യോഗം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.

ഭാരതീയ ദര്‍ശനങ്ങള്‍
എന്ന പരമ്പരയുടെ ഭാഗം
aum symbol
ആസ്തിക ദര്‍ശനങ്ങള്‍
സാംഖ്യം · യോഗം
ന്യായം · വൈശേഷികം
മീമാംസ · വേദാന്തം
നാസ്തിക ദര്‍ശനങ്ങള്‍
ലോകായതം · ബൗദ്ധം
ജൈനം
വേദാന്ത വാദങ്ങള്‍
അദ്വൈതം · വിശിഷ്ടദ്വൈതം
ദ്വൈതം · ശുദ്ധൈദ്വൈതം
ദ്വൈദദ്വൈതം · അചിന്ത്യ ഭേദ-അഭേദം
പ്രാചീന വ്യക്തിത്വങ്ങള്‍
കപിലന്‍ · പതഞ്ജലി
ഗൗതമന്‍ · കണാദന്‍
ജൈമിനി · വ്യാസന്‍
മധ്യകാല വ്യക്തിത്വങ്ങള്‍
ശ്രീ ശങ്കരാചാര്യന്‍ · രാമാനുജന്‍
മാധവാചാര്യര്‍ · മധുസൂധന സരസ്വതി
തുക്കാറാം · നാമദേവന്‍
ദേശികന്‍ · ജയതീര്‍ത്ഥന്‍
വല്ലഭാചാര്യര്‍ · നിംബാരകന്‍
ചൈതന്യ മഹാപ്രഭു
ആധുനിക വ്യക്തിത്വങ്ങള്‍
രാമകൃഷ്ണ പരമഹംസന്‍ · രമണ മഹര്‍ഷി
സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ · ശ്രീനാരായണ ഗുരു
പ്രഭുപാദര്‍
നിത്യ ചൈതന്യ യതി · ആനന്ദ കുമാരസ്വാമി
അറോബിന്ദോ ·സ്വാമി ശിവാനന്ദ
സ്വാമി സത്യാനന്ദ · ചിന്മയാനന്ദ

പ്രാചീന ഭാരതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ദര്‍ശനമാണ്‌ യോഗം ചിത്തവൃത്തികളെ അടക്കി നിര്‍ത്തുക എന്നതാണ്‌ യോഗം. പ്രാചീന ഭാരതീയ തത്വചിന്തകനായ പതഞ്ജലി യാണ്‌ യോഗസൂത്രം എന്ന ആധികാരിക ഗ്രന്ഥത്തിന്റെ കര്‍ത്താവ്. ഷഡ് ദര്‍ശനങ്ങള്‍ എന്ന് വിളിക്കുന്ന ആറ് പ്രാചീന ഭാരതീയ തത്വചിന്തകളില്‍ ഒന്നാണിത്. സാംഖ്യത്തോട് പലതരത്തിലും സാമ്യം പുലര്‍ത്തുന്ന ഒരു ദര്‍ശനമാണിത്. സിന്ധു നദീതട സംസ്കാരം നിലനിന്നിരുന്ന കാലത്തും യോഗ അഭ്യസിച്ചിരുന്നു എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന തെളിവുകള്‍ ഉണ്ട്. ഇന്ന് പാശ്ചാത്യലോകത്ത് യോഗ എന്ന പേരില്‍ അറിയപ്പെടുന്നത് ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ ആധുനിക രൂപമാണ്‌

   
യോഗം
യോഗശ്ചിത്തവൃത്തിനിരോധഃ
   
യോഗം

അര്‍ത്ഥം: ചിത്തവൃത്തികളെ നിരോധിക്കുന്നതെന്തോ അതാണ്‌ യോഗം.

ഉള്ളടക്കം

[തിരുത്തുക] പതഞ്ജലി

പതജ്ഞലി മഹര്‍ഷിയാണ്‌ യോഗദര്‍ശനത്തിന്റെ പ്രാണേതാവ് എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അദ്ദേഹം ക്രി.മു. രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലോ നാലാം നൂറ്റാണ്ടിലോ ആവാം ജീവിച്ചിരുന്നത്. എന്നാല്‍ യോഗസിദ്ധാന്തങ്ങളെ ആദ്യമായി ഉന്നയിച്ചത് അദ്ദേഹമായിരുന്നില്ല. തനിക്ക് മുന്‍പ് തന്നെ സമുദായത്തില്‍ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്ന യോഗദര്‍ശനങങളെ 194 സൂത്രങ്ങളിലായി സംഗ്രഹിക്കുകയും അങ്ങനെ ആ പഴയ ചിന്തകള്‍ക്ക് രൂപം കൊടുക്കുകയുമാണ്‌ അദ്ദേഹം ചെയ്തത്

[തിരുത്തുക] ഉത്ഭവം

യോഗദര്‍ശനചിന്തകള്‍ ആദ്യമായി ഉടലെടുത്തത് വേദങ്ങള്‍ക്ക് മുന്‍പാണെന്നും ആര്യന്മാര്‍ക്കുമുമ്പാണ്ടായിരുന്ന ആദിവനിവാസികളിലാണ്‌ വൈദികകാലത്തെ യോഗസാധനകളുടെ ഉത്ഭവം എന്ന് ചില പണ്ഡിതന്മാര്‍ അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. [1]ശരീരത്തിന്റെയും മനസ്സിനേയും ചില സവിശേഷങ്ങളായ അഭ്യാസങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും ആണ്‌ യോഗത്തിന്റെ ആദ്യരൂപം. പ്രാകൃതമായ വിശ്വാസങ്ങള്‍ കാലക്രമേണ പരിഷ്കരിച്ച രൂപം ധരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

