ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയകക്ഷികള്‍

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

ബഹുകക്ഷി രാഷ്ട്രീയ സംവിധാനമാണ് ഇന്ത്യയില്‍ നിലനില്‍ക്കുന്നത്. അതില്‍ത്തന്നെ അടുത്ത കാലത്തായി പ്രാദേശിക കക്ഷികള്‍ക്കാണു സ്വാധീനവും. ഇന്ത്യയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പു കമ്മീഷന്‍ അംഗീകരിച്ച രാഷ്ട്രീയ കക്ഷികളുടെ പട്ടികയാണിത്. രാഷ്ട്രീയ കക്ഷികളെ രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളിലായാണ് കമ്മിഷന്‍ തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നത്. സംസ്ഥാന കക്ഷിയും ദേശീയ കക്ഷിയും. സംസ്ഥാന പാര്‍ട്ടിയായി അംഗികാരം ലഭിക്കുന്നതിനുവേണ്ട മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ താഴെ പറയുന്നവയാണ്.

  • കുറഞ്ഞത് അഞ്ചു വര്‍ഷത്തെ പ്രവര്‍ത്തനം.
  • സംസ്ഥാനത്തെ ലോക്സഭാ സീറ്റുകളില്‍ കുറഞ്ഞത് നാലു ശതമാനത്തിലെങ്കിലും പ്രാതിനിധ്യം.
  • സംസ്ഥാന നിയമസഭാ സീറ്റുകളില്‍ 3.33% പ്രാതിനിധ്യം.

മേല്‍പ്പറഞ്ഞ നിബന്ധനകള്‍ പാലിക്കുവാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കില്‍ ലോക്സ്ഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലോ സംസ്ഥാന തിരഞ്ഞെടുപ്പിലോ കുറഞ്ഞത് ആറൂ ശതമാനം വോട്ടു നേടിയാലും സംസ്ഥാന പാര്‍ട്ടി പദവി കൈവരിക്കാം.

നാലു സംസ്ഥാനങ്ങളിലെങ്കിലും സംസ്ഥാന പാര്‍ട്ടി പദവി കൈവരിക്കുന്ന കക്ഷികളെല്ലാം ദേശീയ പാര്‍ട്ടികളാണ്.

[തിരുത്തുക] ദേശീയ കക്ഷികള്‍

ഇന്ത്യയില്‍ നിലവില്‍ ആറു കക്ഷികളെയാണ് ദേശീയ പാര്‍ട്ടികളായി തിരഞ്ഞെടുപ്പു കമ്മിഷന്‍ അംഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്.

ചിഹ്നം പാര്‍ട്ടി ഇംഗ്ലീ‍ഷ് ചുരുക്കെഴുത്ത് രൂപീകരണ വര്‍ഷം തലവന്‍
ബഹുജന്‍ സമാജ് പാര്‍ട്ടി[1] BSP 1984 കന്‍ഷി റാം
ഭാരതീയ ജനതാ പാര്‍ട്ടി BJP 1980 രാജ്‌നാഥ് സിംഗ്
കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ CPI 1925 എ.ബി. ബര്‍ദന്‍
കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ(മാര്‍ക്സിസ്റ്റ്) CPI (M) 1964 പ്രകാശ് കാരാട്ട്
ഇന്ത്യന്‍ നാഷണല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് INC 1885 സോണിയാ ഗാന്ധി
നാഷണലിസ്റ്റ് കോണ്‍ഗ്രസ് പാര്‍ട്ടി NCP 1999 ശരദ് പവാര്‍

