Klaus Groth

Van Wikipedie

Klaus Groth (1888, deur C.W. Allers)
Klaus Groth (1888, deur C.W. Allers)

Klaus Groth (Heid, 24 april 1819 - 1 juni 1899) was een Duutse dichter die skreef ien 't Nedersaksisch.

Onderwarpen

[bewark] Skoelmeister ien Heid

Hi'j is as mulderszeun geboren ien Heid, district Dithmarschen, ien de dielstaot Sleeswiek-Holstien. Naodet hi'j estudeerd had an 't seminarium van Tondern (1838-1841) wördden hi'j meister an de maagiesskoele ien Heid. Ien 1847 gunk e naor de Universiteit van Kiel um hum op een hogere stee ien 't onderwies veur te bereiden. Ziekte underbrak zien studie.

[bewark] Privatdozent ien Kiel

Töt 1853 - toe as e terogge gunk naor Kiel - verbleef Groth een paar jaor op 't Oostzee-eilaand Fehmarn, daoras e zien bekende waark Quickborn skreef. Ien Kiel waarkten e mit perfesser Karl Müllenhoff an 't opskrieben van de Platduutse grammatica en spelling. Ien 1856 kreeg e een wetenskoppelijke graod an de Universiteit van Bonn, en ien 1958 vestigden hi'j hum ien Kiel as privatdozent iene Duutse skrieveri'je en talen. Ien 't zölfde jaor skreef e de Briefe über Hochdeutsch und Plattdeutsch.

Ien Kiel wördden Groth ien 1866 perfesser en woonden hi'j zien wiedere leben. Veur zien tachtigste verjaordag schunken hum de steden Kiel en Heid het ereborgerskop. Waor ien Kiel zien huus stund, stiet tegenswoordig een ziekenhuus det Quickborn het.

Groth was groot bevrund mit Johannes Brahms, die as veule van zien liedties op muziek ezet hef.

[bewark] Zien skrieveri'je

Ien zien Nedersaksische lyrische en epische gedichten, die de ienvloed van de ien Alemannisch dialect skriebende dichter Johann Peter Hebel weergeeft, drokt Groth het noordelijke plattelaandsleben uut.

Zien veurnaamste waarken bint Quickborn. Volksleben in plattdeutschen Gedichten ditmarscher Mundart (1852; 25e uutgave 1900; en ien Hoogduutse vertalings, mit name deur M.J. Berchem, Krefeld, 1896); en verhaalties ien twie dielen, Vertelln (1835-1859, darde uutgave 1881); wieder Vær de Görn (1858) en Ut min Jungsparadies (1875).

Groth zien Gesammelte Werke kwamen ien vier dielen uut (1893). Zien Lebenserinnerungen wördden bezörgd deur E. Wolff ien 1891; liest ok K. Eggers, K. Groth und die plattdeutsche Dichtung (1885); en lebensbeskrievings deur A. Bartels (1899) en H. Siercks (1899).

[bewark] Uutgaonde verwiezings


Dit artikel gebruukt tekste uut de elfde uutgave van de Encyclopædia Britannica, die as now vri'j van kopi'jrecht is.