A.L. Lesturgeon
Van Wikipedie
A.L. (Alexander Lodewijk) Lesturgeon (Venlo, 16 oktober 1815 - Beilen, 18 juni 1878) was ien van de vrogste verzamelaars van streektaalwoorden en -zegswiezen.
Onderwarpen |
[bewark] Predikaant
Zien va was militair ingenieur en wördden ien 1821 overeplaotst naor Koevern ien Drenthe. De zeune studeren theologie ien Grönning en was predikaant ien Hesselen, Vledder en Sweel. As predikaant streed hi'j teugen draankmisbruuk. Ien zien standplaatsen richtten hi'j leesgezelschappen en rederijkerskamers op.
[bewark] Dichter
Lesturgeon begunnen mit 't skrieben van Nederlaandse gedichten. Mit zien Grunningse studievrunden skreef-e Dichterlijk Mengelwerk (1836) en nog drie anonieme bundels, waorvan-e d'r ién "een naoogst van erotica uit onzen jongelingstijd" nuumt. Later gaf-e nog twee stichtelijke bundels uut. Hi'j weur benuumd töt lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde ien Leiden.

[bewark] Skrieverije aover Drenthe en ien 't Drèents
Hi'j waarkten mit an de publicatie Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst, door Drie Podagristen (1842-1847), een cultureel reisboek aover Drenthe (podagristen bint mèensen mit jicht an de tonen). Zien mede-skrievers waren Harm Boom en D.H. van der Scheer. Mit Boom skreef Lesturgeon ok Een Drenthsch gemeente-assessor met zijne twee neven op reis naar Amsterdam, in 't voorjaar van 1843. Dielen van dit boek bint, net as dielen van Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst, ien 't Drèents eskreben.
[bewark] Drèentse woordenliesten en vertaling
Ien de Drentsche Volksalmanak, een blad veur stökkies aover Drèentse taal, geschiedenis, volkskunde en schrieverije, plaotsen Lesturgeon zien Proeve van een woordenboekjen van den Drentschen tongval (1844). Vervolgartikels op disse proeve stunden ien de almanaks van 1845 töt en met 1850. Lesturgeon vreug hulp van de lezers bi'j 't verzamelen van Drèentse woorden, mar veule enthousiasme was er niet veur zien liesten.
Ien 1874 kwaamp 't Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon uut, daoras Lesturgeon de eerste Drèentse vertaling ooit van een stökkien uut de biebel ien plaotsen (de geliekenis van de verleuren zeune, ien 't dialect van Sweel).
[bewark] Bronnen
- Broersma, Rouke (red.) (2003), Scheupers van de taol: Bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1837-2003, Zuudwolde: Stichting Het Drentse Boek
- Nijkeuter, Hendrik (2001), De "pen gewijd aan Drenthe's dierbren grond" : literaire bedrijvigheid in de Olde Lantschap, 1816-1956, Grunnen: RUG (dissertatie, p.49-50)
- Tissing, Jan (red.) (1992), Zakwoordenboek Drents-Nederlands Nederlands-Drents, Assen: Stichting Het Drentse Boek