[തിരുത്തുക] സംസ്ഥാന കക്ഷികള്‍

ചിഹ്നം പാര്‍ട്ടി ഇംഗ്ലീഷ് ചുരുക്കെഴുത്ത്. രൂപീകരണ വര്‍ഷം തലവന്‍ സംസ്ഥാനങ്ങള്‍
ഓള്‍ ഇന്ത്യാ അണ്ണാ ദ്രാവിഡ മുന്നേറ്റ കഴകം AIADMK 1972 ജെ. ജയലളിത തമിഴ്‌നാട്, പോണ്ടിച്ചേരി
ഫോര്‍വേഡ് ബ്ലോക്ക് FBL 1939 ദേവരഥ ബിശ്വാസ് പശ്ചിമ ബംഗാള്‍
അരുണാചല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് AC 1996 കാമെന്‍ റിംഗു അരുണാചല്‍ പ്രദേശ്
ആസാം ഗണ പരിഷത്ത് AGP 1985 പ്രഫുല്ല കുമാര്‍ മൊഹന്ത ആസാം
ബിജു ജനതാ ദള്‍ BJD 1997 നവീന്‍ പട്നായിക് ഒറീസ
കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ(മാര്‍ക്സിസ്റ്റ്-ലെനിസ്റ്റ്) ലിബറേഷന്‍ CPI (ML) 1974 ദീപാങ്കര്‍ ഭട്ടാചാര്യ ആസാം
ദ്രാവിഡ മുന്നേറ്റ കഴകം DMK 1949 എം. കരുണാനിധി തമിഴ്‌നാട്, പോണ്ടിച്ചേരി
പീപ്പിള്‍സ് ഡെമോക്രാറ്റിക് പാ‍ര്‍ട്ടി PDP 1993 അബ്ദുന്നാസര്‍ മ അദനി കേരളം
ഫെഡറല്‍ പാര്‍ട്ടി ഓഫ് മണിപ്പൂര്‍ FPM - ഗാംഗ്മു കാംവെ മണിപ്പൂര്‍
ഹില്‍ സ്റ്റേറ്റ് പീപ്പിള്‍സ് ഡെമോക്രാറ്റിക് പാര്‍ട്ടി HSPDP - എച്ച്.എസ്. ലിങ്ദോ മേഘാലയ
ഇന്ത്യന്‍ നാഷണല്‍ ലോക്ദള്‍ INLD 1999 ഓം‌പ്രകാശ് ചൌതാല ഹരിയാന
ഇന്‍ഡിജീനസ് നാഷണലിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി ഓഫ് തൃപുര INPT 2001 ബിജോയ് ഹ്രാങ്ക്വാള്‍ തൃപുര
ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍ നാഷണല്‍ കോണ്‍ഫറന്‍സ് JKNC 1932 ഒമര്‍ അബ്ദുല്ല ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍
ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍ നാഷണല്‍ പാന്തേഴ്സ് പാര്‍ട്ടി JKNPP - ഭീം സിംഗ് ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍
ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍ പീപ്പിള്‍സ് ഡെമീക്രാറ്റിക് പാര്‍ട്ടി PDP 1998 മുഫ്തി മുഹമ്മദ് സെയ്ദ് ജമ്മു-കാഷ്മീര്‍
ജനതാ ദള്‍(സെക്യുലര്‍) JD (S) 1999 എച്ച്.ഡി. ദേവഗൌഡ കര്‍ണ്ണാടക
ജനതാ ദള്‍(യുണൈറ്റഡ്) JD (U) 1999 ശരദ് യാദവ് ബിഹാര്‍, ഝാര്‍ഖണ്ഡ്, കര്‍ണ്ണാടക
ജനാധിപത്യ സാസ്കാരിക സമിതി JPSS 1994 കെ.ആര്‍. ഗൌരിയമ്മ കേരളം
ഝാര്‍ഖണ്ഡ് മുക്തി മോര്‍ച്ച JMM 1972 ഷിബു സോറന്‍ ഝാര്‍ഖണ്ഡ്, ബീഹാര്‍, ഒറീസ
കേരളാ കോണ്‍ഗ്രസ്[2] KEC 1964 പി.ജെ. ജോസഫ് കേരളം
കേരളാ കോണ്‍ഗ്രസ്(മാണി) KEC (M) 1979 സി.എഫ്. തോമസ് കേരളം