[തിരുത്തുക] യോഗസാധനകള്‍

സാംഖ്യവും യോഗവും ലക്ഷ്യത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ ഒന്ന് തന്നെയാണ്‌ പ്രതിപാദിക്കുന്നത്. എന്നാല്‍ കപിലന്‍ താത്വികമായി അവതരിപ്പിക്കുന്നത് പ്രയോഗികമായി നേടാനാണ്‌ പതഞ്ജലി ശ്രമിക്കുന്നത്. സത്യം കണ്ടെത്തിയാല്‍ മാത്രം പോര അത് പ്രാപ്തമാക്കുകയും വേണം എന്ന് അദ്ദേഹം സമര്‍ത്ഥിക്കുന്നു. അതിനാല്‍ താത്വികമായ പഠനവും അതിനൊപ്പം പ്രയോഗികമായ പരിശിലനവും ആവശ്യമാണ്‌ എന്ന്‍ അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തി. ഈ പരിശീലനങ്ങള്‍ക്ക് എട്ട് ഘടകങ്ങള്‍ അഥവാ ഭാവങ്ങള്‍ ഉണ്ട്. ഇത് അഷ്ടാംഗങ്ങള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു

[തിരുത്തുക] അഷ്ടാംഗങ്ങള്‍

യമം, നിയമം. [ആസനം]], പ്രാണായാമം, പ്രത്യാഹാരം, ധാരണ ധ്യാനം, സമാധി എന്നിവയാണ്‌ യോഗത്തിന്റെ അഷ്ടാംഗങ്ങള്‍. ഈ എട്ടു പരിശീലനങ്ങള്‍ വഴിയായി ജീവിതത്തെ നിയന്ത്രിക്കുക വഴിയായി മനുഷ്യന്‍ താഴ്ന്ന ഘട്ടത്തില്‍ നിന്ന് ഉയര്‍ന്നഘട്ടത്തിലേക്ക് വളരുന്നത് എന്ന് സാംഖ്യം സിദ്ധാന്തിക്കുന്നു. ഇത് യോഗസൂത്രത്തിന്റ്റെ രണ്ടും മൂന്നും പാദങ്ങളിലായി ഈ എട്ടംഗങ്ങളെപ്പറ്റി സവിസ്തരം പ്രതിപാദിക്കുന്നു.

  • യമം = ആത്മ നിയന്ത്രണമാണ്‌ യമം. മനഃശക്തിയെ ശരിയായ വഴികളിലേക്ക് പ്രചരിപ്പിക്കുകയാണ്‌ ഇത്. ഇത് സാധിക്കണമെങ്കില്‍ അഹിംസ, സത്യം, ആസ്തേയം, ബ്രഹ്മചര്യം, അപരിഗ്രഹം എന്നിവയാവശ്യമാണ്‌.
  • നിയമം = ശൗചം (ശരീരശുദ്ധി), സന്തോഷം, തപസ്സ്, സ്വാദ്ധ്യായം, ഈശ്വരഭക്തി, എന്നിവയടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, *ആസനം = ശരീരത്തിന്റെ ആരോഗ്യത്തിനായി അനുഷ്ഠിക്കേണ്ട സാങ്കേതിക കസര്‍ത്തുകള്‍ ആണ്‌ ആസനങ്ങള്‍;,മനസ്സിനെ നിയന്ത്രിക്കാനായി ശരീരത്തെ നിയന്ത്രിക്കുകയാണഇവിടെ ചെയ്യുന്നത്. വിവിധതരം കായികാഭ്യാസങ്ങള്‍ ഇതില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നു. യോഗാസനങ്ങള്‍ എന്നാണിവ അറിയപ്പെടുന്നത്.
  • പ്രാണായാമം = ശ്വാസോച്ഛാസഗതികളെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനെയാണ്‌ പ്രാണായാമം എന്ന് പറയുന്നത്.
  • പ്രത്യാഹാരം = ഇന്ദ്രിയങ്ങളെ സ്വവിഷയങ്ങളില്‍ നിന്ന് പിന്തിരിപ്പിക്കുന്നതിന്‌ പ്രത്യാഹാരം എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
  • ധാരണ = മനസ്സിനെ ഏകാഗ്രമാക്കുന്നത് ധാരണ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു
  • ധ്യാനം = ഈ ഏകാഗ്രമായ മനസ്സിനെ ഏകോപിപ്പിക്കുന്നതിനെ ധ്യാനം എന്ന് പറയുന്നു.
  • സമാധി = ധ്യാനത്തിലൂടെയുള്ള പരിപൂര്‍ണ്ണ ജ്ഞാനാഗമനമാണ്‌ സംമാധി.

[തിരുത്തുക] യോഗത്തിലെ ഈശ്വര സങ്കല്പം

  • പ്രാണായാമം =

[തിരുത്തുക] പ്രമാണാധാരസൂചി

  1. എസ്.കെ. ബെല്വാല്‍ക്കര്, ആര്‍.ഡി. റാനഡേ; ഇന്ത്യന്‍ തത്വശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചരിത്രം

[തിരുത്തുക] കുറിപ്പുകള്‍

ആശയവിനിമയം