер.
Истовремено неговиот жив дух и смислата за хумор ќе му овозможат да ги создаде едни од првите слики што имаат за цел да служат како прониклив социјален протест во историјата на уметноста. Пример за слика од ваков тип е Борбата меѓу Карневалот и Постот, како и резбите Магарето во училиште и Борбата меѓу ковчежињата и прасенцата. На својата смртна постела, Бројгел ѝ наредува на жена му да ги запали сите негови слики од ваков карактер со цел да го спаси семејството од политичко прогонство.[1]
[уреди] Дела
Постојат 45 автентични слики на Бројгел, од кои една третина се сместени во музеи во Виена. Многу други се изгубени. Исто така постојат и низа скици, резби и студии.






- Пејзаж со Христос и апостолите крај Тиберското море, 1553, приватна колекција
- Големите риби јадат мали риби, 1556, Виена
- Магаре на училиште, 1556, Берлин
- Параболата за сеачот, 1557, Сан Диего
- Пејзаж и падот на Икар, о.1554-55, Брисел
- Холандски поговорки, 1559, Берлин
- Борбата меѓу Карневалот и Постот, 1559, Виена
- Морска битка во заливот на Наполи, 1560, Рим
- Портрет на една стара жена, 1560
- Детски игри, 1560, Виена
- Умереност, 1560
- Савле (Борбата против Филистејците на Гилбоа), 1562, Виена
- Два мали мајмуни, 1562, Берлин
- Триумфот на смртта, о. 1562, Мадрид
- Падот на побунетите ангели, 1562, Брисел
- Дул Грит, о. 1562, Антверп
- Вавилонската кула, 1563, Виена
- Лет кон Египет, 1563, Лондон
- "Малата" Вавилонска кула, о. 1563, Ротердам
- Смртта на Девицата, 1564, Оксфордшајр
- Поворката кон Голгота, 1564, Виена
- Обожавање на кралевите, 1564, Лондон
- Месеците. Циклус на 6 слики за сите месеци, од кои останати се само пет:
- Ловци во снегот (дек.-јан.), 1565, Виена
- Тмурниот ден (фев.-мар.), 1565, Виена
- Жетва на сено (јун.-јул.), 1565, Чешка Република
- Жетварите (авг.-сеп.), 1565, Њујорк Сити
- Враќање на стадото (окт.-ное.), 1565, Виена
- Зимски пејзаж со стапица за птици, 1565, Брисел
- Клеветењето на Апел, 1565, Британски музеј, Лондон
- Масакрот на невините, о. 1565, Хемптон Корт, Велика Британија/ Виена
- Сликарот и купецот, о. 1565, Виена
- Проповедите на Јован Крстител, 1566, Будимпешта
- Пописот во Витлеем, 1566, Брисел
- Свадбен танц, о. 1566, Детроит
- Преобразувањето на Павле, 1567, Виена
- Земјата на медот и млекото, 1567, Минхен
- Озборувачите кај бесилката, 1568, Дармштат
- Мизантропот, 1568, Наполи
- Слепиот го води слепиот, 1568, Наполи
- Селска свадба, 1568, Виена
- Селски танц, 1568, Виена
- Питачите, 1568, Лувр, Париз
- Селанецот и крадецот на гнезда, 1568, Виена
- Трите воини, 1568, Њујорк Сити
- Бурата над морето, незавршено дело, веројатно последната слика на Бројгел.
[уреди] Занимливости
- Во 2005 година, Питер Бројгел Постариот е номиниран за добивање на титулата De Grootste Belg (Најголемиот Белгиец). Во Фламанското издание, завршува на седумнаесеттото место. Во Валонското пак, на 58то. Една година пред тоа, Бројгел е прогласен за 152ри најголем Холанѓанец (De Grootste Nederlander) на сите времиња.
- Во филмот Соларис на Андреј Тарковски, вселенскиот брод содржи репродукција на Месеците на Бројгел. Во Андреј Рубљов пак, има сцена која многу потсетува на сликата Поворката кон Голгота. Огледало презема еден од своите зимски пејзажи од Бројгеловата слика Ловци во снегот.
[уреди] Белешки
- ↑ Хајат А. Мајор Слики и луѓе: Социјалната историја на сликите. Princeton: Princeton University Press, 1971, стр. 426.
[уреди] Надворешни врски
- Биографија на Бројгел на Веб Галеријата на Уметноста
- Питер Бројгел Постариот во "Светската Историја на Уметноста"
- Комплетна листа на сликите. Ги содржи и сите 100 поговорки од истоимената слика со објаснување (на француски).
- Fine Art Wallpapers - Слики на Бројгел со голема резолуција (Комерцијален сајт).