മഹാരാഷ്ട്രാവാദി ഗോമന്തക് പാര്‍ട്ടി MAG 1963 ശശികലാ ഘഡോദ്കര്‍ ഗോവ
മണിപ്പൂര്‍ പീപ്പിള്‍സ് പാര്‍ട്ടി MPP 1968 ഓ. ജോയ് സിംഗ് മണിപൂര്‍
മറുമലര്‍ച്ചി ദ്രാവിഡ മുന്നേറ്റ കഴകം MDMK 1993 വൈകോ തമിഴ്‌നാട്
മേഘാലയ ഡെമോക്രാറ്റിക് പാര്‍ട്ടി MDP - എം.ഡി. മുഖിം മേഘാലയ
മിസോ നാഷണലിസ്റ്റ് ഫ്രണ്ട് MDF 1959 പു സ്വറാംതാംഗ മിസോറം
മിസോറം പീപ്പിള്‍സ് കോണ്‍ഫറന്‍സ് MZPC 1972 പു ലാല്‍മില്‍താങ്ക മിസോറം
മുസ്ലീം ലീഗ് MUL 1948 ജി.എം. ബനാത്‌വാല കേരളം
നാഗാലാന്‍ഡ് പീപ്പിള്‍സ് ഫ്രണ്ട് NPF 2002 നൈഫു റിയോ നാഗാലാന്‍ഡ്
നാഷണലിസ്റ്റ് ഡെമോക്രാറ്റിക് മൂവ്മെന്റ് NDM 1994 കെ.എല്‍. ചില്‍‌സി നാഗാലാന്‍ഡ്
നാഷണലിസ്റ്റ് തൃണമൂല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് NTC 2004 മമതാ ബാനര്‍ജി പശ്ചിമ ബംഗാള്‍
പട്ടാളി മക്കള്‍ കക്ഷി PMK 1989 ജി.കെ. മണി തമിഴ്‌നാട്, പോണ്ടിച്ചേരി
രാഷ്ട്രീയ ജനതാ ദള്‍ RJD 1997 ലാലു പ്രസാദ് യാദവ് ബിഹാര്‍, ഝാര്‍ഖണ്ഡ്
രാഷ്ട്രീയ ലോക്ദള്‍ RLD 1998 അജിത് സിംഗ് ഉത്തര്‍പ്രദേശ്
റെവല്യൂഷണറി സോഷ്യലിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി RSP 1940 കെ. പങ്കജാക്ഷന്‍ പശ്ചിമ ബംഗാള്‍
സമാജ്‌വാദി പാര്‍ട്ടി SP 1992 മുലായം സിംഗ് യാദവ് മധ്യപ്രദേശ്, ഉത്തര്‍പ്രദേശ്, ഉത്തരാഞ്ചല്‍
ശിരോമണി അകാലി ദള്‍ SAD 1920 പ്രകാശ് സിംഗ് ബാദല്‍ പഞ്ചാബ്
ശിരോമണി അകാലി ദള്‍ (മാന്‍) SAD (M) 1990 സിം‌രജ്ഞിത് സിംഗ് മാന്‍ പഞ്ചാബ്
ശിവസേന SHS 1966 ഉധവ് താക്കറേ[1] മഹാരാഷ്ട്ര
സിക്കിം ഡെമോക്രാറ്റിക് ഫ്രണ്ട് SDF 1993 പവന്‍ കുമാര്‍ ചാലിംഗ് സിക്കിം
തെലുങ്കു ദേശം പാര്‍ട്ടി TDP 1982 ചന്ദ്രബാബു നായിഡു ആന്ധ്രാപ്രദേശ്
യുണൈറ്റഡ് ഡെമോക്രാറ്റിക് പാര്‍ട്ടി UDP - ഡോണ്‍കുപാര്‍ റോയി മേഘാലയ
യുണൈറ്റഡ് ഗോവന്‍സ് ഡെമോക്രാറ്റിക് പാര്‍ട്ടി UGDP 1994 ശ്രീരംഗ് നര്‍വേക്കര്‍ ഗോവ
ഉത്തര്‍ഖണ്ഡ് ക്രാന്തി ദള്‍ UKKD 1979 ബിപിന്‍ ചന്ദ്ര ത്രിപാഠി ഉത്തരാഞ്ചല്‍
സോറം നാഷണലിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി ZNP 1997 ലാല്‍ധുമോ മിസോറം

[തിരുത്തുക] കുറിപ്പുകള്‍

  1.   സിക്കിം, ആസാം എന്നിവിടങ്ങളില്‍ ബി.എസ്.പി. വേറേ ചിഹ്നം ഉപയോഗിക്കണം.
  2.   കേരളാ കോണ്‍ഗ്രസ് ജോസഫ് വിഭാഗം.
ആശയവിനിമയം
ഇതര ഭാഷകളില്‍