Дэлхийн өв

Чөлөөт нэвтэрхий толь Википедиагаас

Дэлхийн өв гэдэг нь 1972 оны ЮНЕСКО-гийн чуулганаар батлагдсан "Дэлхийн соёлын болон байгалийн өвийг хамгаалах тунхаглал" (Дэлхийн өвийн тунхаглал)-д үндэслэн Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэгдсэн археологийн дурсгал, байгаль, соёлын дурсгал зэрэг хүн төрөлхтөн үеэс үед өвлүүлэн үлдээх үнэт зүйлсийг хэлнэ.

Агуулга

[Өөрчлөх] Түүх

1959 онд Египетийн Нил мөрний сав газарт Асваны усан цахилгаан станц баригдах төлөвлөгөө гарчээ. Энэхүү усан цахилгаан станц бий болбол Нубийн хөндий дэх дурсгалт зүйлс усанд автах аюул тулгарсан. Энэ асуудлыг шийдэхийн тулд ЮНЕСКО-гоос "Нубийн живэх гэж буй дурсгалыг хамгаалах хөдөлгөөн" өрнүүлэв. Дэлхийн 60 гаруй орон үүнд нэгдэж, техник, хөрөнгө мөнгөний туслалцаа үзүүлжээ. Ийнхүү Абу Симбел сүмийг нүүлгэн шилжүүлжээ. Энэхүү явдлаас улбаалан, түүхийн үнэт зүйлсийг хөгжлийн золиос болгохгүйн тулд олон улсын түвшинд хамгаалах хэрэгтэй болсныг дэлхийн улсууд ойлгожээ.

1972 оны 11 сарын 16-нд ЮНЕСКО-гийн Парис дахь төв байранд болсон 17 дахь удаагийн чуулганаар "Дэлхийн соёл, байгалийн өвийг хамгаалах тунхаглал"-ыг санал нэгтэйгээр батлав. 1973 онд Америкийн Нэгдсэн Улс анх энэхүү тунхаглалд нэгдэн орсон бөгөөд 20 дахь улс нэгдэн орсон 1975 онд албан ёсоор хэрэгжиж эхэлсэн.

1978 онд АНУ-ын Йеллоустон болон Галапагосын арлууд зэрэг 12 газрыг (Байгалийн өв 4, соёлын өв 8) Дэлхийн соёлын өвийг бүртгэж авснаар хүн төрөлхтөн эх түүх, байгаль дэлхийгээ хамгаалах аянд морджээ.

[Өөрчлөх] Төрөл

Соёлын өв
Дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үнэ цэнэ бүхий барилга болон археологийн дурсгал
Байгалийн өв
Үзэсгэлэнтэй, онгон зэрлэг байгаль бүхий газар нутаг
Хосолмол өв
Соёлын болон байгалийн өвүүд нэг дор орших газар
Устах аюулд буй өв
Хойч үедээ өвлүүлэн үлдээхэд хэцүү болсон, устах аюулд буй өв

[Өөрчлөх] Дэлхийн өвд бүртгэх

Бүртгэлд хамруулах газрын орон нутгийн засаг захиргаанаас Дэлхийн өвд бүртгүүлэх хүсэлт, тодорхойлолт гаргана
ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн хороо тус газрыг үзэж танилцан, үнэлэлт өгөх хүсэлт гаргана
Соёлын өвд нэр дэвшигч бол Олон улсын түүх соёлын дурсгалыг хамгаалах зөвлөл (ICOMOS) тухайн газарт очиж судалгаа хийн, үр дүнг танилцуулна Байгалийн өвд нэр дэвшигч бол Олон улсын байгаль орчныг хамгаалах холбоо (IUCN) тухайн газарт очиж судалгаа хийн, үр дүнг танилцуулна
ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн хорооноос тухайн газрыг Дэлхийн өвд тодорхойлох эсэхийг хэлэлцэнэ
Тус хорооноос шийдвэр гаргана
Албан ёсоор бүртгэнэ

Бүртгүүлсний дараа хамгаалалтын байдлыг 6 жил тутам илтгэж, Дэлхийн өвийн хороонд шалгуулах үүрэгтэй байдаг.


[Өөрчлөх] Дэлхийн соёлын өвүүд

  • Дэлхийн өвийн жагсаалт
  • Монгол дахь дэлхийн өв

[Өөрчлөх] Мөн үзэх

  • ЮНЕСКО
  • Дэлхийн хийсвэр өв

[Өөрчлөх] Гадаад холбоос