Хар тэнгис

Чөлөөт нэвтэрхий толь Википедиагаас

Хар тэнгисийн газрын зураг
Хар тэнгисийн газрын зураг
Хар тэнгис, хиймэл дагуулын зураг, НАСА
Хар тэнгис, хиймэл дагуулын зураг, НАСА

Хар тэнгис нь зүүн өмнөд Европд, Анатолийн хойг (Турк) дээр байрлах, эх газар дундын тэнгис юм. Уг тэнгис нь Газар дундын тэнгис, Эгейн тэнгисээр Атлантын далайтай холбогдоно. Босфорын хоолой нь Хар тэнгисийг Мраморын тэнгистэй, улмаар Дарданелийн хоолой нь Эгейн тэнгистэй холбоно. Эгейн тэнгис нь Газар дундын тэнгисийн нэг хэсэг гэж тооцогддог байна. Эдгээр тэнгисүүд (уснууд) нь Ази болон Европ тивийн хил юм. Хар тэнгис нь баруун хойд талдаа Керчийн хоолойгоор Азовын тэнгистэй холбогдоно.

Хар тэнгисийн нийт талбай нь 436400 км2, [1], хамгийн их гүн нь 2200 метр [2] хүрнэ. Газар дундын тэнгистэй адил Хар тэнгис рүү жилд 200 км³ Атлантын далайн ус урсаж ирэх бөгөөд ууршилтын улмаас ус нь харьцангуй өндөр давсжилттай болдог байна. Эх газраас жилд 320 км³цэнгэг ус цутгах бөгөөд уг тэнгист цутгадаг хамгийн том мөрөн бол Дунай мөрөн юм[3].


Турк, Болгар, Румын, Украйн, Орос, Гүрж улсууд Хар тэнгистэй хиллэнэ[4]. Крымийн хойг нь Украйны автономит эрхтэй муж юм.


[Өөрчлөх] Мөн үзэх

[Өөрчлөх] Ишлэл

  1. 436,400 km² Black Sea Geography. University of Delaware College of Marine Studies (2003). Retrieved on December 2, 2006.
  2. Unexpected changes in the oxic/anoxic interface in the Black Sea. Nature Publishing Group (30 March 1989). Retrieved on December 2, 2006.
  3. The Danube Spills into the Black Sea NASA Visible Earth. Retrieved 2 December 2006.
  4. Sosio-economic indicators for the countries of the Black Sea basin. (2001). In UNEP/GRID-Arendal Maps and Graphics Library. Retrieved 2 December 2006 from http://maps.grida.no/go/graphic/sosio_economic_indicators_for_the_countries_of_the_black_sea_basin_giwa.
  • Charles King, The Black Sea: A History, 2004, ISBN 0-19-924161-9
  • William Ryan and Walter Pitman, Noah's Flood, 1999, ISBN 0-684-85920-3
  • Neal Ascherson, Black Sea (Vintage 1996), ISBN 0-09-959371-8
  • Özhan Öztürk. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük (Black Sea: Encyclopedic Dictionary). 2 Cilt (2 Volumes). Heyamola Publishing. Istanbul.2005 ISBN 975-6121-00-9.
  • Rüdiger Schmitt, "Considerations on the Name of the Black Sea", in: Hellas und der griechische Osten (Saarbrücken 1996), pp. 219–224
  • West, Stephanie. "‘The Most Marvellous of All Seas’: the Greek Encounter with the Euxine", Greece & Rome, Vol. 50, Issue 2 (2003), pp. 151–167.

[Өөрчлөх] Гадаад холбоос

Commons
Commons: Black Sea - зурагууд, медиа материалууд