Jamaika
Van Wikipedie
Jamaica | |||
|
|||
Basisgegevens | |||
Officiële laandssproak: | Engels | ||
Heufdstad: | Kingston | ||
Regeringsvörm: | Parlementaire monarchie | ||
Religie: | Protestantisme 61% | ||
Öppervlakte: | 10.991 km² (1,5%water) | ||
Inwonners: | 2.660.723 (2005) (242,1 / km²) | ||
Overige | |||
Volksleed: | Jamaica, Land We Love | ||
Munteenheid: | Jamaikaansn dollar (JMD ) |
||
UTC: | -5 | ||
Nationale feestdag: | 1n moandag in augustus | ||
Web | Kode | Til. | .jm | JMC | 876 |
Jamaika is n eilaand van de Grote Antiln. t Is 240 km laank en 85 km breed. t Lig ongevear 150 kilometer op t zuudn van Kuba en t westn van t eilaand Hispaniola. De eerste inwonners, de Taíno, neumn t Xaymaca, wat "Laand van Waatervaln" of "Laand van Hoolt en Waater" beteeknt. t Was eerst n kolonie van de spanjaardn, dee t Santiago neumdn. Laatr wör t duur de Engelsn in enömn en umedeupt tot Jamaica.
Onderwarpen |
[bewark] Geschiedenis
De eerste inwonners, de Arawak of Taíno, kwamn vanoet Zuud-Amerika tusken ongevear 4000 en 1000 v. Chr. noar t eilaand. Sommigen zegnt dat dit volleedig is oetestörven noa ketak met de Europeaann, aandern zegnt dat r n aantal oawer zeent ebleeuwn. Wat wal duudelik is, is dat r nog völle kultuur van dit volk is oawer ebleeuwn. Dit is te moarkn an tiepies Jamaikaans etn, bepaalde wöarde in sommige dialektn, alternatieve geneesmiddeln en de keunst wat non grotendeels in Britse musea te veendn is. De Spanjaardn leadn beslag op t eilaand, toew Columbus dr vuur t eerst an wal köm in 1494. Columbus gebreuk t as persoonlik laandgood vuur um en zinne femielie. n Heuwdstad was Spanish Town.
n Britsen admiraal William Penn en Generaal Venables vereuwerdn t 1655. Ze braandn t grötste deel van Spanish Town plat en stichtn öar eegne heuwdstad: Kingston. In de volgende 200 joar wör Jamaika eene van 's wearlds grötste suukerexporteurs. Doarvuur warn völle slaawn neudig. Toew doar ook n tekort van was, haaldn ze de woarkleu oet China en India. Disse bevolkingsgroepn zeent rechtevoort nog aaltied stoark op t eilaand verteegnwoordigd.
An t begin van n 19den eeuw warn de Britn zo van öare slaawn ofhaankelik, dat r op Jamaika vuur iedern blaankn 20 zwartn teegnoawer steundn. Doarduur was dr aaltied dreiging van opstaand. Noa n aantal opstaandn wör Slaaweriej in 1834 offiesjeel of eschaft.
In 1958 wör Jamaika n preveensie van de West-Indiese Federasie. In 1962 wör t helemoal onofhaankelik.
De eerste 10 joar noa n onofhaankelikhaaid wör dr völle in toerisme en bauxiet/alluminium investeerd, wat zorgen vuur n vuuroetgaank van n ekonomie. n Konservatievn regering dee good woark. Noa t insteln van ne nieje regearnde partieje gung t gaauw boargofwearts, zodat t laand al gaauw heuge skooldn en leeningn har. Dissen neergaank zatn duur tot in de joarn '80 en wör verstoarkt duur t sloetn van n aantal belangrieke alluminium-mienn.
[bewark] Geografie
Jamaika is t doarde grötste eilaand in de Kariebn. In t binnlaand he-j de Blaauwe Boargn. t Heele kustgebeed rondum t eilaand is n smaln strook leeglaand. De meeste grote plaatsn lignt an de kust. De grötste plaatsn zeent Kingston, Portmore, Spanish Town, Mandeville, Ocho Rios, Port Antonio en Montego Bay.
Jamaika hef n tropies klimaat, met heuge temperatuurn en vochtige loch. Sommige binnlaandse deeln hebt n wat gematigder klimaat.
[bewark] Demografie
n Jamaikaansn bevolking besteet oet
- Afrikaanzwartn 90,9%
- Mulatto's 7,3%
- Oost-Indiaann 2,31%
- Blaankn 0,2%
- Chineezn 0,2%
De leste 40 joar zeent r honderddoezenden Jamaikaann emigreert noar Engelaand, VSA en Canada. Canada hef n spesjaal gastarbeidersprojekt vuur leu oet Jamaika. t Oonderwies geet in 't Engels, mear t Jamaikaans Kreools of Patois wordt in daagliks leawn esprökn. De meeste Jamaikaann sprekt baaide, ofhaankelik van de sosjale omstandigheedn. Brits Engels hef t meeste invlood op t Jamaikaans Patois, mear dr zeent ook dudelike indrukn van verskaaidene Afrikaanse sproakn, Spaans, Fraans, Arabies, Indies en Chinees.
Volgens CIA-oonderzoek is 65,3% van n Jamaikaansn bevolking is protestaants christelik. n Grötsten nit-christelikn groep is t rastafarianisme. Aandere religies zeent oondere aandere boeddhisme, islam en jödndom.
[bewark] Keunst en kultuur
Jamaika hef nen riekn kultuur en is wearldwied bekeand. De meziekstieln reggae, ska, rocksteady, dub, mento en rechtevoort ragga en dancehall kommt allemoal van Jamaika's springleawndige meziekkultuur. n Internasjonaal bekeandn artiest Bob Marley is hier geboorn, mear ook aandere internasjonaal bekeande artieste, zooas Peter Tosh, Bunny Wailer, Jimmy Cliff, Desmond Dekker, Beenie Man, Bounty Killer, Shabba Ranks, Sean Paul en Shaggy. Aandere bekeande meziekgroepn zeent oonder mear Inner Circle, Black Uhuru, Israel Vibration, Morgan Heritage en Third World. n Stiel Jungle is duur Jamaikaann in Londen oeteveundn en Hip-Hop hef zin bestoan vuur n groot deel te daankn an n Jamaikaansn gemeenschop in New York.
![]() |
Meer ofbeeldingen dee bie dit onderwarp heuren ku-j vienen in de kattegerie Jamaica van Wikimedia Commons. |
Disse bladziede is eskreeuwn in t Riesns |