Den Hulst
Van Wikipedie
Den Hulst, ok wal De Hulst (gebrukeleke uutspraok: Nulst) was een Oaveriesselse buurtschop an de Dedemsvaort, die töt 't noordelijke diel van 't dörp Ni'jlusen uutegruuid is. Daor praot ze nog aal van Nulst. Boaven Den Hulst lig de Punthorst in de gemiente Stappest; een endtien op 't oosten an lig De Balk in de gemiente Hardenbarg; en naor 't westen ligt de Ni'jluseger buurtschop De Meele en 't kruuspunt van de N377 en de A28, de Lichtmis.
Onderwarpen |
[bewark] Ontstaon
In de eerste helfte van de neengtiende eeuw wördden veur 't vervoer van turf de Dedemsvaort egraven tussen Asselt en de Oaveriesselse Vechte bi'j Grambarge. 't Kenaal had acht sluzen, en rond de sluzen en broggen ontstunden dörpen en buurtschoppen. De buurtschop Den Hulst, die economische bedrievigheid ontwikkeln rondumme de Dedemsvaort, bestund al wal. De opdrachtgever van de Dedemsvaort, Willem Jan baron Van Dedem, schreef oaver zien kenaal:
- "Reeds in den herfst van dat jaar [1809, toen ze bi'j Asselt begunden te graven] kwam het pand tot aan de herberg de Ligtmis nagenoeg af. Tot aan de boerschap de Hulst werd de grond afgebragt en in 1811 was het kanaal tot aan het Oosterhuizer veld bevaarbaar, een afstand van ruim vijf uren gaans van Hasselt." [1]
('t Oosterhuzer veld lig een endtien boben wat now 't centrum van 't dörp De Balk is.)
Den Hulst lag bi'j sluus drie en d'Ommerdiekerbrogge. Ter hoogte van Den Hulst volgen de Dedemsvaort 't vervallen tracé van 't ofwateringskenaal de Beentjesgraven ("d'olde grachte").
Langes de vaort kwaamp d'r aordig wat verkeer. Zo volgen de op 't end van de neengtiende eeuw anelegde tramweg van de Dedemsvaartsche Stoomtramweg-Maatschappij 't kenaal tussen de Lichtmis en Lutten.
[bewark] Union
In 1904 openden an de vaort de breurs Van de Berg de fietsenfebriek Union, die belaangriek veur de warkveurziening wördden. In meert 2006, nao een lange tied van perblemen veur 't bedrief, was 't ofeleupen mit Union op Den Hulst: de fabricage wördden deur 't Sociale Warkveurzieningsschop Larcom verplaotst naor een leegstaonde hal van dit bedrief in Omm.
[bewark] De Rollecate
In 1913 wördden op Nulst de eerste rieksopleiding veur leraressen in 't laandbouwhuushold-underwies open edaon, De Rollecate. Baron van Dedem had zien gelieknamige laandgoed beschikbaor esteld um dizze opleiding meugelijk te maken. 't Huus De Rollecate was rond 1654-1655 ebouwd in Venó en in 1821 deur Baron van Dedem ofebreuken en op Nulst an de Dedemsvaort opni'j opebouwd. De opleiding stund onder leiding van Theda Mansholt. Hier wördden plattelaandsvrouwen underwezen in de kunnigheid mit, en liefde veur, een hemmel huusholden, laandbouw, tuunderi'je en 't huusvrouwschop. In 1930, toe as 't huus De Rollecate ofebreuken worden mus veur de anleg van de N377, verhuusden de opleiding naor Dèventer.[2] [3]
[bewark] Verdwienen van de Dedemsvaort bi'j Den Hulst
Nao de Tweide Wereldoorlog verleur de Dedemsvaort zien betekenis veur de scheepvaort. In de jaoren zestig bint grote dielen edempt en wördden daor wegen anelegd. Sinds 1969 is bi'j Den Hulst 't kenaal vut. Ter hoogte van Den Hulst löp de vierbaansweg de N377, of "de Den Hulst", diels op 't traject van de olde vaorweg. Daorumme is Den Hulst miest een lange strepe an weerskaanten van de snelweg.
[bewark] Ni'jlusen-Noord
Den Hulst stund deur d'Ommerdiek (now de Burg. J.P. Backxlaan) in verbinding mit 't zudelijke Ni'jlusen. De buurtschop gruuiden uut töt Ni'jlusen-Noord, terwijl ze 't olde Ni'jlusen Ni'jlusen-Zuud bint gaon numen. Tussen dizze kernen ligt sportvelden. In Ni'jlusen-Noord bint de Olde en Ni'je Hulsterplas uutebaggerd daoras vrogger gröslaand lag. Ok 't Hulsterpad en 't bejaordenhuus de Hulstkampen verwiest naor de name van de buurtschop.
[bewark] Verwiezings
- ↑ Willem Jan baron Van Dedem tot den Berg, Memorie, openeumen in: G.H. van Senden (1834), Leerrede ter inwijding van het Kerkgebouw en ter vestiging van de Gereformeerde Gemeente aan de Dedemsvaart, Zwolle: R. Boelens Jr.
- ↑ Bartels-Martens, Gees (1997), Een rondje Nieuwleusen: Een bescheiden rondgang door de literatuur en geschiedenis van Nieuwleusen, Kampen: IJsselacademie (bladziede 97-101)
- ↑ http://www.kasteleninoverijssel.nl/pages/rollecate.htm