കിഴക്കന് ടിമോര്
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
തെക്കുകിഴക്കേ ഏഷ്യയിലെ ഒരു രാജ്യമാണ് ഈസ്റ്റ് ടിമോര്. (ഔദ്യോഗിക നാമം: ഡെമോക്രാറ്റിക്ക് റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് റ്റിമോര്-ലെസ്റ്റെ, അഥവാ റ്റിമോര്-ലെസ്റ്റെ). റ്റിമോര് ദ്വീപിന്റെ കിഴക്കേ പകുതി, അതൌറോ ദ്വീപ്, ജാക്കോ ദ്വീപ്, ഇന്തൊനേഷ്യന് വെസ്റ്റ് ടിമോര് ദ്വീപിനുള്ളില് ഒറ്റപ്പെട്ട പ്രദേശമായ ഊക്കുസി-അംബേനോ എന്ന ഭാഗം എന്നിവ ചേര്ന്നതാണ് ഈസ്റ്റ് ടിമോര്. ആസ്ത്രേലിയയിലെ ഡാര്വ്വിന് എന്ന വടക്കുപടിഞ്ഞാറന് പ്രദേശത്തുനിന്നും ഏകദേശം 400 മൈല് (640 കിലോമീറ്റര്) അകലെയാണ് ഈസ്റ്റ് ടിമോര്. 5,376 ച.മൈല് (14,609 ച.കി.മീ) ആണ് ഈസ്റ്റ് റ്റിമോറിന്റെ വിസ്തീര്ണ്ണം.
പോര്ച്ചുഗല് 16-ആം നൂറ്റാണ്ടില് കോളനിയാക്കിയ ഈസ്റ്റ് ടിമോര് നൂറ്റാണ്ടുകളോളം പോര്ച്ചുഗീസ് ടിമോര് എന്ന് അറിയപ്പെട്ടു. ഇന്തൊനേഷ്യ 1975-ല് ഈസ്റ്റ് ടിമോറിനെ ആക്രമിച്ച് കീഴടക്കി. 1976-ല് ഇന്തോനേഷ്യ ഈസ്റ്റ് ടിമോറിനെ ഇന്തോനേഷ്യയുടെ 27-ആം പ്രവിശ്യ ആയി പ്രഖ്യാപിച്ചു. 1999-ല് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തില് നടത്തിയ സ്വയം നിര്ണ്ണയാവകാശ പ്രക്രിയയെ തുടര്ന്ന് ഇന്തോനേഷ്യ ഈസ്റ്റ് ടിമോറിന്റെ മുകളിലുള്ള നിയന്ത്രണം അവസാനിപ്പിച്ചു. 2002 മെയ് 20-നു ഈസ്റ്റ് ടിമോര് 21-ആം നൂറ്റാണ്ടിലെയും മൂന്നാം സഹസ്രാബ്ദത്തിലെയും ആദ്യത്തെ പുതിയ സ്വതന്ത്രരാജ്യമായി. ഫിലിപ്പീന്സും ഈസ്റ്റ് ടിമോറുമാണ് ജനസംഖ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും റോമന് കത്തോലിക്കര് ഉള്ള ഏഷ്യയിലെ രണ്ടു രാജ്യങ്ങള്.
800$ മാത്രം പ്രതിഷീര്ഷ ജി.ഡി.പി ഉള്ള ഈസ്റ്റ് റ്റിമോര് ലോകത്തെ തന്നെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന പ്രതിഷീര്ഷ ജി.ഡി.പി (പി.പി.പി) ഉള്ള രാജ്യങ്ങളില് ഒന്നാണ്.[1]. എങ്കിലും ഈസ്റ്റ് ടിമോറിന്റെ മാനവ വികസന സൂചിക (എച്ച്.ഡി.ഐ) താരതമ്യേന ശരാശരി മാനവ വികസനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ലോകരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ മാനവ വികസന സൂചിക അനുസരിച്ചുള്ള പട്ടികയില് ഈസ്റ്റ് ടിമോറിന്റെ സ്ഥാനം 142 ആണ്.
ഭൂമിശാസ്ത്ര കുറിപ്പുകള്: (1) ഭാഗികമായി യൂറോപ്പില്; (2) ഭാഗികമായോ പൂര്ണമായോ ഓഷ്യാനിയയില് ഉണ്ടായിരുന്നു എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു; (3) മിക്കവാറും ഭാഗം ആഫ്രിക്കയില്; (4) തായ്വാന്റെ രാഷ്ട്രീയ സ്ഥിതി കാണുക.