മഹാവീരന്
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
ഋണ സംഖ്യകള് ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ച ഭാരതീയ ഗണിതജ്ഞനാണു മഹാവീരന്. ഭാരതത്തിലെ കര്ണ്ണാടക സംസ്ഥാനത്തില് ജനിച്ച ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതല് വിവരങ്ങള് ലഭ്യമല്ല. എങ്കിലും ' ഗണിതസാരസംഗ്രഹം' എന്ന കൃതി അദ്ദേഹം രചിച്ചിരിയ്ക്കുന്നത് ഏ.ഡി. 850 ല് ആണെന്നു കരുതുന്നു. കര്ണ്ണാടക സംസ്ഥാനം അന്നു വാണിരുന്ന രാഷ്ട്രകൂട രാജാവായിരുന്ന അമോഘ വര്ഷ നൃപതുംഗന്റെ സദസ്യനായിരുന്നു മഹാവീരന്.
ഭാരതീയ ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞന്മാര് എല്ലാം തന്നെ ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തില് അഗ്രഗണ്യരായിരുന്നു.എന്നാല് ഇതിനൊരപവാദമാണു മഹാവീരന്. ജൈനഗണിതജ്ഞരില് പ്രമുഖനായ മഹാവീരന്റെ ' ഗണിതസാരസംഗ്രഹ'ത്തില് അങ്കഗണിതവും ബീജഗണിതവും ജ്യാമിതിയും ഉള്പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
പത്തിന്റെ ഘാതങ്ങള്ക്ക് അദ്ദേഹം ഓരോ പേരു നല്കി. ദശം(പത്ത്), ശതം(10 ഘാതം 2) , സഹസ്രം,ദശസഹസ്രം, ലക്ഷം, ദശലക്ഷം, കോടി, ദശകോടി, ശതകോടി, അര്ബുദം, ന്യര്ബുദം,ഖര്വ്വം,മഹാഖര്വ്വം, പദ്മം, മഹാപദ്മം, ക്ഷോണി, മഹാക്ഷോണി, ശംഖം, മഹാശംഖം, ക്ഷിതി,മഹാക്ഷിതി, ക്ഷോഭം, മഹാക്ഷോഭം എന്നിങ്ങനെ പത്തിന്റെ ഇരുപത്തിമൂന്നുവരെയുള്ള ഘാതങ്ങള് അദ്ദേഹം മുന്നോട്ടുവച്ചു.
ഭാരതീയര് പൊതുവെ കൈവയ്ക്കാത്ത ഒന്നായിരുന്നു ഏകാംശ ഭിന്നങ്ങള്.എന്നാല് മഹാവീരന് അവയെപ്പറ്റി ചിന്തിച്ചു. ഒരു സംഖ്യയെ ഒരു കൂട്ടം ഏകാംശഭിന്നങ്ങളുടെ തുകയായി എഴുതുന്ന രീതി അദ്ദേഹം മുന്നോട്ടു വച്ചു. ഭിന്നസംഖ്യകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ക്രിയകളില് ല.സാ.ഗു. ഉപയോഗിച്ച ആദ്യ ഗണിതശാസ്ത്രജ്ഞനാണു മഹാവീരന്. ' നിരുദ്ധം' എന്നാണു ല.സാ.ഗു. വിനെ അദ്ദേഹം വിളിച്ചത്.
പൂജ്യം ഉപയോഗിച്ചുള്ള ഗണിതക്രിയാ നിയമങ്ങള് അദ്ദേഹം ആവിഷ്കരിച്ചു. ഇതില് ഒരു നിയമം തെറ്റായിരുന്നു. ഒരു സംഖ്യയെ പൂജ്യം കൊണ്ടു ഹരിച്ചാല് അതിണ്ടെ വിലയ്ക്കു വ്യത്യാസം വരുന്നില്ല എന്നതായിരുന്നു ആ നിയമം.
ക്രമചയം , അപചയം എന്നീ ഗണിതാശയങ്ങളില് അദ്ദേഹം തണ്ടേതായ സംഭാവനകള് നല്കി.
C(n,r) = n(n-1)(n-2)(n-3)....(n-r+1)/1.2.3.....r എന്ന സൂത്രവാക്യം ആദ്യമായവതരിപ്പിച്ചത് മഹാവീരനാണു.
രൂപങ്ങളുടെ ഗണിതത്തില് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. ഗോളത്തിന്റെ വ്യാപ്തം കന്റു പിടിയ്ക്കുന്നതിനു 9/10 x 2/9 x (d/2)3 എന്ന സൂത്രവാക്യവും അദ്ദേഹത്തിണ്ടെ സംഭാവയാണു. ഈ സൂത്രവാക്യം പരിഗനിയ്ക്കുമ്പോള് pi=3.0375 എന്നു വരുന്നു.
ഗണിതസാരസംഗ്രഹം എന്ന കൃതി ഭാരതത്തില് ഏറെ പ്രചരിച്ചിരുന്ന ഒന്നായിരുന്നു. മദ്രാസ് സര്വ്വകലാശാലയിലെ എം.രംഗാചാര്യ ഇംഗ്ലീഷില് ഈ കൃതി വിവര്ത്തനം ചെയ്തുട്ടുണ്ട്. മദ്രാസ് സര്വ്വകലാശാലതന്നെ ഇത് പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
ഗണിതസാരസംഗ്രഹത്തില് സംഖ്യകളുടെ ഗുണന ഫലത്തെ സംബന്ധിയ്ക്കുന്ന ഒരു വിശേഷത ശ്രദ്ധിയ്ക്കുക. ഗുണനഫലം ഇടത്തു നിന്നു വായിച്ചലും വലത്തുനിന്നു വായിച്ചാലും(palindrome) വ്യതാസം വരുന്നില്ല.
139x109 = 15151
152207x73=11111111
12345679x9 = 111111111
11011011x91= 1002002001
14287143x7 = 100010001